جرم گیری و بروساژ دندان ها همراه با مسواک کردن مرتب و کشیدن نخ دندان به صورت روزانه و صحیح تأثیر زیادی در درمان ژنژیویت یا همان مرحله اولیه بیماری های لثه دارد. عمل جرم گیری دندان ها یک روش غیرجراحی بوده ، هزینه جرم گیری دندان مناسب است و با حداقل تهاجم برای پیشگیری و درمان بیماری های شدید لثه است که از آنها با عنوان بیماری های پریودنتال نام برده می شود. ژنژیویت حالت ابتدایی و خفیف تر بیماری های لثه است که درمان آن هم ساده تر می باشد، اما بیماری های پریودنتال حالت پیشرفته و شدید بیماری های لثه بوده که در نتیجه پیشرفت بیماری های ساده در طی یک دوره زمانی طولانی به وجود آمده اند. عواقب بیماری های پریودنتال می تواند بسیار شدیدتر و فرایند درمان آنها برای جرم گیری نیز خیلی سخت تر و پیچیده تر از ژنژیویت باشد.
بیماری پریودنتال شامل التهاب و عفونت لثه ها و بافت های نرم دهان در اطراف لثه ها می باشد. علت اصلی بروز بیماری های لثه، پلاک های باکتریایی (لایه های چسبنده و بی رنگی که روی دندان ها تشکیل می شود) هستند که به مرور زمان سخت تر شده و به مواد متخلخلی تبدیل می شوند که سموم باکتریایی مخربی را آزاد می کنند. این مواد سمی باعث می شود که رشته های بافت لثه که دندان ها را محکم در جای خود نگه داشته اند، ضعیف و خراب شوند و در نتیجه، حفره هایی به نام پاکت های پریودنتال در محل خط لثه به وجود بیاید. این پاکت ها از باکتری ها و سموم آزاد شده از باکتری ها پُر می شود و اگر به موقع مورد درمان قرار نگیرد، عمق آنها به طور مرتب بیشتر شده و به استخوان های حمایت کننده از دندان ها می رسند. تخریب بافت استخوان ها باعث از بین رفتن حمایت از دندان ها و در نهایت، از دست رفتن دندان خواهد شد.
لزوم انجام
جرم گیری دندان و پاکسازی ریشه دندان را می توان هم به عنوان یک اقدام پیشگیرانه و هم به عنوان یک روش درمانی مجزا مورد استفاده قرار داد. و بروساژ به عنوان یک روش پیشگیرانه برای افراد و کودکانی که دچار التهاب بافت های نگهدارنده دور لثه هستند، انجام می گیرد. در ادامه دلایل علت ضروری بودن این روش ها برای زیبایی توضیح داده می شود:
- پیشگیری از بیماری: باکتری دهان که باعث بوجود آمدن آبسه دندان و عفونت های اطراف دندان می شود و از طریق جریان خون به قسمت های دیگر بدن فرستاده می شود. تحقیقات نشان داده است که عفونت های ریوی و بیماری قبلی با باکتری های دور دندان مرتبط هستند. از بین بردن جرم دندان و بروساژ باعث از بین بردن باکتری ها و جلوگیری از پیشرفت بیماری های دور دندان می شود و در نتیجه مانع از فرستادن شدن این باکتری ها به قسمت های دیگر بدن می شود.
- محافظت از دندان: وقتی عمق پاکت های لثه بیش تر از 3 میلی متر شود، باکتری های خطرناک بیشتری را در خود جای می دهند. در نهایت، یک واکنش التهابی مزمن توسط بدن شروع به از بین بردن بافت استخوان و لثه می شود که منجر به از دست دادن دندان می گردد. بیماری بافت های نگهدارنده دور دندان علت اصلی از دست دادن دندان ها در کشورهای توسعه یافته است.
- زیباتر کردن دندان ها: جرم گیری دندان به از بین بردن جرم و پلاک از دندان ها و زیر خط لثه و طرح لبخند کمک می کند. در صورتی که لکه هایی نیز بر روی دندان ها وجود داشته باشند، در فرآیند جرمگیری و از بین برده می شوند.
- تنفس بهتر: یکی از شایع ترین علت های بیماری های بافت های نگهدارنده دور دندان تنفس بدبو است. ذرات غذا و باکتری ها باعث بوجود آمدن بوی بد ماندگاری در حفره دهان می شود که با کمک جرم گیری، بوی بد دهان نیز برطرف می شود.
سوالات رایج در مورد جرم گیری دندان
آیا انجام دادن جرم گیری خطر دارد؟
بیشتر افراد این تصور را دارند که جرم گیری به مینای دندان آسیب زده و باعث پوسیدگی دندان ها شده ولی باید ذکر شود که وجود جرم هایی که روی دندان و لثه هاهستند به بافت دندان هاآسیب جدی وارد میکنند و باتجمع میکروب هادر دهان به تکثیرهم ادامه میدهند. پس وجود جرم در دهان مضر بوده نه ازبین بردن جرم ها.نکته ای که باید بدانید این است که جرم گیری باعث حساس شدن دندان شده و بابرخورد کردن نوشیدنی های سرد و گرم به آن تیر کشیده و جرم هایی که تا قبل از آن روی دندان بودند بعنوان عایقی عمل کرده که جلوی حساسیت را گرفته واگر این لایه جرم از روی دندان از بین برود منجر به این حالت شده و کاملا طبیعی بوده ولی این حساسیت فقط تا چند روز بعد از انجام جرم گیری وجود دارد پس نباید نگران این موضوع باشید.
آیا جرم گیری باعث ضعیف شدن و لق شدن دندان میشود؟
از آنجا که افراد درمورد جرم گیری دندان اطلاعات کافی ندارند بسیار طبیعی است که نظریات اشتباه و شایعه ها رادر این زمینه باور کنند. یکی از این شایعه ها این است که با انجام عمل جرم گیری برروی دندان ها آنها لق خواهند شد. این باور کاملا غلط است زیرا با انجام این عمل به هیچ عنوان دندان لق نمیشود. پس از آن که جرم بر روی دندان مینشیند، اسیدی که از جرم هابوجود میاید سبب میشود تا بخشی از قسمت های دندان نابود شود و بنابراین دندان لق بنظر بیاید. اما فرد بیمار متوجه این موضوع نخواهد شد و علت آن هم این است که حجم جرم هابه اندازه ایست که دور دندان را احاطه میکند و فرد اصلا حس نمیکند که بخشی از دندانش رااز دست داده. ولی پس از آنکه جرم گیری دندان کاملا انجام شد، جرم ها از بین میروند و اکنون دیگر جرمی وجود ندارد که فضای ازدست رفته میان لثه و دندان را پرکند. بنابراین بسیاری این تصور را دارند که جرم گیری دندان هارا لق میکند. این نظر اصلا صحت ندارد و هیچ توجیه علمی برای آن وجود ندارد.
آیا استفاده از خمیر دندان ضد جرم مفید میباشد؟
خیر، جرم با مسواک و خمیر دندان پاک نمیشود و برای این منظور از دندانپزشکان باید کمک گرفت، ضمناً خمیر دندان هایی که بعنوان ضد جرم معرفی شده اند دارای مقادیر زیادی از مواد ساینده بوده و فقط رنگ و لکه های رسوب نموده بر دندان راکه زنگ( Stain) نام دارد، تمیز میکنند و استفاده همیشگی از آنها توصیه نمیگردد. این خمیردندان ها، بعلت دارا بودن مواد ساینده زیاد، ایجاد خراش های بسیار ظریف بر سطح دندان هانموده و زمینه را برای تجمع و چسبندگی بیشتر پلاک میکروبی فراهم میاورند. به مرور زمان با خوردن برخی خوراکی هابر روی دندان هاایجاد جرم میشود که باید دندان ها جرم گیری شوند زیرا بصورت لایه ی زرد رنگ تشکیل میشوند و اصلا ظاهر خوبی در هنگام لبخند زدن نداشته و شما میتوانید درمنزل هم جرم گیری دندان انجام دهید و جرم هارا نابود کنید. انجام جرم گیری باسوزش همراه بوده پس حتما باید دهان را ضدعفونی کرده و یک روز درمیان از شوینده های قوی استفاده کرد تا از تشکیل شدن مجدد جرم هابر روی دندان جلوگیری شود.
آیا میتوان دندان ایمپلنت، لمینیت و کامپوزیت شده را جرم گیری کرد؟
جرم گیری و سفید کردن دندان ها همیشه باهم انجام میشوند. این کارها باهدف برداشتن جرم ها و پلاک هایی که روی لثه یا زیر آن جمع شده اند انجام میشوند. پزشک ازیک ابزار دستی با سیستم های دیپلر و اولتراسوند توسط EMS مخصوص ایمپلنت های دندانی و ونیرهای دندانی بدون احتمال خراب شدن سطح خارجی آنهارا تمیز میکنند.
اگرشما ایمپلنت دندانی در دهان خود دارید باید بطور مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید که اطراف آنها بطور صحیح تمیز شده و ازبروز عفونت هایی که باعث لق شدن آنها میشود پیشگیری شود. ایمپلنت ها نیز مانند دندان های طبیعی نیاز به توجه ویژه دارند.
آیا پولیشینگ برای دندان مضر است؟
در انتهای جلسه درمانی در مطب دندانپزشک پس از این که دندان ها بطور کامل تمیز و معاینه شدند، دندانپزشک آنهارا پولیش میکند. در این فرایند از خمیردندان های دانه دار بر روی دستگاه پولیش چرخشی استفاده میشود.
طبق مقالات چاپ شده در مجله بین المللی موارد عملیاتی در بهداشت دندان گفته شده که در حالی که پولیشینگ باعث تمیز شدن دندان ها میشود اما این فرایند صد درصد الزامی و ضروری نیست. پولیشینگ دندان ها هیچ مزیتی برای سلامتی ندارند و هیچ تأثیری بر پوسیدگی، سرطان دهان یا بیماری لثه ندارند.
بیشتر دندانپزشکان انجام پولیشینگ را توصیه میکنند. این بدان معناست که دندانپزشک فقط قسمت های لکه دار دندان ها و نه همه آنهارا درخشان تر میکند. این بدان دلیل است که برخی تحقیقات نشان میدهند که پولیشینگ زیاد همه دندان ها ممکن است باعث ازبین رفتن مینای دندان ها شوند. به هرحال، اگر بخواهید دندان های خودرا پولیش کنید نباید بیش از دو مرتبه در سال این کار را انجام دهید زیرا استفاده از خمیردندان های خشن تر و دو مرتبه پولیشینگ دندان در سال میتواند باعث آسیب دیدگی مینای دندان شود.