دریاچه اُوان در استان قزوین و در منطقه معروف الموت در جوار روستاهای اوان و وربن قرار دارد. دریاچه اوان 89اُمین اثر طبیعی است که توسط سازمان میراث فرهنگی در 20 بهمن 1389 در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت.
دریاچه اوان با چشم‌اندازی زیبا و بینظیر در میان چهار روستای «اوان»، «ورین»، «زواردشت» و «زرآباد» واقع شده است. اوان به‌معنای وان پر از آب و محل گرد آمدن آب است. این دریاچه بیش از 70 هزار متر مربع مساحت دارد و عمق آن در عمیق‌ترین قسمت به حدود 6 متر می‌رسد. این دریاچه از محیط خارج خود آبی را به‌طور مستقیم دریافت نمی‌کند و تنها منبع آن از آب نزولات جوی و چشمه‌های موجود در کف دریاچه هستند. همچنین، از سرریز آب دریاچه رود کوچکی تشکیل می‌شود که آب آن مورد استفاده کشاورزان روستاهای کوشک و آیین است.
این دریاچه در طبیعت بکر الموت و در دامنه کوه خشچال واقع شده است که 75 کیلومتر از شهر قزوین فاصله دارد، یعنی حدود 2-3 ساعت. این دریاچه از شمال به دره الموت می رسد، برای همین کسانی که به بازدید از قلعه تاریخی الموت می روند، ساعاتی را به دیدن این دریاچه اختصاص می دهند. دریاچه اوان در احاطه 4 روستای اوان، وربن، زواردشت و رز آباد قرار گرفته و ارتفاعات اطرافش زیبایی خیره کننده ای به آن داده است.
دریاچه اوان دریاچه کوچکی نیست، مساحتش به بیش از 70 هزار مترمربع می رسد و جالب است بدانید که این دریاچه از آب چشمه های کوچک زیرزمینی در بستر خود تغذیه می شود. طبق اندازه گیری های غواص ها عمیق ترین قسمت دریاچه حدود 7.5 متر عمق دارد و برای همین برای قایق سواری مناسب است. از سر ریز آب این دریاچه نیز رود کوچکی سرچشمه گرفته که برای مصارف کشاورزی روستاهای کوشک و آیین مورد استفاده قرار می گیرد.
این منطقه سرسبز و باصفا مملو از گونه های درختی مختلف مثل بید، تبریز، چنار، سیب، آلبالو، فندق، گردو، سنجد، گیلاس و گونه های گیاهان علفی مثل گون، کنگر و شیرین بیان است. ممکن است در خلال گردش خود با حیواناتی نظیر پلنگ، بز کوهی، گرگ، گراز، شغال، سیاه گوش و پرندگانی مثل عقاب، شاهین، کبک، سبز قبا و فاخته روبرو شوید. در داخل دریاچه نیز انواع ماهی های قزل آلا و کپور زندگی می کنند.
از سرسبزی و زیبایی کوه های اطراف که بگذریم، وجود جاده آسفالته و مسیر مناسب باعث شده که بازدید از این دریاچه در بین اولویت های گردشگران قزوین جای بگیرد. فضای اطراف دریاچه نیز برای برپایی کمپ و بساط پیک نیک کاملا مناسب است و به همین جهت دوست‌داران طبیعت را به سمت خود می کشاند. در کنار دریاچه سرویس بهداشتی، محل هایی برای برپایی چادر و فضایی برای پارک خودروها اختصاص یافته است.
قایق سواری : وسعت بزرگ این دریاچه به شما این امکان را می دهد که از زوایای دیگری این زیبایی را تماشا کنید. با اینکه هنوز امکانات اطراف دریاچه به حد مطلوبی نرسیده اند ولی قایق سواری یکی از گزینه های انتخابی شما خواهد بود.
کوهنوردی : طبیعت گردی برای برخی از گردشگرانِ خستگی ناپذیر به معنی فتح کوه های بزرگ است. با کوه های مرتفعی که اطراف دریاچه اوان قرار گرفته اند، موقعیتی برای کوهنوردی فراهم شده که باز هم زیبایی دریاچه اوان را از زاویه دیگری تماشا کنند.
اسکیت روی یخ: هوای این منطقه کوهستانی به هنگام زمستان چنان سرد می شود که سطح دریاچه یخ می بندد و در کنار جلوه خاصی که به نمایش می گذارد، بستر تفریح دیگری را فراهم می کند. در این فصل، اسکیت بازان می توانند بر روی آینه پرنقش و نگار این دریاچه حرکاتشان را به نمایش بگذارند.
عکاسی و نقاشی: زیبایی خیره کننده این دریاچه و طبیعت بکر اطرافش توجه هنرمندان زیادی را جلب کرده است. به طوری که برخی بوم به دست راهی این منطقه می شوند. ضمنا این جا می توان بهترین سوژه های عکاسی را پیدا کرد و خاطراتی فراموش نشدنی را در قاب تصاویر ثبت کرد.
در فصل بهار دریاچه اوان و طبیعت آن از زیبایی دوچندانی برخوردار و در فصل تابستان نیز تفرجگاهی مفرح برای گردشگران است. برای لذت بردن از هوای مطبوع و دلپذیر آن، طلایی‌ترین زمان برای دیدن اردیبهشت‌ماه تا مهرماه است. به‌علت ارتفاع بالای دریاچه و قرار گرفتن در دامنه کوه خشچال، آب و هوای دریاچه در زمستان و پاییز بسیار سرد است.
اگر قصد دارید شب را در کنار دریاچه بمانید و کمپ بزنید وسایل و لوازم لازم را با خود ببرید، چون اوان از شهر دور است. در فصول پاییز و زمستان دما بسیار پایین گاهی تا 20- درجه سانتی‌گراد و در هنگام شب دما به 12 - درجه سانتی‌گراد هم می‌رسد. پس اگر قصد کمپینگ در اطراف این دریاچه را دارید لباس گرم و مناسب به‌همراه داشته باشید.
اگر هم می‌خواهید شب را در اقامتگاه سپری کنید، اقامتگاه‌های بومگردی متعددی در منطقه الموت و در روستاهای نزدیک دریاچه مانند زرآباد و وربن وجود دارد که می‌توانید شب را در آن‌ها بمانید تا با حوصله و وقت بیشتری این منطقه خوش آب‌وهوای قزوین را بگردید.
دریاچه‌ها همیشه از جاذبه‌های طبیعی پر طرفدار در ایران هستند. در کنار این دریاچه‌ها آرامشی وصف ناپذیر همراه با آب و هوایی دلچسب وجود دارد. اگر به دنبال یک منطقه بکر با طبیعتی سبز و یک دریاچه زیبا هستید می‌توانید این بار به دریاچه اوان سفر کنید. ذریاچه آب شیرین اوان از زیباترین و بکرترین مناطق طبیعی استان قزوین است که در 75 کیلومتری شهر قزوین قرار دارد و هرساله گردشگران و مسافران زیادی را به خود جلب میکند.
