اصول ویرایش ویراستاری مقاله

  پنجشنبه، 16 بهمن 1399   زمان مطالعه 7 دقیقه
اصول ویرایش ویراستاری مقاله
یک مقاله خام که نویسنده نگارش آن را به اتمام رسانیده است باید ویرایش ها و تغییراتی روی آن اعمال شود که به مرحله سابمیت و چاپ برسد در این بخش از ساعد نیوز برای شما عزیزان آموزش خواهیم داد که چگونه بتوانید مقاله خود را ویراستاری کنید.

یک نویسنده زمان بسیار زیادی را صرف تحقیق و پژوهش و نگارش مقاله میکند و دغدغه بسیاری برای سابمیت و چاپ مقاله دارد. از این رو باید مراحل سابمیت مقاله و باید نباید های هر مرحله را بشناسد و سعی کند با عملکر دقیق یک مقاله را به ژورنال سابمیت کند به خوبی میدانید که یکی از مراحل بسیار مهم که نقش بسیاری در پذیرش مقاله دارد ویراستاری مقاله میباشد.

در واقع، قوانین ویراستاری تأکید بر آن دارد که ویراستار و نویسنده مقاله می بایست متفاوت باشند. ویراستار باید بر تمامی اصول ویراستاری مسلط باشد تا تمامی جوانب پژوهش را درنظر گرفته و متنی یکدست حاصل کند. اما این اصول ویراستاری از چه قرارند؟ یا مهم تر از آن، انواع ویراستاری مقاله کدامند؟

ویرایش چیست؟

تعریف ویرایش در «فرهنگ فارسی عمید» عبارت­ اند از: «تصحیح متن به لحاظ رسم­ الخط، جمله ­بندی، محتوا و مانند آن». واژه ویرایش در زبان فارسی امروز برابرنهاده Editing انگلیسی است.» «ویرایش در اصطلاح، به مجموعه فعالیت های علمی و هنری گفته می شود که در نتیجه آن، متن کتاب یا مقاله یا گزارش و به طور کلی هر پیام و خبری برای مخاطب، ساده، روان، قابل درک و پذیرفتنی تر شود. ویرایش علم، مهارت و تخصصی است که می توان آن را آموخت. ویرایش اعمال مجموعه ای قواعد و قوانین زبانی، نشانه گذاری و ساختاربندی متن است.»

با توجه به تعاریف فوق، برای ویرایش مقاله باید متن را با دقت مطالعه و بررسی و سپس اصلاحات لازم را با دقت روی آن اعمال کرد.

انواع ویراستاری مقاله

ویرایش فنی

این نوع ویرایش، شامل کارهای زیر است:

  1. یک دست کردن رسم الخط کلمات؛ به عنوان مثال، عبارت هایی مانند «میرساند»، «بسمه تعالی»، «اینجانب»، «بعرض» و «حضرتعالی» را به صورت درست آن ها، یعنی «می رساند»، «باسمه تعالی»، «این جانب»، «به عرض» و «حضرت عالی» بنویسیم.
  2. اصلاح غلط های املایی؛ به عنوان مثال ، کلمه هایی مانند «درخاست» و «استحظار» را به صورت «درخواست» و «استحضار» بنویسیم.
  3. کنترل پاراگراف بندی؛ یعنی اینکه چه جمله هایی را در کنار هم و در یک پاراگراف قرار بدهیم. همان طور که می دانیم در یک کتاب، جمله هایی که یک مفهوم یا مثال خاص را توضیح می دهند، باید پشت سر هم بیایند و یک پاراگراف را تشکیل بدهند. به عنوان مثال، قبل از عبارت هایی مثل «بنابراین»، «در این حالت»، «برای این منظور»، «به عبارت دیگر»، «یعنی» و غیره، نباید یک پاراگراف جدید ایجاد کنیم.
  4. اصلاح یا اعمال نشانه گذاری های متن؛
  5. یک دست کردن ضبط اعلام، اصطلاحات، آوانگاشت آن ها در صورت لزوم و آوردن معادل لاتین کلمات؛
  6. اعمال قواعد عددنویسی، فرمول نویسی، اعراب گذاری و اختصارهای متنی؛
  7. مشخص کردن حدود نقل قول ها، وارسی ارجاعات، درستی نشان مآخذ و پانوشت ها و یادداشت ها؛
  8. بررسی کالبدشناسی اثر، شامل تمامی نمایه ها، جدول ها، نمودارها، تصاویر، عکس ها، فهرست مطالب، واژه نامه و غیره؛ جالب است بدانید که بعضی از انتشاراتی های معتبر دنیا مانند انتشارات دانشگاه کمبریج، کسانی را به عنوان Indexسer به کار می گیرند که فقط کارشان، ایجاد قسمت «نمایه» یک کتاب است؛ هر چند مسئولیت نهایی این قسمت، به عهده نویسنده کتاب است.
  9. کنترل اندازه و قلم حروف، عنوان فصل ها، بخش ها و زیربخش ها، ربرگ ها و نمونه خوانی. دقت داشته باشید که منظور از نمونه خوانی، غلط گیری تایپی است که با وجود اینکه بدیهی ترین کار لازم برای یک نوشته قبل از چاپ شدن است، خیلی از نویسندگان و ناشران ایرانی، آن را انجام نمی دهند. تعداد غلط های تایپی ای که در بین کتاب های انگلیسی ای که تا به حال خوانده ام، پیدا کرده ام، به اندازه تعداد انگشت های یک دست هم نرسیده است؛ اما در مقابل، متأسفانه کتاب های فارسی، پر از غلط های تایپی است.

تصویر

نکته خیلی مهمی که در نمونه خوانی باید به آن توجه کرد، این است که بهتر است کار نمونه خوانی را شخص دیگری غیر از نویسنده کتاب انجام دهد. چون بارها این مطلب را از نویسندگان مختلف شنیده ام که چون خودشان، نویسنده متن بوده اند، بعضی از جمله های کتاب، به جای چشم شان، به طور ناخودآگاه با ذهن شان مرور می شود و بنابراین بسیاری از غلط های تایپی کتاب را نمی بینند.

ویرایش زبانی و ساختاری

رعایت نکات دستوری و قواعد زبان هم در ویراستاری متن های مختلف بسیار مهم است. دستور زبان و قواعد آن به معنای موضوعاتی مانند جایگاه اجزای کلمه در جملات، انتخاب افعال مناسب در هر عبارت، توجه به ساختارهای زبان و مسائلی از این دست است.

حتما درس زبان فارسی را در دوران دبیرستان به خاطر دارید. شاید هم این درس بنا به سن و دوره تحصیلی تان با عناوین متفاوت دیگری در مدرسه آموزش داده می شده است. در هر حال، نکاتی که در آن دروس می خواندید، همان ویرایش زبانی و ساختاری را ممکن می کنند. باید هر متنی چه مقالات علمی، چه مقالات ترجمه و هر متن دیگری از نقطه نظر زبانی و ساختاری ویراستاری شوند. اگر جملات و عبارات از نظر دستوری دچار اشکالاتی باشند، امکان دارد که پیام متن به درستی به مخاطب منتقل نشود و علاوه بر آن، سرعت درک متن هم از سوی مخاطب پایین خواهد آمد.

  1. اصلاح انحراف از زبان معیار و یک دست کردن زبان نوشته؛
  2. ابهام زدایی از عبارت های نارسا، مبهم، متناقض، نامفهوم و عامیانه؛
  3. انتخاب برابرهای مناسب برای واژگان غیر فارسی، حذف واژگان، تعابیر و اصطلاحات و عبارت های تکراری و زائد، عامیانه، ناقص، نارسا، متضاد و متناقض؛
  4. کوتاه کردن جمله های طولانی؛
  5. ساده سازی و روان سازی متن از نظر جمله بندی؛
  6. گزینش واژگان فارسی و برابرهای مناسب.

ویرایش محتوایی و علمی

ویرایش محتوایی و علمی هم از انواع بسیار مهم ویرایش است که فقط ویراستاری خبره و آگاه نسبت به موضوع تخصصی موجود در متن از عهده انجام آن برمی آید. ویرایش محتوایی و علمی کار هر کسی نیست. مثلا فرض کنید که قرار است، مقاله ای علمی به مجلات معتبر بین المللی سپرده شود. در این صورت، نیاز به ویراستاری مقاله isi شدت می گیرد. ویراستاری مقالات علمی فقط از عهده کسانی برمی آید که علاوه بر آگاهی نسبت به نکات ویرایشی متداول به موضوع موردبحث در مقاله و متن هم اشراف کامل دارند.

اگر ویراستار نداند که منظور متن چیست و عناوین موجود در آن پیرامون چه مسائلی هستند، هرگز نمی تواند از صحت یا غلط بودن آنها اطمینان حاصل کند. مثلا فرض کنید که مقاله ای علمی در حوزه مهندسی الکترونیک نوشته شده است . بدیهی خواهد بود که ویراستاران معمولی نمی توانند از عهده ویرایش این کار برآیند. چنین کاری به ویراستاری تخصصی نیاز دارد. یعنی ویراستاری باید به سراغ ویرایش آن برود که از زمینه علمی برق و الکترونیک سردرمی آورد.

تصویر

ویژگی های ویراستار خوب چیست؟

ویراستاری می تواند در حوزه ویرایش متون و مقالات به زبانی خاص قوی عمل کند که استانداردها و ویژگی هایی داشته باشد. این استانداردها به شرح زیر هستند:

  • صبر و حوصله؛
  • دقت و تمرکز؛
  • برخورداری از اطلاعات عمومی؛
  • تسلط به اطلاعات و اخبار به روز ویراستاری؛
  • دارا بودن دانش فنی در حوزه تایپ.

صبر و حوصله نخستین و مهم ترین ویژگی است که هر ویراستار خوبی باید دارا باشد. اگر بناست که مقاله ای فارسی را ویرایش کنید، باید صبر و حوصله زیادی در خواندن دقیق آن، تسلط به مفهومش و البته نکات ویرایشی و نگارشی آن داشته باشید. کسی که صبر کافی ندارد، اشتباهات متعددی را از قلم خواهد انداخت و بدیهی است که چنین فردی نمی تواند ویراستاری موفق باشد.

نکات مهم پیش از ویرایش مقاله

  • از متنی که نوشته اید فاصله بگیرید
  • به روشی که راحت­ تر هستید مقاله ­تان را غلط گیری کنید
  • سعی کنید تا شکل سند را تغییر دهید
  • ویراستاری مقاله را در جای خلوت و ساکت انجام دهید
  • اگر زمان دارید، ویرایش مقاله و بازخوانی آن را با فاصله زمانی انجام دهید
  • اگر زمان کمی دارید اولویت بندی کنید

نحوه محاسبه هزینه ویراستاری چیست؟

مقوله هزینه ویراستاری از آن موضوع های بسیار متنوعی است که به دلیل رقابت موجود در آن در بازار تخصصی این کار، بسیار بحث برانگیز است.

این روزها، شمار موسسات و کسانی که امر ویرایش تخصصی و ترجمه انجام می دهند بسیار زیاد شده است. از این رو، قیمت های متنوعی هم در بازار ارائه می گردد. تعداد کلمات متن هر مقاله، کتاب و …، با در نظر گرفتن تعرفه های مختلفی برای واژگان آن متون محاسبه میگردد. شما برای کسب اطلاعات دقیق تر در مورد هزینه و زمان میتوانید با کارشناسان مجرب و متخصص موسسه پژوهش برتر در ارتباط باشید.


  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
داریوش ارجمند: خانومه میره وزنه بردار میشه 2 سال دیگه نه رحم داره نه تخمدان همشو عمل میکنه میریزه دور! من پدر سنتی رو دوست دارم تا پدری که سفره عرق پهن میکنه+فیلم (532 نظر) عکسی از اولین روز مادر شدن فرح پهلوی/ قرق بیمارستان و نمایش زندگی سلطنتی... (238 نظر) ساده زیستی رهبر انقلاب به روایت تصویر / از عینک شکسته و کفش ساده تا سفره غذای ساده در کنار سیاستمداران (224 نظر) مادر علی دایی: پسرم به بیمارستانها گفته اگه کسی توان مالی نداشت به من خبر بدین؛ به هر نیازمندی که من بگم به حسابش پول واریز می‌کنه +ویدیو (217 نظر) سفره غذای ساده و دورهمی صمیمی رهبر معظم انقلاب با فرماندهان ارشد سپاه+عکس/ آقا هم مثل همه روی زمین غذا می خورد (182 نظر) محمدرضا گلزار: تا میتونین دعا کنین تا میتونین نماز بخونید؛ آدم بی‌اعتقاد هیچ چیز در زندگیش نداره+ویدیو (176 نظر) مهنوش صادقی همسر دوم مهدی هاشمی: 20 سال با مهدی هاشمی رابطه داشتم و گلاب آدینه خبر داشت (176 نظر) نگاهی به لباس عروس های زنان شاه پهلوی؛ از لباس عروس 30 کیلویی ثریا اسفندیاری تا پیراهنی مزین به پرهای لک‌لک آفریقایی! / به نام مردم به کام خاندان منحوس پهلوی+عکس (174 نظر) داریوش ارجمند: من مختار رو خوب میشناسم! مختار خیلی علیه السلام نیست/ اصلا از مختار و فریبرز عرب نیا خوشم نمیاد! (162 نظر) خنده رهبر انقلاب از پیشنهاد عجیب احمدی‌نژاد: ساخت اتوبان از فرودگاه امام به مسجد جمکران تا امام زمان در ترافیک و شلوغی اتوبان قم گیر نکنند! (146 نظر) نگاهی به مجلل ترین مدرسه در سوئیس که بچه های پهلوی در آنجا درس خواندند/ زمانی که بچه های مردم از امکانات کم تحصیلی هم برخوردار نبودند! (129 نظر) علی دایی: همسرم بهترین مشاورم هست؛ ویلای به شکل توپ در کلاردشت ندارم؛ میلیون‌ها علی دایی هم برای مردم کم است+عکس (117 نظر) تصویری از اعلامیه ترحیم همسر تایلندی یوسف تیموری/ روحش شاد و یادش گرامی (116 نظر) آلبوم تصاویر آذری جهرمی به مناسبت سالروز تولدش ؛ از استایل دامادی در شب عقد و سفر به حافظیه و تخت جمشید با اهل و عیال تا موتورسواری کنار دریا و دوشیدن شیر گوسفند (94 نظر) فوتبالیست ملی‌پوشی که صاحب 7 هزار راس گوسفند است؛ استخدام 10 چوپان برای نگهداری از گوسفندان (75 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
سیما خضرآبادی: من هیج عنوان پرسپولیسی نیستم ولی عاشق رنگ قرمزم
فال قهوه با نشان روز پنجشنبه 29 شهریور ماه 1403
فال حافظ با تفسیر روز پنجشنبه 29 تیر 1403 + فیلم
4 هنرمند محبوب ایرانی که همسر خارجی دارند/ از ازدواج ساعد سهیلی با دختر فرانسوی تا زن هندی بنیامین بهادری+عکس
فال روزانه پنجشنبه 29 شهریور ماه 1403
فال شمع روزانه پنجشنبه 29 شهریور 1403
فال انبیاء روزانه پنجشنبه 29 شهریور 1403
فال ابجد روزانه چهارشنبه 29 شهریور 1403
برگزاری مسابقات فوتبال جام شهدای خدمت در ارومیه
بیوگرافی و زندگی خصوصی محمدرضا هلال زاده، ضیا سریال طوبی و همسرش+تصاویر جذاب و دیدنی
عموی تتلو: تتلو گیاهخوار است، ماموران زندان هم برای گیاهخواری او شرایط را فراهم می‌کنند
آتش سوزی کارخانه تولیدی فولاد در تیکمه داش + فیلم
اهدای زمین به آموزش و پرورش شهرستان مرند
از پرستاری تا طبابت/کتاب"سمفونی موگادیشو" خاطرات من از سومالی است
نجات معجزه آسای مرد 55 ساله از چاه 35 متری در مرند
منتخب روز   
توئیت جدید پزشکیان به زبان کُردی و عربی +عکس وزیر اسبق کشور: رهبر معظم انقلاب یک دوره تندخوانی شرکت کردند و یک کتاب 300 صفحه‌ای را در یک شب می‌خوانند+ویدیو نیکی کریمی از مهمترین اتقاق زندگی اش پرده برداشت ؛ خانم بازیگر : پدرم مرا به این سمت سوق داد تاج گل اعیانی با گل‌های سفید و سیاه محمدباقر قالیباف در مراسم ختم پدر خداداد عزیزی+عکس استاندار بصره راننده شخصی مسعود پزشکیان در سفر به این شهر شد+عکس/ چهره خندان رئیس جمهور سوار بر BMW جمله امروز پزشکیان که گفت «خیلی خراب نکردم که؟» در فرهنگ آذری زبان ها یعنی چه؟ +عکس کیک تولد خاص و شکلاتی شهاب حسینی برای تولد 13 سالگی پسرش با طرح مورد علاقه اش / مبارکا باشه+عکس خاطره خنده دار مهران مدیری : یه آقایی با کیف سامسونِت و کت و شلوار آبی استخری اومد صداشو کلفت کرد مغرورانه گفت آقای مدیری من برای اینکه وارد سینما شم باید چیکار کنم گفتم باید بلیط بخری+ویدئو کیک تولد خاص و شکلاتی همسر هاشمی رفسنجانی برای تولد 82 سالگی یارش با طرح مورد علاقه اش / مبارکا باشه+عکس تصویر رهبر معظم انقلاب در دستان وزیر کودک‌کش+عکس انتشار غزل جدیدی از رهبر معظم انقلاب + فیلم/ دیدن این ویدیو با صدای دلنشین رهبری رو از دست ندید نگاهی به کیک تولد 44سالگی شهاب حسینی با دیزاین خاص در خانه اش/مبارکا باشه +عکس