آفت دهان
آفت دهان یکی از عارضه های شایع است که در حین خوردن، نوشیدن و صحبت کردن موجب رنج و آزار فرد می شود، اما ما به شما چند روش طبیعی درمان آفت معرفی می کنیم که بسیار اثر بخش هستند. آفت دهان مشکلی است که ممکن است منشأ ارثی داشته باشد یا توسط یک عامل محیطی مشترک مثل یک نوع ماده ی غذایی خاص و آلرژی زا بروز کند. شاید خیلی از ما این موضوع را ندانیم، اما متأسفانه زنان در طول عمرشان بیشتر از مردان دچار آفت دهان می شوند.
آفت دهانی در واقع زخمی سطحی، کوچک و خوش خیم است که معمولا در بافت نرم داخل دهان یا لب ها، زیر زبان و روی غشاء لثه ایجاد می شود. آفت دهان را زخم آفتی هم می گویند. اغلب اندازه ی این نوع زخم از یک سانتی متر تجاوز نمی کند. آفت دهان معمولا زخمی گرد یا بیضی شکل، سفید یا زرد رنگ است که دورتادور آن قرمز شده باشد. ممکن است مدت کوتاهی پیش از آنکه دچار آفت دهانی شوید، محیط دهان تان دچار سوزش یا خارش شود. از طرفی، باید بدانید که آفت دهانی برخلاف تاول هایی که در اثر تب شدید در دهان ایجاد می شود یا زخم های با منشاء سرماخوردگی مثل تبخال، هرگز خارج از دهان ایجاد نشده و به هیچ وجه مسری نیستند. با این حال، این نوع زخم می تواند بسیار دردناک باشد یا بسوزد.
انواع آفت
- زخم ویروس هرپس (تبخال)
- زخم مینور (کوچک)
- زخم ماژور (بزرگ)
علائم و نشانه ها
آفْت در سه شکل عمده وجود دارد که شایع ترین آن ها آفْت های کوچک (مینور) با شیوع ۸۰٪ و آفْت های بزرگ (ماژور) با شیوع حدود ۱۰٪، و ۱۰٪ بقیه نیز به صورت تبخال شکل دیده می شود.علائم آفْت محدود به دهان هستند و بیمار علائم عمومی (مانند تب) ندارد. علامت اصلی درد یا سوزش در محل آفْت است. ممکن است درد با بعضی غذاها و آشامیدنی ها (مانند اسیدها) تشدید شود. با بهبود زخم، درد نیز کاهش می یابد. شکایت بیماران درد شدیدی است که با اندازه دانه های سفیدی که در دهان شان ایجاد شده، تناسبی ندارد. به لحاظ دردناک بودن، در برخی موارد با تبخال اشتباه می شود اما حقیقت این است که تبخال (عفونت هرپس) با سفیدک (آفت) تفاوت دارد.
عوارض به موقع عوض نکردن مسواک
روش های طبیعی و خانگی درمان آفت دهان
یخ
وقتی دچار آفت دهان می شوید، مکیدن مکعب های کوچک یخ باعث تسکین و کاهش سوزش و التهاب زخم می شود. سردی یخ، جریان خون رسانی به آفت دهان را کاهش می دهد؛ در نتیجه درد و تورم آفت هم کمتر می شود. به خوراکی هایی که می خورید، دقت کنید غذاهای سفت و خشک (مثل نان تست یا ته دیگ های سفت) که ممکن است دهان تان را زخم کند، غذاهای تند و تحریک کننده و موادغذایی اسیدی (مثل آب پرتقال) که التهاب را بیشتر می کند، نخورید. مصرف هرکدام از این نوع مواد غذایی می تواند باعث شود آفت دهانی دردناکی را تجربه کنید.
مصرف مکمل های آهن
در صورت تشخیص کمبود آهن در رژیم غذایی فرد، مصرف این مکمل ها با نظر پزشک، می تواند کمک کننده باشد.
ماست
مصرف ماست پروبیوتیک با کیفیت، برای آفت دهان بسیار مفید است. پروبیوتیک مانند یک صافی عمل می کند و فقط به باکتری های مناسب اجازه ی حضور در دهان می دهد. این کار باعث آرام ترشدن زخم و بهبود آفت دهان می شود. از طرفی، نرمی و خنکی ماست به کمتر شدن درد ناشی از آفت کمک می کند.
چای
یکی از بهترین گیاهانی که می توانید برای تسکین درد آفت دهان از آن استفاده کنید، چای سیاه است. پس اگر دچار آفت دهان شدید، چای کیسه ای را مستقیم روی آفت دهان قرار دهید تا دردتان آرام شود. می توانید چای سرد شده را نیز به عنوان دهانشویه غرغره کنید. «تانن» موجود در چای تأثیر مثبتی برای التیام آفت دهان دارد.
سرکه سیب
سرکه سیب و آب گرم را با هم مخلوط کنید و از آن به عنوان یک دهانشویه ی روزانه برای ناپدید شدن آفت دهان بهره مند شوید. سرکه ی سیب حاوی اسید استیک است که می تواند باکتری های خطرناک و بد را از بین ببرد و درعین حال رشد باکتری های مفید و خوب را افزایش دهد. این دهانشویه ی کاملا دردسترس، به عنوان یک آنتی بیوتیک طبیعی می تواند برای آفت دهان بسیار پرکاربرد باشد.
جوش شیرین
از آنجا که جوش شیرین ماده ای قلیایی است، اسیدهایی را که باعث ایجاد درد و سوزش در هنگام آفت دهان می شوند، خنثی می کند. از طرفی،جوش شیرین با از بین بردن باکتری ها، موجب بهبود سریع تر آفت دهان می شود. یک قاشق چای خوری جوش شیرین را در نصف لیوان آب گرم حل کنید و دهان تان را با این محلول بشویید.
آب نمک
این محلول ساده و در دسترس که بسیار پرکاربرد است، برای بهبود آفت دهان هم می تواند بسیار مؤثر باشد. ۳۰ ثانیه شستشوی دهان با محلول آب نمک با بالابردن غلظت کلرید سدیم و جمع کردن آب غشاء اطراف آفت دهان به بهبود آبسه ها و زخم های بازی مثل آفت دهان کمک می کند.
آلوئه ورا
آلوئه ورا یک گیاه درمانی فوق العاده با خاصیت ضد التهابی است و می تواند به درمان تمامی زخم ها همچون آفت دهان کمک کند. اگر به گیاه آلوئه ورا دسترسی دارید، برگ های آن را ببرید و ژل درون آن را با فشار خارج کنید. شما باید از آلوئه ورای طبیعی استفاده کنید. ژل حاصل از آلوئه ورا را در روز هر چقدر که توانستید روی زخم قرار دهید. ژل یا آب آلوئه ورا را به عنوان دهانشویه استفاده کنید و سه بار در روز دهان خود را با آن بشویید.
روغن نارگیل
این روغن خاصیت ضد میکروبی و آنتی باکتریایی دارد و همین امر آن را برای درمان آفت دهان بسیار محبوب کرده است. سعی کنید تا جایی که می توانید از روغن طبیعی نارگیل استفاده کنید تا تاثیر بیشتری بر روی زخم داشته باشد. روغن نارگیل را چند بار در روز با یک پارچه نخی تمیز بر روی زخم قرار دهید. یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل را بردارید و روزانه دوبار به مدت ۱۵ دقیقه دهان خود را با آن بشویید.
استفاده از گشنیز
گشنیز به خاطر خاصیت آنتی باکتریایی اش می تواند درمان شگفت انگیزی برای آفت دهان باشد. اگر برگ های گشنیز را در اختیار دارید، کمی از آن را در داخل آب بجوشانید. بعد از ولرم شدن آب گشنیز، می توانید ۴ بار در روز دهان خود را با آن بشویید. اگر دانه های گشنیز را در منزل دارید، در داخل ۲۲۶ گرم آب یک قاشق چایخوری دانه گشنیز بریزید و اجازه دهید یک روز در داخل آب بماند. سپس آبکشی کنید و دهان خود را ۴ بار در روز با آن بشویید.
عسل
اگر در منزل عسل خام دارید، می توانید از آن برای درمان زخم خود استفاده کنید. عسل حاوی ویتامین ها و مواد معدنی مختلفی است و خواص ضد عفونی کننده آن می تواند به درمان آفت دهان کمک کند. خود را برای درد بیشتر آماده کنید. اما به یاد داشته باشید که نتیجه اینکار بسیار خوب خواهد بود. یک قاشق چایخوری از عسل را روی زخم قرار دهید. اجازه دهید چند دقیقه روی زخم بماند. در این حالت ممکن است درد زخم بیشتر شود.با آب ولرم عسل را از دهان خود بشویید و اینکار را دوبار در روز تکرار نمایید.
مریم گلی
مریم گلی یک گیاه معطر است و معمولا برای پخت و پز مورد استفاده قرار می گیرد. شما می توانید درد آفت دهان را با این گیاه کمتر کنید زیرا خاصیت ضد التهابی دارد. دو پیمانه آب جوش را به سه قاشق چایخوری برگ مریم گلی اضافه کنید. اجازه دهید ترکیب در همین حالت باقی بماند و ولرم شود. سپس آب آن را بگیرید. دهان خود را با آب این ترکیب بشویید. اینکار را ۴ بار در روز تکرار کنید.
علت آفت دهان
علت آفت دهان هنوز به طور دقیق و به درستی شناخته نشده است، اما آنچه مشخص است این است که عوامل متعددی می تواند باعث بروز آفت دهان شود. گازگرفتن ناگهانی لب یا گونه از داخل، حساسیت غذایی (غذاهای تند، اسیدی یا حاوی گلوتن)، تمیزکردن بیش از حد معمول دندان ها، آسیب هنگام درمان های دهان و دندان، استفاده از خمیردندان یا دهان شویه های دارای لوریل سولفات سدیم، استرس، تغییرات هورمونی یا وجود باکتری موسوم به «هلی کوباکتر پیلوری» (همان باکتری که عامل زخم های پپتیک است)، همه ی اینها می توانند باعث ایجاد آفت دهان شوند. از طرفی اعتقاد بر این است که کمبود ویتامین های گروه B، روی، فولات (اسیدفولیک) و آهن می توانند باعث ایجاد و پیشرفت آفت دهان شوند.
