برنامه غذایی مثل همه تأثیراتی که روی وزن یا سلامت پوست ما دارد، سلامت دندان ما را هم تحت تأثیر خودش قرار می دهد. چگونگی مصرف غذا، نوشیدنی و فعالیت ها سلامت دندان را تغییر می دهد. ۲۵ درصد از بزرگسالان آمریکایی بالای ۶۵ سال تمام دندان های خود را از دست داده اند. چرا؟
شکر و دندان
شکر دشمن شماره یک دندان شماست و هرچه مدت بیشتری در دهان شما بماند، بدتر می شود. قند توسط باکتری های تولیدکننده اسید در دهان شما مصرف می شود. اسیدها در مینای دندان از بین می روند. از خوردن چیزهایی مانند آب نبات های ژله ای که بیشتر از سایر غذاها در دندان شما وارد می شوند خودداری کنید. میوه های خشک مانند کشمش را امتحان کنید و یا به جای آن میوه تازه بخورید.
نوشیدنی و دندان
نوشیدنی گازدار بدون قند هم وجود دارد اما به قول دکتر رابرت سورین، مربی کلینیک بخش دندانپزشکی و جراحی دهان و دندان در بیمارستان نیویورک، شما با خوردن سودا (آب گازدار بدون قند) در محیط اسیدی حمام می کنید.
الکل هم یک نوشیدنی اسیدی است که می تواند دندان ها را از بین ببرد. الکل دهان شما را خشک می کند و تولید بزاق را کاهش می دهد. بزاق دندان را شست وشو می دهد و به از بین بردن پلاک ها و تجمع باکتری ها از سطح دندان کمک می کند.
خوردن ناخن ها
خوردن ناخن، فقط باعث ترک خوردن، قطع شدن یا ساییدگی دندان شما نمی شود، بلکه همچنین باعث اختلال در عملکرد فک می شود. هنگام گاز گرفتن ناخن ها، فک های شما با فشار دادن فک تحتانی خود در زاویه غیرطبیعی قرار می گیرند. با گذشت زمان، این کار منجر به اختلال گیجگاهی فکی (TMD) می شود که با درد همراه است. علاوه بر این، گاز گرفتن ناخن ها می تواند باکتری های مضر را به دهان وارد کند.
مسواک زدن خیلی سفت و سخت
برخی از افراد دندان های خود را خیلی سخت مسواک می کنند، با این باور که باکتری ها را از سطح دندان های خود پاک می کنند. اما مسواک زدن تهاجمی می تواند با گذشت زمان باعث فرسایش مینا و سوزش لثه شود. سعی کنید با استفاده از یک مسواک نرم دندان ها را به مدت دو دقیقه با شدت کمتری مسواک بزنید.
نوشیدن زیاد قهوه
مانند سیگار و استعمال دخانیات، قهوه نیز می تواند دندان شما را لکه دار کند. اضافه کردن شکر بیشتر و نوشیدن چند فنجان قهوه در روز می تواند دندان های شما را زرد کند. عادت کنید حتماً طی ۳۰ دقیقه تا یک ساعت از خوردن غذا و نوشیدنی ها مسواک بزنید تا از پوسیدگی دندان جلوگیری شود.
چه کسانی در معرض خطر پوسیدگی دندان قرار دارند؟
برخی افراد بیشتر از دیگران در معرض خطر پوسیدگی دندان ها قرار دارند، از جمله:
- خانواده هایی با درآمد کم (کودکان و بزرگسالان).
- افراد سالمند، از هر طبقه اقتصادی-اجتماعی.
- افرادی که در مناطقی سکونت دارند که به آب آن منطقه فلوراید زده نمی شود.
- افرادی که بر اثر بیماری یا به خاطر مصرف دارو، دهانشان مایع مخاطی کمتری تولید می کند.
- افرادی که تحت درمان با پرتودرمانی قرار دارند.
- افراد مبتلا به دیابت
- افراد سیگاری و افرادی که تنباکو مصرف می کنند.
- افرادی که الکل و مواد مخدر مصرف می کنند.
- افرادی که مقادیر زیادی نوشیدنی های گازدار و حاوی قند مصرف می کنند.
۷ راه برای پیشگیری از پوسیدگی دندان
- بعد از خوردن، دندان هایتان را با خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. به صورت ایده ال، بهتر است بعد از هر وعده غذایی مسواک بزنید، و نه کمتر از دو بار در روز. به شدت استفاده از خمیردندان های حاوی فلوراید توصیه شده است. همچنین مایوکلینیک استفاده از پاک کننده های بین دندانی یا نخ دندان را برای پاک کردن فضاهای بین دندانی توصیه کرده است. اگر از مواد حاوی شکر استفاده کردید، باید قبل از مسواک زدن ۳۰ دقیقه صبر کنید و مینای دندانتان را پاک نکنید. اگر نمی توانید بعد از خوردن مواد غذایی مسواک بزنید، میتوانید حداقل با استفاده از آب یا دهانشویه، دهانتان را بشویید. اگر فرزند خردسالی دارید، حتما باید درمورد مراقبت از دندان های او با دندان پزشکتان صحبت کنید.
- تمیز کردن مرتب. اگر شما در خطر بالایی برای پوسیدگی دندان قرار داشته باشید، ممکن است دندان پزشکتان توصیه به استفاده مرتب از دهان شویه های حاوی فوراید کند. میتوانید از او بپرسید که چه مارک یا نوعی از دهان شویه بهتر است.
- استفاده از سیلانت دندانی. استفاده از سیلانت دندانی برای تمام کودکات توصیه شده است. همچنین، این کار هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان مفید است. سیلانت یک پوشش پلاستیکی و محافظ است که شیارها و شکاف های دندانی را پر میکند، مکان هایی که باکتری ها و غذا تمایل به تجمع دارند. این کار باعث پوشیده شدن سطح جویدنی دندان های عقبی میشود و حداقل ده سال عمر میکنند، قبل از آن که نیاز به انجام مجدد داشته باشند.
- به صورت منظم به دندان پزشک مراجعه کنید. با پزشک خود صحبت کنید تا به بگوید نیاز است هر چند وقت به او مراجعه کنید تا بهداشت دهانی خوبی داشته باشید. معاینه مرتب دندان، جرم گیری و دیگر درمان ها میتوانند به پیشگیری از پوسیدگی دندان کمک کنند.
- تعداد میان وعده هایتان را محدود کنید. خوردن و نوشیدن مقدار کمی باعث میشود که دندان های شما حملات مداوم باشند، به خصوص زمانی که غذاهای شیرین می خورید.
- غذاهای سالم برای دندان مصرف کنید. رژیم غذایی برای تمام جنبه های سلامتی حیاتی است، مانند سلامت دهان. غذاهایی مانند چیپس و کیک که مدت زیادی در دهان شما باقی می مانند پوسیدگی دندان را تشدید خواهند کرد. و البته غذاهای فرآوری شده و شیرین نیز گزینه خوبی نخواهند بود. برعکس، میوه ها و سبزی های تازه، به این دلیل که به ترشح بزاق کمک میکنند و مینای دندان ترمیم میشود، گزینه های خوبی هستند.
- استفاده از درمان های ضد باکتریایی. بعضی اوقات بیماری ها و موارد دیگر ممکن است شما را دربرابر پوسیدگی و آسیب های دندانی حساس تر کنند. در این موارد، ممکن است بخواهید با پزشکتان درمورد درمان های کمک کننده برای از بین بردن باکتری های مضر، مانند استفاده از دهان شویه های ضد باکتری صحبت کنید.