همه می دانیم که غذاهای شور باعث تشنگی می شوند. اما آیا باعث پرخوری هم می شوند؟ محققان شروع به کشف نقش ناشناخته نمک در گرسنگی و افزایش وزن کرده اند. مطالعات اخیر آنها نشان می دهد که نمک می تواند باعث پرخوری ما شود. تا کنون، ما همیشه بر روی اثر نمک بر فشار خون متمرکز بودیم اما وقت آن رسیده که اطلاعات خود را در زمینه ی نمک و رژیم غذایی گسترش دهیم.
خوراکی های پرطرف داری که باعث چاقی شکم می شود؟
آیا نمک باعث چاقی و اضافه وزن می شود؟
نمک یک خوراکی خرابکار و شرور است. بیشترین مقدار مجاز نمک مصرفی روزانه ۱۵۰۰ الی ۲۳۰۰ میلی گرم است. عدد کوچکتر برای افرادی است که مبتلا به فشار خون بالا هستند و یا ریسک سکته قلبی در آنها زیاد است.
بر اساس تحقیقات جدید مشخص شده است که امروزه هر فرد حدود ۳۴۰۰ میلی گرم نمک در روز مصرف می کند. حتی برخی بررسی های دیگر این مقدار را تا ۱۰۰۰۰ میلی گرم در روز نیز تخمین زده اند که بسیار زیادتر از حد مجاز است.
بسیاری از افراد ورزشکار و غیر ورزشکار برای کاهش وزن به متخصصان تغذیه مراجعه می کنند. در مبحث کاهش وزن همیشه با این پرسش روبرو هستیم که ” آیا برای کاهش وزن باید مقدار سدیم دریافتی را نیز در نظر بگیریم؟ “
پاسخ سوال قطعاً “بله” است. سدیم از طریق خوردن نمک وارد بدن می شود. و به ۲ دلیل با افزایش وزن در ارتباط است:
۱) تاثیر نمک بر مقدار کالری دریافتی و اضافه وزن
نمک (سدیم) و اضافه وزن از ۳ جهت با هم رابطه دارند:
- خوردن غذاهای خوش نمک یا شور منجر به افزایش تشنگی می شود. اکثر افراد برای فرونشاندن این تشنگی از نوشیدنی های پر کالری مصرف می کنند. محققان نشان داده اند زمانیکه مقدار نمک مصرفی هر کودک به نصف کاهش یابد، متعاقباً مقدار مصرف نوشیدنی های قندی نیز به نصف کاهش می یابد.
- نمک طعم غذا را افزایش می دهد و در نتیجه اشتها و میل افراد برای خوردن را بیشتر تحریک می کند.
- در آزمایشی که روی نمونه های حیوانی انجام شد، محققان دریافتند که خوردن نمک بیش از اندازه، بر فعالیت سلول های چربی اثر می گذارد. در نتیجه بیشتر شدن این فعالیت، سلول های چربی بزرگتر می شوند.
۲) تاثیر نمک بر احتباس آب کوتاه مدت و بلند مدت
احتباس آب یا احتباس مایعات (edema) به تجمع آب در بدن گفته می شود. سدیم موجود در نمک مانند آهنربا مایعات را به راحتی به خود جذب می کند. بنابراین مصرف نمک زیاد باعث احتباس بیشتر آب در بدن می شود.
آب می تواند در سیستم قلبی عروقی و حفره های موجود در بافت های بدن تجمع یابد. بنابراین منجر به تورم دستها، پاها و زانوها می شود.
عوارض احتباس آب در کوتاه مدت: احتباس مایعات در کوتاه مدت به صورت پف و ورم در اندام های بدن نمایان می شود. که متعاقباً به دنبال خود افزایش وزن به همراه دارد. ارتباط اصلی نمک و چاقی فوری به همین دلیل است. بنابراین افرادی که رژیم های کاهش وزن را دنبال می کنند بسیار مهم است که مصرف نمک را در تغذیه روزانه خود کنترل کنند.
عوارض احتباس آب در بلند مدت: احتباس آب در طولانی مدت فشار زیادی به قلب تحمیل می کند. با احتباس آب در بدن حجم خون افزایس می یابد. در نتیجه قلب باید فشار بیشتری را برای پمپ کردن خون متحمل شود. افزایش فشار وارده به قلب و دیواره عروق منجر به آسیب دیدن سیستم قلبی عروقی و بالا رفتن فشار خون می شود.
فشار خون بالا غالباً علایم ظاهری ندارد و به همین دلیل “قاتل خاموش” نامیده می شود. بالا رفتن فشار خون، فرد را در معرض خطر بیماری های قلبی، سکته مغزی، بیماری های کلیوی و دیگر مشکلات سلامتی قرار می دهد. بسیاری از این مشکلات به صورت زنجیره وار به دنبال هم رخ می دهند.
مصرف نمک را کاهش بدهید
به قول متخصصان تغدیه، کنترل و تنظیم میزان نمک مصرفی در رژيم غذایی کمی چالش برانگیز است، اما توصیه هایی در این زمینه وجود دارد که می تواند به شما کمک زیادی کند:
- سعی کنید، غذاهای فراوری نشده ی گیاهی مصرف کنید. غذاهای خانگی درست کنید و یادتان باشد، رستوران ها از غذاهای فراوری شده و پرنمک استفاده می کنند.
- از مصرف چاشنی ها و سُس هایی که سرشار از نمک هستند نیز پرهیز کنید. سس گوجه فرنگی، سویا و… نمونه ای از این مواد هستند.
- برای اینکه ذائقه تان عادت کند، میزان مصرف نمک را به تدریج کاهش بدهید. مثلا اگر به یک باره شروع به حذف نمک از غذای خود کنید، غذا بی مزه می شود و از این کار روی گردان خواهید شد.
- از سبزیجات و گیاهان خشک و تازه مانند سیر، فلفل سیاه و… استفاده کنید. هر چقدر ادویه بیشتری استفاده کنید، احتیاج به مصرف نمک کمتر می شود.
- قبل از خوردن نمک نزنید. اول کمی از غذای خود بچشید، سپس نمک اضافه کنید. شاید اصلا نیازی به نمک اضافه نباشد.
