میوه زالزالک با اندازه ی کوچک و در طیف رنگی زرد تا قرمز و حتی سیاه قرار داد. طعم زالزالک بین ترش و شیرین است. از زالزالک قرن ها است که در پزشکی سنتی استفاده می شود و خواص و فواید فراوانی برای سلامت بدن دارد. آنها حاوی مواد مغذی مانند آنتوسیانیدین و پروانتوسیانیدین هستند. زالزالک ها دارای آنتی اکسیدانی می باشند که دیواره های عروق خونی را تقویت می کند و اثرات درمانی زیادی دارد. برگ و شکوفه های آن حاوی ترکیباتی هستند که با کلسترول مبارزه می کنند و علائم درد قفسه سینه را کاهش می دهند.
خواص زالزالک
زالزالک مانند هر میوه ای از خواص و فواید زیادی برخوردار است و مواد مغذی بسیاری را در خود جای داده است اما آگاهی درباره خواص آن کم است. جلوگیری از آسم، کاهش پیری زودرس، کاهش کلسترول خون، تقویت کننده سیستم ایمنی بدن، پیشگیری و بهبود دیابت، درمان بیماری ها و لکه های پوستی، کاهش فشار خون، کاهش چربی خون، کاهش ریزش مو، کاهش درد قفسه سینه و کاهش حملات قلبی از خواص زالزالک به شمار می رود. زالزالک به دلیل خواص ضد التهابی در رفع عفونت ها، بیماری های کبدی و آسم مؤثر است.
خواص زالزالک در لاغری
زالزالک با افزایش گردش خون و اکسیژن رسانی با چربی ها مبارزه می کند. علاوه بر لاغری و کاهش وزن، زالزالک می تواند انرژی و قدرت بدنی افراد را افزایش دهد. مصرف زالزالک متابولیسم و چربی سوزی در بدن را افزایش می دهد، احتباس آب در بدن را برطرف می کند و با کاهش سدیم در بدن و افزایش ادرار بـه لاغری و کاهش وزن کمک می کند. میوه زالزالک برای افزایش کالری سوزی حین فعالیت های بدنی نیز مفید اسـت. کالری اضافی تحمیل شده بر بدن را از بین می برد.
اثبات شده است که فیبرها موجب کاهش ابتلا به یبوست می شوند و در بدن، نقشی مانند پری بیوتیک ها دارند و همچنین فیبر بر لاغری هم تاثیر می گذارد. پری بیوتیک ها فیبرهای غیرقابل هضم و نشاسته های پایداری هستند که باکتری های مفید روده را تغذیه می کنند و برای حفظ سلامت گوارش و هضم غذا ضروری اند. در بررسی هایی که روی افرادی با هضم کُند غذا مشخص شد که هر یک گرم فیبر غذایی اضافی مصرف شده، زمان میان دفعات اجابت مزاج را تقریبا ۳۰ دقیقه کاهش می دهد. به علاوه، در مطالعه ای روی موش ها مشاهده شد که عصاره زالزالک زمان حرکت غذا در دستگاه گوارش را به طور چشمگیری کاهش می دهد؛ یعنی غذا با سرعت بیشتری در طول دستگاه گوارش حرکت می کند که موجب برطرف شدن سوءهاضمه می شود.ودر مطالعه ای دیگر روی موش های مبتلا به زخم معده نیز عصاره زالزالک اثرات محافظتی مشابه داروهای ضدزخم را روی معده موش ها نشان داد. قرن ها از زالزالک برای کمک به دستگاه گوارشی استفاده شده است؛ زیرا زالزالک زمان حرکت غذا در دستگاه گوارشی را کاهش می دهد و فیبر موجود در آن نیز پری بیوتیک است و در درمان یبوست مؤثر است.
عوارض مصرف زالزالک
برخی افراد پس از خوردن زالزالک علائم ناخوشایندی همچون ناراحتی معده، خستگی، تعریق، تهوع، سرگیجه، آشفتگی را تجربه می کنند یا دچار عوارض شدیدتری مانند تنگی نفس، واکنش های آلرژیک شدید، مشکلات قلبی یا نوسانات خلق و خو مواجه می شوند. توصیه می شود از مصرف میوه زالزالک خام در دوران بارداری و شیردهی اجتناب شود.مصرف میوه این گیاه در مقادیر معمولی اثرات مضری را بـه همراه ندارد؛ اما مصرف این گیاه بـه همراه سایر ضمایم مانند گل و برگ های ان، کـه بـه صورت دارو، عصاره یا دمنوش تهیه می شوند در مقادیر زیاد ممکن اسـت منجر بـه بروز علائمی چون: سردرد، میگرن، خستگی، تهوع، تپش قلب، لکه های پوستی خفیف، خواب آلودگی، علائم بیماری های رودی معدی و… گردد. همچنین مصرف مقادیر زیاد این گیاه بـه شکل دارو برای خانم های باردار و شیرده مناسب نیست.
سخن آخر
برای بهره مندی از خواص زالزالک اگر حد تعادل در نظر گرفته شود، هیچ آسیبی جدی ایجاد نخواهد شد. اما ممکن است برخی از افراد به دلیل داشتن آلرژی به آن با علائمی مانند حالت تهوع و سرگیجه مواجه شوند. علاوه بر این موارد افرادی که تحت درمان با داروی خاصی برای بیماری های قلبی، دیابت، کلسترول و حتی فشار خون هستند باید تا جای ممکن با احتیاط این میوه را مصرف کنند و در مورد مصرف آن از پزشک خود مشورت دریافت کنند.