شامپوها بر اساس نوع مو به چرب، معمولی، خشك تقسیم می شوند. برخی از شامپوها نیز ساختار متفاوت و كاربردهای بخصوصی دارند. مثل شامپوهایی كه جنبه دارویی و طبی دارند كه باید طبق دستور پزشك مصرف شوند. همیشه باید به یاد داشت كه موقع خرید حتما به تاریخ انقضا و تولید شامپوها توجه شود. در صورتی كه پس از استفاده از یك نوع شامپو متوجه ریزش مو، تغییر رنگ مو یا چرب و خشك شدن موهایتان شدید فورا شامپو را عوض كرده و از پزشك یا داروساز راهنمایی بخواهید. شامپویی كه دوفاز شده و رنگ و بوی نامطبوع دارد و یا در ته بسته شامپو رسوب دیده شود غیر قابل استفاده می باشد. هرگز به ظرف شامپوی خود آب اضافه نكنید این كار سبب عوارضی همچون بیماری های قارچی بر روی پوست سر مصرف كننده می شود و نه تنها راهی برای صرفه جویی نیست بلكه هزینه های درمانی سنگینی را برای مصرف كننده در پی دارد.
شامپوها بزرگ ترین دسته بندی را در مواد مصرفی برای بهداشت فردی دارند. وظیفه اصلی شامپو، تمیز و نرم کردن موها و خوشبو کردن آنهاست. در این مطلب به بررسی مواد تشکیل دهنده شامپو خواهیم پرداخت.هانس شوارتسکف اولین شامپو پودری خود را در سال 1903 در برلین ارائه کرد. در سال 1927، او اولین شامپو مایع را به بازار معرفی کرد و موسسه بهداشت مو، نخستین مرکز آموزشی برای آرایشگران را افتتاح کرد.در حال حاضر استفاده از شامپو به طور قابل توجهی تغییر کرده و افزایش داشته است. اروپاییان به طور متوسط سه بار در هفته شامپو می کنند و فقط یک چهارم جمعیت آنها هر روز از شامپو استفاده می کنند. از طرف دیگر، 80 درصد افراد در آمریکای شمالی و 90 درصد از ژاپنی ها یکبار در روز شامپو می کنند. پس بایستی مواد تشکیل دهنده شامپو ها را بشناسیم.
دسته بندی شامپوها عبارتند از:
- شامپوهای 2 در 1 که حاوی نرم کننده هستند
- شامپوهای حجم دهنده
- شامپو مخصوص موهای رنگ شده
- شامپوهای براق کننده
- شامپوهای رطوبت رسان
- شامپو مخصوص ترمیم موهای آسیب دیده
- شامپو ضد شوره
اجزای اصلی شامپوها عبارتند از:
- حالت دهنده ها : موهای خشک با استفاده از این مواد، نرم و درخشان می شوند و شانه کردنشان آسان تر صورت می پذیرد. برخی از محققان استفاده از حالت دهنده ها را بعد از شستن سر نسبت به استفاده از شامپوهایی که خود حاوی حالت دهنده هستند ترجیح می دهند.
- مواد کف کننده : استفاده از این مواد صرفا جنبه روانی دارد زیرا ایجاد کف با پاک کنندگی رابطه ای ندارد.
- نرم کننده های آب : از تشکیل نمک های سنگین و چسبنده کلسیمی بر روی مو جلوگیی می نمایند.
- غلیظ کننده ها : این مواد فرم جامدتری به شامپو می بخشند و از سرازیر شدن و ورود شامپو به چشم جلوگیری می کنند.
- رنگ و عطر: بهتر است از شامپوهایی که فاقد این مواد باشند استفاده شود (به علت خطر تحریک پوست سر یا واکنش های آلرژیک و…)
چه تفاوتی بین صابون و شامپو بدن وجود دارد؟
مواد تغذیه کننده در شامپوها:
ویتامین های مختلف (B، E،…) ، عصاره های گیاهی، عسل، تخم مرغ و غیره ممکن است در ترکیب شامپوها استفاده شوند اما این ترکیبات بیشتر بر فروش کالا موثر هستند تا تغذیه مو! قابل توجه است که بدنه مو از بافتی غیرزنده تشکیل شده است و امکان تغذیه برای لایه خارجی مو وجود ندارد. با این وجود، این مواد می توانند بر ظاهر مو اثر گذار باشند و موها را نرم و شفاف کنند.اگر منظور از تغذیه، ریشه مو باشد بهتر است ماده مورد نظر در شکل محلول مالیدنی استفاده شود تا چند ساعت در موضع باقی بماند نه اینکه در ترکیب شامپو به کار رود که تنها زمانی کوتاه در محل باقی می ماند.
حالت دهنده های مو:
شاداب و صاف بودن موها به علت نظم قسمت خارجی مو می باشد که در اصطلاح کوتیکول مو نام دارد. آسیب دیدن کوتیکول مو، موجب خراب و نامنظم شدن سطح مو، ایجاد حالت خشن و زمخت در مو، کدر شدن، شکسته شدن و دو شاخه شدن انتهای مو خواهد شد. جهت یادآوری اعمالی که باعث تخریب موها می گردد ذکر می شود:
- شستن بیش از حد موها ( با این وجود اگر موها کوتاه و شامپو ملایم باشد این آسیب کمتر خواهد بود)
- افراط در بر کشیدن یا شانه زدن
- سشوار زدن بیش از اندازه
- فر دادن مو
- رنگ کردن با رنگ های دائمی
- بی رنگ کردن مو
- تغییر دادن رنگ مو
- محیط نامناسب : اشعه آفتاب، وزش باد، کلر موجود در آب استخرها
