عفونت ادراری
عفونت ادراری یکی از بیمار یهای شایع در کودکان است که سالانه ۳ درصد آنها را مبتلا میکند. در بسیاری از موارد مراجعان اصلا نمیدانند فرزندشان احتمالا به این عفونت مبتلاست. اگر عفونت ادراری به موقع درمان نشود میتواند کودک را به مشکلات کلیوی دچار کند. عفونت ادراری با شیوع ۵ درصد در دختران و یک درصد در پسران، میان دختران بیشتر مشاهده میشود.
علائم عفونت ادراری در کودکان
نشانه های ابتلا به عفونت دستگاه ادراری در کودکان می تواند مبهم باشد و در کودکان خردسال شاید حتی دیرتر والدین متوجه علائم شوند. به هر حال علائم عمومی که ممکن است ناخوشی کودک را نشان دهد از این قرارند:
- درجه حرارت بالای بدن
- استفراغ
- کج خلقی
- تغذیه ضعیف
- خستگی و کمبود انرژی
- کاهش وزن
- زردی پوست و سفیدی چشم که در کودکان خردسال دیده می شود
- نشانه های دیگری که والدین را می تواند متوجه وجود عفونت ادراری در کودکان کند:
- درد در شکم یا کمر
- درد یا سوزش هنگام ادرار
- نیاز به دفع ادرار به طور توامان
- تغییر در عادات ادرار کردن مانند خیس کردن لباس ها
- خون در ادرار
علل عفونت ادراری در کودکان
اصلی ترین دلیل بروز عفونت ادراری در کودکان می تواند توسط ورود باکتری از دستگاه گوارشی به مجرای ادرار باشد اما این تنها علت نیست و علل دیگری وجود دارند که شامل:
- یبوست : تورم بخشی از روده بزرگ می تواند منجر به فشار به مثانه و جلوگیری از تخلیه آن به طور معمول شود.
- ریفلاکس مثانه به حالب : این حالت نتیجه عفونت ادراری است که در آن ادرار از مثانه به حالب و کلیه ها راه می یابد.
- نگه داشتن ادرار : نگه داشتن ادرار توسط کودک به مدت طولانی عامل دیگر برای ابتلا به عفونت دستگاه ادراری است.
- ژنتیک : اقوام درجه یک کودکانی که سابقه عفونت ادراری دارند، بیشتر در معرض ابتلا به عفونت ادراری هستند.
تشخیص عفونت ادراری کودک
تشخیص عفونت ادراری در کودکانی که کمی بزرگتر شده اند، آسان تر است؛ اگر مشاهده کنید که کودک هنگام ادرار کردن مشکلی دارد (نیاز به فشار دارد)، یا در زمان ادرار فریاد بزند «می سوزه» و همزمان پایین شکمش را نشان می دهد و تنها چند قطره ادرار کند، پزشک عفونت ادراری را تشخیص می دهد.
درمان عفونت ادراری کودکان
برای درمان عفونت ادراری کودکان ۲ تا ۳ سال، استفاده از آنتی بیوتیک در یک دوره زمانی ۸ تا ۱۰ روزه تجویز می شود. اما درمان عفونت ادراری نوزادان کمی پیچیده تر است زیرا عفونت ادراری در این سن، ناحیه لگن خاصره (اندامی قوسی شکل که به کلیه ها راه دارد و وظیفه اش جمع کردن ادرار است) را تحت تأثیر قرار می دهد. به منظور درمان عفونت ادراری نوزادان، آنتی بیوتیک ها برای یک دوره پانزده روزه تجویز می شوند. اثربخشی داروها ۲ بار باید کنترل شود؛ یک بار ۴۸ ساعت پس از شروع درمان و بار دیگر در پایان دوره پانزده روزه.
با مصرف آنتی بیوتیک ها و کاهش عفونت ها، میزان تب پایین می آید. برای اطمینان می توانید به طور مرتب درجه حرارت بدن نوزاد را چک کنید.
پیشگیری از عفونت ادراری کودک
برخی از کودکان ممکن است کلاً مستعد ابتلا به عفونت مجاری ادراری باشند، اما در اینجا به چند اقدام که می توانید برای به حداقل رساندن خطر ابتلا کودک انجام دهید اشاره می شود:
شیردهی: اگر کودک را با شیر مادر تغذیه می کنید، همچنان در صورت بیماری لازم است به شیردهی ادامه دهید. مطالعات نشان داده اند که تغذیه با شیر مادر ممکن است از کودک در برابر عفونت ادراری محافظت کند و مزایای آن حتی پس از قطع شیردهی تا دو سال ادامه دارد.
مصرف مایعات: اطمینان حاصل کنید که کودک شما مقدار زیادی مایعات می نوشد. نوشیدن مایعات بیشتر باعث ادرار کردن بیشتر خواهد شد که دستگاه ادراری را تخلیه و تمیز خواهد کرد. نوشیدن مایعات همچنین از یبوست، که احتمال ابتلا به عفونت مجاری ادراری را بیشتر می کند، جلوگیری خواهد کرد.
مصرف غذاهای فیبردار: اگر کودک شما خوردن مواد غذایی جامد را شروع کرده است، مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات سبوس دار که به جلوگیری از یبوست نیز کمک می کند به او بدهید.
بهداشت ناحیۀ تناسلی: اگر کودک شما دختر است، از شست وشوی او با صابون های عطری که می تواند اندام تناسلی او را تحریک کند، خودداری کنید و وقتی پوشک او را عوض می کنید ناحیهٔ تناسلی را از جلو به عقب تمیز کنید تا باکتری های این ناحیه را به حداقل برسانید ولی از وسواس بیش از حد در مورد شست وشوی ناحیۀ تناسلی کودکتان خودداری کنید.
سخن پایانی
مصرف زیاد آب و تخلیه مثانه هر دو تا حداکثر هر سه ساعت یک بار، درمان یبوست، شستشوی دستگاه تناسلی از جلو به عقب، استفاده از لباس های زیر نخی و گشاد و شستشو و تعویض مکرر آنها، عدم نشستن در وان یا لگن، درمان کرمک در صورت وجود، ختنه و استفاده از آنتی بیوتیک مناسب در آنهایی که برگشت ادراری یا انسداد یا مثانه عصبی دارند می تواند به پیشگیری از عفونت ادراری کمک کند.
