گرفتگی شبانه عضلات پا
فرض کنید که نیمه شب به یکباره به خاطر درد شدید در ماهیچه های پشت ساق پا از خواب بیدار شده اید. این گرفتی که اصطلاحا اسب چارلی نیز نامیده می شود، آنقدر شدید است که شما حتی دلتان می خواهد برای خلاصی از آن گریه کنید! گرفتگی پا شاید نهایتا یک دقیقه به طول انجامد اما بی شک تمام خوابتان را کامل مختل می کند. حتی آثار منفی اش را روز بعد نیز تجربه خواهید کرد.
علل گرفتگی پا
دلایل گرفتگی پا "ایدیوپاتیک" است؛ این واژه به عبارت ساده تر یعنی اینکه هیچ نشانه خاصی برای آن تعریف نشده و در واقع این بیماری ناشناخته است! با این حال، چندین دلیل گرفتگی پا در بین بیماران مشترک است که آن ها را در ادامه بخوانید.
- دیابت
- کم شدن آب بدن
- عدم تعادل الکترولیت (مانند فسفر، پتاسیم، سدیم)
- وجود مشکلات عصبی (مانند بیماری پارکینسون یا نوروپاتی محیطی)
- خستگی عضلانی (در بیماران با تمرینات با شدت بالا، یا در کسانی که تمرینات روزمره خود تغییر ایجاد می کنند)
- بیماری عروق محیطی
- همودیالیز (کسانی که مبتلا به نارسایی کلیوی هستند)
- تنگی مجرای نخاعی در کمر
- نارسایی وریدی (زمانی که رگ ها به علت وجود دریچه های دارای منفذ، خون را بالا و به سمت قلب پمپاژ نمی کنند)
- بارداری
- عوارض جانبی داروها (برخی از داروهای ضد التهاب، اسپری، درمان پوکی استخوان، برخی از داروهای ضد افسردگی، کلونازپام، سایر خواب آورها، شیمی درمانی و دیورتیک)
چه هنگامی گرفتگی عضلات باید به دکتر مراجعه کنید
برای اکثر افراد، گرفتگی عضلات پا در شب صرفاً اذیت کننده است چیزی که شما را با تکان به ندرت از خواب بیدار می کند. اما در برخی از موارد، شما ممکن است نیاز دارید به یک دکتر مراجعه کنید.
شما باید به دنبال مراقبت های پزشکی فوری باشید اگر شما:
تجربه دل پیچه شدید و مداوم
گرفتگی عضلات پا در شب پس از قرار گرفتن در معرض سم مانند سرب.
آیا عملکرد در طول روز به دلیل گرفتگی عضلات پا در خواب دچار مشکل است.
ضعف عضلانی و آتروفی با گرفتگی عضلات پا توسعه یابد.
درمان گرفتگی پا
متاسفانه درمان دقیقی برای رفع گرفتگی ماهیچه پا وجود ندارد. مثلا برخی گفته اند که مصرف مکمل ها، ویتامین ها و یا حتی موز می تواند موثر واقع شود اما شاهد هستیم که در عمل هنوز گرفتگی پا رخ می دهد.
ماساژ ملایم: یک ماساژ ملایم می تواند به کاهش گرفتگی عضلات شما کمک کند.آن قسمت از بدنتان را که احساس می کنید دچار گرفتگی عضلانی شده است با بیوفریز مالش دهید.این مالش جریان خون ناحیه مبتلا را بهتر می کند و عضلات گرفته را تسکین می دهد.بیوفریز یک مسکن موضعی است که برای تسکین درد عضلات ، آرتروز، کمر، کتف، کشیدگی گردن، اسپاسم عضلانی، زانو، لگن و پشت ران، قوزک پا و مفاصل آرنج موثر است.
نمک اپسوم (منیزیم سولفات): حمام نمک اپسوم یک روش سالم برای درمان گرفتگی عضلات پا می باشد. منیزیم موجود در نمک اپسوم سبب آرامش و بهبود عضلات می شود و ناراحتی گرفتگی عضلات را کاهش می دهد. همچنین حمام نمک اسپوم یک راه ساده برای جلوگیری از کمبود منیزیم است که علت شایع التهاب می باشد.
وان حمام خود را پر از آب گرم کنید. حال 2 فنجان نمک اپسوم به آب اضافه کنید و کاری کنید تا در آب حل شود. سپس به مدت 20 دقیقه درون این حمام قرار بگیرید.
توجه: افراد مبتلابه مشکلات قلبی، فشارخون بالا یا دیابت از این روش درمانی استفاده نکنند.
دوش داغ: یک وان گرم یا دوش داغ نیز می تواند به کاهش گرفتگی عضلانی کمک کند. اجازه دهید آب داغ قابل تحمل روی عضلات گرفته تان جاری شود.گرما، موجب رفع گرفتگی عضلات و شل شدن آنها خواهد شد.
کشش: در صورت گرفتن ماهیچه ساق پاهایتان ، این روش را امتحان کنید. در حالیکه انگشت پایتان رو به بالا قرار دارد ، پاهایتان را به سمت سرتان بکشانید. ۳۰ دقیقه در همین حالت بمانید. این اقدام به شل شدن عضلات کمر و رانتان نیز کمک خواهد کرد و در صورت گرفتگی عضلات جلوی رانتان ، پاهایتان را به سمت سرین تان بکشانید و ۳۰ دقیقه در همین حالت بمانید. یک برنامه منظم کشش عضلات می توند به حفظ انعطاف پذیری و آرامش عضلات شما کمک و از گرفتگی های بعدی پیشگیری کند.
کمپرس سرد یا گرم: مالش یک کیسه یخ روی ناحیه مبتلا به مدت تقریبا ۱۰ دقیقه یا تا زمان قرمز شدن موضع ، به شل شدن و رفع گرفتگی عضلات کمک میکند. علت قرمزی موضع این است که سلول های قرمز خون عضلات را گرم می کنند.کمپرس گرم نیز روش خوبی است که شما می توانید با استفاده از یک حوله گرم یا پتوی برقی جریان خون موضع را تحریک کنید و عضله گرفته را تسکین دهید.
آبرسانی: ممکن است گرفتگی عضلات به علت کم آبی بدن نیز رخ دهد. هر روز آب فراوان بنوشید و همواره مایعات از دست رفته بدنتان را به طور روزانه جبران کنید.
ملاس: یکی دیگر از روش های درمان گرفتگی عضلات پا ملاس است. ملاس غنی از کلسیم، آهن، پتاسیم، منیزیم، منگنز، ویتامین B6 و پتاسیم است که سبب باز شدن ماهیچه ها می شود و به نوبه خود ناراحتی ناشی از گرفتی پا را کاهش می دهد.
1تا 2 قاشق چای خوری ملاس به 1 فنجان شیر گرم اضافه کنید و سپس آن را مخلوط کنید. روزانه به مدت چند هفته از آن بخورید.
پیشگیری از گرفتگی عضلات پا
- حمام گرم و آرامش بخش پیش از به خواب رفتن و کاهش سفتی در عضلات
- قرار دادن یک پتوی برقی یا هوله گرم روی محل گرفتگی عضلات
- پوشیدن کفش هایی راحت و ارگونومیک و دوری جستن از کفش های پاشنه بلند
- انجام حرکات کششی پیش از خواب
- انجام ورزش های آبی به منظور ساخت عضلات پا
- طب سوزنی را امتحان کنید زیرا به رفع سفتی در عضلات پا کمک می کند
- مصرف شاه بلوط هندی زیرا به بهبود گردش خون در بدن و پاها کمک می کند
- دریافت پتاسیم و منیزیم کافی از رژیم غذایی زیرا کمبود این مواد معدنی می تواند به گرفتگی عضلات پا منجر شود.
- اجتناب از سیگار کشیدن یا در معرض دود قرار گرفتن.
سخن پایانی
رژیم سالم و ورزش متوسط فقط برای جلوگیری از گرفتگی پا نیست، بلکه برای بهبود سلامت کلی بدن نیز لازم است. قبل از شروع رژیم ورزشی و مخصوصا در صورتی که گرفتگی عضلانی مکرر دارید، باید با متخصص مشورت کنید. ممکن است لازم باشد تمرینات کم اثر را به جای ورزش هایی که استرس اضافی روی عضلات وارد می کنند جایگزین کنید.
