اندر حکایت جامعه شناسی سیاسی آبگوشت

  دوشنبه، 12 تیر 1402 ID  کد خبر 346639
اندر حکایت جامعه شناسی سیاسی آبگوشت
ساعدنیوز: محمد مالی روزنامه نگار و تحلیلگر مسائل ایران در این یادداشت با رویکرد جامعه شناسی سیاسی به سراغ پادشاه بلامنازع منوی سنتی مطبخ ایرانی رفته و آبگوشت را از منظری نو مورد تحلیل قرار داده است.

معتقدم «جناب مستطابِ آبگوشت» از این ظرفیت برخوردار است، غذای ملّی ایرانیان در تراز جهانی باشد و این اما شاید به نوعِ فهم من از متدولوژی این غذا باز می‌گردد. حالا که آبگوشت در این نظرگاه به موازات سینمای علی حاتمی، مینیاتور محمود فرشچیان، کمانچه‌نوازی کیهان کلهر، شعرگویی شفیعی کدکنی، سیاست‌نگاری حسین بشیریه، قصه‌نویسی هوشنگ مرادی کرمانی، بازیگری همایون ارشادی، پزشکی مجید سمیعی، کشتی‌گیری رسول خادم و فوتبال علی دایی این قابلیت را دارد تا نمایانگر قوّت‌های جامعه امروز ایرانی در ویترین جهانی باشد، پس باید آن را دوباره شناخت و در باب چیستی آن اندکی مداقه نمود. غذایی که در جامعه ایرانی از مشت قدرت و حاج ثروت گرفته تا آقا ژیگول و خانم فشن و پسر هیأتی و دختر فقیر و غنی و فلان و بهمان را پای سفره خود می‌کشاند. غذایی که در هزاره‌های گذشته و در فراز و فرودهای تاریخی و اجتماعی بر سَر رفته، وفادارترین‌ها به مطبخ ایرانی بوده و هم‌پای کوروش و نادر و شاه‌عباس و همه و همه از خیل حاکمان ایرانی؛ تا امروز آمده و رسیده است؛ آبگوشت و ما ادراک آبگوشت. اول این‌که این غذا، زیرپوست جامعه ایرانی را بدون هر گونه ریاکاری، نفاق و دورویی که این روزها متداول است می نمایاند.

آبگوشت

کثیر المحتواست و پلورالیست‌ترین غذای ممکن است، به‌سان کفِ این جامعه که مردمانش از هر قوم و رنگ و زبان و مذهب و سلیقه؛ مسالمت‌آمیز و در مدارای کامل، با هم و برای هم زیسته‌اند، وقتی نخود و لوبیا سفید و لپه و سیب زمینی و گوجه و گوشت و سیر و پیاز و لیمو و دمبه را به نیت پخت آبگوشتی در هم می‌جوشانی آن دیگ در هم جوش، شبیه‌ترین‌ها به ایران خودمان است. و چرا آبگوشت را یک معتقد به تمام معنا به لیبرالیسم و مارکسیسم! ندانیم؛ او هم مدارای تحمل مخالف را دارد (بنگرید محتویاتش را) و هم فهم به اشتراک نهادن دارایی و سرنوشت و سرگذشت خود را.

آبگوشت خوری

دوم این‌که این غذا، تعاملی‌ترین خوراک ممکن است. آشپزها دیکتاتورهای مستبد و خودکامه‌ای هستند که با شفیتگی تمام حتی برای ذایقه ترش و شیرین و شور و ملس مخاطب خود از پیش تصمیم می‌گیرند و سرآخر با نمایش یک سفره توتالیتر امکان هر گونه رفرم مخملی را می‌ستانند و این تو هستی که فقط باید تناول کنی، اما آبگوشت با سخاوتی تمام با مخاطب خود در تعامل است. ببینید در پخت آبگوشت، آشپز کمترین نقش را دارد، او تنها یک تدارکاتچی است که ابزار تولید پرولتاریا را فراهم می‌آورد و اتفاقاً قصه پس از پخت و عمل‌آوری آبگوشت به دست جامعه هدف، کفِ سفره و یا همان خورنده، نوشته می‌شود که تأثیر مستقیم بر طعم و نتیجه آبگوشت می‌نهد.

جامعه ایرانی

و مگر نه این‌که وقتی آبگوشت مثل هر انقلابی که یک تحول اجتماعی است ـ اگر آبگوشت را یک دگرگونی غذایی تصور کنیم ـ رسید یا شد، نمی‌دانم؛ این خورنده یا مصرف کننده است که نقش مهمی در تعیین کیفیت آبگوشت دارد، حالا او باید هنر خود را در مونتاژ قسمت خشک غذا برای تهیه کوبیده و قسمت تَرِ غذا برای تهیه ترید نشان دهد، یعنی مکانیزمی تعبیه شده تا مشارکت رأی دهنده در چیدمان نظام سیاسی پس از رای دادن همچنان ادامه داشته باشد.

نکات نهفته دیگری هم در داستان آبگوشت وجود دارد، از اصولگرایی گوشت تا اصلاح‌طلبی حبوبات، از تعهد دمبه تا تخصص گوجه، از نقش دفاعی نمک و فلفل تا نفوذ ناگهانی ذردچوبه، از تحجر پیاز تا استحاله سیر و احیاناً زیره، از لزوم صبوری برای به عمل آمدن، تا جمعی و گروهی تناول شدن، از سنتی سرو شدن تا در منو فست فودها رفتن. و این ها همان نکاتی است که کارکردگرایان با فهمی هرمنوتیک از آبگوشت برداشت نموده اند، حال آن که به باور من، جامعه امروز ایرانی بیش از احتیاج به طعام آبگوشت به فهم جهانبینی، بررسی کارکردها و شناخت مکتب آبگوشت نیازمند است. همین


دیدگاه ها
  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
همسر رهبر معظم انقلاب: آقای ما اجازه نمی‌دهد که در خانه، غیر از برنج کوپنی استفاده کنیم و آن هم کفاف خوراک ما را بیش از یک بار در هفته نمی‌دهد (482 نظر) نگاهی به سفره مفصل و تمام و کمال حضرت ابوالفضل در منزل شاه نشین علی دایی+عکس/ از گل آرایی و شمع‌دان‌هایی طلایی تا پَک هایی لاکچری و جذاب (104 نظر) (فیلم) ورود جالب و معنادار رهبر انقلاب به حسینیه امام خمینی (ره) به همراه مسعود پزشکیان و شعار حیدر حیدر جمعیت (63 نظر) ریحانه سادات دختر بزرگ شهید رئیسی: سجاده نماز پدرم را در اندونزی تکه تکه کردند و به عنوان تبرّک بین مردم پخش کردند+ویدیو (22 نظر) رهبر معظم انقلاب: بعد از فوت پدرم همه‌ی موجودی خانه‌اش 45 هزار تومان شد که نمی‌شد با آن گاز یا یخچال خرید (21 نظر) میز غذای ساده رهبر معظم انقلاب و خوردن غذا در بشقاب استیل/ ساده زیستی ایشان همیشه مثال زدنی است+عکس (16 نظر) درخت خرمای بزرگ حیاط باصفای خونه ویلایی زهرا گونش/ نخل های هم قد والیبالیست مشهور ترکیه ای (16 نظر) حضور ساده و بدون تشریفات همسر رهبر معظم انقلاب در یک درمانگاه/ ایشان گفتند من نمی‌خواهم پارتی بازی بکنم+ویدیو (16 نظر) رهبر معظم انقلاب: من در کلاس اول ابتدایی چشمانم ضعیف بود و تخته سیاه و چهره معلم رو نمی‌دیدم +ویدیو/ از 13 سالگی عینکی شدم (14 نظر) هنرمندان و ورزشکارانی که در مراسم نذری پوریا پورسرخ بازیگر سریال کیمیا حضور داشتند/ علی پروین هم بود+عکس (11 نظر) نگاهی به خلوت احساسی آزاده نامداری، مجری پرانرژی در ماه محرم و شال سبزرنگ زیبایش/ حیف جوونیش+عکس (9 نظر) نگاهی به ماشین مازراتی هوش پران علی دایی که همه آرزوشو دارن/ شهریار فوتبال ایران سوار بر دلبر مشکی😍 (8 نظر) بنز آخرین مدلی که رهبر معظم انقلاب آن را رد کرد: ببرید اینها را بفروشید! (7 نظر) بازیگرانی که در جوانی فوت شده اند + ویدئو با صدای معتمدی سریال گرگ و میش / روحشان شاد چقدر حیف شدن😥 عسل بدیعی، پوپک گلدره و .. (7 نظر) علی دایی: هرکسی گفته ویلای معروف اوشان برای من است بیجا کرده (6 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
هیئت معروف بازیگران و هنرمندان سرشناس ایرانی در تهران/ پاتوق رضا گلزار، بهرام رادان و علیرضا واحدی نیکبخت لو رفت+عکس
تغییر چهره باورنکردنی فهیمه سریال پایتخت/ نسرین نصرتی از فهیمه تا حکیمه در انتهای شب
بازیگران و هنرمندان مشهوری که در عروسی شاهانه آمبانی حضور داشتند/ از شاهرخ خان و همسرش تا خواهران کارداشیان با لباس های چشم نواز
قاب زیبایی از فریبا کوثری، عمره سریال "مختارنامه"، در کنار برادر و مادر خوش خنده و پرانرژی اش/ گلدوزی های مانتو مجلسی اش چقدر زیبا و خاصه!
(ویدئو) فوت کوزه گری برای خوشمزه ترین نذری ماه محرم!/فرمول «قیمه نذری» با ادویه های مخصوص آشپز هیئت امام حسین
یادی کنیم از آخرین عکس منتشر شده از بازیگران جوان فوت شده در کنار فرزندان ناز و بانمکشان/ واقعا جگر آدم آتش میگیره واسه بچه‌های دل سوختشون
(تصاویر) بالکن سایه‌بان‌دار و پر از گلدان های ریز و درشت پاشا رستمی، حامد سریال "لحظه گرگ و میش"/ آخه چقدر باسلیقه! اینجا چایی واقعا میچسبه👌
ویدئو فوق احساسی از سینه زنی شهاب حسینی در هیئت عزاداری امام حسین(ع) در شب عاشورا
(عکس) نگاهی به حیاط سرسبز مریم امیر جلالی/ گوشه دنج خانم بازیگر برای کتاب خوانی/ به به چه آرامشی داره/ هارمونی زیبای رنگ های سبز و صورتی
زن نیمه عریان تهران را بهم ریخت!/ زن جوان در چهارراه جهان کودک تهران با واکنش پلیس بازداشت شد
(تصاویر) 5 تا از پرندگانی که شگفت انگیزترین چشمان جهان را دارند/ احتمالا مژه مصنوعی رو از دومی الهام گرفتن، فقط ببین چه مژه‌هایی داره👌
(ویدیو) شام غریبان نیوشا ضیغمی و دختر موبلندش در شب عاشورا کنار خیمه ها/ ماشالله دخترش چه خانومی شده!
عروسی مولتی میلیاردی هندی با 14 هزار نفر مهمان و زیبایی خیره کننده لباس عروس + تصاویر
(عکس) عزاداری الناز شاکردوست در عاشورا/ پست عاشورایی الناز شاکردوست
(تصاویر) چیدمان شیک و ایرانی پسند سفره حضرت ابوالفضل در منزل باسلیقه علی دایی، با جاشمعی‌ها و مبلمان طلایی و دیزاین زیبای گل در وسط سفره
منتخب روز   
(فیلم) خرید دکتر مسعود پزشکیان از یک سوپرمارکت در تهران به همراه نوه‌ها و عروسش با کارت بانکی شخصی / نوه‌ها پدربزرگ را به خرج انداخته‌اند اقدام منحصربفرد و زیبای طلافروش یزدی به احترام دختر سه ساله امام حسین(ع)+عکس/ این جور تصاویر مخصوص ایران ماست والسلام👌 (فیلم) رهبر معظم انقلاب: به من می‌گویند شما گفتید سوءاستفاده جویان را افشا نکنید / ما حق نداریم افراد را به صرف گمان متهم کنیم سکانس خوشحالی قُباد از بارداری شهرزاد/ قُباد: من تا الان نمیدونستم از این دنیا و از این زندگی چی میخوام اما الان.... (عکس) هدایای ارزشمندی که پزشکیان در پشت صحنه یک هیئت دریافت کرد / خوشا راهی که آغازش با حسین است ... (ویدئو) شعر سوزناک شهریار برای مادر بزرگش که با شنیدنش اشک از چشمانتان سرازیر خواهد شد به یادماندنی ترین سکانس عاشقانه سریال شهرزاد / از بله گفتن شهرزاد تا مرگ مرگ بزرگ آقا نقش دختر رهبر انقلاب در ترمیم دست مجروح ایشان/ فرزند دختری که به پدر اُنس داشت (عکس) شوخی ظریف با آقای ظریف؛ از مقایسه ظریف با مِسی تا انداختن ماسک به شکل آقای رئیس جمهور!! واکنش عضو دفتر رهبر انقلاب به پست اینستاگرامی پسرش با هشتگ برای ایران، پزشکیان