ناکارآمدی و مصائب آن در ایران

  چهارشنبه، 30 فروردین 1402   زمان مطالعه 2 دقیقه
ناکارآمدی و مصائب آن در ایران
ساعدنیوز: محمد مالی روزنامه نگار و منتقد اجتماعی در یادداشتی به مسأله ناکارآمدی و مصائب آن در ایران پرداخته است.

اگر تا چند سال پیش "ناکارآمدی" در فهرست بحران های آینده جامعه ایرانی پیشبینی می شد، امروز با یک حقیقت تلخ و دهشتناک و یک کابوس به وقوع پیوسته روبروئیم. در این مجال اما بر آن نیستیم که از مقدمات و بسترهای پدیداری ناکارآمدی داد سخن برانیم و با کالبدشکافی گذشته، اقدام به معرفی مقصران کنیم که لاجرم تنها به حاشیه می برد. اصل ماجرا را. چرا که در این فقره از دلایل وقوع "درد" مهم تر، تبعات آن است. اساساً آنچه که مهم و حیاتی می نماید، تن دادن به این پرسش مهم است که ناکارآمدی اگر ریشه در "گذشته" دارد و باعث تخریب "حال" است، با "آینده" چه خواهد کرد؟ پاسخ روشن است. ناکارآمدی امروز، چشم انداز آینده را فرومی پاشد و امکان رؤیاپردازی را سلب می کند. جامعه بی رؤیا نیز محکوم به انحطاط و زوال است.

از این روست که معتقدم اگر مقرر باشد "عملیات نجات" عاجلی در ایران زمین امروز رخ دهد، آن مبارزه با جلوه ها، ارکان، مظاهر و عناصر ناکارآمدی است و راستی اگر برای حصول این هدف، آبرویی بریزد، خونی بچکد و جانی فرساید؛ رواست.

دشمن وآنتی ناکارآمدی؛ شایسته سالاری، به کارگیری و گماردن شایستگان است. آن ها که دارای تخصص و تجربه مرتبط بوده و از سنخیت لازم یا شغل و کار و پروژه و تصمیم سازی مورد نظر برخوردارند. اگر چنین است، چرا در طول سال های گذشته این اتفاق رخ نداده و سیاسیون، کیف به دست ها، متظاهرها، اعضای حلقه های قدرت، تبارسالارها و هزارفامیل ها، "بادمجان دور قاب چینم"ها، محفلی ها، و گعده ای ها، فرقه ها، و نهایتاً فارغ التحصیلان یک دانشگاه خاص، یا یک حزب و گاهی حتی یک هیأت یا یک سازمان مردم نهاد؛ بر جای نخبگانی بدون پشتوانه و غریب، تکیه زده اند و شد آن چه همه با گوشت و پوست خود لمس کرده و می بینیم و البته نباید می شد.

بدیهی است که در برخی مراکز و نقاط و معدود جستارهایی، شایسته ها را برگزیده ایم و چه شیرین بوده است میوه استقلال و رشد و توسعه و صرف فعل "ما می توانیم" که چیده ایم. با این همه، آنچه در جامعه ایرانی غلبه یافته، مدیریت افراد دارای پشتوانه و فاقد تخصص، لیاقت و تجربه مرتبط است که به واسطه تبار و خون و البته گاهی قدرت و ثروت و ارتباط، مسئولیت ها و میزها را به گروگان گرفته اند و غصب کرده اند، و البته در برابر فرصت سوزی، اشتباهات و ترک فعل ها و عدم النفع ها پاسخگو نیستند.

و تلخ تر این که نه تنها "شایسته سالاری" به عنوان یک متد و روش گزینشی در مدیریت های جامعه ایرانی؛ جاری و ساری نیست! بلکه "پخمگان" این اجازه را می یابند که پس از غصب صندلی های تصمیم گیری؛ نخبگان و شایستگان را به بهانه های مختلف از جمله نگرش های سیاسی، جناح و علایق فرهنگی و اجتماعی که ارتباطی با کاربری تخصصی و فنی آنها ندارد، حذف کنند و این مصیبت دیگری است که در بلندمدت، نظام اداری و اجرایی کشور را از دانایان تهی و بر عمر متملقان و کارشناسانی که عمله قدرتند و توان "نه" گفتن استراتژیک را ندارند، افزوده است. باید مسیرغلط و راه اشتباه رفته را بازگردیم. ایران با وجود مهاجرت های و رفتگان ارزشمندی که البته باید زمینه بازگشت یکان یکان آنها را فراهم کرد، لبریز از استعداد و نخبه است، تنها باید ریل گذاری تازه ای صورت گیرد و نخبه ها اجازه نفس کشیدن پیدا کنند. کافی است دستمان را از گلوی فرزندان شایسته خود برداریم؛ ثریا رفتن برای ایرانی، آسان است.


  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
همسر رهبر معظم انقلاب بعد از خریدن مبل دست دوم توسط رهبری: تا الان زندگی ‌ما طلبگی بوده، الان هم مبل در خانه نیاورید! (200 نظر) مهران مدیری: 11 سال است که از یک مار نگهداری می کنم؛ الان 2 متر و 20 سانتی‌متر هست+عکس (145 نظر) روایتی از عصبانیت رهبر معظم انقلاب از عوض کردن فرش کهنه و نخ نمای خانه شان: اشتباه کردید که عوض نمودید بروید همان زیلوها را بیاورید (106 نظر) تزئین میز عزای سعید راد با شمع و گل و خرما و عکس های یادگاری در خانه مجللشان/ خدا رحمتشون کنه+عکس (105 نظر) عروسِ رهبر معظم انقلاب: بچه ام اسباب بازی ندارد، در اتاق آقا یک میز هست و 6 تا صندلی پلاستیکی و یک تلفن که به دیوار وصل است+عکس (95 نظر) تصویری از خانه ابدی سعید راد، میرزا رضا سریال گیلدخت /روحش شاد و یادش گرامی (68 نظر) خلاقیت خنده دار مغازه دار اردبیلی برای کشاندن مشتری به مغازه حماسه آفرید/ مغز نیس که معدن طلاست😂👌+عکس (57 نظر) ژست‌های سیدمحمد خاتمی با بازیگران در سینما؛ از تعظیم در برابر مهتاب کرامتی تا پُفیلا خوردن در حال تماشای فیلم+عکس/ همراهی همسر سیدحسن خمینی و سام درخشانی با رئیس‌جمهور سابق (31 نظر) رهبر معظم انقلاب: ما درخانه تنها یک فرش دستباف داریم که جهیزیه همسرم بوده بقیه خانه موکت است/ ساده زیستی ایشان مثال زدنی است (32 نظر) استوری تبریک خاص سرلشگر باقری به مناسبت روز چپ دست‌ها به رهبر معظم انقلاب+عکس (31 نظر) نگاهی به جشن تولد عاشقانه 45 سالگی الهام چرخنده بازیگر سریال آوای باران و باکس گل شیک روی میز/ مبارکا باشه+عکس (30 نظر) خلاقیت خنده دار هندوانه فروش سمنانی برای جذب مشتری حماسه آفرید/ مغز نیست که معدن طلای خالصه😂+عکس (27 نظر) مراسم تشییع مادر پژمان جمشیدی، با حضور چهره های سرشناس و بازیگران +عکس/ روحش شاد و یادش گرامی (19 نظر) خلاقیت خنده دار مغازه دار شیرازی برای کشاندن مشتری به مغازه حماسه آفرید/ مغز نیست که معدن طلاست😂👌+عکس (24 نظر) نگاهی به بازیگران و سلبریتی‌هایی که حیوان خانگی دارند+عکس/ از گربه محمدرضا گلزار و نفیسه روشن تا سگ پاکوتاه بهرام رادان و بهاره افشاری (24 نظر)
منتخب روز   
طرز تهیه غذای محبوب ناصرالدین شاه قاجار! /فسنجان ناصری با مواد اعلا ابتکار جالب یک مرد خلاق در دادن انواع لقب به مسعود پزشکیان حماسه آفرید+ویدئو/ هنر نزد ایرانیان است و بس... (فیلم) سکانس فوق عاشقانه شهاب حسینی و لیلا حاتمی در فیلم "پرسه در ماه" / ما کاملا شبیه همیم طرز نگاهامون دو دو زدن چشامون ...😍 استارت تمرینات سخت علیرضا بیرانوند در تراکتور +فیلم/ آقای دروازه بان آمادگی بدن بالایی دارد! سکانس عاشقانه دل باختن قباد به شهرزاد/ نشود فاش کسی آنچه میان من و توست (فیلم) سکانس فوق العاده احساسی و عاشقانه از شهاب حسینی و معشوقه‌اش در سریال "شهرزاد" / با چراغی همه جا گشتم و گشتم در شهر هیچکس به تو مانند نشد😍 (فیلم) خرید دکتر مسعود پزشکیان از یک سوپرمارکت در تهران به همراه نوه‌ها و عروسش با کارت بانکی شخصی / نوه‌ها پدربزرگ را به خرج انداخته‌اند اقدام منحصربفرد و زیبای طلافروش یزدی به احترام دختر سه ساله امام حسین(ع)+عکس/ این جور تصاویر مخصوص ایران ماست والسلام👌 (فیلم) رهبر معظم انقلاب: به من می‌گویند شما گفتید سوءاستفاده جویان را افشا نکنید / ما حق نداریم افراد را به صرف گمان متهم کنیم سکانس خوشحالی قُباد از بارداری شهرزاد/ قُباد: من تا الان نمیدونستم از این دنیا و از این زندگی چی میخوام اما الان....