مارچوبه گیاهی سرشار از اینولین، پورین، ویتامین C، بتاکاروتن، ویتامین E، روی، منیزیم، سلنیوم، آسپاراژین، آسپاراژیناز، تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، پانتوتنیک اسید، پیریدوکسین، اسیدفولیک، کولین و ... است. مارچوبه یکی از سبزی هایی است که در تمام دنیا در فصل بهار برداشت می شود. البته زمان برداشت آن در مناطق آب و هوایی مختلف، متفاوت است. در برخی از مناطق دنیا در ماه فوریه معادل با بهمن و در برخی نقاط دیگر در جولای معادل با تیرماه برداشت می شود؛ اما اوج برداشت آن در اکثر نقاط جهان، در فصول فروردین و اردیبهشت ماه می باشد.
مارچوبه چیست؟
مارچوبه به خانواده زنبق تعلق دارد و به دلیل خواص درمانی اش ارزشمند است و حدود 300 گونه مختلف از این جوانه ها در سراسر جهان وجود دارد که در رنگ های سفید، سبز و بنفش موجود است. مارچوبه سفید از نور خورشید دور شده و از این رو رنگ سبز و کلروفیل ندارد. رنگ بنفش پر از مواد گیاهی شیمیایی و آنتوسیانین ها است که این رنگ منحصر به فرد را به سبزی ها می دهد.
ارزش غذایی مارچوبه
یک فنجان یا 134 گرم مارچوبه حاوی 27 کالری، 124.91 گرم آب ، 2.95 گرم پروتئین ، 5.20گرم کربوهیدرات ، 2.8 گرم فیبر، 2.52گرم قند و 0.16 گرم چربی است. همچنین سرشار از مواد معدنی مانند 19 میلی گرم منیزیم، 32 میلی گرم کلسیم، 271 میلی گرم پتاسیم، 70 میلی گرم فسفر و 0.72 میلی گرم روی، است. مارچوبه منبع غنی از ویتامین ها همچون 1013 واحد بین المللی ویتامین آ، 1.51 میلی گرم ویتامین ای، 55.7 میکروگرم ویتامین کا، 0.192 میلی گرم ب یک، 0.189 میلی گرم ویتامین ب 2، 1،311 میلیگرم ویتامین ب 3، 0.122 میلی گرم ویتامین ب 6 و70 میکروگرم فولات می باشد.
خواص مارچوبه برای سلامتی
۱. از پوکی استخوان جلوگیری می کند
نرم و ضعیف شدن استخوان ها از ویژگی های پوکی استخوان است که باعث می شود بیش تر در معرض خطر شکستگی باشید. یکی از عالی ترین روش ها برای محکم نگه داشتن استخوان ها، مصرف منظم ویتامین کا است- چیزی که برای جذب درست کلسیم، لازم است. مارچوبه غنی از ویتامین کا است و کمک تان می کند از پوکی استخوان دوری کنید. شاید این یکی از مهمترین خواص مارچوبه باشد.
۲. خوردن آن سیستم گوارش را بهبود می دهد
از آن جایی که مارچوبه منبع غنی فیبر است، مصرف آن به تنظیم حرکات رود کمک می کند و یبوست را از شما دور نگه می دارد. فیبر همچنین فرآیند هضم و همین طور تکثیر باکتری خوب را در روده بهبود می دهد. کارشناسان می گویند برنامه ی غذایی حاوی مقادیر بالایی از فیبر می تواند تا حد زیادی ریسک ابتلا به سرطان روده را در شما کاهش بدهد.
3. لاغری و کاهش وزن
این گیاه با دارابودن چربی و کالری پایین گزینه مناسبی برای کاهش وزن محسوب می شود. همچنین مارچوبه دارای مقادیر فراوان فیبرهای محلول و نامحلول است که به کاهش وزن کمک می کنند. در حقیقت بدن فیبر را آهسته تر از سایر مواد هضم می کند، بدین ترتیب با مصرف مواد محتوی فیبر احساس سیری بیشتری خواهید داشت و دیرتر دچار احساس گرسنگی می شوید که برای کاهش وزن کمک کننده است. به علاوه فیبر موجود در مارچوبه به درمان یبوست هم کمک می کند و کلسترول خون را کاهش می دهد. به منظور افزایش توانایی و تاثیر این گیاه در کاهش وزن می توانید آن را با تخم مرغ آب پز میل کنید. زیرا تخم مرغ حاوی پروتئین است که پروتئین در کنار فیبر موجود در مارچوبه، احساس سیری بیشتری ایجاد می کند.
4. باعث می شود که ظاهر جوان خود را حفظ کنید
خوردن مارچوبه به دلیل ویتامین های زیادی که دارد، کمک تان می کند پوست تان سالم تر و جوان تر بماند. ویتامین ای، آنتی اکسیدانی است که برای پوست فایده دارد. این ماده از سلول های پوست تان در برابر تاثیر مخرب رادیکال های آزاد محافظت می کند. یکی از دلایل پیر شدن پوست تاثیر رادیکال های آزاد روی سلول های آن است. برای پیشگیری از نمایان شدن علائم پیر شدن پوست، بیش تر مارچوبه بخورید.
5. ریسک ابتلا به سرطان های مرگ بار را کاهش می دهد
مصرف منظم مارچوبه می تواند تا حد زیادی شانس ابتلا به سرطان را کاهش دهد؛ زیرا این سبزی کمک می کند که بدن تان را قلیایی شود و بنابراین از التهابی که با رشد سرطان مرتبط است، جلوگیری می کند. مارچوبه همچنین سرشار از ترکیبات سولفوریک است؛ این ماده سمومی که ممکن است باعث بروز سرطان شوند را خنثی می کند.
6. از نقص هنگام تولد جلوگیری می کند
زنان باردار باید میزان زیادی مارچوبه در برنامه ی غذایی شان بگنجانند. این سبزی غنی از فولات است، یک ماده ی غذایی که از نقص هنگام تولد و همین طور زایمان زودتر از موعد جلوگیری می کند. دلیل خوب دیگری برای گنجاندن مارچوبه در رژیم غذایی این است که از یبوست جلوگیری می کند، مشکلی که زنان باردار به راحتی دچار آن می شوند.
7. یکی دیگر از خواص مارچوبه این است که برای سلامت چشم ها خوب است
ویتامین آ موجود در مارچوبه آنتی اکسیدانی است که بسیار برای چشم ها مفید است، به این دلیل که از آسیب به شبکیه ی چشم- لایه ای از سلول های حساس به نور که در پشت چشم تان هستند-جلوگیری می کند. کارشناسان می گویند خوردن مارچوبه و بهره گیری از خواص مارچوبه همچنین به پیشگیری از دژنراسیون ماکولای مرتبط با سن – یکی از دلایل اصلی کوری و از دست دادن بینایی- کمک می کند.
8. تسکین افسردگی
بر اساس تحقیقات علمی صورت گرفته، مارچوبه به عنوان داروی ضد اضطراب و داروهای ضد افسردگی کارایی دارد. این گیاه همچنین برای افزایش حافظه موثر است، مارچوبه سبب افزایش تولید استروژن شده و یک تجدید حیات و تاثیر آرام بخش بر سیستم عصبی دارد.
9. تقویت هورمون های جنسی
ویتامین ها و املاح موجود در مارچوبه باعث تقویت میل جنسی می شود و ویتامین E موجود در آن به تقویت و تحریک هورمون های جنسی کمک می کند.
10. به بهبود سلامت دستگاه ادراری کمک می کند
سلامت دستگاه ادراری به معنی سلامت مثانه، کلیه ها و مجاری ادراری است و مارچوبه از همه ی این ها محافظت می کند. این گیاه خوراکی سبز رنگ به لطف خواص ضد باکتری که دارد، مانع از رشد باکتری هایی می شود که ممکن است باعث بروز عفونت شوند. مارچوبه به عنوان یک دیورتیک (ادرارآور) طبیعی عمل می کند، به همین دلیل است که همراه با مایعات دیگر در ‘آب درمانی’ استفاده می شود. این درمان باعث افزایش تولید ادرار می شود و عفونت های مختلف دستگاه ادراری را درمان می کند. خواص دیورتیک مارچوبه به خارج شدن مواد زائد از کلیه ها و در نتیجه جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه کمک می کند.
11. یکی دیگر از خواص مارچوبه این است که با التهاب مبارزه می کند
میزان فراوان آنتی اکسیدان موجود در این گیاه خوراکی سبب می شود که غذایی قدرتمند برای مبارزه با التهاب باشد. مارچوبه همچنین حاوی موادی است که نوعی التهاب موثر در بروز بیماری قلبی را تسکین می دهند. بر خی از دیگر مطالعات نشان داده اند که خواص ضد التهابی مارچوبه می تواند به کاهش درد و سایر مسائل مانند سردرد، کمر درد، روماتیسم ونقرس کمک کند. مارچوبه می تواند به جلوگیری از خونریزی داخلی کمک کند. خونریزی داخلی ممکن است منجر به مرگ ناگهانی شود زیرا از دست دادن خون می تواند به ارگان های شما آسیب برساند. ویتامین K موجود در مارچوبه می تواند به شما محافظتی را که در این رابطه نیاز دارید، برساند.
12. درمان صرع
صرع، یک اختلال مزمن است که بر مغز تاثیر می گذارد و منجر به تشنج می شود. مغز سیگنال های غیر عادی را در نتیجه تغییرات برگشت ناپذیر در بافت های مغزی منتقل می کند. ریشه مارچوبه را می توان به عنوان یک ضد سرع برای درمان علایم بیماری صرع به کار برد.
13. از سلامت قلب پشتیبانی می کند
یکی از خواص مارچوبه این است که ویتامین K موجود در مارچوبه نقشی اساسی در محافظت از سلامت قلب دارد. این ویتامین از سخت شدن سرخرگ ها جلوگیری می کند و در عین حال کلسیم را دور از دیواره های شریان ها نگه می دارد. آب درمانی که بالاتر در موردش صحبت کردیم به کاهش فشار خون نیز کمک می کند و این به معنای داشتن قلبی سالم است. فیبر محلول در مارچوبه خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش می دهد. مصرف فیبر همچنین با پایین بودن فشار خون و سطح کلسترول سرم ارتباط دارد. مارچوبه همچنین حاوی تیامین، نوعی دیگر از ویتامین B است. این ماده ی مغذی سطوح هموسیستئین (نوعی اسید آمینه) را تنظیم می کند. وجود هموسیستئین بیش از حد در خون می تواند سلامت قلب را در معرض خطر قرار دهد. یکی دیگر از مطالعاتی که درباره ی ترکیبات گیاهی موجود در مارچوبه و خواص مارچوبه، یعنی فیتستروستول ها، ساپونین ها، پلی فنل ها، فلاونوئیدها و اسید آسکوربیک صورت گرفت، نشان داد که آن ها کلسترول اضافی را از خون حذف می کنند و سلامت قلب را بهبود می دهند. و فولات موجود در مارچوبه نیز از بروز بیماری های قلبی جلوگیری می کند.
14. سلامت مغز را بهبود می دهد
مارچوبه منبع خوبی از ویتامین E و C است، و مطابق با مطالعات صورت گرفته، این دو ماده ی مغذی ترکیب قدرتمندی را برای جلوگیری از شروع آلزایمر ایجاد می کنند. ثابت شده است که مارچوبه برای جلوگیری از اختلال شناختی و زوال شناختی در افراد مسن مفید است. این گیاه خوراکی سبز رنگ برای درمان افسردگی نیز فایده دارد. فولات موجود در این گیاه می تواند خلق و خوی شما را بهبود دهد و به درمان تحریک پذیری در شما کمک کند. مطالعات انجام شده، ارتباطی را بین پایین بودن سطح فولات و افسردگی پیدا کرده اند. از خواص مارچوبه همچنین این است که به افرادی که مبتلا به صرع یا تشنج هستند کمک می کند و ما باید این فایده را به فولات موجود در آن نسبت بدهیم.
۱5. از جمله خواص مارچوبه این است که سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند
یکی دیگر از ترکیبات مهم موجود در مارچوبه، که باید آن را بشناسیم، گلوتاتیون است، سم زدایی که به تخریب سرطان زاها کمک می کند. این ترکیب نقش مهمی در عملکرد سیستم ایمنی بدن دارد. پری بیوتیک های موجود در مارچوبه نیز به بهبود سیستم ایمنی بدن کمک می کنند و با بیماری هایی مانند سرماخوردگی مبارزه می کنند. مارچوبه همچنین غنی از آنتی اکسیدان است، مجموعه ی دیگری از ترکیباتی که سیستم ایمنی بدن را تقویت می کنند. این گیاه خوراکی مغذی همچنین به دلیل تاثیر مثبتی که روی افزایش انرژی دارد، شناخته شده است؛ طبیعی است که این مزیت مارچوبه به دلیل ویتامین B موجود در آن است. مارچوبه سطح انرژی را با تبدیل مواد غذایی به سوخت بهبود می بخشد و همچنین دارای فیبر است که قند خون را ثبات می بخشد و از این طریق مانع از افت قند پس از صرف غذا می شود. بعضی منابع می گویند مارچوبه سلامت عضلانی را نیز بهبود می بخشد، اما شواهدی واقعی در رابطه با این عقیده، وجود ندارد.
۱6. یکی از خواص مارچوبه این است که به درمان دیابت کمک می کند
مارچوبه می تواند با ثبات بخشیدن به سطح قند خون، به درمان دیابت کمک کند. این گیاه مغذی در عین حال ترشح انسولین را افزایش می دهد، هورمونی که به بدن کمک می کند تا گلوکز را جذب کند. مطالعه دیگری نشان داده است که مارچوبه می تواند منجر به افزایش ۸۱ درصدی جذب گلوکز توسط عضلات و بافت های بدن شود، و به این ترتیب باعث کاهش قند خون و بهبود علائم دیابت می شود.
۱7. مارچوبه می تواند سلامت زنان را در دوره ی قاعدگی بهبود ببخشد
زنان در طول دوره های قاعدگی خود، احساس خستگی و ناآرامی دارند – و این زمانی است که ویتامین B می تواند کمک کننده باشد. مارچوبه غنی از ویتامین های B است و می تواند این نیاز را تامین کند. برخی گزارش ها نشان می دهند که استفاده ی دارویی از مارچوبه برای درمان اختلالات قاعدگی مناسب است. این گیاه مغذی حتی ممکن است سندروم پیش از قاعدگی را بهبود دهد. با این حال شواهد محدودی در این ربطه وجود دارد. مارچوبه همچنین برای تولید استروژن شناخته شده است و علائم یائسگی را درمان می کند. با وجود این، پژوهش زیادی در این زمینه انجام نشده است.
۱8. یکی دیگر از خواص مارچوبه این است که سل را درمان می کند
ریشه ی گیاه مارچوبه اغلب به عنوان درمانی برای بیماری سل استفاده می شود. اما ما تمایل داریم در این مقاله به این نکته اشاره کنیم که مارچوبه می تواند به عنوان یک درمان اضافی (به طور قطع بعد از مشاوره با پزشک تان) و نه جایگزین در طول روند درمان استفاده شود.
۱9. سلامت پوست و مو را بهبود می بخشد
استعمال عصاره ی مارچوبه روی پوست می تواند آن را پاکسازی کند. این عصاره می تواند به درمان آکنه نیز کمک کند. ویتامین های C و E موجود در این گیاه خوراکی نیز پوست را بهبود می بخشند. ویتامین C به ویژه پوست را تغذیه می کند و مانع خشک شدن آن می شود. اگر چه تحقیقات دقیقی در این رابطه وجود ندارد، اما فولات و ویتامین C موجود در مارچوبه می تواند سلامت مو را بهبود بخشد زیرا این مواد مغذی برای موهای شما ضروری هستند.
چه کسانی نباید مارچوبه مصرف کنند؟
مصرف مارچوبه برای کسانی که داروهای رقیق کننده خون مثل وارفارین یا کومادین استفاده می کنند خطرناک است. چون مارچوبه ویتامین k زیادی دارد و افزایش این ویتامین خطر لخته شدن خون را بالا می برد. بهتر است اگر داروی خاصی مصرف می کنید یا بیماری خاصی دارید پیش از تغییر رژیم غذایی با پزشکتان مشورت کنید. توصیه ما به شما این است که به جای تمرکز بر روی یک خوراکی خاص، یک رژیم غذایی سالم که همه گروه های غذایی را دارا باشد دنبال کنید.