بازی های کاپوئرا
کاپوئرا نوعی ورزش رزمی برزیلی است که در مبارزات این رشته حرکات موزون،حرکات تند و اکروباتیک،ضربات پا،ضربات دست، نشست و برخاست های سریع و برخی از حرکات ژیمناستیک را شاهد خواهیم بود.تقریباً نود درصد ضربات با استفاده از پاها زده می شود و دست بیشتر به صورت تکیه گاه بدن است. در حین اجرای حرکت در اغلب مبارزات برخوردی بین دو مبارز صورت نمی گیرد گاهی اوقات حرکات تحریک آمیز نیز در آن وجود دارد
بازیکنان این ورزش با لی لی کردن (حرکت و جهش فنری) و کله معلق یا حرکات خیره کننده ی دیگری وارد میدان می شوند. به محض وارد شدن به داخل میدان، با ترکیبات مختلفی از حرکات روان و نمایش های هوایی هیجان انگیز مبارزه می کنند.
تاریخچه ی ورزش کاپوئرا
کاپوئرا یک هنر رزمی همراه با رقص است که از قرن 16 ام در برزیل سرچشمه گرفته است. هرچند امروزه کاپوئرا با محبوبیت پررونق آکروباتیک های خیابانی من جمله پارکور در همه جا انجام ميشود ، تاریخچه و منشأ آن مرموز باقی مانده است. فلسفه ی این سبک این است که رقیب را بعنوان دشمن در نظر نمی گیرند، بلکه ميگويند رقیب شما دوست شماست. بنابراين در تمام طول بازي هیچ آسیب آنچنانی به رقیب زده نمی شود. مقصود اصلی فرار از حرکات رقیب است، نه دفاع کردن آن ها.
برخی وقت ها کاپوئرا را بعنوان یک هنر رزمی، گاهی بعنوان رقص و گاهی هم بعنوان یک بازي در نظر گرفته ميشود . کاپوئرا یک پدیده ی خاص است که توجه دنیا را بخود جلب نموده است . از موسیقی و حرکات انجام دهندگانش فوري معلوم ميشود ، زیرا آن ها ظاهرا با هم حرکت ميکنند و بعد بطور غیرمنتظره به هم دیگر حمله ميکنند . ولی علي رغم محبوبیت زیاد آن، ریشه های دقیق این هنر در تاریخ به علت کم بود شواهد تاریخی و ماهیت مرموز منشأ آن، گم شده است.
گفته شده است که کاپوئرا نخست در زمان قرن شانزدهم به وسیله سربازانی ابداع شده است که به وسیله استعمارگران پرتغالی از آفریقای غربی به برزیل آورده شدند. در نتيجه ی ممنوعیت جشن گرفتن رسومات فرهنگی شان و تمرین هر گونه هنر رزمی، کاپوئرا روشی براي کنارگذاشتن این دو قانون تحمیلی بود.
هدف مبارزه ی هنرجویان کاپوئرا به شرح زیر است:
- تکنیک فریب دادن رقیب
- استفاده از حرکات های غیرقابل پيش بيني
- لگدهای دورانی
- تکنیک های دفاع از حمله های مستقیم
- ضدحمله های تند و به هم زدن تمرکز رقیب با حرکات نمایشی در حین حمله
- استفاده از یک استراتژی براي حمله های تند
- تکنیک مبارزه بدون سلاح با رقیب مسلح
سبک های گرفته شده از کاپوئرا
کاپوئرای آنگولا
قدیمی ترین شکل کاپوئرا که کاملاً غرق اداب و رسوم و سنت هست. این مدل کاپوئرا در قسمت پائین تر نزديک به سطح زمین و اهسته تر از ديگر سبک های کاپوئرا انجام ميشود .
کاپوئرای محلی
رایج ترین شکل کاپوئرا است. دو نوع هست:یکی سبک های مبارزه آفریقایی و دومی رقص محلی برزیلی است. در این مدل کاپوئرا ضربات تند و محکم است و بین دو رقیب فاصله ی کمی هست و بسیار به هم نزدیکند.
کاپوئرای معاصر
یک سبک ترکیبی از کاپوئراست که از طبیعت و انواع گوناگون ديگر گرفته شده است.
حرکت پایه کاپوئرا
“ژینگا” یکی از حرکات اولیه و پایه ی کاپوئرا است این حرکت در واقع یک نوع مقدمه و گارد اولیه ی کاپوئرا است روش اجرای ژینگا به این صورت است که ابتدا پای چپ جلو قرار گرفته و پای راست در عقب بر روی نوک پنجه قرار می گیرد دست راست جلوی صورت قرار می گیرد و دست چپ ؛ عقب و پایین قرار می گیرد سپس بایستی تغییر وضعیت داد؛ حال بایستی با ریتم خاصی به سمت راست حرکت کرد و حالت پاها با هم و حالت دست ها نیز با هم تعویض می شود.
قوانين کاپوئرا
در کاپوئرا هيچوقت مبنا بر آسيب رساندن به حریف نيست. اصلی که در این ورزش هست می گوید؛ حریف شما دشمن نيست٬ بلکه دوست شما است. مبارز ها تمام انرژی شان را می گذارند تا با حرکات نمایشی و فنون این ورزش جریان مبارزه را در دست بگيرند. در کاپوئرا مبارز نباید هيچکدام از ضربات حریف را مسدود کند و فقط باید با جاخالی دادن هابرای خود فضا ایجاد کرده و تکنيک های جدیدش را اجرا کند.
کاپوئرا کاران باید با تمرکز فکر وآمادگی بدنی خلاقانه ترین تکنيک ها را که برای حریف غيرقابل پيش بينی است را اجرا کنند. همچنين بهتر است از دست ها استفاده نکند٬ چون جریان مسابقه را خراب می کند٬ مهم ترین دلایل استفاده نکردن از دست در این ورزش این است که بوميان آفریقا معتقدند دست ها برای آفریدن و پاها برای ویران کردن در بدن قرار دارند٬ پس نباید با دست چيزی را تخریب کرد. دليل دیگرش هم این بود که دست های برده های آفریقایی در برزیل هميشه بسته بود و آنها هميشه از پاهایشان استفاده می کردند.
مبارزان کاپوئرا بيشتر ترجيح می دهند که با انجام حرکات نمایشی برتری خودشان را به نمایش بگذراند٬ چون معتقدند که اگر حریف مقابل نتواند از حمله های آهسته بگریزد دليلی برای استفاده از حمله های سریع نيست. حریف هم شانس این را دارد که با هر حمله ای که به او وارد می شود با اجرای تکنيک گریز حمله جدیدی را آغاز کند. در کاپوئرا حمله ها با ضربه های سر و پا انجام می شود و در مدارس این ورزش ضربه با مشت یا استفاده مستقيم از دست آموزش داده نمی شود.
موسيقی کاپوئرا
اصلی ترین المان ورزش کاپوئرا موسيقی است. این موسيقی است که سبک مبارزه را مشخص می کند٬ موسيقی شکل حرکات و نحوه مبارزه در یک محيط دایره ای را مشخصمی کند.
مبارزه کاپوئرا در هر سطحی که برگزار شود نياز به موسيقی زنده مخصوص خود دارد. در کنار موسيقی زنده ترانه هم می خوانند بسياری از ترانه ها در قالب سوال و جواب خوانده می شود به طوری که دیگران به عنوان خوانندگان ترانه در بازی شرکت می کنند.
بعضی از ترانه ها در مورد تاریخ هستند یا بعضی دیگر در خصوص داستان های مخصوص این بازی است.
سازهایی که برای کاپوئرا نواخته می شود مجموعه ای از سازهای بومی آفریقایی و برزیلی است٬ سازهایی مثل؛ بریمبائو٬ پاندیرو٬ آتاباکيو و...
فاکتورهای مهم در کاپوئرا
در این رشته باید توجه، نظم و تمرکز بالایی داشت برای این که هدف کاپوئرا بیش تر بر حمله ها و ضد حمله ها است. کاپوئرا رشته بسیار سرعتی است و ورزش کار باید سال های طولانی به تمرین بپردازد تا امادگی بدنی بالایی براي موفقیت در این رشته کسب کند. همچنین که این هنر به علت سرعت زیاد امکان دارد پرخطر باشد ولی هنگامی که در این رشته حرفه ای شدید بسیار نتيجه بخش و کاربردی ميشود برای این که دفاع کردن دربرابر حرکات سرعتی از سمت رقیب شما بسیار دشوار است.
محوطه بازي کاپوئرا
« رودا» یک دایره تشکیل داده شده از مردم است که کاپوئرا در آن انجام ميشود . شکل دایره ای آن در زمان بازي حفظ می گردد تا تمرکز و انرژی بازیکن ها و نوازندگان حفظ گردد. افرادی که این محیط دایره ای را تشکیل می دهند زمانی که موسیقی بازي نواخته ميشود تشویق ميکنند و بهمراه نوازندگان ترانه می خوانند.
دست کم قطر این محوطه دایره ای در حدود سه متر میباشد . هر چند که از این ميزان هم میتواند کوچکتر یا بزرگ تر باشد. تا میزان 10 متر هم افزایش می یابد. موزیک آهسته از سرعت بازي کم میکند ولی حرکات بازي را پیچیده تر ميکند به نحوی که حرکات روی دستها انجام ميشود .
معمولاً در کاپوئرا هیچگونه برخوردی صورت نمی گیرد ولی حرکات توام با تهدید در آن وجود دارد . در این بازي تنها تبحر اشخاص در نحوه انجام مبارزه مهم میباشد .
مزایا و معایب
از دیدگاه دفاعی، کاپوئرا بسیار سریع است و ممکن است کاری نشدنی به نظر برسد. اگرچه، حرکات خطرناک ممکن است یک مزیت داشته باشند، چون این تکنیک ها ظاهرا هر جایی نتیجه بخش است و برای دفاع بسیار سخت است.مشکل این سبک این است که تمرین و یادگیری آن سال ها زمان می برد و حرفه ای شدن در این بازی سخت است و تلاش بسیار می خواهد، چون یادگیری آن مستلزم دقت، حرکت سریع و کاربرد کامل تکنیک هاست. کاپوئرا نیازمند توان ورزشکاری و قدرت فیزیکی بالیی است.
بازی های کاپوئرا در برزیل بسیار بزرگ و عظیم برگزار می شوند. در برزیل، این سبک را بیشتر از یک هنر رزمی می خوانند، اما یک اتفاق اجتماعی است که تاریخچه طولانی دارد. در آمریکای جنوبی بیشتر به عنوان یک سبک زندگی به آن نگاه می کنند و این بازی را به صورت روزانه انجام می دهند. از دهه ی 1970، استادان کاپوئرا شروع به مهاجرت کردند و این بازی را در دیگر کشور ها آموزش دادند. استادان مشهور اغلب برای تدریس به خارج از کشور دعوت می شدند یا حتی مدارس خودشان را بنا می کردند.