ترکیب باکتری های دهانی در دوران کودکی و جوانی عمدتاً تحت تأثیر زمینه ژنتیکی فرد قرار می گیرد. ولی با افزایش سن، این عامل موروثی کاهش پیدا می کنند و عوامل غیر ارثی مانند رژیم غذایی و بهداشت دهان نقش مهم تری در شکل گیری میکروبیوم دهان ایفا می کنند. میکروبیوم مجموعی از میکروارگانیسم هایی است که در دهان زندگی می کنند. اما آیا ژنتیک باعث پوسیدگی دندان می شود؟اخیرا مطالعه علمی در مجله Cell Host & Microbe منتشر شده و در آن میکروبیوم دهانی دوقلوهای همسان و ناهمسان مورد بررسی قرار گرفته است. محققین به این دلیل دوقلوها را انتخاب کرده اند که روش تربیتی بسیار مشابهی دارند و گزینه مناسبی برای مطالعه “مجادله تربیت- طبیعت” یا تأثیر محیط و ژنتیک بر سلامت دهان محسوب می شوند.دکتر نلسون، محقق ارشد این مطالعه می گوید گروه بزرگی از کودکان دوقلو مورد بررسی قرار گرفته اند تا بتوان بر اساس نتیجه حاصله مشارکت ژنوتیپ فرد میزبان و محیط زیست اولیه را در شکل گیری میکروبیوم دهانی را مورد مطالعه قرار داد.
اگر شما با وجود سخت کوشی در رعایت بهداشت دهان و دندان هنوز هم دندان هایتان دچار پوسیدگی می شوند ممکن است تقصیر شما نباشد.تحقیقات اخیر از محققین دندانپزشکی دانشگاه پیتزبورگ درباره پوسیدگی دندان نشان داده است که تغییرات ژنتیکی خاصی ممکن است علت پوسیدگی دندان و پریودنتیت باشد.به گفته این محققین میزان پوسیدگی ژنتیکی دندان را می توان با تغییرات ژنتیکی که نقش کلیدی در این موارد را ایفا می کند مرتبط دانست.اولین نقش مربوط به پاسخ سیستم ایمنی بدن است که پلی مورفیسم (چند شکلی) را تحت تاثیر قرار می داد
علت پوسیدگی دندان می تواند عوامل متعددی باشد ازجمله :
- باکتری های موجود در دهان
- چگونگی مراقبت از دندان
- نوع رژیم غذایی
- ساختار دندان
- فلوراید جریان بزاق
- پوسیدگی ژنتیکی دندان
علت زرد شدن دندان ها چیست؟
پوسیدگی ژنتیکی دندان
پوسیدگی ژنتیکی دندان از مواردی است که در گروه کمتر ین علت های پوسیدگی دندان بشمار می آید.زیرا اغلب پوسیدگی ها ناشی از عدم رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان است.شاید یک دندانپزشک مدت زیادی را صرف مداوای دندان پوسیده ی بیماران بکند.اما در عین حال با بیمارانی مواجه شود که با وجود رعایت بهداشت دهان و دندان خود باز هم دچار پوسیدگی دندان شده اند.تنها یک راه برای تشخیص اینکه آیا ژنتیک مسئول پوسیدگی دندان شما هست یا نه وجود دارد.آن راه این است که شما باید از تمام شرایطی که ممکن است باعث پوسیدگی دندان شود اجتناب کنید.اگر دندان های شما با وجود جلوگیری از همه عوامل بیماری زا باز هم پوسیده شدند می توان گفت که این امر در ارتباط مستقیم با پوسیدگی ژنتیکی دندان است.
چگونگی شروع پوسیدگی
دهان ما یک اکوسیستم پویا و متعادل کننده است.در دهان ما موجودات زنده از جمله باکتری های مفید و مضر به طور مداوم در حال تعامل هستند.هنگامی که شرایط برای تخریب و شکستن مواد معدنی دندان مساعد می شود که برخی باکتری های مضر و بیماری زا در حضور قند های خاصی شروع به فعالیت می کنند.حتی یک رژیم غذایی که بیش از حد اسیدی باشد نیز می تواند دندان ها را تحت تاثیر قرار داده و مواد معدنی آنرا تخریب کند.اما در شرایطی که رژیم غذایی فرد متعادل باشد این عوامل بیماری زا توسط مکانیسم های ترمیم بدن و بزاق سالم به خودی خود خنثی می شوند.
هدف ما برای پیشگیری از پوسیدگی دندان :
- استفاده مداوم و منظم از مسواک و نخ دندان
- دریافت فلوراید کافی
- استفاده از یک رژیم غذایی با اسیدهای محدود
میکروبیوم و بیماری های دهانی
بر اساس مطالعه انجام شده، پوسیدگی دندان به طور معمول زمانی اتفاق می افتد که برخی از باکتری های خاص موجود در دهان قندهای دریافت شده را تجزیه می کنند. در نتیجه این سوخت و ساز، محیط دهان اسیدی می شود، این اسیدیته به مینای دندان حمله می کند و موجب پدید آمدن پوسیدگی و درد دندان می گردد. همچنین گفته می شود در بزرگ سالان مبتلا به بیماری های لثه، گروه خاصی از باکتری ها موجب التهاب لثه می شوند که می توانند بافت لثه را تخریب کنند یا دندان ها را از بین ببرند.علاوه بر این شواهدی وجود دارد که نشان می دهد بین میکروبیوم دهانی و بیماری هایی از قبیل سرطان دهان و بیماری قلبی عروقی رابطه ای وجود دارد.
ارتباط پوسیدگی دندان و مصرف قند افزودنی
همان طور که انتظار می رفت، نتیجه به دست آمده نشان داد میکروبیوم دهانی در دوقلوهای همسان نسبت به دوقلوهای ناهمسان شباهت بیشتری به یکدیگر دارند. همین نتیجه نشان می دهد زمینه ژنتیک میزبان می تواند روی نوع باکتری های موجود در دهان تاثیر بگذارد. همچنین دریافتند باکتری هایی که به میزان زیادی با زمینه ژنتیکی میزبان مرتبط هستند و به باکتری های موروثی معروف اند، آن دسته ای نیستند که موجب پوسیدگی دندان می شوند.
زمانی که نتایج به دست آمده از کودکان ۵ ساله را با کودکان ۱۱ ساله مقایسه کردند، مشخص شد اغلب باکتری های ارثی و قابل انتقال، با گذشت سن کاهش پیدا می کند.در نهایت محققان دریافتند دوقلوهایی که مصرف شکر افزوده در رژیم غذایی شان زیادتر است، باکتری های مرتبط با کاهش پوسیدگی دندان به مقدار کمتری وجود دارد و برعکس بیشتر باکتری هایی وجود دارند که با میزان بیشتر پوسیدگی دندان در ارتباط هستند.محققان قصد دارند مطالعه افراد دوقلو را ادامه دهند و با تغییر الگوهای میکروبیوم دهانی، نتایج را مطالعه کنند. آنها می خواهند سلامت دوقلوهای همسان و ناهمسان را با تفاوت های عملکردی در میکروبیوم دهانی با هم مقایسه کنند.
نوشیدن قهوه
اگر زیاد قهوه بنوشید، به مرور زمان، در اثر تیرگی قهوه و اسید موجود در آن، دندان هایتان زردرنگ می شوند.خوشبختانه، لکه های زرد ناشی از مصرف قهوه، به سادگی با استفاده از مواد سفید کننده دندان از بین می روند.از یک دندان پزشک درباره نوع و نحوه استفاده از این سفید کننده ها سئوال کنید.
کشیدن سیگار
سیگار و دیگر محصولات دخانی، لکه هایی را بر روی دندان ها به جای می گذارند و موجب بیماری های لثه و افتادن دندان ها می گردند.تنباکوی موجود در دخانیات، موجب سرطان دهان، لب و زبان نیز می شود.
نوشیدن مشروبات الکلی
اسید در مشروبات الکلی، مینای دندان را از بین می برد و لکه هایی را بر سطح دندان به جای می گذارد.با استفاده از مواد سفید کننده دندان و خمیر دندان، می توانید با این لکه ها مبارزه کنید.
