ویروس لوسمی گربه یکی از مهمترین بیماری های عفونی در گربه هاست. این ویروس قادر است ماده ژنتیکی خود را وارد DNA سلول میزبان کند و مدت ها بصورت پنهان در بدن میزبان تکثیر کند.
یكي از مهمترین آثار اين ويروس تضعيف سیستم ايمني و کاهش سیستم دفاعي بدن است که موجب میشود گربه به عفونتهاي ديگر قارچي، انگلي، باكتريايي مبتلا شود. بيشتر گربه هاي آلوده به اين ويروس هيچ گونه علامتي مبنی بر بيمار بودن از خود نشان نميدهند به اين حالت اصطلاحا دوره خاموشی ویروس گفته می شود که ممکن است از چند هفته تا چند سال طول بکشد.
DNA ویروسی می تواند چندین مشکل ایجاد کند، از جمله تبدیل سلولهای طبیعی به سلولهای سرطانی بدخیم. همچنین با فعال شدن ویروس تولید گلبولهای قرمز خون در مغز استخوان مختل شده و در نتیجه گربه به شدت کم خون می شود.
گربه هاي مبتلا ميتوانند دچار علايمي مثل کاهش وزن، ضعف، تب، كم آبي، التهاب بيني همراه با ترشحات و گرفتگي، التهاب چشم، زخم در دهان، بزرگ شدن غدد لنفاوي، بيماريهاي مزمن تنفسي، اسهال و بداشتهايي و كم خوني شوند.
روش های درمان حساسیت یا آتوپی گربهروش های انتقال بیماری لوسمی
برخلاف FIV این ویروس از طریق معاشرت دو گربه به آسانی می تواند منتقل شود همچنین انتقال بیماری از مادر به فرزندان هم به آسانی اتفاق می افتد. ویروس در مقادیر زیاد در بزاق وجود دارد، در هنگام لیس زدن گربه به راحتی انتقال پیدا میکند. ویروس تا مدتی در محیط بصورت فعال باقی می ماند بنابراین انتقال از طریق ظروف آب و غذای مشترک هم امکان پذیر هست. بیماری هم انتقال افقی و هم عمودی دارد.
روند بیماری لوسمی در گربه ها
این ویروس هم توانایی تضعیف سیستم ایمنی گربه مبتلا و زمینه سازی برای عفونت های ثانویه را دارد و هم می تواند باعث تغییرات شدیدی در سلول های خونی شود به همین دلیل آن را لوسمی می نامیم. ارگان هایی مانند تیموس، طحال، گره های لنفاوی و مغز استخوان ارگان های هدف این بیماری هستند. شروع علائم بیماری از زمان ورود ویروس به بدن می تواند بسیار متغیر باشد.
در بعضی از مواقع ویروس در مغز استخوان استقرار پیدا نمی کند و تکثیر زیادی نیز پیش نمی آید، در این حالت ویروس تا ۳ هفته قابل ردیابی هست ولی بعد از این زمان قابل ردیابی در سرم نیست. در اغلب موارد ویروس باعث آنمی شدید و سرکوب مغز و استخوان می شود. از دست دادن وزن، تب و بی اشتهایی شایع هست. سرکوب سیستم ایمنی باعث بروز فیبروسارکوما و احتمال ابتلا به هموپلاسموز و FIP فاز فعال توکسوپلاسموز می شود. برخلاف Fiv یا بیماری ایدز گربه سانان که در آن اغلب حیوانات مبتلا بدون علائم بالینی هستند، در زمان ابتلا به Felv، 2/3 حیوانات مبتلا علائم بالینی را نشان می دهند ولی این علائم می تواند بسیار گمراه کننده باشد.
عوارض ویروس لوسمی یا FELV در بدن گربه
این ویروس باعث ایجاد بدخیمی در سلول های خون می شود، به همین علت آن را ویروس سرطان خون نامیده اند. اما این تنها یکی از اثراتی است که ویروس در بدن گربه ایجاد می کند. یکی از مهمترین اثرات این ویروس تضعیف ایمنی و کاهش سیستم دفاعی بدن است، همین باعث می شود گربه به عفونت های دیگر قارچی، انگلی، باکتریایی که اصطلاحا به عفونت های ثانویه معروف اند، مبتلا شود.
بیشتر گربه های آلوده به این ویروس هیچ گونه علامتی دال بر بیمار بودن از خود نشان نمی دهند، در این حالت اصطلاحا می گویند ویروس در مرحله خفته یا خاموش قرار دارد. اما این حالت خفته بسته به هر گربه، از چند هفته تا چند سال طول می کشد و بعد به صورت آشکار در می آید. در این زمان علایم مهم بیماری معمولا به خاطر ضعف ایمنی، کم خونی و در آخر بدخیمی های خون پدیدار می شوند.
گربه های مبتلا می توانند دچار علایمی مثل از دست دادن وزن، ضعف، تب، کم آبی، التهاب بینی همراه با ترشحات و گرفتگی، التهاب چشم، زخم در دهان، بزرگ شدن غدد لنفاوی، بیماری های مزمن تنفسی، آبسهه ای زیر پوستی عود کننده، اسهال و بداشتهایی و کم خونی شوند. این ویروس با تخریب مغز استخوان و اختلال در تولید گلبول های قرمز باعث کم خونی شدید و با اختلال در در گلبول های سفید موجب ضعیف شدن ایمنی بدن گربه می شود.
ویروس FeLV وقتی داخل بدن شود با در دست گرفتن و کنترل روند تکثیر سلول ها به تکثیر خود می پردازد. بد خیمی های حاصل از Felv هفته ها تا سال ها بعد از عفونت در عقده های لنفاوی و مغز استخوان به صورت مخفی باقی مانده و پدیدار نمی شود. این بدخیمی ها حتی می توانند در ریه، کلیه، کبد و روده نیز ایجاد شوند. گربه های آلوده که در مرحله خفته قرار دارند، می توانند باعث انتقال بیماری به گربه سالم شوند.
علل و علائم قارچ پوستی یا بیماری درماتوفیت در گربه تشخیص ویروس لوسمی یا FELV در گربه ها
تمام علایم عفونت با FeLV مبهم اند، بنابراین وقتی یک یا چند مورد از علایم را در گربه دیدید می بایست از وضعیت ابتلای گربه به Felv آگاه شوید. برای تشخیص می توان از کیت های ایمنوکروماتوگرافی که اصلی ترین تست برای تشخیص Felv در ایران محسوب می شود، استفاده کرد. این تست ها با چند قطره خون کار می کنند و نتیجه را در عرض چند دقیقه در اختیار دامپزشک قرار می دهند.
اگر دو خط نوار کیت قرمز شد نشان دهنده مثبت بودن آزمایش است و نشان می دهد که گربه به ویروس آلوده شده اما اگر یک خط قرمز بر روی نوار روشن شود آزمایش منفی تفسیرمی شود.
اگر نتیجه تست گربه ای منفی بود یعنی اینکه با احتمال۹۹ درصد به Felv مبتلا نیست، اگر تست مثبت بود می بایست تست توسط آزمایشات پیچیده تر دیگر در آزمایشگاه های دامپزشکی تایید گردد؛ چرا که تست مثبت کاذب می تواند در مرحله اول ایجاد شود. بنابراین اگر نتیجه تست اول مثبت بود، اما نتیجه تست آزمایشگاهی منفی اعلام شد می بایست فرض به عدم ابتلا گربه به Felv گذاشته شود.
برای تفسیر نتایج آزمایش می بایست فاکتورهای زیادی را مد نظر قرار داد مثلا اگر گربه تازه آلوده شده باشد به خاطر اینکه تعداد ویروس ها از حد تشخیص تست ها کم تراند، می تواند تست منفی در بیایید.
بنابراین اگر گربه علایم بیماری از خود نشان داد اما نتیجه آزمایش اولیه در کلینیک منفی بود می بایست چند ماه بعد دوباره ازگربه تست گرفته شود. در تفسیر نتیجه آزمایش می بایست به سبک زندگی گربه نیز توجه خاصی شود. گربه هایی که به خارج از خانه دسترسی دارند و به گردش و ولگردی می پردازند بیشتر در معرض این بیماری هستند و تست مثبت اولیه در این گربه ها معمولا دلالت بر ابتلا به Felv است. بنابراین در این موارد احتیاجی به تست دوباره یا ارسال نمونه به آزمایشگاه دامپزشکی برای تایید نیست.
دلایل پوکی استخوان در گربه ها و روش های درمان پیشگیری از ویروس لوسمی
چون بیماری درمان قطعی ندارد بنابراین روش های پیشگیری بسیار مهمترند. از روش های پیشگیری می توان به واکسینه نمودن گربه های در معرض خطر در برابر Felv (که واکسنش در ایران موجود نیست)، عقیم نمودن گربه و عدم اجازه دسترسی گربه به محیط خارج از خانه اشاره کرد.
واکسن Felv را نباید به گربه های مبتلا تزریق نمود چرا که این کار بی فایده است. اگر گربه شما به FeLV مبتلاست همیشه می بایست مراقبش باشید و با بروز کوچکترین نشانه های بیماری به دامپزشک مراجعه نمایید.
گربه مبتلا را در خانه نگه دارید و اجازه گردش و پرسه زدن در بیرون خانه را به او ندهید. گربه های مبتلا می بایست حداقل هر ۶ ماه یک بار توسط دامپزشک معاینه شوند.
اگر نمی توانید گربه مبتلا را از بقیه گربه ها جدا کنید می بایست گربه آلوده را تحت واکسیناسیون (پن لوکوپنی، کلسی ویروس و…) و برنامه ضد انگلی معمول ومرتب قرار داد، همچنین دیگر گربه های خانه را در برابر Felv واکسینه نمایید. به هر حال توصیه می شود تمام گربه هایی که برای گردش و پرسه زنی به خارج از خانه می روند را در برابر FeLV واکسینه کرد.
گربه های جوان، بسیار حساس تر و مستعدتر از بالغین نسبت به آلوده شدن با FeLV هستند؛ بنابراین باید به واکسیناسیون گربه های جوان بیشتر توجه شود. اصولا گربه هایی که تنها زندگی می کنند و کاملا در خانه محدود هستند احتیاج به واکسیناسیون در برابر Felv را ندارند. راه دیگر کنترل بیماری، افزایش توان دفاعی بدن توسط بعضی از داروها است. درمان های حمایتی با هدف جلوگیری از کم آب شدن به همراه تغذیه مناسب و با کیفیت از دیگر راه های کنترل این ویروس در گربه آلوده است.
به گربه های کم خون می بایست خون انتقال داد. همچنین گربه های مبتلا به بدخیمی می بایست تحت شیمی درمانی قرار بگیرند. با تمام این اوصاف احتمال برگشت مجدد علایم وجود دارد و هیچ کدام از این درمان ها باعث خلاص شدن گربه از شر این ویروس نمی شود. برای از بین بردن ویروس در محیط خانه می توانید از وایتکس رقیق شده (یک واحد وایتکس با ۳۰ برابر آن آب) استفاده کنید.
این ویروس در خارج از بدن بسیار حساس و شکننده بوده و نمی تواند بیش از چندین روز در محیط دوام بیاورد. بهتر است هر چند وقت یک بار ظرف خاک، آب و غذای گربه ها کاملا شسته شوند.
مقابله با ویروس لوسمی
- با انجام آزمایش سالانه بعد از ۶ ماهگی گربه، نسبت به آلودگی گربه خود به این ویروس آگاه شوید. مخصوصا اگر چند گربه در خانه نگه می دارید یا گربه برای گردش ازخانه بیرون می رود.
- گربه آلوده به Felv را در تمام وقت ها در خانه و جدا از دیگر گربه نگه دارید.
- ابتلای گربه به Felv به این معنا نیست که او در حال زجر کشیدن است، بعضی از گربه ها با وجود آلودگی به این ویروس می توانند تا چندین سال بدون هیچ علایمی به خوبی به زندگی خود ادامه دهند (نوع خفته)، با این حال بعضی نیز علایم بیماری را از خود نشان می دهند.
- گربه های مبتلا به Felv باید حداقل ۲ بار در سال توسط دامپزشک معاینه شوند.
- داروهای تجویز شده توسط دامپزشک باید به درستی و سر وقت مصرف شوند.
- در صورت مشاهده هرگونه علایم بیماری در گربه های آلوده، سریعا به دامپزشک مراجعه نمایید.
