معمولا سوزش معده به صورت احساس سوزشِ دردناک در ناحیه ی پایین قفسه ی سینه توصیف می شود. دریچه ای که در انتهای مری واقع شده است، در حالت عادی از ورود اسید معده به مری جلوگیری می کند. این دریچه یک ماهیچه ی حلقوی است که به طور طبیعی باید بسته باشد و هنگام بلعیدن غذا یا آروغ زدن (خروج باد گلو) باز شود. معمولا این دریچه در افرادی که بازگشت (رفلاکس) اسید دارند، ضعیف است. به همین دلیل این دسته از افراد سوزش معده را تجربه می کنند. رژیم غذایی نقش مهمی در سوزش معده دارد. بسیاری از غذاها سبب شل شدن دریچه ی انتهایی مری می شوند. درنتیجه غذا به مری بازمی گردد و سبب سوزش سرِدل (سوزش معده) می شود. سوزش معده یکی از مشکلاتی است که برای بیشتر افراد پیش می آید. حتماً می دانید که نوع تغذیه و عادت های غذایی روی این مسئله تأثیر می گذارد. در این مقاله شما را با این مواد غذایی آشنا می کنیم. با ما همراه باشید.
شکلات، چای و قهوه
نقطه ی مشترک این سه ماده ی غذایی در وجود موادی به نام متیل گزانتین است. این مواد، به عنوان آرام بخش عضلات عمل می کند. برای همین در کار دریچه ی بین مری و معده که وظیفه ی ممانعت از ورود غذا به مری را دارد اختلال ایجاد می کند. به این حالت Gastroesophageal Reflux Disease) RGO) یعنی رفلکس معده می گویند. برای همین باید در مصرف مواد غذایی حاوی متیل گزانتین پرهیز کرد. از طرف دیگر نوشیدن قهوه باعث بالا رفتن استرس می شود و استرس نیز یکی از عوامل تشدید کننده ی رفلکس معده RGO محسوب می شود. توصیه می کنیم به جای شکلات های سفید و خامه ای، شکلات سیاه مرغوب میل کنید. تا جایی که می توانید مصرف چای و قهوه را کاهش داده به جای آن از عرق کاسنی یا دم کرده های ملایم دیگر استفاده کنید. در مصرف شیر نیز دقت کنید. اگر سوزش معده دارید باید بدانید که نوشیدن شیر زیاد، مشکل را تشدید می کند. درست است که شیر در کوتاه مدت سوزش معده را تسکین می دهد اما باید بدانید که در طولانی مدت باعث افزایش ترشحات معده شده و آن را اسیدی می کند.
مواد غذایی خیلی چرب
اولین قدم برای تسکین سوزش معده کاهش مصرف غذاهای خیلی چرب است. مواد چرب باعث کاهش دینامیک عضله ای می شود که وظیفه دارد نگذارد مواد غذایی از داخل معده دوباره به سمت مری برود. در واقع بازگشت غذا به سمت مری باعث سوزش معده می شود. مواد غذایی خیلی چرب دیر هضم هستند و به مدت بیشتری در معده باقی می مانند، بنابراین احتمال ترش کردن معده را افزایش می دهند. توصیه می کنیم مصرف مواد غذاییِ حاوی چربی های اشباع شده مثل کره، گوشت قرمز، سوسیس و کالباس یا سیب زمینی سرخ کرده را کاهش دهید. در عوض مواد غذایی سرشار از پروتئین کم چرب میل کنید. به عنوان مثال گوشت مرغ بدون پوست، ماهی، سبزیجات خشک یا ماست کم چرب میل کنید. همچنین باید بدانید که روغن کلزا که سرشار از امگا 3 است نیز با التهاب های ناشی از برگشت غذا به مری مقابله می کند.
غذاهای تند
ادویه ی کاری، فلفل، فلفل سیاه و ادویه های تند دیگر، سوزش معده را بیشتر می کنند. غذاهای ادویه دار تند باعث تحریک مری شده و ترشح اسید معده را بیشتر می کنند. بنابراین اسید معده زیاد شده و خطر رفلکس معده RGO افزایش می یابد. توصیه می کنیم از مصرف مواد غذایی تند که دهان را می سوزاند خودداری کنید. می توانید برای خوش طعم کردن غذایتان از جعفری و پیازچه استفاده کنید. مصرف ادویه هایی مانند زردچوبه مانعی ندارد. این ادویه حاوی ترکیبات ضدالتهابی نیز می باشد. از این گذشته از مصرف مواد غذایی شور نیز بپرهیزید زیرا به نظر می رسد نمک نیز باعث ورود دوباره ی غذا به مری شده و سوزش معده ایجاد می کند.
نعنا
درست است که نعنا عطر و طعم فوق العاده ای به غذا می دهد اما اگر شما سوزش معده دارید بهتر است از مصرف آن پرهیز کنید. نعنا دارای اسیدی است که باعث ایجاد حالت رفلکس معده RGO می شود. همچنین از خوردن آب نبات، نوشیدنی یا آدامس ها نعنایی نیز بپرهیزید. آدامس این بدی را نیز دارد که باعث ورود هوا به داخل معده می شود. توصیه می کنیم در ماه بیش از یک بار از نعنا استفاده نکنید. جعفری، آویشن و گشنیز را جایگزین نعنا کنید.
گوجه فرنگی
گوجه فرنگی می تواند برای افرادی که از سوزش معده رنج می برند مشکل ساز شود. در صورتی که سوزش معده دارید قبل از مصرف گوجه فرنگی پوست آن را کنده و دانه های آن را در آورید. به خاطر این که پوست و دانه های گوجه فرنگی دیرهضم است و مدت زمان بیشتری در معده می ماند. اگر مصرف گوجه فرنگی برایتان مشکل زا نیست، مصرف آن بلامانع است. به خاطر اینکه این ماده غذایی حاوی آنتی اکسیدان بوده و برای بدن مفید است.
مرکبات
اگر سوزش معده دارید در مصرف پرتقال، گریپ فروت، لیموترش احتیاط کنید. طعم اسیدی این میوه ها می تواند باعث تحریک مری شود. علاوه بر این مرکبات باعث اسیدی شدن معده و سوزش جداره ی لوله ی گوارش می شوند. البته منظورمان این نیست که مرکبات میل نکنید. این مواد غذایی برای بدن بسیار مفید است. توصیه می کنیم در مصرف آن ها دچار افراط نشوید. روزانه مصرف یکی از مرکبات کافی است.
پیاز
اگر از سوزش معده رنج می برید عطای پیاز را به لقایش ببخشید. پیاز به دسته ی مواد غذایی قابل تخمیر تعلق دارد. این ماده ی غذایی باعث مختل کردن مقاومت عضله ای می شود که راه بالا آمدن اسید را سد می کند. به این ترتیب مصرف پیاز باعث سوزش معده و احساس درد در مری می شود. توصیه می کنیم پیاز پخته استفاده کنید که زودهضم است. اما نه بیش از یک یا دو بار در هفته.
الکل و نوشابه های گازدار
مصرف الکل و نوشیدنی های گازدار مثل ریختن بنزین روی آتش است. نوشیدنی های گازدار میزان هوای داخل معده را افزایش می دهد. در نتیجه معده پرتر از حد لازم می شود و روی عضله ی محافظ ورود غذا به مری فشار می آورد و معده ترش می کند. تا می توانید از مصرف این قبیل نوشیدنی ها خودداری کنید. به جای آن آب یا آب میوه های طبیعی کم اسیدتر استفاده کنید.