بسیاری از ما در قبال حرف زدن، موضعی سیاه و سفید یا صفر و صدی داریم.این شاید به دلیل نوع بزرگ شدن ما ایرانی هاست. از کودکی به ما آموخته اند که نباید در جمع زیاد صحبت کنیم. یا وقتی بزرگ تر هست، کوچک تر صحبت نمی کند.اگرچه چنین آموزه هایی به دلیل یاد دادن ادب و احترام به ما بوده، اما واقعیت این است که خوب صحبت کردن و روان و شمرده حرف زدن، می تواند به ما این فرصت را بدهد که در جمع بزرگ ترها یا کسانی که فکر می کنیم از ما بهترند هم سخن بگوییم و بدرخشیم.اما یکی از لازمه های صحبت در جمع، این است که یاد بگیریم چگونه روان و شمرده صحبت کنیم؟ با ما همراه باشید.
سرعت صحبت کردن چیست؟
ابتدا باید بدانیم که سرعت در فن بیان به چه معنا است؟ سرعت حرف زدن شما به معنای تعداد کلماتی است که در یک واحد زمان می گویید. برای مثال اگر هر 4 ثانیه را یک واحد زمان در نظر بگیریم، تعداد کلماتی که در 4 ثانیه میتوانید بخوانید سرعت بیان شما را معین میکند. شما در واحد زمان میتوانید تعداد متفاوتی از کلمات را ادا بکنید. همین موضوع باعث میشود تا بتوانید با سرعت های مختلفی نیز صحبت بکنید. کنترل سرعت صحبت خود هنگام سخنرانی یکی از موضوعات مهمی است که باید رعایت کنید.
منظور از سرعت کند، تند و متعادل در صحبت کردن چیست؟
افراد با سرعت های متفاوتی کلمات را بیان می کنند، بعضی آهسته، بعضی سریع و بعضی دیگر با سرعتی بین این دو ادای کلمات می کنند. افرادی که 100 تا 120 کلمه در دقیقه بیان می کنند سرعت بیان کندی دارند. کسانی که 180 تا 200 کلمه در دقیقه صحبت می کنند از سرعت کلام بالایی برخوردار هستند و اشخاصی که با سرعتی حدود 130 تا 170 کلمه در دقیقه صحبت می کنند سرعت کلام متعادلی دارند که این بهترین حالت برای سرعت بیان است.
چرا باید سرعت سخن گفتن خود را کنترل کنیم؟
اگر سرعت حرف زدن شما به اندازه ای تند باشد که حتی کلمات را درست ادا نکنید چه اتفاقی می افتد؟ واضح است که کسی متوجه نمیشود چه می گویید. برخی از افراد که عادت به تند صحبت کردن دارند همیشه کلمات را جویده جویده ادا میکنند و هیچ واژه ای را به صورت کامل و واضح ادا نمی کنند. این افراد نباید انتظار داشته باشند کسی حتی معنای کلماتی که میگویند را متوجه بشود چه برسد به معنای جملاتشان.
اگر هم شما جزو آن دسته از افرادی هستید که خیلی تند صحبت نمی کنید باز به این معنی نیست که با سرعت مناسب صحبت می کنید. گاهی اوقات برخی از مفاهیم حتی اگر تند تند و جویده جویده هم ادا نشوند فهمشان برای مخاطبان سخت است. هنگام بیان چنین مطالب سنگینی باید در نظر داشته باشید که ذهن مخاطب شما نیاز به زمان برای درک معانی جملات دارد. مکث کردن یکی از راه هایی است که به مخاطب این فرصت را میدهد که جملاتی که وارد مغزش میشوند را هضم کند. شما باید با قرار دادن مکث ها و سکوت هایی در میان کلمات و جملات سرعت صحبت کردن خود را هنگام سخنرانی کنترل کنید.
آیا تابحال به این نکته فکر کرده اید که زیبایی خودش میتواند یک عامل بسیار مهم در موفقیت سخنرانی شما باشد؟ جدای از معنای جمله ای که میگویید، این که با چه حالت و کیفیتی آن جمله را بگویید هم اهمیت دارد. زیبا صحبت کردن شما میتواند نقش بسیار موثری بر تاثیری که روی مخاطب خود میگذارید ایفا کند.گاهی اوقات مخاطبان اصلا به حرف های شما گوش نمیدهند و فقط ریتم حرف زدن شما برایشان جذاب است. از ریتم افتادن شما هنگام سخنرانی میتواند حسابی حوصله مخاطبان شما را سر ببرد بنابراین هنگامی که متن سخنرانی خود را آماده میکنید، لازم است تا علاوه بر معنای جملاتتان به زیبا بیان شدن آنها نیز فکر کنید. یکی از عواملی که میتوانید برای زیبا حرف زدن هنگام سخنرانی خود به خدمت بگیرید، همین سرعت یا تمپو حرف زدنتان است که کمتر به اهمیت آن توجه می کنید.
کلام سرعت ادای کلمات به عوامل زیر بستگی دارد
- عادت گوینده (که از محیط خانواده و مدرسه می آید)
- حالت روحی که سخنران می خواهد به وجود بیاورد
- مخاطبان
- شرایط و وضعیتی که در آنجا حکم فرماست
چگونه سرعت صحبت کردن خود را کنترل کرده و شمرده صحبت کنیم؟
بهتر است اول گریزی کوتاه به دلایل ناموفق بودن در صحبت در جمع یا هول شدن هنگام حرف زدن زنیم.عوامل مختلفی مثل اضطراب و استرس، اعتماد به نفس خیلی کم و ترس از صحبت در جمع و یا خجولی می تواند جزو عوامل ترس از حرف زدن باشد.اما از یک نکته مطمئن باشید. ما می توانیم تمام این عوامل را از بین ببریم فصیح و شمرده و روان صحبت کنیم. فقط تمرین و تکرار و تلاش می خواهد.فصیح بودن کلام امری ذاتی نیست. ما در هر سنی که باشیم می توانیم یاد بگیریم که «چگونه روان و شمرده صحبت کنیم؟ ».
سری به دایره واژگان خود بزنید. آیا مختصر و مفید هستند یا خیر؟
یکی از راه های شمرده و روان حرف زدن، استفاده از حداقل کلمات برای رساندن حداکثر منظور است.اینکه از واژگان پیچیده یا دایره وسیع لغات استفاده کنیم، لزوماً نشان دهنده فصاحت و روانی کلام ما نیست.ضرب المثل «کم گوی و گزیده گوی چون درّ» را که شنیده اید؟بنابراین یک راه خوب برای شمرده حرف زدن این است که در طی یک روز یا یک هفته، به کلاممان دقت کنیم و ببینیم از چه واژه هایی استفاده می کنیم. تلاش آگاهانه کنیم برای اینکه راحت و بی تکلف حرف بزنیم.
دایره لغات زیاد خوب است یا کم؟
بدون شک دایره لغات زیاد خوب است. اینکه کلمات و واژه های تازه یاد بگیرید، اصلاً بد نیست. اتفاقاً به شما کمک می کند در هنگام نوشتن یا حرف زدن، دستتان بازتر باشد؛ اما وقتی صحبت می کنید، سعی کنید از کلماتی که بیشتر ورد زبان شماست استفاده کنید.حتماً تلاش کنید این موضوع را یاد بگیرید که در جاهای درست و به موقع از واژه های پیچیده یا سنگین استفاده کنید. (مثلاً وقتی طولانی حرف می زنید و نمی خواهید صحبت هایتان یکنواخت شود). در غیر این صورت، استفاده زیاد از لغات پیچیده، مخاطب را سردرگم و گیج می کند.
ارجاعات مفید بدهید
اینکه صحبت هایتان مطابق با اسناد و منابع و آمار معتبر باشد، بسیار به اعتبار حرف های شما اضافه خواهد کرد.همواره سعی کنید مستند حرف بزنید تا اگر کسی با حرف های شما مخالفت کرد، به راحتی به منبع معتبر، ارجاعش دهید.مثلاً سخن مشهوری از فردی مشهور بگویید. یا سخنتان را به منابع مهم مجهز کنید. به طوری که کسی جرئت رد کردن آن ها را نداشته باشد!
گزافه گویی نکنید
اگر به صحبت های خود چندین بار به دقت گوش کنید، می بینید که لغات اضافه، آواهای بیهوده و صداهایی که نباید باشد، زیاد است. (اصطلاحاً صداها و حرف های پرکننده)مثلاً بعضی ها زیاد از «عهههه» استفاده می کنند. بعضی ها یک چیز را چند بار تکرار می کنند مثل «در واقع» و برخی دیگر دائماً تپق می زنند و سوتی می دهند.اگر از این چیزها در سخنرانی و لحن حرف زدن شما هست، سعی کنید به مرور از بین ببریدشان. این برای روان حرف زدن گام مهمی است.حتی اگر مکث یا سکوت کنید بهتر است از اینکه چیزهای اضافه و بیهوده در حرف هایتان باشد.
کلمات را محکم و واضح ادا کنید
سخنرانان بزرگ، کلمات را واضح و بدون ابهام می گویند.مخاطب شما نباید تلاش کند تا بفهمد چه گفته اید. به راحتی باید متوجه حرف های شما باشد.برای این کار یک کتاب را بردارید، چند صفحه آن را بلندبلند بخوانید و صدای خودتان را ضبط کنید. سپس به صدای خود گوش دهید و ببینید کلمات را واضح بیان می کنید یا خیر.
کلمات ربط را بشناسید و از صفت ها به موقع استفاده کنید
یکی از مشکلات رایج بین اغلب کسانی که صحبت می کنند این است که حرف خود را در جستجوی کلمات ناتمام می گذارند و مکث ناگهانی ای در حرف هایشان ایجاد می کنند که باعث می شود نا آماده به نظر برسند.برای از بین بردن این مشکل، فهرستی از کلمات ربط دهنده و صفات را از قبل در تمرین های خود به کار ببرید و در ذهن خود آماده داشته باشید تا در صورت فراموش کردن صحبت، از آن ها کمک بگیرید.
نقش تمرین خیلی مهم تر از چیزی است که فکر می کنید!
یادگیری یک فرمول فیزیک، تنها چند دقیقه زمان می برد؛ اما اینکه یاد بگیریم کجا به کارش ببریم، هفته و ماه ها!و این معجزه تمرین و تکرار را نشان می دهد.میزان آمادگی با میزان موفقیت در حرف زدن یا سخنرانی کردن، نسبت مستقیم دارد.وقتی از قبل برای سخنرانی متن آماده کرده باشید و ده ها بار روی آن تمرین کرده باشید، هرگز به اندازه موقعی که تمرین نداشته اید، مضطرب نخواهید شد.فقط به یک نکته دقت کنید. شما نباید جملات خود را از قبل حفظ کرده باشید.فقط تمرین و تمرین و تمرین…پیش برنامه ریزی و حفظ نکنید طوری که صحبت شما مصنوعی به نظر بیاید یا کلمات مهم را فراموش کنید.
آرامش را تمرین کنید
همان طور که در مورد لرزش صدا گفتیم، اینجا هم اگر استرس و اضطراب داشته باشید، نمی توانید به درستی و با لحن درست صحبت کنید.بنابراین یکی از راه های شمرده و روان صحبت کردن این است که پیش از هر اقدامی تلاش کنید آرامش خود را در هنگام صحبت در جمع حفظ کنید.برای این کار باید چندین بار از خود فیلم بگیرید و تمرین کنید. این را به یاد داشته باشید که در بدبینانه ترین حالت، ممکن است سخنرانی شما خراب شود. دنیا که به پایان نمی رسد! پس راحت باشید و حتی اگر اتفاقات غیرمنتظره پیش آمد، هول نشوید. آن را کنترل کنید.
روی اعتماد به نفس خودتان کار کنید
افرادی که با اعتماد به نفس رفتار می کنند، جذاب تر و تأثیرگذارتر به نظر می آیند. وقتی جسورانه و شجاعانه و محکم حرف بزنید، در نظر مخاطب گویا از آن ها برتر هستید. با اعتماد به نفس رفتار کنید تا سخنان شما تأثیرگذارتر شوند.اگر می خواهیم شمرده و روان صحبت کنیم، باید بتوانیم ارتباط چشمی بهتری با مخاطب برقرار کنیم و آن ها را به صورت مستقیم مخاطب قرار دهیم. این کار نشان می دهد شما برای شخص مقابل احترام قائلید. تازه با اعتماد به نفس تر هم به نظر خواهید رسید.
یادداشت برداری لازم است؟
اگر می خواهید در هنگام سخنرانی روان تر حرف بزنید و حتی بعدازاینکه کلی تمرین کردید بازهم نگران این بودید که مبادا چیزی یادتان برود، با خود یادداشت همراه ببرید.از استفاده از یادداشت در هنگام صحبت کردن خجالت نکشید. گر نگران یک سخنرانی عمومی هستید. منظم کردن افکار و تهیه خلاصه ای از صحبت ها، راه مؤثری است برای اینکه حرف های خودمان را به ترتیب و به صورت منظم بیان کنیم.
آینه یک ابزار بسیار کاربردی و مهم
شاید خنده دار به نظر بیاید، اما آینه یکی از ابزارهای رایگان و بسیار مهم جهت تمرین برای شمرده حرف زدن و روان صحبت کردن است.به حرکات خود هنگام حرف زدن دقت کنید، متوجه ایرادهای آن می شوید. شاید ابتدا از اینکه زیاد خودتان را در آینه ببینید چندان حس خوشایندی نداشته باشید. این وضعیت به زودی عادی می شود.به جای آینه می توانید از دوربین هم استفاده کنید.
هرچه مطالعه بیشتر، شمرده حرف زدن راحت تر…
کتاب خواندن نه تنها دایره لغات شما را گسترده تر و غنی تر می کند بلکه درک مطلب شما را هم حسابی بالا می برد.برنامه ای منظم و دقیق برای کتاب خواندن داشته باشید و توجه خود را به خصوص به مطالبی که شخصیت های کتاب می گویند جلب کنید. تقلید رفتارها و الگوهای صحبت این شخصیت ها به شمرده و روان حرف زدن شما کمک می کند. فواید کتاب خواندن بی شمار است…
2 سال پیش
2 سال پیش