چرا در دوران بارداری دچار درد دندان می شویم؟ چگونه می توانیم بفهمیم علت آن چیست؟ چه درمانی برای درد دندان در بارداری وجود دارد؟
دلایل دچار شدن به درد دندان در طول دوره بارداری
مشابه سایر زنان، خانم های باردار نیز مستعد ابتلا به مشکلات مختلف دندان مثل پوسیدگی دندان، بیماری های لثه، مشکلات مربوط به رشد دندان عقل، ترک خوردن دندان، یا سایر مشکلات مانند آن هستند. علاوه بر این، عوامل خاص می توانند احتمال ابتلا به مشکلات دندان را در طول دوره بارداری افزایش داده و به این ترتیب درد دندان شدید را برای فرد به همراه داشته باشند. مهم ترین دلایل دچار شدن به دندان درد در دوران بارداری عبارت اند از:
- ابتلا به ژنژیویت بارداری: تغییرات هورمونی در طول دوره بارداری در بدن خانم ها می تواند باعث التهاب و ورم لثه ها شود. در اصطلاح به این مشکل ژنژیویت بارداری گفته می شود و در صورت عدم درمان مناسب آن، این مشکل می تواند باعث ابتلا به بیماری های لثه، عفونت شدید لثه و آبسه لثه شود. توجه داشته باشید این شرایط می توانند برای فرد بسیار دردناک باشد و بیش از 50% تمام زنان باردار با علائم ژنژیویت بارداری مواجه می شوند.
- تغییر در رژیم غذایی: عوامل هورمونی و روانی می توانند باعث ایجاد تغییرات در رژیم غذایی فرد در طول دوره بارداری شوند. در حقیقت بسیاری از خانم ها به خاطر شرایط بارداری میزان مصرف شکر را در رژیم غذایی خود افزایش می دهند و این شرایط می تواند خطر ابتلا به درد دندان را به خاطر ایجاد پوسیدگی دندان افزایش دهد.
- فقر کلسیم: زنان باردار نیاز به افزایش سطح کلسیم مصرفی خود داشته و این ماده در تشکیل استخوان های کودک نقش کلیدی دارد. در حقیقت کاهش سطح کلسیم بدن مادر می تواند چرخه طبیعی تامین مواد معدنی مورد نیاز مینای دندان را ضعیف کرده و در عمل باعث افزایش خطر دچار شدن به پوسیدگی و درد دندان شود.
- ویار بارداری: افزایش حالت تهوع در طول دوره بارداری می تواند باعث التهاب لثه ها به خاطر قرارگیری آن ها در معرض اسید معده و از بین رفتن مواد معدنی مینای دندان شود. این شرایط در نهایت می تواند ابتلای به بیماری لثه و پوسیدگی دندان را برای فرد به همراه داشته باشد.
- عدم رعایت مناسب بهداشت دهان و دندان: زنان باردار گاهی اوقات نسبت به بو یا مزه خمیردندان حساس شده و به همین خاطر از مسواک زدن خودداری می کنند. به این ترتیب با عدم رعایت مناسب بهداشت دهان و دندان، فرد در معرض خطر ابتلا به مشکلات دندان و نیز دچار شدن به درد دندان در طول دوره بارداری قرار می گیرد.
مشکلات مربوط به سلامت دهان و دندان چگونه در دوران بارداری تشخیص داده می شوند؟
ممکن است در دوران بارداری متوجه شوید که دچار مشکلات مربوط به سلامت دندان و لثه شده اید یا آنکه دندان پزشک شما در حین معاینه دندان متوجه این مسئله شود بنابراین باید قبل از دوران بارداری و در این دوران به طور منظم به دندان پزشک مراجعه کنید تا وضعیت دندان های شما را ارزیابی نماید. در صورتی که مدت زیادی از آخرین مراجعه شما به مطب دندان پزشکی می گذرد باید در اوایل دوران بارداری به دندان پزشکی مراجعه کنید. هنگامی که به دندان پزشک مراجعه می کنید باید به او اطلاع دهید که باردار هستید و او را از هر گونه دارویی که مصرف می کنید آگاه نمایید. اگر هنوز باردار نیستید به پزشک خود اطلاع دهید که قصد بارداری دارید انجام معاینات دندان در دوران بارداری اهمیت بسیار زیادی دارد تا دندان پزشک بتواند مشکلات شما را تشخیص دهد و به درمان آنها بپردازد. تمیز کردن دندان به صورت منظم می تواند از بروز پوسیدگی دندان جلوگیری کند در صورتی که شما هرگونه مشکلی داشته باشید دندان پزشک انجام روش های درمانی را در دوران بارداری و پس از زایمان به شما پیشنهاد می دهد. در صورتی که دندان پزشک تشخیص دهد شما دچار مشکلات دهان و دندان هستید انجام عکسبرداری با اشعه ایکس را درخواست می کند عکسبرداری با اشعه ایکس یک روش تشخیصی است که در آن از پرتوهای ایکس برای تهیه تصاویر مختلف از اعضای بدن استفاده می شود. عکسبرداری از دندان می تواند مشکلات دندان از قبیل پوسیدگی وجود پلاک زیر لثه یا از بین رفتن استخوان فک را نشان دهد در عکسبرداری به کمک اشعه ایکس از پرتوهای ضعیف اشعه ایکس استفاده می شود. اما باید قبل از انجام عکسبرداری به پزشک خود در خصوص باردار بودن اطلاع دهید تا از وسایل و تجهیزات مخصوص برای پوشاندن اطراف گردن شما استفاده کند این امر باعث می شود که از شما و جنین محافظت گردد.
درمان های خانگی دندان درد در بارداری
اگر پزشک درمان را تا سه ماهه ی دوم بارداری به تعویق بیندازد، می توان با انجام کارهایی در خانه از شدت درد کم کرد. در قدم اول باید غذاها و نوشیدنی های که باعث افزایش حساسیت و درد دندان می شوند را شناسایی کرد.در برخی از زنان حساسیت دندانی زمانی افزایش پیدا می کند که غذاها و یا نوشیدنی های داغ مصرف می کنند، در حالی که در برخی دیگر با مصرف غذاها و نوشیدنی های سرد درد دندان بروز پیدا می کند. شستشوی دهان با دهان شویه های حاوی الکل هم تا حدود زیادی باعث زیاد شدن شدت درد خواهد شد.آبکشی دهان با آب نمک گرم و ولرم باعث بهبود نسبی التهاب و تورم ناشی از آن خواهد شد. برای کاهش التهاب می توان کمپرس سرد را هم روی گونه قرار داد.در صورت صلاحدید پزشک می توان از ضدعفونی کننده های دهانی بدون نسخه حاوی بنزوکائین (benzocaine) و یا مسکن هایی همچون ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کرد.