بسیاری از ما صبح ها که از خواب بیدار می شویم بد مزه بودن دهان و تلخی آن را تجربه کرده ایم و گاهی این حس آن قدر زیاد است که معمولا رغبتی به خوردن صبحانه نداریم و کم اشتها می شویم. این عارضه بر زندگی و کار ما در اجتماع مؤثر است و شروع یک روز نو با چنین احساسی روی اعصاب تأثیر بدی دارد و باعث تحریک آن می شود.
تلخی و بد مزه بودن دهان به خاطر ناراحتی های دستگاه گوارش، بیماری های مخصوص مجاری صفراوی و کیسه صفرا، تورم و نارسایی کبد، مسمومیت حاد و مزمن، اعتیاد به سیگار، آلودگی و بیماری های عفونی دهان و دندان به وجود می آید. نباید نسبت به تلخی دهان و بد مزه بودن دهان در هنگام صبح بی توجه بود و آن را رها کرد به امید آن که خودش خوب خواهد شد. برای خیلی از افراد پیش آمده است که صبح با دهانی بدمزه که ترش و تلخ است از خواب بیدار شوند. اگر چنین مزه ای در دهان تان احساس کنید بدون شک دنبال دلایل آن خواهیدگشت.
علل تلخ شدن دهان در صبح
عدم رسیدگی به بهداشت دهان
عدم رعایت بهداشت دهان و دندان تاثیر زیادی در تغییر طعم دهان و تلخی دهان در صبح دارد.
سینوزیت
سینوزیت یکی از دلایل تلخی دهان در صبح است. بر اثر بیماری سینوزیت، سینوس های بینی گرفته می شود و فرد بو و طعم ها را احساس نمی کند. این عوامل تلخی دهان در صبح را به همراه خواهد داشت.
سرماخوردگی
سرماخوردگی با ایجاد گرفتگی راه بینی و گلو و ایجاد عفونت در دستگاه گوارش، می تواند علت تلخی دهان در صبح باشد.
حساسیت
حساسیت یا آلرژی، با ایجاد گرفتگی و اختلال در سلامت دستگاه گوارش، یکی دیگر از علت های تلخی دهان در صبح است.
اختلال در سلامت دستگاه تنفسی
اختلال در سلامت دستگاه تنفسی از جمله عفونت دستگاه تنفسی به هر دلیلی، می تواند علت تلخی دهان در صبح باشد.
کشیدن سیگار
سیگار به دلیل داشتن مواد شیمیایی و سمی باعث آسیب به جوانه های چشایی می شود. ترک سیگار باعث می شود که مجددا جوانه های چشایی رشد کرده و بیشتر شوند و در نتیجه احساس مزه و طعم بهبود پیدا کند. البته در افرادی که برای مدت زیادی است سیگار می کشند ممکن است با ترک سیگار هم جوانه های چشایی برنگردند و همانطور بمانند!
استفاده از دارو های بیولوژیکی و شیمی درمانی
شیمی درمانی و استفاده از دارو های بیولوژیکی باعث می شود طعم دهان تغییر کند و طعم فلزی یا تلخی و شوری به خود بگیرد.
کاهش میزان ویتامین بدن
یکی از علت های تلخی دهان در صبح می تواند کمبود ویتامین باشد. ویتامین ها و مواد مغذی بدن برای درک درست اندام های بدن از جمله درک بو، طعم و مزه لازم و ضروری هستند و مستقیما بر روی حس چشایی و بویایی تاثیر دارند. البته لازم به ذکر است که بیش بود ویتامین ها نیز می تواند باعث تلخی دهان در صبح شود. برای مثال کمبود ویتامین ب. ۱۲ باعث تلخی دهان در صبح و همچنین از دست دادن تشخیص طعم غذا ها می شود. همچنین افزایش روی در بدن هم می تواند علت تلخی دهان در صبح باشد.
بارداری
زنانی که در مراحل اولیه بارداری باشند، تغییراتی در حس چشایی خود احساس می کنند. احتمال دارد برای آن ها در این دوران غذا ها طعم همیشگی را نداشته باشند و یا دهان طعم فلزی و تلخ به خود بگیرد.
رفلاکس معده
رفلاکس معده یا برگشتن اسید معده به درون مری، احساس تلخی دهان در صبح را در پی دارد. رفلاکس معده باعث می شود که سر دل احساس سوزش کند. در واقع دریچه ای که بین مری و معده قرار گرفته است در حالت طبیعی باید بسته باشد تا مانع خروج اسید به درون مری شود، اما در مواقعی که این دریچه ضعیف می شود و یا به آن آسیبی وارد می شود، اسید ها از معده خارج شده و در معده و قفسه سینه ایجاد سوزش می کند.
انجام جراحی
جراحی هایی که مربوط به بینی، حلق و دهان باشند، احتمال دارد به عصب های مربوط به جوانه چشایی و یا غدد بزاق صدمه بزنند و در نتیجه باعث تلخی دهان در صبح و اختلال در چشیدن غذا شوند.
سوء تغذیه
نداشتن تغذیه مناسب و سوء تغذیه می تواند باعث تلخی دهان در صبح شود.
اختلال در سلامتی
بی آبی بدن و اختلال در عملکرد غدد بزاق و یا نفس کشیدن از راه دهان، باعث خشکی دهان می شود. خشکی دهان طعم دهان را تغییر می دهد و به آن یک طعم فلزی می دهد. علت تلخی دهان در صبح همچنین می تواند نشانه بیماری دیابت باشد. همچنین افرادی که بیماری تیروئید، کبد یا کلیه دارند ممکن است دچار این عارضه شوند.
پیری
یکی از دلایل تلخی دهان در صبح ممکن است پیری باشد، اما زندگی و تغذیه سالم تا حدی می تواند عوارض پیری را کاهش دهد. پیری نیز می تواند یکی از دلائل تلخی دهان در صبح باشد.
برای رفع تلخی دهان در صبح گاه چه باید کرد؟
بهترین روش برای مقابله با مشکل تلخ شدن دهان، مصرف مواد غذایی مناسبی است که به سم زدایی از بدن کمک می کنند. در واقع پیش از هر چیز لازم است بدن تان را از شر سموم خلاص کنید. صبح تان را با خوردن یک حبه سیر (به صورت ناشتا) آغاز کنید. با مصرف منظم و روزانه سیر، بدن تان به طور طبیعی سم زدایی می شود. در گام بعدی سراغ یک نوشیدنی بروید. کافیست یک نوشیدنی ساده تهیه کرده و به مدت 8 شب متوالی (هر ماه) میل کنید. برای این کار نیاز به یک عدد چغندر، یک حبه سیر، آب نصف یک عدد لیموترش، کمی جعفری و یک قاشق چایخوری عسل دارید. ترکیبات ذکر شده را با مقداری آب در مخلوط کن بریزید و هم بزنید تا کاملا یکدست شود. این نوشیدنی باعث سم زدایی از بدن شده و توکسین ها و باکتری ها را از بین می برد. در نتیجه مسئله تلخی دهان نیز به مرور برطرف می شود.