پوست نوزادان بسیار نازک و حساس است و تماس طولانی ادرار یا مدفوع باعث تحریک آن و ایجاد التهاب ، قرمزی سوزش و یا خارش می شود . واژه ی ادرارسوختگی ( به انگلیسی : nappy rash ) معمولا در این مورد استفاده می شود اما دلیل التهاب می تواند بخاطر خود ساختار پوشک و مثلا مواد معطر داخل آن و تماس مداوم پوست نوزاد با آن باشد.
التهاب پوستی کودکان یا نوزادان (ادرار سوختگی ) بویژه در زمان اسهال و یا در زمان مصرف آنتی بیوتیک ها بیشتر اتفاق می افتد.
علائم ادرار سوختگی به بیان ساده:
- پوست قرمز و دردناک (بی قراری بچه )
- حالت برجسته و پوسته پوسته شدن
- لایه ی زرد رنگ به همراه ترشح (ممکن است قارچی باشد لذا باید به پزشک مراجعه کنید )
اگر التهاب پوست به دلیل عفونت باشد ، در مناطق دیگری از بدن نوزاد ( غیر از محل پوشک ) نیز ممکن است مشاهده شود.
چه زمانی برای ادرار سوختگی باید حتما به پزشک مراجعه کنیم؟
- وقتی علائم بدتر می شوند و بعد از چندین روز خوب نمی شوند.
- نوزاد دچار تب 38 درجه یا بالاتر و یا اسهال می شود.
چه موقع برای ادرار سوختگی پای کودک به پزشک مراجعه کنیم ؟
اگر پس از چند روز درمان در منزل، پوست کودک شما بهبود نیافت، با پزشک صحبت کنید. بعضی اوقات، برای درمان ادرار سوختگی به دارو نیاز است . اگر:
- بثورات ناشی از پوشک شدید یا غیرمعمول است.
- با وجود درمان های خانگی اما ادرار سوختگی بدتر می شود.
- خونریزی، خارش یا ترشح دارد.
- باعث سوزش یا درد همراه با دفع ادرار یا اجابت مزاج می شود.
- همراه با تب است.
راهکار برای درمان خانگی ادرار سوختگی کودک
۱. عوض کردن زودبه زود پوشک
یادتان باشد، زمانی که کودک به ادرار سوختگی مبتلا می شود، نیاز به تعویض زودبه زود پوشک هم بیشتر خواهد شد. پس برای صرفه جویی یا از روی بی حوصلگی، عوض کردن پوشک بچه را به تعویق نیندازید و این کار را سریع انجام بدهید. نگذارید که ادرار و مدفوع داخل پوشک بماند؛ در این صورت، امکان دارد که مشکل ادرار سوختگی وخیم تر شود.
۲. استفاده از برندهای دیگر مواد شوینده
اگر کودک تان اغلب دچار ادرار سوختگی می شود و از پوشک های پارچه ای استفاده می کنید، باید حواس تان به ماده شوینده باشد؛ یعنی شاید پوست کودک به ماده شوینده ای حساسیت دارد که با آن پوشک پارچه ای را می شویید. حذف مواد شیمیایی و عطری از پوشک و پاک کننده های پای کودک می تواند درمان خانگی ادرار سوختگی کودک باشد. ارتباط پوشک و حساسیت پوستی در کودکان را جدی بگیرید.
۳. بازکردن پوشک و تنفس پوستی کودک در نواحی سوخته
اگر کودک تان دچار ادرار سوختگی شده است، در ساعاتی از روز، از پوشک برای او استفاده نکنید و او را باز بگذارید. این کار باعث می شود ناحیه دچار سوختگی خشک شود و بهبود پیدا کند. استفاده از شورت های تنگ از جنس مواد مصنوعی و پلاستیکی هم در صورت ادرار سوختگی اصلا توصیه نمی شود.
بهتر است از شورت های ۱۰۰ درصد نخی استفاده کنید تا امکان عبور جریان هوا از آنها وجود داشته باشد و به پوست امکان تنفس بدهید؛ ضمن اینکه، در این صورت، قرمزی و التهاب هم بهبود پیدا می کند.
۴. اطمینان از مناسب بودن اندازه پوشک
اگر پوشک برای کودک تنگ باشد، امکان دارد که پوستش آسیب بیشتری ببیند و ادرار سوختگی برایش محتمل تر خواهد بود. بنابراین، والدین یا پرستاران کودک باید در خرید پوشک به این موضوع دقت کنند و با بزرگ شدن کودک، اندازه پوشک را هم بزرگ تر انتخاب کنند. استفاده از سایز مناسب پوشک، یکی از مهم ترین عوامل جلوگیری از ایجاد حساسیت پوستی است.
درمان طبیعی جوش صورت نوزادان چیست؟
۵. استفاده از کرم ها و پمادها
کرم های ضدسوختگی و پمادهای تسکین بخش زیادی برای درمان خانگی ادرار سوختگی کودک وجود دارد. با مراجعه به داروخانه ها و فروشگاه های مختلف می توانید آنها را تهیه کنید. بهتر است به دنبال کرم ها و پمادهایی باشید که حاوی اکسید روی (zinc oxide) هستند. بعد از تهیه این محصولات، باید لایه ای ضخیم از پماد یا کرم را روی زخم کودک بمالید و اجازه بدهید که خشک شود.
۶. انتخاب درست دستمال های مرطوب کودک
هرچند که باید ناحیه دچار سوختگی در بدن کودک را تمیز نگه دارید، استفاده از دستمال های مرطوب به صورت دائمی و روزانه، کار چندان جالبی نیست و می تواند التهاب را بیشتر کند. درمان خانگی ادرار سوختگی کودک در این مواقع، استفاده از صابون های غیرعطری و آب برای شست وشو است. اگر شست وشو با آب ممکن نباشد، بهتر است از دستمال های غیرعطری برای پاک کردن کودک استفاده کنید، یعنی دستمال های بدون بویی که از مواد طبیعی ساخته شده اند.
۷. کنترل رژیم غذایی کودک
اضافه کردن غذای تازه به تغذیه کودک معمولا مزایای زیادی دارد، اما بعضی از مواد غذایی اسیدی مانند مرکبات و گوجه باعث اسیدی شدن ادرار و مدفوع کودک می شوند و مشکلاتی نظیر ادرار سوختگی را به وجود می آورند.
بهتر است رژیم غذایی کودک تان را کنترل کنید و مقادیر زیادی از این مواد را در رژیم قرار ندهید. اگر هم مواد اسیدی کننده ادرار و مدفوع به رژیم غذایی کودک اضافه می شود، بهتر است مراقب وضعیت سوختگی پاها باشید و ببینید که آیا کودک در برابر این مواد واکنشی دارد یا خیر.
۸. استفاده از صابون ها و شوینده های غیرعطری
مواد معطر موجود در شوینده ها و صابون ها می تواند عاملی مهم در به وجودآمدن آزردگی های پوستی کودکان باشد. بعضی از کرم ها و پمادهای مخصوص کودک یا شست وشوی او در وان پر از کف و حباب هم باعث مشکلات پوستی می شود. هرچند بیشتر این برندها مدعی اند که با پوست کودک سازگاری دارند، اما همیشه این طور نیست و باید در انتخاب مواد مختلف بهداشتی دقت کنید.
۹. پرهیز از شست وشوی شدید پوست
تمیز نگه داشتن کودک و پوشک او مهم است؛ اما اگر کودک دچار ادرار سوختگی شده است باید به آرامی و نرمی، نواحی دچار مشکل را برایش شست وشو بدهید. شست وشوی شدید این ناحیه از پوست (مثلا با لیف) یا مالش آن درحالی که خشک است، می تواند موجب تشدید التهاب و آزردگی بیشتر پوست کودک شود.
