آتشگاه باکو ساختمانی قلعهمانند است که در ناحیه سوراخانی، 30 کیلومتری مرکز شهر قرار دارد و قدمت آن به قرون 17 و 18 میلادی برمیگردد. حیاط این سازه پنجضلعی توسط اتاقکهای راهبان زرتشتی محاصره شده است و در مرکز آن محرابی با چهار ستون قرار دارد. این معبد بهعنوان مکان آتش ابدی هم شناخته میشود. قدمت این معبد به زمانی که تجار هندی برای فروش داروها و صنایع چوبی به باکو سفر میکردند، بازمیگردد. از آنجا که باکو در مسیر جادهی ابریشم واقع شده است، بازدیدهای مکرر تجار و فروشندگان شرقی به بخشی از زندگی مردم این کشور تبدیل شده بود. به دلیل اینکه این آتشگاه برای هر دو آیین زرتشتی و هندو مقدس است، بر سر ریشهی اصلی آن اختلاف عقیده وجود دارد. گرچه در گذشته برای روشن ماندن آتشکدههای این معبد از گازی که بهصورت طبیعی از زیر آن بیرون میزد استفاده میشد؛ اما امروزه صرفا جهت مقاصد گردشگری از شهر باکو به این مکان گاز انتقال داده میشود.
آتشگاه باکو ساختمانی به شکل قلعه است که در منطقه سوراخانی شهر باکو در جمهوری آذربایجان واقع شده است. نمای ظاهری بنای آتشگاه به شکل پنج ضلعی است و دیوارهایی در اطراف آن قرار دارد. یک ورودی مرکزی دارد که در بالای آن هم اتاقی برای پذیرایی از مهمانان به نام بالا خانه ساخته شده است. در حیاط مرکزی ساختمانی چهارگوش قرار دارد که گنبدی بر روی آن قرار گرفته و آتشی در زیر آن گنبد روشن است.
این محراب در قرن هفدهم و هجدهم ساخته شده است. اتاق هایی در اطراف حیاط قرار دارد که در گذشته بزرگان دینی در آن ها زندگی می کردند. این اتاق ها امروزه به شکل موزه مورد بازدید قرار می گیرد و در آن ها مجسمه هایی هم وجود دارد. در سال 1883 در کنار این آتشگاه تاسیسات نفت و گاز بنا شد و پس از آن این آتشگاه به محلی متروکه تبدیل شد. این بنا از جاذبه های گردشگری اصلی شهر است، در سال 1975 تبدیل به موزه شد و از آن زمان تا کنون هر سال حدود پانزده هزار گردشگر به بازدید از این محل می روند. در سال 1998 این آتشگاه نامزد ورود به لیست میراث جهانی یونسکو شد. این آتشگاه بر روی میدان گاز طبیعی قرار دارد و به همین دلیل در گذشته گاز از هفت قسمت آن به بیرون میزده و آتش هایی طبیعی در این محل رخ می داده است. از آن جایی که گردشگران زیادی به دیدن این آتشگاه می روند امروزه گاز طبیعی را به محل کشیده اند تا آتش آتشگاه با این گاز روشن شود.
واژه آتشگاه واژهای اصالتاً فارسی میباشد؛ این واژه در جمهوری آذربایجان نیز گفته میشود.آتشگاه باکو روی میدان گازی طبیعی بنا شده بنابراین از ابتدا گاز بهطور طبیعی از هفت دریچه طبیعی در این محل بیرون میآمده و سبب آتشهای طبیعی میگشتهاست. امروزه از شهر باکو صرفاً برای افزایش جاذبه گردشگری به این محل گاز طبیعی کشیده شدهاست و آتش این آتشگاه به این گاز روشن میشود.بهصورت کلی آتشگاهها محل عبادت روحانیان دین ایرانی زرتشتی بحساب میآیند که در آن یکی محراب آتش وجود دارد که در اطراف آن ساختمانی بزرگتر وجود ندارد.سوراخانی نام شهریست که این آتشگاه اطراف آن قرار گرفتهاست؛ واژه سوراخانی ریشه فارسی دارد و به احتمالاً به معنای محل سوراخها یا به رنگ سرخ (یا سرخانی) آتش اشاره میکند.
شبه جزیره آبشوران در غرب دریای خزر، میدانی گازی است و از روزنه های آن گاز طبیعی به بیرون می آید. قبل از اینکه در اواخر قرن 17 در این محل آتشگاه ساخته شود، مردم باکو با دیدن آتش هایی که از هفت سوراخ این محل به بیرون می زده است در این محل عبادت می کردند و آن را مکانی مقدس می دانستند. به همین دلیل تصمیم گرفته شد که در این محل آتشگاهی ساخته شود.بعد از اینکه اعراب به ایران حمله کردند این محل که عبادتگاهی زردشتی به حساب می آمد توسط آن ها نابود شد و دوباره مورد مرمت قرار گرفت. بعد از آن، در این که این آتشگاه متعلق به زردشتی ها است و یا هندوها اختلاف افتاد چون آتش در میان هر دوی این ادیان، مقدس است و گروهی از هندوها هم ادعا کردند که این آتشگاه محلی برای عبادت آن ها است.
شهر باکو، از بزرگترین شهرهای آذربایجان به شمار میرود که به دلیل جاذبه های تاریخی و طبیعی، هر ساله گردشگران بسیاری را به سوی خود میکشاند. در سفر به این شهر میتوانید از بناهای ماندگار تاریخی همچون معبد آتشگاه باکو بازدید کنید.آتشگاه باکو ساختمانی قلعه مانند در منطقه سوراخانی شهر باکو جمهوری آذربایجان میباشد.با توجه به کتیبه های هندی و پارسی, از این معبد بعنوان مکان عبادت آیین های هندو و زرتشتی استفاده می گردیده است.
