مادران باردار، نگران تغییرات پوستی در دوران بارداری نباشید! تغییرات پوستی در دوران بارداری بسیاری از مادران باردار را نگران می کند؛ اما این تغییرات موقتی است و بعد از زایمان برطرف می شود. در سه ماهۀ دوم بارداری به دلیل تغییرات هورمونی، رنگدانه های پوست تغییر رنگ می دهند.
در زمان حاملگی پوست با سرعت زیادی کشیده و نازک می شود. این روند باعث به وجود آمدن ترک های خطی به رنگ قرمز یا صورتی و در برخی موارد سفید می شود. زنان باردار معمولاً از چهارمین ماه بارداری شاهد بروز این خطوط می شوند که بیشتر شکم، سینه و پاها را درگیر می کند. شکم های بزرگ تر در زنان باردارِ چاق یا حامله ی دوقلوی بیشتر مستعد این ترک ها هستند. با این حال بعضی مادران هیچ ترک پوستی ای از دوران و حاملگیِ خود ندارند و این به دلیل ویژگیِ کششی پوست آن ها است. بعد از اتمام بارداری این ترک ها با گذشت زمان به صورت خطوط نقره ای رنگ بر روی پوست باقی می مانند. اگرچه درمانی برای این ترک ها وجود ندارد ولی با چرب نگاه داشتن پوست از ابتدای بارداری و مصرف آب کافی می توانید از شدت بروز ترک ها پیشگیری کنید.
تغییرات موقت پوست در دوران بارداری
حاملگی دوره ای کوتاه و گذرا اما سرشار از تغییرات است. ضعف دستگاه ایمنی در این دوران می تواند منجر به بهبود یا بدتر شدن بعضی بیماری های پوستی شده یا باعث به وجود آمدن بیماری جدید، لکه ها و تغییراتی در پوست شود که بعد از اتمام بارداری برطرف خواهند شد. اما برخی تغییرات نیازمند بررسی بیشتر و درمان هستند. حساسیت بالای پوست در بارداری می تواند باعث واکنش سریع پوست به مواد بهداشتی و پاک کننده شود. بنابراین در هنگام استفاده از صابون، شامپو و لوسیون های بدن احتیاط کنید.
تیره شدن پوست (هیپرپیگمانتاسیون)
بدلیل تغییرات هورمونی و افزایش تولید ملانین از سلول های ملانین ساز درجات مختلفی از تیره شدن منتشر پوست در اکثر زنان باردار در فاصله هفته های اول تا نیمه بارداری مشاهده می شود. این تغییرات در زنان با پوست تیره تر مشهود تر است. مناطقی از بدن که بطور طبیعی تیره تر هستند بیشتر دچار این فرآیند میشوند و تیرگی در این نواحی بیشتر دیده میشود بخصوص نوک سینه ها و هاله حاشیه آن- نواحی تناسلی و خط میانی دیواره شکم که به آن خط سیاه گفته می شود.
همچنین گاهی این تغییرات در زیر بغل و کشاله ران ها نیز دیده میشود. این تغییرات بعد از دوران بارداری از بین می روند ولی ممکن است درجاتی از آن باقی بماند. همچنین خالهای تیره ممکن است کمی بزرگتر و تیره تر شوند و خالهایی که قبلاْ مورد توجه نبودند مشخص گردند. باید توجه داشت که این تغییرات در خالها بطور یکسان است و اگر تغییر خاصی در یک خال بوجود آید مثل بزرگ شدن - تیرگی شدید- و یا وجود علائمی مثل خارش - سوزش و یا خونریزی باید توسط یک متخصص پوست بررسی گردد.ماسک حاملگی یا ملاسما در بیشتر از هفتاد درصد زنان باردار بخصوص در سبزه رنگ ها در نیمه دوم زمان حاملگی بوجود می آید.این ماسک یا تیرگی در نواحی مختلف صورت ظاهر میشود و بیشتر در لب بالا- گونه ها- چانه - پیشانی و روی بینی دیده میشود که بدنبال تماس با آفتاب شدت می یابد.
علت واریس در بارداری
با بیشتر شدن حجم خون بدن در حاملگی و با رشد جنین و بزرگ شدن شکم، سنگینی بدن به مویرگ های پا فشار وارد می کند. خطوط سبز یا آبی برجسته روی پاها همان واریس است که ژنتیک نیز در پیدایش آن دخیل است. هر چند واریس بارداری خطر زیادی ندارد اما می تواند برای زنان باردار ناخوشایند باشد. این رگه های ورم کرده می توانند در باسن، ناحیه ی تناسلی و حتی مقعد زنان باردار به وجود آیند. البته معمولاً بعد از زایمان بهبود پیدا می کنند.
درمان تیرگی پوست در بارداری
علت خارش پوست در حاملگی
یکی از شایع ترین شکایات زنان باردار در این دوران خارش شدید پوست است. گاهی اوقات علت این خارش به بارداری ارتباطی ندارد و به دلیل آلرژی یا قارچ، ایجاده شده است. خارش مخصوص دوران بارداری خارشی است که هیچ نشانه و اثری روی پوست ندارد و بیشتر کشیدگیِ پوست منجر به بروز این خارش ها می شود.
در صورت خارش کف دست ها و پاها در بارداری باید نوع دیگری از عوامل خارش بررسی شود که «کلستاز» نام دارد و منشأ آن کبد است. کلستاز نیاز به بررسی و پیگیری دارد زیرا می تواند به سلامت جنین آسیب رسانده و زمان زایمان را جلو بیاندازد.
در نیمه یا پایان دوران بارداری ممکن است خراش هایی را بر سطح بازو و پای خود ببینید که به رنگ قرمز درآمده و می خارد، این نوع خارش کمیاب بوده و برای بارداری خطرساز نیست.یک نوع خارش آزاردهنده ی دوران بارداری نوع کهیری آن است که «پلاک بارداری» نام دارد و از 6 ماهگی از ناحیه ناف شروع شده و بعد سینه و پاها را درگیر می کند.یک نوعِ خطرناک دیگر «تبخال پمفیگویید» است که ربطی به ویروس تب خال ندارد و می تواند باعث زایمان زودتر از موعد شده و حتی برای جنین خطرآفرین باشد. بنابراین به بررسی و پیگیری نیاز دارد.
علت جوش در حاملگی
بروز جوش در بارداری شیوع زیادی دارد. حتی اگر جوش نداشته باشید ممکن است در این دوران جوش های تازه ای بزنید و یا اگر سابقه ی جوش دارید افزایش آن را مشاهده کنید. زیاد شدن چربی پوست در بارداری و تغییرات هورمونی که در 3 ماه اول بارداری اتفاق می افتد دلیل این جوش هاست. اگر در سه ماهه ی اول جوشی نزدید خوشحال باشید، ممکن است دیگر دچار این عارضه تا پایان بارداری خود نشوید. اگر دچار جوش های بارداری شدید نگران نباشید مدتی بعد از اتمام بارداری برطرف خواهند شد. پس بهتر است از درمان جوش در بارداری صرف نظر کنید، زیرا بیشتر داروهای جوش برای جنین مضر است.
عرق سوز شدن در بارداری
سنگین وزن شدن در حاملگی می تواند باعث تحریک و حساس شدن پوست کشاله ی ران و زیر پستان ها شود. زیرا با تعریق زیاد و باقی ماندن رطوبت در این ناحیه، پوست آن دچار التهاب و حتی قارچ می شود. این قارچ عامل برفک دهان نوزاد است و چون قابلیت انتقال به نوزاد را دارد پیشنهاد می شود قبل از اتمام بارداری درمان شود.
مو ها
در این دوران موهای سر ضخیم تر می شوند؛ اما بعد از زایمان ریزش مو رخ می دهد که تقریبا ۴-۱ ماه بعد از زایمان شروع می شود. این روند خود به خود محدود شده و رشد طبیعی مو طی ۱۲-۶ ماه به حالت عادی برمی گردد. افزایش رشد موهای زائد به صورت خفیف در دوران بارداری شایع است و بیشتر از همه در صورت جلب توجه می کند که چند ماه بعد از زایمان کم می شود.
