دهان برخی از زنان در دوران بارداری بزاق بیشتری تولید می کند. ترشح بزاق ممکن است هنگام تهوع بیشتر شود. میزان ترشح بزاق برخی زنان آن قدر زیاد است که باید آن را از دهانشان خارج کنند. ترشح بزاق بیش از حد را پتیالیسم (ptyalism) یا سیالوره (sialorrhea) می نامند. افزایش ترشح بزاق اگرچه ممکن است کمی آزاردهنده باشد اما در دوران بارداری موضوعی طبیعی است و تأثیری در سلامت جنین شما ندارد. در این مطلب با دلایل ترشح زیاد بزاق و روش های بهبود آن آشنا شوید.
- دلایل ترشح زیاد بزاق
- روش های برطرف کردن بزاق زیاد
افزایش ترشح بزاق ممکن است ناشی از تغییرات هورمونی بدن در دوران بارداری باشد. داشتن حالت تهوع شاید باعث شود که برخی از زنان کمتر آب دهان خود را قورت بدهند و این موضوع می تواند منجر به جمع شدن بزاق بیشتری در دهان شود. این عارضه در زنانی رایج تر است که از ویار بارداری یا حالت تهوع شدید رنج می برند. در شرایط طبیعی، غدد بزاقی شما حدود یک لیتر و نیم در روز، بزاق تولید می کند اما به علت بلع پیوسته و ناخودآگاه معمولاً متوجه آن نمی شوید، بنابراین اگر ناگهان بزاق زیادی در دهانتان احساس کنید، ممکن است به علت ترشح بیشتر یا کاهش بلع یا ترکیبی از این دو باشد.
علت غلیظ شدن بزاق دهان در کودکان و بزرگسالان
بزاق، نقش مهمی در مراحل اولیه هضم با شکستن و نرم کردن غذا دارد.گاهی اوقات, شرایط سلامتی, عوامل محیطی, و یا داروها می توانند بر تولید و غلظت بزاق شما تاثیر بگذارند و باعث ایجاد ناراحتی و یا ایجاد چکه کردن در پشت گلوی شما شوند.وقتی بزاق به اندازه کافی رقیق نیست, دهانتان خیلی خشک می شود و شما را در معرض خطر بالاتری برای بیماری لثه و پوسیدگی دندان قرار می دهد.بزاق غلیظ نشانه احتمالی تعدادی از بیماری های مختلف است که شدت آن از خفیف تا شدید است. برخی علل عبارتند از:
در معرض تشعشع قرار گرفتن:
افرادی که درمان تشعشعی در اطراف گردن و سر خود دریافت می کنند، ممکن است غلیظ شدن بزاق خود را در درجات متفاوتی تجربه کنند.تشعشع درمانی می تواند باعث تحریک غدد بزاقی شود که در نهایت باعث کاهش تولید بزاق می شود.
در نتیجه, بزاق شما ممکن است چسبناک یا غلیظ شود. بهبود عملکرد غدد بزاقی را می توان دوتا شش ماه پس از قطع درمان مشاهده کرد, اما بزاق غلیظ ممکن است تا پنج سال پس از آن همچنان وجود داشته باشد.عواملی که به عادی سازی بزاق پس از تشعشع کمک می کنند، شامل سن, مقدار تابش و زمینه مواجهه است.
سندرم دهان خشک:
وقتی غدد بزاقی بزاق کافی تولید نمی کنند, باعث می شود دهان شما خشک شود. علائم سندرم دهان خشک, بزاق چسبنده یا غلیظ است، چون رطوبت کافی برای رقیق بودن آن وجود ندارد.
سیگار کشیدن:
سیگار کشیدن لایه های داخلی دستگاه تنفس فوقانی را تحریک می کند، که باعث افزایش تولید مخاط میشود.در نتیجه، افراد سیگاری ممکن است احساس کنند که گلوهایشان چسبنده است. سرفه با مخاط ممکن است در برخی از افراد سیگاری رخ دهد.
کاندیدیازیس:
این مشکل توسط قارچ کاندیدا ایجاد می شود, بنابراین اگر بزاق غلیظی همراه با لکه های سفیدی در دهانتان دارید، این می تواند نشانه ای از قارچ دهانی باشد که نیاز به درمان ضد قارچی دارد.
سرفه و سرما خوردگی:
هنگامی که شما در معرض سرماخوردگی، آنفلوآنزا یا یک عفونت تنفسی دیگر هستید، مخاط اضافی تولید می شود و باعث ایجاد بزاق غلیظ می شود.
اختلالات خود ایمنی:
برخی از بیماری های خودایمنی مانند سندرم تخمدان پلی کیستیک می توانند باعث ایجاد بزاق شوند.
آلرژی های فصلی:
اگر بزاق غلیظ تنها در زمان های خاصی از سال در شما وجود دارد که در اطراف محرک های خاصی هستید, ممکن است نتیجه حساسیت های فصلی باشد. پیش از این هم در بخش سلامت نمناک کامل توضیح داده شد که معمولاً فصل آلرژی از ماه اردیبهشت تا شهریور وجود دارد و آلرژی زمستانی نیز ممکن است رخ دهد.
دیابت و افزایش قند خون:
وقتی قند خون بالا یا کنترل نشده باشد, منجر به خشک شدن دهان و بار دیگر باعث ترشح بزاق می شود.
گاستروانتریت:
داشتن گاستروانتریت ممکن است بر تولید بزاق تاثیر بگذارد و قوام آن را افزایش دهد.
ریفلاکس معده (gerd):
اسید تولید شده توسط معده از طریق مری عمل می کند, بنابراین دهان بزاق اضافی برای مبارزه با اسیدیته ترشح می کند.
علل افزایش تولید بزاق در دهان:
- دندان مصنوعی جدید و یا نامتناسب با اندازه دهان
- بیماری ریفلاکس یا بازگشت اسید و محتویات معده به مری
- عفونت دهان و یا گلو
- برخی داروها مثل کلونازپارم و کلوزاپین
- بارداری
- استوماتیت (التهاب و ورم مخاط دهان)
- مسمومیت با آرسنیک
- فلج بل (عارضه ای که باعث ضعیف یا فلج شدن عضلات صورت می شود)
- آترزی مری ( یک نوع اختلال مادرزادی که در آن مری به طور کامل و مناسب رشد نمی کند)
- مسمومیت با جیوه
- بیماری هاری (بیماری کشنده ای که توسط بزاق دهان حیوانات آلوده به انسان منتقل می شود)
- سیفیلیس (یک نوع بیماری عفونی که با رابطه جنسی منتقل می شود)
- بیماری سل (یک نوع بیماری عفونی که ریه ها را مبتلا می کند)