روغن های ماهی از ماهی های چرب یا روغنی مانند ماهی قزل آلا، ماهی خال خالی، ماهی تن، شاه ماهی، ساردین و ماهی سالمون تهیه می شوند. آنها حاوی اسیدهای چرب امگا 3 و ویتامین های A و D هستند. اکثر مزایای روغن ماهی را می توان به وجود اسیدهای چرب ضروری امگا ۳ مانند اسید داکوساگزنئوئیک (DHA) و ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) نسبت داد. سایر اسید های چرب ضروری در روغن ماهی عبارتند از اسید آلفا لینولنیک یا ALA و اسید گاما لینولنیک یا GLA. با اینکه روغن ماهی دارای مقدار زیادی از مواد مفید است، در مورد برنامه های کاربردی احتمالی آن شایعات و بحث های زیادی وجود دارد و همه آن ها دقیق نیستند. به همین خاطر هنگام خواندن مطالعات انجام شده در مورد این روغن مفید، احتیاط کنید.
در این مقاله 20 خاصیت مهم و مفید روغن ماهی برای بهبود سلامتی تمام افراد در گروه های سنی مختلف ارائه شده که عبارتند از:
- پیشگیری از بیماری های قلبی و عروقی؛
روغن ماهی نه تنها به پایین آمدن سطح تری گلیسیرید و کلسترول خون کمک می کند بلکه در جلوگیری از سفت شدن عروق و پیشگیری از ضربان غیرعادی قلب نیز نقش به سزایی دارد.
- پیشگیری از سرطان؛
روغن ماهی در پیشگیری از سه نوع سرطان شایع شامل سرطان سینه، روده بزرگ و پروستات مفید است. امگا -3 در واقع از تبدیل شدن سلولهای سالم و طبیعی به سلولهای سرطانی جلوگیری کرده و مانع از رشد غیرعادی سلولی می شود.
- تنظیم کلسترول؛
یکی از خواص مهم و اصلی روغن ماهی این است که به تنظیم سطح کلسترول خون کمک می کند. وجود اسیدهای چرب EPA و DPA در اکثر مکمل های با کیفیت روغن ماهی در تنظیم کلسترول نقش مهمی دارد.
- با روغن ماهی، لاغر شوید؛
مصرف ماهی به درمان فشار خون بالا و چاقی کمک می کند. بر اساس یک مطالعه تخصصی در استرالیا، یک رژیم غذایی برای کاهش وزن اگر با مصرف مرتب مقدار مشخصی از ماهی همراه باشد بسیار موثرتر و موفق تر خواهد بود.
- درمان آرتریت (التهاب مفصلی)؛
روغن ماهی هم چنین برای درمان عارضه التهاب مفصلی نیز مفید است. مصرف بلند مدت از این روغن مفید در کاهش و یا حتی پیشگیری از دردهای ناشی از آرتریت تاثیر دارد. درمان آرتریت با روغن ماهی قطعا بلافاصله پس از مصرف نخواهد بود بلکه ممکن است چندین روز، هفته و یا حتی ماه طول بکشد تا نتایج مثبت آن بروز کند.
- سلامت چشم ها؛
مصرف اسید چرب امگا -3 از چشم ها در برابرعارضه تحلیل نقطه ماکولار چشم جلوگیری می کند و همچنین خطر بروز سندرم خشکی چشم را کاهش می دهد.
- پیشگیری از اختلالات روانی؛
شماری از مطالعات پزشکی نشان داده است که مصرف روغن ماهی به کاهش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر، زوال عقل و حتی شیزوفرنی کمک می کند.
- سلامت پوست و مو؛
امگا - 3 به حفظ رطوبت در سلول های پوستی، تولید ماده مفید کلاژن و برطرف کردن لکه های پوستی کمک می کند و در نهایت موجب حفظ جوانی و شادابی در چهره می شود. در عین حال محتوای پروتئینی موجود در روغن ماهی به رشد موها و حفظ سلامت و تقویت آنها کمک می کند.
- مقابله با فشار خون بالا؛
امگا -3 دارای خواص ضدالتهابی و ضدانعقادی است به همین سبب در کاهش فشار خون نقش دارد.
- مقابله با آسم؛
روغن ماهی در بهبود مشکلات تنفسی نظیر آسم، بسیار تاثیرگذار است. این مکمل سودمند به کاهش حملات آسمی و تنفسی آسانتر کمک می کند.
- کمک به درمان ایدز؛
مطالعات انجام شده از سوی کارشناسان برنامه علوم تغذیه ای در لزینگتون ثابت کرده است که روغن ماهی با کاهش سطح تری گلیسیرید خون حتی در درمان ایدز نیز نقش موثر و مفیدی ایفا می کند.
سلامت ناخن ها؛
مصرف مداوم روغن ماهی به بهبود بافت و سلامت ناخن ها نیز کمک می کند و از این رو می توان از آن در تولید ترکیبات تقویت کننده ناخن ها استفاده کرد.
- سلامت استخوانها؛
امگا -3 موجود در روغن ماهی به تنظیم تعادل املاح معدنی در استخوانها و بافتهای اطراف آن کمک می کند.
- تاثیر خاص روغن ماهی در بهبود افسردگی؛
افراد مبتلا به افسردگی اغلب با کاهش سطح اسید چرب EPA مواجه هستند. به این ترتیب روغن ماهی برای بهبود حال بیماران افسرده نیز مفید است.
- بارداری سالم؛
از آنجا که اسید چرب DHA موجود در روغن ماهی برای رشد چشم ها و مغز جنین مفید است لذا مصرف روغن ماهی برای زنان باردار نیز توصیه می شود. روغن ماهی از تولد زودرس یا تولد نوزاد زیر وزن طبیعی و نیز از سقط جنین جلوگیری می کند.
- تاثیر ضد التهابی؛
روغن ماهی نقش موثری در کاهش التهاب در خون و بافت ها دارد. این مکمل برای بهبود اختلالات گوارشی، سندرم روده کوتاه و بیماریهای التهابی مزمن مفید است.
- سلامت مغز و سیستم اعصاب؛
مصرف این مکمل به بهبود عملکرد مغز، تقویت حافظه و قدرت استدلال و تقویت قدرت تمرکز کمک می کند. روغن ماهی جریان خون را بهبود می بخشد و حتی روی هورمونها و سیستم ایمنی بدن نیز تاثیرگذار است که در نهایت روی عملکرد مغز تاثیر می گذارد.
- حفاظت در برابر دیابت نوع دوم؛
التهاب در سلول های چربی منجر به بروز مقاومت انسولینی و در نهایت موجب ابتلا به دیابت نوع دوم می شود. پزشکان تاکید دارند که روغن ماهی مانع از بروز التهاب در سلولهای چربی می شود و در نتیجه در پیشگیری از دیابت نوع دوم نقش دارد.
- مقابله با آکنه؛
روغن ماهی حتی برای کاهش آکنه نیز مفید است چون حاوی اسید چرب EPA است و این اسید روی ترشحات غدد چربی در پیاز مو تاثیر می گذارد.
- بهبود خلق؛
روغن ماهی علاوه بر کاهش افسردگی باعث تنظیم نوسانات خلقی شده و به بهبود خلق و افزایش روحیه کمک می کند.