ورزشکار حرفه ای بودن آسان نیست. نه تنها خواسته های جسمی از وی بیش از آن چیزی است که اکثر افراد از عهده آن بر می آیند، بلکه ورزشکاران در مسابقات با فشار روانی بسیاری مواجه هستند. دلایل زیادی وجود دارد که استرس می تواند باعث چنین واکنش های بدنی شدیدی شود، اما با آموزش می توان این پاسخ ها را تغییر داد تا در اثر فشار، فرد واکنش مثبت نشان دهد.
ارزیابی استرس
عملکرد استرس تاحدودی اجتناب ناپذیر است، اما عوامل مختلفی وجود دارد که نحوه واکنش ذهن و بدن ما به وقایع استرس زا را تعیین می کند. به طور معمول، استرس نتیجه تبادل بین تقاضا و منابع است. اگر فردی احساس کند خواسته های او بیشتر از حد توانش است، ممکن است نسبت به یک رویداد استرس داشته باشد. برای یک ورزشکار، خواسته ها شامل سطح بالای تلاش جسمی و روحی لازم برای موفقیت، میزان عدم اطمینان در مورد رویداد یا احتمال موفقیت و هرگونه خطرات احتمالی برای سلامتی (مانند آسیب دیدگی) یا عزت نفس آنهاست. از طرف دیگر، منابع توانایی فرد برای مواجه با این خواسته ها محدود است. این موارد شامل عواملی مانند سطح اطمینان، کنترل بر نتیجه وضعیت و انتظار یک رویداد است. هر تقاضای جدید یا تغییر شرایط بر پاسخ مثبت یا منفی فرد به استرس تاثیر خواهد گذاشت. به طور معمول هرچه فرد احساس کند در مدیریت این وضعیت موفق تر است، پاسخ وی نسبت به استرس بهتر خواهد بود و این پاسخ مثبت به عنوان یک حالت چالش شناخته می شود، اما اگر فرد احساس کند خواسته های زیادی از او هست، بیشتر احتمال دارد که یک واکنش استرس زای منفی (معروف به حالت خطر) را تجربه کند. نتایج بررسی ها نشان می دهد که حالت های چالش منجر به عملکرد خوب می شوند، در حالی که حالت های خطر منجر به عملکرد ضعیف تر خواهند شد.
پیامدهای استرس
پاسخ های چالش و خطر بر نحوه پاسخ بدن به شرایط استرس زا تاثیر می گذارد، زیرا هر دو بر تولید آدرنالین و کورتیزول (هورمون های استرس) تاثیر خواهندداشت. اضطراب با توجه به پاسخ استرس ممکن است به صورت هیجانی یا عصبی خود را نشان دهد. اضطراب همچنین یک تجربه معمول برای ورزشکاران است که تحت فشار قرار می گیرند. اضطراب می تواند ضربان قلب و تعریق را افزایش دهد، باعث تپش قلب، لرزش عضلات و تنگی نفس، سردرد، حالت تهوع، درد معده، ضعف و تمایل به فرار در موارد شدیدتر شود. اضطراب همچنین می تواند تمرکز و کنترل فرد را کاهش دهد.
مکانیزم های مقابله ای
پاسخ های منفی استرس می تواند برای سلامت جسمی و روانی مضر باشد و می تواند خطر بیماری قلبی و افسردگی را افزایش دهد، اما روش های زیادی وجود دارد که ورزشکاران می توانند اطمینان حاصل کنند که تحت فشار پاسخ مثبت می دهند. پاسخ های مثبت استرس را می توان با تشویق احساس اعتماد به نفس و کنترل از طریق زبانی بین فرد و دیگران (والدین یا مربیان) ارتقا داد. مهارت های روان شناختی مانند تجسم می تواند به کاهش پاسخ های فیزیولوژیکی ما در برابر خطر کمک کند. این ممکن است شامل ایجاد یک تصویر ذهنی از زمانی باشد که ورزشکار عملکرد خوبی داشته است یا این که در آینده خود را به خوبی نشان دهد و می تواند به ایجاد احساس اطمینان و کنترل بر روی یک رویداد استرس زا کمک کند. بنابراین، می توان آموخت که در شرایط استرس زا، واکنش بهتری داشته باشیم. یادگیری این مهارت ممکن است تنها یکی از دلایل بسیاری باشد که ورزشکاران قادر به انجام بسیاری از عملکردهایی هستند که انجام می دهند.
کاهش استرس اکسیداتیو ورزشکاران با نوشیدنی گیاهی سالم
استرس به خصوص قبل از انجام کارهای مهم و حیاتی با شدت بیشتری به سراغ ما می آید ، به عنوان مثال قبل از امتحان و یا شرکت در یکی از مسابقات ورزشی . از این رو انجام مطالعات دقیق برای یافت راهی که موجب کاهش استرس ورزشکاران می شود نیاز مهمی بود که با بررسی بر روی تاثیرات مثبت نوشیدنی های گیاهی و طبیعی به نتیجه رسید
نتایج یک پژوهش نشان داد مصرف عصاره چای سبز و چای ترش با کاهش سطح «مالون دی آلدهید» می تواند استرس اکسیداتیو را در افراد ورزشکار کاهش دهد. دانشجوی کارشناسی ارشد رشته تغذیه در پایان نامه خود به بررسی اثر مصرف مکمل های چای سبز و چای ترش بر عملکرد ورزشی، فشار خون، شاخص های آسیب عضلانی و استرس اکسیداتیو در ورزشکاران 35 -18 ساله، پرداخته است.
تحقیقات جدید و کشف روشی موثر در کاهش استرس ورزشکاران
بر اساس این تحقیق، نیاز به انرژی در تمرینات ورزشی شدید، موجب افزایش اکسیژن مصرفی و در نهایت تولید گونه های واکنش پذیر اکسیژن Reactive oxygen specie (ROS) افزایش می یابد.
چای سبز و چای ترش از دیرباز به عنوان منابع آنتی اکسیدانی شناخته شده و هدف مطالعه حاضر بررسی اثر مصرف عصاره چای سبز و چای ترش بر روی عملکرد ورزشی، فشار خون، شاخص های آسیب عضلانی و استرس اکسیداتیو مردان ورزشکار بود.
در این پژوهش، 54 مرد ورزشکار که دارای معیارهای ورود به مطالعه بودند، انتخاب و سپس به روش تصادفی به سه گروه تقسیم شدند. گروه اول کپسول های 450 میلی گرمی عصاره چای سبز، گروه دوم کپسول های 450 میلی گرم عصاره چای ترش و گروه کنترل کپسول های 450 میلی گرمی دارونما (مالتودکسترین) را دریافت کردند.
در ابتدا و پایان مطالعه عملکرد ورزشی، فشار خون، سطح شاخص های استرس اکسیداتیو و شاخص های آسیب عضلانی اندازه گیری شد. مصرف عصاره چای سبز و چای ترش پس از شش هفته توانست سطح مالون دی آلدهید سرم را نسبت به گروه دارونما به شکل معنی دار کاهش دهد.
چای سبز بهترین نسخه کاهش استرس ورزشکاران قبل از مسابقات
همچنین تنها عصاره چای ترش توانست سطح تام آنتی اکسیدانی را نسبت به گروه دارونما افزایش دهد. علاوه بر این مصرف عصاره چای ترش در مقایسه با دو گروه دیگر فشار خون سیستولیک را به طور معناداری کاهش داد.
با این وجود هر دو نوع عصاره چای تأثیر معنی داری بر شاخص های آسیب عضلانی و عملکرد ورزشی و فشار خون دیاستولیک نداشتند.
نتایج این پایان نامه حاکی از آن بود که مصرف عصاره چای سبز و چای ترش، با کاهش سطح مالون دی آلدهید می تواند استرس اکسیداتیو را در افراد ورزشکار کاهش دهد.
اما برای نتایج دقیق و روشن تر شدن اثرات این دو نوع عصاره چای، مطالعات دیگری با دوزهای مختلف، زمان طولانی تر و در هر دو جنس نیاز است.
تاثیر ورزش یوگا بر کاهش استرس
