همه چیز در مورد ویتامین k

ویتامین K ویتامینی بسیار مهم و حیاتی در بدن است که مانند تمامی ویتامینها و مواد معدنی دیگر کارکرد برخی از ارگان های بدن به وجود این ویتامین وابسته است.نشانه ها ی کمبود هر ریزمغذی و ویتامینی در بدن به عنوان زنگ هشداری به شمار می رود که شما را در برابر نیازهای بدن آگاه می کند.ویتامین ها نقش مهمی را در سلامت بدن بازی می کنند. بنابراین آشنایی با نشانه ها ی کمبود ویتامین ها در بدن و سعی در جبران آنها تضمینی برای سلامت به شمار می رود.همانطور که می دانید ویتامین ها به دو دسته ویتامین های قابل حل در آب و ویتامین های قابل حل در چربی تقسیم می شوند و هریک کارکرد ویژه ای در بدن دارند.

علل و دلایل کمبود ویتامین K در بدن

اگرچه کمبود ویتامین K در بزرگسالان غیرمعمول است، اما افراد خاصی در صورت دارا بودن یکی از شرایط زیر در معرض خطر بیشتری قرار دارند که عبارتند از:

• مصرف داروهای ضد انعقاد خون کومارین مانند وارفارین که خون را رقیق می کند
• مصرف داروهای آنتی بیوتیک
• ابتلا به بیماری که موجب اختلال در جذب چربی می شود (بیماری سوء جذب چربی)
• رژیم غذایی با مقادیر بسیار پایین ویتامین K

داروهای ضد انعقاد خون و مشتقات کومارین با تولید پروتئین هایی که در لخته شدن خون نقش داشته تداخل دارندبرخی داروهای آنتی بیوتیک نیز موجب می شوند که تولید ویتامین K در بدن کاهش پیدا کند. سایر داروهای آنتی بیوتیک نیز ممکن است موجب کاهش اثر ویتامین K در بدن شوند. سوءجذب چربی که منجر به کمبود ویتامین K می شود، ممکن است در افرادی به وجود بیاید که:

• بیماری سلیاک
• فیبروز سیستیک
• اختلال در روده یا سیستم صفراوی (کبد، کیسه صفرا و مجاری صفراوی)
• بخشی از روده با جراحی برداشته شده

نوزادان تازه متولد شده به دلایل مختلف در معرض خطر کمبود ویتامین K هستند که عبارتند از:

• شیر مادر حاوی مقادیر بسیار پایینی ویتامین کا است
• ویتامین K به خوبی از طریق جفت مادر به جنین نمی رسد
• کبد نوزاد به تازگی متولد شده به صورت موثر از ویتامین K استفاده نمی کند
• نوزادان در چند روز اول تولد در بدن ویتامین K تولید نمی کنند.

نشانه های کمبود ویتامین K

مثل هر ویتامین دیگری کمبود این ویتاکین هم علائمی در بدن ایجاد می کند که باید آنها را شناخت و جدی گرفت . کمبود ویتامین K می تواند به اختلال در لخته شدن خون، خونریزی افزایش یافته و پوکی استخوان منجر شود.همانطور که عنوان کرده ایم برخی از علائم کمبود این ویتامین مهم شامل دوره های قاعدگی سنگین، ترشح از بینی یا لثه، خونریزی دستگاه گوارش، کبودی آسان، خون در ادرار و خونریزی بیش از حد از جای زخم، سوراخ ها، تزریق ها یا برش های جراحی می شوند.

اختلال در پی مصرف بیش از حد ویتامین کا

دوزهای بالای ویتامین کا می تواند تاثیر داروهای ضد انعقادی را کاهش دهد. ویتامین های آ و ای با جذب ویتامین کا تداخل دارند. مسمومیت ناشی از ویتامین کا در غذاها نادر است، همانطور که بدن ویتامین کا را نسبت به سایر ویتامین های محلول در چربی، دفع می کند.

چرا باید ویتامین کا مصرف کنیم

سطح کم ویتامین کا می تواند خونریزی های غیر قابل کنترل را در پی داشته باشد. در حالیکه کمبود ویتامین کا در بزرگسالان کمیاب است، در عین حال این کمبود در نوزادان بسیار رایج است. یک بار تزریق ویتامین کا برای نوزادان حد استاندارد است. ویتامین کا همچنین برای تداخل در مصرف بیش از حد رقیق کننده های خون مصرف می شود.

مواد غذایی که به طور طبیعی حاوی ویتامین k هستند

منابع غذایی دارای ویتامین k که بیشتر رایج هستند، شامل موارد زیر است:

• سبزیجات مانند اسفناج، مارچوبه و کلم بروکلی؛
• لوبیا و سویا؛
• تخم مرغ؛
• توت فرنگی؛
• گوشت.

• عوارض جانبی: معمولا اگر مصرف ویتامین k به صورت خوراکی و به مقدار توصیه شده باشد، به ندرت عوارض جانبی همراه خواهد داشت.
• تداخل دارویی: بسیاری از دارو ها می توانند با اثرات ناشی از مصرف ویتامین k تداخل ایجاد کنند. داروهای آنتی اسید، رقیق کننده های خون، آنتی بیوتیک ها، آسپرین و داروهای تجویزی درمان سرطان، تشنج و کلسترل بالا و البته موارد دیگر جزو این گروه هستند.
• موارد ریسک مصرف: هرگز مکمل ویتامین k را بدون تجویز پزشک یا مسئول مراقبت های بهداشتی مصرف نکنید! افرادی که به خاطر مشکلات قلبی داروهایی مثل داروی کومادین مصرف می کنند، افراد دچار اختلالات انعقادخون یا افرادی با مشکلات مشابه باید حتما رژیم غذایی کنترل شده ای به لحاظ مصرف این ویتامین داشته باشند. این افراد هرگز نباید بدون تجویز پزشک اقدام به مصرف مکمل ویتامین k کنند!

درمان کمبود ویتامین K

درمان کمبود ویتامین K داروی فیتونادیون بوده که همان ویتامین K ۱ است. بیشتر اوقات پزشکان این دارو را به صورت خوراکی تجویز می کنند. پزشک همچنین ممکن است این دارو را به بیمار تزریق کند. دوز مصرف این دارو برای بزرگسالان بین ۱ تا ۲۵ میلی گرم است.

پزشکان برای کسانی که داروی ضد انعقادی مصرف می کنند، دوز فیتونادیون کمتری تجویز می کنند. به طور معمول این دوز در حدود ۱ تا ۱۰ میلی گرم است. این امر برای جلوگیری از عوارض ناشی از تداخل داروهای ضد انعقاد خون در تولید ویتامین K در بدن است. بنا به توصیه آکادمی پزشکی اطفال آمریکا (AAP)، باید به نوزادان تازه متولد شده ۰،۵ تا ۱ میلی گرم ویتامین K تزریق شود. اگر مادر داروهای ضد انعقاد یا ضد تشنج مصرف کرده باشد، ممکن است دوز بیشتری لازم باشد.

پیشگیری از کمبود ویتامین K

مقدار مصرف روزانه ی مشخصی برای ویتامین K در نظر گرفته نشده است. اما متخصصان تغذیه مصرف متوسط روزانه ۱۲۰ میکروگرم را برای مردان و ۹۰ میکروگرم را برای زنان کافی می دانند. برخی از مواد غذایی از جمله سبزیجات سبز برگ دار حاوی مقدار بسیاری بالایی ویتامین K هستند و تمام میزان ویتامین K مورد نیاز بدن را در یک وعده تأمین می کنند.

یک بار تزریق ویتامین K در بدو تولد می تواند از بروز مشکل در نوزادان پیشگیری کند.

افرادی که مبتلا به سوء جذب چربی هستند باید برای مصرف مکمل های ویتامین K و کنترل سطح آن با پزشک خود مشورت کنند. افرادی که وارفارین و داروهای ضد انعقاد مشابه آن را مصرف می کنند نیز به همین ترتیب باید با پزشک خود مشورت کنند.

چرا با وجود رژیم، وزنم کاهش نمی یابد؟