شاید نوشیدن یک فنجان قهوه سرشار از کافئین در ساعات بعد از ظهر بتواند تمامی خستگی روز را از تن شما به در کرده و برای ساعات باقی مانده انرژی مضاعفی به شما بدهد، و یا این که خوردن یک فنجان قهوه با همسرتان در ساعات پایانی روز و یا مصرف مقدار زیادی نوشابه همراه با هر وعده غذایی از عادات روزمره شما باشد، اما آیا می توانید در دوران بارداری خود به چنین عادت هایی ادامه دهید و یا اکنون زمان آن رسیده که برخی لذت ها را برای مدت کوتاهی کنار بگذارید؟
زنان باردار اغلب نگران هستند که آیا کافئین می تواند باعث نقایص مادرزادی، بارداری، زایمان زودرس یا دیگر مشکلات مربوط به زایمان شود؟ تحقیقات هنوز در حال انجام است .درخصوص سقط جنین، اطلاعات متناقضی وجود دارد. براساس 26 مطالعه انجام شده، کافئین می تواند خطر سقط جنین را افزایش دهد . محققان بیان کردند مصرف کافئین به میزان 150 گرم در روز، تا19 درصد و مصرف روزانه بیش از 200 میلی گرم کافئین در روز احتمال سقط جنین را افزایش می دهد اما همه مطالعات انجام شده با این نظر موافق نیستند و بعضی می گویند کافئین به تنهایی خطر بروز سقط جنین را افزایش نمی دهد ، فقط زمانی که کافئین با سایر مواد مانند سیگار یا مواد مخدر ترکیب شود، میزان سقط جنین افزایش می یابد.
واقعیت یا افسانه؟
1. کافئین باعث ایجاد نقایص مادرزادی در انسان می شود
واقعیت: مطالعات متعددی که روی مدل های انسانی انجام شده نشان می دهد مصرف کافئین با زایمان زودرس، تولد نوزاد نارس، نقایص مادرزادی، کاهش توانایی باروری و افزایش ریسک به دنیا آوردن نوزاد با وزن کم همراه است. اگرچه مطالعه ای که بتواند به طور قاطع در این زمینه اظهار نظر کند وجود ندارد ولی در دوران بارداری بهتر است در مصرف کافئین صرفه جویی شود.
2. کافئین باعث ناباروری می شود
واقعیت: بعضی مطالعات حاکی از ارتباط میان تاخیر در بارداری و مصرف مقادیر بالای کافئین است.
3. زنان باردار اصلا نباید کافئین بخورند
واقعیت: متخصصان می گویند مقادیر متعادل کافئین (150 تا 300 میلی گرم در روز) هیچ تاثیر منفی بر بارداری و جنین ندارد.
خوردن قهوه در ماه های آخر بارداری چه تاثیراتی بر جنین دارد؟
در سه ماهه سوم که جنین مراحل آخر آمادگی برای تولد را طی می کند و در این مدت اسکلت او کاملا رشد کرده و چشم هایش باز است و می تواند تغییرات نور را متوجه بشود. ریه های او در حال رشد است و هر هفته ۲۲۰ گرم وزن اضافه می کند تا برای تولد آماده شود.به گفته سازمان بارداری آمریکا کافئین مصرف شده توسط مادر، به همراه اکسیژن و مواد مغذی از طریق جفت به جنین منتقل می شود. مصرف متوسط کافئین ممکن است باعث افزایش هوشیاری در جنین یا نوزاد هنگام تولد شود و تغییر در الگوی خواب را به همراه داشته باشد. با این حال، مصرف مقدار زیاد کافئین با عوارضی مانند وزن کم در هنگام تولد، افزایش خطر سقط جنین و در برخی موارد نادر باعث مشکلات قلبی می شود.این خصوصا در سه ماهه سوم که جنین در حال اضافه کردن وزن خود است بسیار اهمیت دارد. مصرف کافئین در این دوره می تواند تاثیری منفی بر وزن نوزاد داشته باشد.
کدام غذاها و نوشیدنی ها حاوی کافئین است؟
قهوه یکی از اصلی ترین آنهاست. هرچند مقدار کافئین موجود در یک لیوان قهوه با توجه به نوع دانهٔ قهوه، روش بو دادن، روش دم کردن آن و البته با توجه به سایز لیوان قهوه به میزان زیادی متغیر است. مثلاً گرچه اسپرسو حاوی کافئین بیشتری است، اما در فنجان های کوچکی سرو می شود. بنابراین، یک لیوان پر از قهوهٔ دم کرده می تواند کافئین دریافتی بیشتری برای شما داشته باشد. همچنین برای مدیریت کافئین دریافتی خود نیاز دارید که از دیگر منابع کافئین مثل چای، نوشیدنی های بدون الکل، نوشیدنی های انرژی زا، شکلات ها و بستنی های حاوی قهوه آگاه باشید. کافئین همچنین در محصولات گیاهی و داروهای بدون نسخه مثل برخی داروهای سردرد، سرماخوردگی و آلرژی هم وجود دارد، پس برچسب داروها را نیز با دقت بخوانید. برخی از مواد خوراکی و نوشیدنی های حاوی کافئین و میزان کافئین موجود در آنها به شکل زیر است:
- ۲۳۶ میلی لیتر چای سیاه دم کرده، حاوی ۴۷ میلی گرم کافئین
- ۲۳۶ میلی لیتر چای سبز دم کرده، حاوی ۲۵ میلی گرم کافئین
- ۲۳۶ میلی لیتر قهوۀ دم کرده، بین ۹۵ تا ۲۰۰ میلی گرم کافئین
- ۴۷۳ میلی لیتر لاته یا کاپوچینو، حاوی ۱۵۰ میلی گرم کافئین
- ۴۷۳ میلی لیتر موکا، حاوی ۱۷۵ میلی گرم کافئین
- ۲۹ میلی لیتر اسپرسو، حاوی ۷۵ میلی گرم کافئین
- یک قاشق چای خوری نسکافه، حاوی ۳۱ میلی گرم کافئین
- ۳۵۵ میلی لیتر نوشابۀ کوکا، حاوی ۳۵ میلی گرم کافئین
- ۳۵۵ میلی لیتر نوشابۀ رژیمی، حاوی ۴۷ میلی گرم کافئین
- ۳۵۵ میلی لیتر سون آپ، حاوی صفر میلی گرم کافئین
- ۳۵۵ میلی لیتر اسپرایت، حاوی صفر میلی گرم کافئین
- ۲۴۵ میلی لیتر ردبول، حاوی ۷۷ میلی گرم کافئین
- ۲۳۶ میلی لیتر نوشابۀ انرژی زا، حاوی ۴۸ میلی گرم کافئین
- ۲۳۶ میلی لیتر هات چاکلت، حاوی ۸ تا ۱۲ میلی گرم کافئین
- ۲۸ گرم شکلات تلخ با ۷۰ تا ۸۵ درصد پودر کاکائو، حاوی ۲۳ میلی گرم کافئین
- ۴۴ گرم شکلات شیری، حاوی ۹ میلی گرم کافئین
- ۲۲۷ گرم بستنی قهوه یا ماست بستنی، حاوی ۲ میلی گرم کافئین
کافئین در داروها
برخی از داروها برای تسکین درد، سردردهای میگرنی و سرماخوردگی از کافئین تهیه شده اند. سازمان غذا و دارو FDA شرکت های سازنده و تولیدی دارو ها را مجبور کرده تا برچسب های موجود در دارو مقدار کافئین موجود در دارو را بر روی بسته درج کنند. زنان باردار قبل از مصرف هر داروی حاوی کافئین باید با پزشک خود مشورت کنند. علاوه بر آن، برخی از محصولات گیاهی حاوی کافئین هستند. از این جمله می توان به گوارانا، یربا میت، آجیل کولا و عصاره چای سبز اشاره کرد. از آنجایی که سازمان غذا و دارو هیچ یک از دارو و محصولات گیاهی را تایید نمی کند باید از مصرف آنها در دوران بارداری خودداری شود.