"بزاق" یا آب دهان شاید به نظر بسیاری از ما آنچنان مهم نباشد. اما تحقیقات ثابت کرده است که با آزمایش این ماده می توان به نکات زیادی در مورد وضعیت سلامت افراد پی برد.یکی از ابزارهای قدرتمند برای انجام تحقیقات و تشخیص های پزشکی بزاق دهان است و ثابت شده که شامل انواع اطلاعات مورد نیاز پزشکان می باشد. طبق تحقیقات اخیر "دانشگاه جان هاپکینز"، بزاق دهان درواقع گنجی از اطلاعات است که بدون هزینه زیادی می توان آن را مورد آزمایش قرار داد. بزاق دهان علاوه بر اینکه رازهای بیولوژیک و ژنتیکی بدن انسان را در اختیار پزشکان قرار می دهد، به فرد در مبارزه با بیماری ها نیز کمک می کند.
آزمایش بزاق دهان جایگزین مناسبی برای آزمایش خون
یک سوم از قربانیان حمله قلبی بدون اینکه بدانند کلسترول و یا فشار خون آنها بالا بوده، جان خود را از دست می دهند. دلیلش هم این است که آزمایش خونی که امروزه برای تشخیص بیماری های قلبی از افراد گرفته می شود، تجربه سخت و دشواری است. چون این آزمایش نه تنها پرهزینه است، بلکه برای انجام آن باید متحمل درد هم شد. در ضمن افرادی که فوبیای خون دارند، از رفتن به کلینیک های پزشکی و بیمارستان ها برای انجام آزمایش خون خودداری می کنند.
"دکتر گرینجر"و همکارانش آزمایش بزاق دهان را جایگزین آزمایش خون کرده اند. طبق گفته های محققان، بزاق شامل همان پروتئینی است که در خون وجود دارد. وجود مقدار خاصی از "پروتئین واکنش دهنده C" در خون افراد نشان دهنده بیماری های قلبی است. در واقع بزاق دهان می تواند سالم بودن قلب انسان را نشان دهد. آزمایش بزاق دهان را حتی می توان در خانه هم انجام داد. در نتیجه نیازی به رفتن به کلینیک های پزشکی و آزمایشگاه نیست.
چرا بزاق حائز اهمیت است ؟
بزاق بخش مهمی از سلامت بدن محسوب می شود. تحقیقات نشان می دهد که می تواند از دهان در برابر بیماری های لثه، خرابی دندان و در عفونت های جهانی جلوگیری کند.بزاق لایه نازک از بزاق روی دندان را پوشش می دهد و در برابر باکتری ها از دهان مراقبت می کند. همچنین عاملی برای کشتن باکتری های بیماری زا است. زمانی که بزاق دهان شما دست به کار می شود، تمام ذرات غذا را حتی در ریزترین حالت دور می کند تا دندان آسیب نبیند. اسید باقیمانده غذاها را نیز از بین می برد. اسید باعث آسیب دیدگی به دندان می شود. به همین دلیل است که می گوییم بزاق برای سلامت دندان ها مهم است.در پاسخ به این سوال شما از بخش سلامت دهان و دندان در اینکه " بزاق دهان دارای چیست " باید بگوییم که مورد کلسیم، فسفر، فلوراید و دیگر مواد معدنی در درون بزاق باعث بهبود سطح دندان می شوند و آن را سالم نگه می دارند که در برابر پوسیدگی ها مقاومت کند و همچنین نقش مهمی در بهبود گوارش دارد.علت آن هم وجود آنزیم هایی به نام آمیلاز در آن می باشد. گوارش از دهان آغاز می شود و زمانی اتفاق می افتد که آمیلاز شکسته می شود و دکستروز و مالتوز به مولکول های کوچک تری تبدیل می شوند. همچنین نقش مهمی در بلع غذا دارد و این کار را از طریق خیس کردن و نرم کردن و لیز خوردن غذا به سمت گلو انجام می دهد.بزاق می تواند به عنوان یک شوینده و ضدعفونی کننده قوی در دهان محسوب شود و یک عامل تقویتی برای دهان و دندان باشد.بزاق زخم داخل دهان را هرچه زودتر شفا می دهد. به همین دلیل در بسیاری از فرهنگ ها عقیده دارند که برای بهبود زخم های بیرون از دهان نیز می توانید مقداری از بزاق خود را روی آن ها قرار دهید. معمولاً این اقدام برای حیوانات نیز انجام می شود.
فواید بزاق دهان
در ادامه پنج نمونه از فواید بزاق دهان را برای بهداشت و سلامتی دهان و دندان آورده ایم.
۱. از بین بردن آلودگی های دهان
باکتری ها، ویروس ها و مخمر های زیادی درون دهان جمع می شوند و به لثه ها، زبان و دندان ها می چسبند. این آلودگی ها مشکلات زیادی برای سلامتی دهان و دندان به وجود می آوردند. بزاق تمام این موارد را از درون دهان پاک سازی می کند و از طریق دستگاه گوارش به بیرون از بدن می فرستد.
۲. محافظت از دهان، دندان و دستگاه گوارش
بزاق اسید های موجود در مواد غذایی و نوشیدنی هایی که می خوریم را خنثی می کند. این کار مانع از آسیب دیدن دندان ها و بافت های نرم دهان و دستگاه گوارش می شود. بزاق دهان از مری در برابر تحریک کننده های مضر محافظت می کند و مانع از بروز سوزش معده می شود. در حقیقت ترشح بزاق شما را در برابر ریفلاکس معده در امان نگه می دارد.
۳. پیشگیری از پوسیدگی دندان
دندان درد، مشکلی است که حتی فکر کردن به آن می تواند آزاد دهنده باشد. یکی از فواید بزاق دهان این است که از دندان ها در برابر اسید های موجود در دهان محافظت می کند. بزاق به عنوان یک محافظ طبیعی دهان در برابر اسید ها عمل کرده و آنها را خنثی می کند.در حقیقت ترشح بزاق است که مانع از پوسیدگی دندان ها و ایجاد حفره درون آن ها می شود. بزاق حاوی یون های کلسیم و فسفات است. این یون ها برای ترمیم قسمت های آسیب دیده دندان مفید هستند و روند پوسیدگی دندان را معکوس می کنند.
۴. تشکیل شدن پلاک های سالم در دهان
وقتی صحبت از تشکیل شدن پلاک درون دهان می شود، همه به یاد پلاک های دندانی می افتند که زیبایی دندان هایشان را خراب می کند. در صورتی که همه پلاک هایی که در دهان تشکیل می شوند بد نیستند.
پروتئین های موجود در بزاق منجر به تولید نوعی پلاک مفید در دهان می شوند. بزاق ابتدا میکروب ها و ضایعات روی دندان ها را پاک سازی می کند و سپس روی آن ها را با نوعی پلاک می پوشاند. این پلاک ها تمام باکتری های آزادی که در دهان وجود دارند را جذب می کنند. سپس موقع جویدن غذا با آن ترکیب شده و از بدن خارج می شوند.
۵. ضدعفونی و ترمیم زخم های دهان
گاز گرفتن لب و به وجود آمدن زخم یا آفت درون دهان شایع است. یکی دیگر از فواید بزاق دهان این است که به درمان این زخم ها کمک شایانی می کند. بزاق دهان را ضدعفونی کرده و بافت های آسیب دیده در لب ها، دهان و لثه ها را ترمیم می کند.
۶. کمک به هضم راحت تر غذا ها
آمیلاز موجود در بزاق دهان، قند های نشاسته ای را به قسمت های کوچک تر تقسیم می کند تا هضم آن ها در معده راحت باشد. این قند ها در مواد غذایی حاوی کربوهیدرات و نشاسته وجود دارند. ترکیب بزاق دهان با میوه ها و ... نیز منجر به نرم شدن آن ها می شود و کار معده را برای هضم تمام غذا ها آسان می کند.