نشانه های بیماری آبله در کبوتر و روش های درمان

بیماری آبله در کبوتر، یک بیماری ویروسی است که کبوترهای بالغ و به خصوص جوجه ها را مبتلا می کند.در پرندگان چهار گونه ویروس مختلف، ماکیان(مرغ و خروس)، بوقلمون، قناری و کبوتر را مبتلا می کند.دوره کمون یا نهفتگی این بیماری در کبوترها معمولاً یک هفته است ولی از 4 تا 14 روز متغیر است.جوجه کبوترها در بیشتر موارد توسط والدین به ظاهر سالم خود که ناقل ویروس هستند یا توسط پشه ها و انگل های مکنده خون به آبله مبتلا می شوند.

بیماری آبله در کبوتران

آبله یک بیماری ویروسی است که همه کبوترها را در سنین مختلف (کبوتر های بالغ و کبوتر های جوان )بخصوص جوجه های کبوتران را درگیر می کند.این بیماری در فصل گرما بیشتر پرنده را درگیر می کند و دارای دوران نهفتگی یک هفته ای است و معمولا بین ۴ تا ۱۴ روز این دوران متغیر است و بعد از آن علایم به صورت ضایعات فلس مانند در روی پوست ٬قسمت های بدون پر بدن و یا با خطوط دیفتریک غشایی در روی دهان و راه های هوایی ٬ دور چشم پرنده مشخص می شود که دستکاری آن قطعا باعث خون ریزی خواهد شد.

این ضایعات ظرف چند روز افزایش می یابد و ممکن است با هم لکه های بزرگی را تشکیل دهند.این بیماری بیشترکبوتران جوان را مورد هدف قرار می دهد و زمانی که یک گله درگیر آبله می شود ۹۰ ٪ کبوتران مبتلا می شوند و تلفات بالایی دارد و کبوترانی که درمان می شوند فقط یک سال از این بیماری درمان هستند .

بیماری آبله در چه گونه های وجود دارد و مورد حمله قرار می دهد؟

این بیماری بیشتر در مناطق گرم و مرطوب(معتدل )دیده می شود ودر زمان چرخه فصلی پشه ها بیشتر می شود .اما به طور کلی در پرندگان کوهستانی ، مرغ نغمه سرا ( قمری و انواع سهره ) ، پرندگان دریایی ، پرندگان خانگی (قناری ها و طوطی ها) ، جوجه ها ، بوقلمون ها ، گاهی اوقات در پرندگان شکارچی و بندرت در آبزیان ٬در میشیگان ، این بیماری در گاو قهوه ای ، سهره آمریکایی ، سیاه خروس ، کبوتر عزادار ، شاهین بالدار ، کلاغ معمولی ٬ مرغ جارچی ، عقاب سر سفید ، گنجشگ خانگی ، پرنده سینه سرخ ، پرنده سار ، کلاغ آمریکایی دیده شده است .

بیشترین زمان شیوع بیماری آبله در کبوتران

این ویروس معمولا از اواخر تابستان و اوایل پاییز فعالیت بیشتری داشته و موجب بروز علائمی در کبوتر ها می گردد.بسیاری از مربیان و پرورش دهندگان کبوتر متوجه شده اند٬ که این بیماری در زمان پرریزی و قبل مسابقات از طریق گسترش پوست های آسیب دیده و غشاهای مخاطی کبوتر افزایش می یابد.

راه های انتقال بیماری آبله در کبوتران

انتقال این ویروس در پرندگان به صورت است می باشد : راه غیر مستقیم ٬ راه مستقیم

در انتقال به صورت غیر مستقیم این بیماری٬ پشه ها دخیل می باشند.که با تغذیه پشه یا مگس از خون کبوتر آلوده به آبله یا ترشحات ناشی از این بیماری و بعد از آن نشستن بر روی یک کبوتر دیگر این بیماری را به کبوتر سالم انتقال می دهد.پشه ها می توانند ویروس را به مدت یک ماه یا مدت طولانی انتقال دهند.

راه دیگر ابتلا به این بیماری میتواند از طریق بلع اتفاق بیفتد مانند منابع غذایی و آب ، ظرف غذا یا از طریق جای نشستن پرنده ، قفس ها یا پوشاك که به ویروس آلوده شده و به پرنده منتقل می گردد. ویروس آبله در برابر از بین رفتن و نابود شدن بسیار مقاوم است و ممکن است ماه ها تا سال ها در زخم های خشک شده زنده بماند. انتقال غیر مستقیم همچنین می تواند از طریق استنشاق بقایای پر و ذرات ناشی از هوا که به ویروس آبله آلوده شده اند ، رخ دهد.

در روش مستقیم در اثر تماس با پرندگان آلوده و مستعد منتقل شود. ویروس از طریق پوست خراش دار یا شکسته یا ملتحمه (مخاطی که سطح کره چشم را پوشانده است) منتقل می شود. جوجه ها در اکثر مواقع توسط والدین ناقل که دارای هیچ گونه علایمی نمی باشد٬ آلوده می شوند.

علائم بیماری آبله در کبوتران

ضایعات به دو صورت پوستی و دیفتریایی مشخص می شود. در شکل پوستی که عمدتاً در مناطق گرمسیری شایع می شود،ضایعات آبله تقریبا در تمام نقاط پوست بدن و بیشتر روی پلک ها ،پشت بال ها،قسمت پایین پاها و گاهی اطراف بال ها ظاهر می شود.ضایعات در تمام نقاط مذکور سرانجام به شکل پوسته پوسته در می آید و ظرف 11 روز از زخم جدا شده و روی زمین می افتد و در جای خود آثاری مشخص باقی می گذارد.گاهی این ضایعات پوستی باعث ناراحتی چشم ها به شکل تورم و بسته شدن پلک ها همراه با قرمزی رنگ چشم ها می شود.

در شکل دیفتریایی آبله ،دانه های شفاف و اندکی برجسته روی سطح دهان و حلق ظاهر می شود.این دانه ها در مدتی کوتاه گسترش می یابد و به تدریج به شکل پنیری و زردرنگ در می آید.معمولا تعدادی از دانه های مذکور به هم پیوسته و پوسته ای را تشکیل می دهند.اگر این پوسته ها کنده شوند ،خونریزی صورت می گیرد و اثر زخم بر جای می ماند.ضایعات دهانی ،حلقی ، نایی باعث صدادارشدن تنفس کبوتر می شود و اگر این ضایعات بر طرف نشود.کبوتر در اثر خفگی تلف می شود.

راه های تشخیص بیماری آبله کبوتران

می توان با مشاهده تاول ها و زخم های که بر روی بدن کبوتر ایجاد می شود به وجود این ویروس پی برد اما در شرایطی که کبوتر دارای علایم درونی است باید برای تشخیص معاینه میکروسکوپی و نمونه گیری انجام شود .گاهی ممکن است بیماری آبله کبوتر باسایر بیماری ها یک یا دو علامت مشترک داشته باشند و در تشخیص اشتباهی صورت گیرد عبارتند از :

1. تریکومونیازیس دهان و حنجره
2. مونلیازیس
3. اورنیتوزیس نوع چشمی
4. گزش حشرات
5. بعضی از تومورهای پوستی
6. حساسیت
7. عفونت
8. کمبود ویتامین A
9. بیماریهای قارچی
10. بیضی عفونتهای میکروبی پوستی

راهکار های پیشگیری از بیماری آبله در کبوتر

یکی از راه های پیشگیری اصلی از بیماری آبله واکسیناسیون می باشد که بهترین زمان برای آن هشت هفتگی می باشد.برای واکسیناسیون می تواند چند پر از سینه کبوتر را کند یا زیر بال را خراشید و دارو را در محل چکاند تا جذب شود .بهترین راه پیشگیری به صورت سنتی٬ استفاده از اب پوست انار می باشد . بهتراست که در فصولی که انار زیاد است تعدادی در ابعاد کوچک خریداری کرده و آن را خشک کنید و در فصولی که اناز یافت نمی شود .ماهی یک بار در پوست آن چند سوراخ ایجاد کنید و به مدت ۲۴ الی ۴۸ ساعت در آب قرار دهید تا خوب لرت بیاندازد و آب را در جای آبی کبوتران بریزید و با این کار هم برای درمان و هم برای پیشگیری شما یک قدم جلوتر از بیماری خواهید بود. البته اضافه کردن جو دو سر به جیره غذایی کبوتران به خصوص در زمانی که دمای هوا بالاست (فصول گرم سال ) بسیار موثر خواهد بود .

از طرفی چون بیماری آبله مسری است می توان با رعایت موارد زیر از شیوع بیشترآن پیشگیری کرد :

1. تغذیه ساختنی ، که می تواند پرندگان را در یک جا جمع کند ، باید متوقف شود.
2. از بین بردن آبی که در یک جا جمع شده است (هم در ظرف هم در زمین). زیرا جمعیت پشه ها را کنترل می کند.
3. پرندگان آلوده باید جدا شوند یا از بین بروند تا منبع ویروس از بین برود.
4. دانه خوری ها ، آبخوری ها و قفس ها باید با محلول ۱۰٪ سفید کننده ضدعفونی شوند.

درمان بیماری آبله کبوتران

در مورد پرندگان وحشی هیچ درمانی شناخته نشده است.در شرایطی که پرنده ها در قفس یا در محلی هستند، انواع مختلفی از درمان ها وجود دارد که همراه با مراقبت های حمایتی برای درمان ضایعات آبله و جلوگیری از عفونت های ثانویه در گونه های مختلف پرندگان مورد استفاده قرار گرفته است.این درمان ها شامل از بین بردن ضایعات پوستی و استفاده از بی کربنات سدیم یا شست و شو با محلول ید لوگوول ، از بین بردن غشای در مشکلات تنفسی از دهان و گلو و تمیز کردن ناحیه با محلول ید لوگوول ، شست و شوی چشم ها با محلول نمکی 1-2٪ ، و افزایش درجه حرارت محیط.در همه موارد ، ارائه کمک برای بهبود ممکن است عفونت را به قسمت های دیگر پوست یا پرندگان دیگر منتقل کند. پس باید یا اصولی این کار را انجام داد یا پرنده را نزد دامپزشک برد.

علل و علائم عفونت چشم کبوتر و روش های درمان