افعال عبارتی افعالی هستند که از ترکیب یک فعل و یک پیشوند ساخته می شوند. گرچه این افعال معمولا معنایی نزدیک به فعل اصلی دارند اما گاهی معنای آنها کاملا متفاوت خواهد بود. بهتر است با این افعال مانند افعال جدید برخورد کنید.
نحوه ساخته شدن افعال عبارتی
همانطور که گفتیم افعال عبارتی از یک پیشوند به همراه یه فعل اصلی تشکیل می شوند. این پیشوندها هرچیزی نمی توانند باشند بلکه تعداد محدودی دارند. توجه داشته باشید که شما قرار نیست افعال عبارتی را بسازید بلکه تنها باید آنها را شناسایی کنید پس به صورت دلخواه پیشوند به افعال اضافه نکنید!
در پایین می توانید نحوه ساخته شدن برخی افعال عبارتی را ببنید:
aus + gehen = ausgehen
gehen به معنای رفتن است. با اضافه کردن پیشوند aus به آن فعل جدید ausgehen به معنای بیرون رفتن را می سازیم. (معنای فعل جدید به معنای فعل اصلی نزدیک است.)
mit + fahren = mitfahren
fahren به معنای رانندگی کردن یا با ماشین رفتن است. با اضافه کردن پیشوند mit به آن فعل جدید mitfahren به معنای با کسی با ماشین رفتن را می سازیم. (معنای فعل جدید به معنای فعل اصلی نزدیک است.)
auf + hören = aufhören
hören به معنای شنیدن است. با اضافه کردن پیشوند auf به آن فعل جدید aufhören را به معنای متوقف کردن یا تمام کردن می سازیم. (معنای فعل جدید )
چرا باید بتوانیم افعال عبارتی از افعال معمولی شناسایی کنیم؟
برخی از افعال عبارتی رفتارهای خاصی در جمله دارند که آنها را از افعال معمولی متفاوت می کند. برای اینکه بخواهیم وارد این بحث شویم اول باید انواع افعال عبارتی را بشناسید.
افعال عبارتی به دو دسته اصلی تقسیم می شوند: افعال تفکیک ناپذیر، افعال تفکیک پذیر
-
افعال تفکیک ناپذیر
افعال تفکیک ناپذیر در واقع با افعال عادی تفاوتی ندارند. گاهی حتی تشخیص آنها از افعال عادی سخت است. مثلا به فعل زیر توجه کنید:
ver + stehen = verstehen
فعل verstehen یک فعل تفکیک ناپذیر است. یعنی دو قسمت تشخیص دهنده آن هرگز از هم جدا نمی شوند. تعدادی از پشوندهای خاص مثل ver- افعال تفکیک ناپذیر می سازند.
-
افعال تفکیک پذیر
افعال تفکیک پذیر ساختار پیچیده تری نسبت به افعال تفکیک ناپذیر دارند. در مواردی خاص دو بخش این فعل از هم جدا می شوند و در جایگاه های مختلفی از جمله قرار میگیرند. برای مثال فعل aufhören یک فعل تفکیک پذیر است. در واقع همه افعالی که با پیشوند auf ساخته می شوند تفکیک پذیر هستند
برای درک دلیل نامیدن این افعال به نام تفکیک پذیر به مثال زیر توجه کنید:
Der Kurs hört in einer Woche auf. (کلاس یک هفته دیگر تمام می شود.)
همانطور که در این مثال میبینید فعل aufhören در جمله کاملا از هم باز شده. قسمت اصلی آن در جایگاه اصلی فعل (جایگاه دوم قرار دارد) اما پیشوند آن به آخر جمله رفته.
نکته مهم در مورد افعال عبارتی تفکیک پذیر این موضوع است که با وجود جدا شدن این دو بخش از هم معنای فعل هنوز همان معنای سابق است. پس باید بتوانید این افعال را به درستی شناسایی کنید تا معانی چنین جملاتی را درک کنید.
استفاده از افعال عبارتی یا phrasal در زبان آلمانی بسیار رایج است پس شناسایی این افعال هم بسیار مهم است. برای درک بهتر جایگاه افعال تفکیک پذیر مثال های بیشتری می زنیم:
Peter ruft sein Freund an. (پیتر با دوستش تماس گرفت.)
در این مثال از فعل anrufen (ساخته شده از an+rufen) به معنای تماس گرفتن استفاده شده. همانطور که می بینید دوباره قسمت اصلی فعل در جایگاه دوم و پیشوند فعل در انتهای جمله قرار گرفته.
Das sieht schön aus. (این قشنگ به نظر می رسد.)
در این مثال از فعل aussehen (ساخته شده از aus+sehen) به معنای “به نظر رسیدن” استفاده شده.
حالت سوالی بله/خیر برای افعال تفکیک پذیر
احتمالا از درس های قبل به خاطر دارید که برای ساختن حالت سوالی بله/خیر از یک جمله، جای فعل و فاعل آن را عوض می کردیم. برای افعال تفکیک پذیر هم همین روش را تکرار می کنیم. در مثال زیر سعی میکنیم در یک جمله ساده با استفاده از فعل mitkommen (ساخته شده از mit+kommen) به معنای همراه آمدن جمله سوالی بسازیم.
Du kommst mit. (تو همراه [من/ما] می آیی.)
برای ساختن شکل سوالی جای du و kommst را عوض می کنیم و جمله به این شکل در می آید؟
Kommst du mit? (آیا تو همراه [من/ما] می آیی؟)
حالت های دیگر
در برخی از شرایط گرامری در زبان آلمانی ممکن است فعل اصلی جمله به آخر جمله انتقال پیدا کند. در صورتی که این فعل تفکیک پذیر باشد به صورت به هم چسبیده در انتهای جمله آورده می شود.
در زبان آلمانی افعال قوی کدام ها هستند؟تمرین: در جملات زیر (بدون توجه به معنای جمله) سعی کنید افعال تفکیک پذیر را پیدا کنید:
Hans steht jeden Tag um 9.00 Uhr auf.
Morgen kaufe ich ein.
Der Film fängt um 19.15 Uhr an.
Wir nehmen immer daran teil.
