خانم های باردار در تمامی موارد درمان، تغذیه، فعالیت جسمانی و… شرایط متفاوتی با افراد عادی دارند. ممکن است برخی از خانم ها بخواهند در زمان بارداری برای ارتودنسی اقدام کنند. اما برای آنها سؤال باشد که این روش درمانی در دوره بارداری مشکل ساز است یا خیر؟
در پاسخ باید گفت که هیچ دلیلی برای صرف نظر کردن از درمان ارتودنسی وجود ندارد و حتی در زمان بارداری هم می توان برای ارتودنسی اقدام کرد. این روش درمانی کاملاً مطمئن و بی خطر است. ممکن است بیمار قبل از بارداری برای ارتودنسی اقدام کرده باشد و زمانی که براکت ها بر روی دندان ها نصب هستند، متوجه بارداری شود. در این صورت بیمار باید با دندانپزشک و همزمان با پزشک خود مشورت کند.
در دوره بارداری در تغذیه بانوان تغییراتی ایجاد می شود. مصرف برخی از مواد غذایی مناسب دوره بارداری نیست و در عین حال ممکن است عدم مصرف این نوع غذاها برای دندان ها مضر باشد. برای اطلاع از این موارد لازم است خانم های باردار زمان ارتودنسی با متخصص تغذیه صحبت کنند.
قبل، حین یا بعد از بارداری، بهترین دوره برای ارتودنسی کدام است؟
اینکه خانم های که در سنین بارداری قرار دارند چه وقت برای اصلاح مشکلات دندان های خود به متخصص ارتودنسی دندان مراجعه کنند همیشه یک چالش است. این خانم ها میتوانند از هر زمانی پیش، حین یا بعد از بارداری خود اقدام به درمان کنند. اما درمان ارتودنسی واقعا در کدام دوره بهتر است؟ پس ابتدا بگذارید انجام این درمان، قبل، حین و بعد از حاملگی را به صورت خلاصه بررسی کنیم.
قبل از بارداری
به نظر میرسد با توجه به اینکه خانم ها در این دوره از هر نظر آزاد تر هستند و دغدغه هایشان کمتر است، بهترین موقع انجام درمان، قبل از حامله شدن است. اگر برایتان مقدور باشد که قبل از اقدام به بارداری درمان خود را به اتمام برسانید خیلی خوب میشود. اما با این وجود اگر تحت درمان هستید و هنوز مدت درمان شما باقی مانده است نیز، فرصت خوبی برای بارداری و ادامه درمان است.
ارتودنسی در بارداری
خانم های زیادی وجود دارند که اتفاقا با آغاز حاملگی خود اقدام به انجام درمان ارتودنسی میکنند. با وجود برخی تغییرات گسترده طی این دوره که در بدن خانم ها ایجاد میشود، اما انجام این درمان حتی در این دوره هیچ محدودیتی به همراه ندارد.
بعد از بارداری
به دلیل اینکه درمانهای ارتودنسی نیازمند مراجعه زیاد به متخصصان و کلینیک هستند، مادر تا زمانی که فرزندش بزرگ نشود بهتر است که اقدام به درمان نکند. اگر کسی در خانه دارید که مراقب کودکتان باشد میتوانید طی جلسات ویزیت با خیال راحت به کلینیک بروید، اما اگر در نگهداری از فرزند خود تنها هستید انجام این درمان میتواند کمی دردسرساز شود.
مشکلات ارتودنسی در طی دوران بارداری
در طی دوران بلوغ (Puberty) و نیز بارداری، هیپرپلازی و یا بزرگ شدن بافت های لثه اتفاق می افتد. این بزرگ شدن لثه توسط چندین عامل شناخته شده سیستمیک و موضعی ایجاد می شود که مهمترین عامل سیستمیک، تغییرات هورمونی در طی بارداری می باشد. اگرچه حضور و وجود براکت های ارتودنسی به تنهایی عامل ایجاد التهاب لثه نمی باشد اما فاکتورهایی مثل حاملگی و نیز بهداشت ضعیف دندان در این دوران می تواند به همراه یکدیگر در ایجاد التهاب حاد لثه موثر باشد و حتی سبب پیشرفت به سوی بیماریهای پریودنتال گردد. اگر بیماری بهداشت دهانی ضعیف و نیز التهاب لثه داشته داشته باشد، عاقلانه است که شروع درمان ارتودنسی به بعد از بارداری موکول گردد. زیرا براکت های ارتودنسی می توانند به عنوان عاملی در تجمع و نگهداری پلاک های میکروبی در فرد عمل نمایند و در حضور التهاب خفیف لثه ای در یک فرد باردار به دلیل تغییرات هورمونی، سبب بدتر شدن شرایط لثه گردند. در صورتی که بهداشت دهان مناسب باشد ارتودنسی هیچ گونه منافاتی با بارداری ندارد.
به طور خلاصه علائم بیماری های لثه در این دوران عبارتست از :
- افزایش حجم یا التهاب لثه
- تحلیل لثه
آموزش و آگاهی دادن به بیمار باردار
در آمریکا در حدود 6 میلیون بارداری در طول سال اتفاق می افتد و حدود 1/4 این افراد انواع مختلفی از خدمات دندانپزشکی را دریافت می کنند. زنان با اطلاعات ناکافی از مراجعه به دندانپزشک در طی بارداری اجتناب می کنند. بسیاری صبر می کنند تا این دوران به اتمام رسیده و سپس به دندانپزشک مراجعه نمایند.
ملاحظات درمانی ارتودنسی و بارداری
ملاحظه نمودن موارد زیر در یک بیمار باردار بسیار مهم می باشد:
- گرفتن تاریخچه دقیق پزشکی ، دندانی و روانی – اجتماعی بیمار
- مشاوره با پزشک زنان در صورت وجود هرگونه مشکل در فرد باردار در طی بارداری و نیز در بارداری های قبلی
- ثبت انگیزه و اشتیاق بیمار در حفظ بهداشت دهان در قبل و طی بارداری
- عدم تجویز داروهای ضد درد غیر استروئیدی (تا حد امکان)
- بررسی دندان های کشیده شده در بیمار و اینکه دندان به چه علت کشیده شده است (بهداشت نامناسب – تروما و غیره)
- معاینه دقیق لثه و ثبت هرگونه خونریزی
- دادن نوبت در فواصل کمتر برای کنترل بهتر و بیشتر بافت های لثه
- اجتناب از تجویز رادیوگرافی در زمان بارداری
- در طی 3 ماه اول بارداری بسیاری از خانم ها دچار عادات بد غذایی و احساس تهوع مخصوصا در طی صبح می باشند به همین علت باید از دادن نوبت به بیمار باردار در صبح خودداری نمود.