جملات سوالی چطور ساخته می شوند؟
کلمات پرسشی
در زبان فرانسه مجموعه ای از کلمات پرسشی وجود دارد که نحوهٔ استفاده از آنها تقریبا با زبان انگلیسی یکسان است. برای پرسیدن زمان، مکان، فاعل و دلیل، کلمات پرسشی خاصی در زبان فرانسه وجود دارد که در ادامه، در قالب مثال، چند مورد از آنها را یاد می گیرید.
Où کجا
Où es-tu?
کجایی؟
Quand چه موقع
Quand est ton examen?
امتحانت کی برگزار می شود؟
À quelle heure چه ساعتی
À quelle heure est ton examen?
امتحانت چه ساعتی برگزار می شود؟
Qui چه کسی
Qui veut aller au cinéma?
چه کسی می خواهد به سینما برود؟
Avec qui با چه کسی
Avec qui vas-tu au cinéma?
با چه کسی می خواهی به سینما بروی؟
Comment چطور
Comment ça va?
حالت چطوره؟
Combien (de) چه مقدار
Combien de temps avez-vous ?
چقدر وقت دارید؟
Où کجا
Où habites-tu?
کجا زندگی می کنی؟
Pourquoi چرا
Pourquoi portes-tu ton uniform?
چرا یونیفرمت را پوشیدی؟
Quoi چی، چه
Quoi de neuf?
چه خبر؟
مطرح کردن سوال بدون کلمات پرسشی
گاهی برای سوال کردن، به کلمات پرسشی نیاز ندارید. این شیوه از سوال کردن، در زبان انگلیسی هم وجود دارد. در زبان فرانسه هم می توانید بدون استفاده از کلمات پرسشی و فقط جابه جا کردن فعل و فاعل و لحن کلام، جملات پرسشی بسازید.
مثلا جمله ٔ زیر را در نظر بگیرید که با جابه جا کردن کلمات، به جمله ٔ پرسشی تبدیل شده است:
Tu as des frères et des soeurs.
As-tu des frères et des soeurs?
این تکنیک، واژگون سازی نام دارد. به این دلیل که جایگاه فعل را برای ساخت سوال، جابه جا می کنید. این تکنیک بیشتر از همه برای فعل هایی مثل بودن (être) و داشتن (avoir) کاربرد دارد. البته کلمات پرسشی را فراموش نکنید. جابه جایی یا واژگون سازی فقط یکی از روش های ساخت جملات پرسشی در زبان فرانسه است.
لحن کلام در جملات پرسشی
ساخت جملات پرسشی فقط به استفاده از کلمات پرسشی و جابه جایی فعل محدود نمی شود. لحن کلام نیز در ساخت عبارت های پرسشی دارای اهمیت است و باید به آن توجه کنید. این تکنیک سوم، لحن یا آهنگ کلام نام دارد. لحن کلام در واقع نحوه ی بالا و پایین رفتن صدا هنگام ادای یک جمله است. با لحن کلام می توانید روی بخش هایی از جمله، بیشتر تاکید کنید و البته این کاری است که معمولا به طور ناخودآگاه انجام می دهیم.
برای پرسیدن سوال هم می توانید فقط از تغییر لحن استفاده کنید. البته این روش در گفتار کاربرد دارد و در نوشتار، اجرا نمی شود. با بالا بردن لحن کلام در انتهای جمله، می توانید جملات پرسشی را بسازید.
جادوی est-ce que
این کلمه یکی دیگر از کلمه های رایج در زبان فرانسه برای ساخت جملات پرسشی است. این کلمه به معنای «آیا» است. برای ساخت سوال با این کلمه، فقط کافی است آن را در ابتدای جمله قرار دهید.
Il y a des magasins.
چند مغازه وجود دارد.
Est-ce-qu’__il y a des magasins.
آیا مغازه ای وجود دارد؟
فراموش نکنید که در زبان فرانسه دو کلمه ی que il به qu’il تبدیل می شود. چون در این زبان، دو حرف صدادار نمی توانند کنار هم قرار بگیرند.
قانون مشابهی برای عبارت Qu’est-ce-que وجود دارد. این عبارت به معنای «چه» به کار می رود. برای ساخت جملات پرسشی، درست مثل «آیا»، این عبارت را در ابتدای جمله قرار می دهند. مثلا
Qu’est-ce-que tu fais?
چه کار می کنی؟
بسیاری از زبان آموزان، از اینکه این کلمه را به کار ببرند، هراس دارند چون تلفظ آن سخت است. ولی کلمه ای است که به راحتی می توانید از آن برای ساخت جملات پرسشی استفاده کنید.
یکی از جملات رایج در زبان فرانسوی جمله ی qu’est-ce que c’est? است. یعنی این چیست؟
نحوه سوالی کردن جملات
در زبان فرانسه دو روش بسیار ساده برای ساختن سوالات بله/خیر وجود دارد:
- اضافه کردن Est-ce-que
- تغییر جایگاه فعل و فاعل
اضافه کردن Est-ce-que
این روش در زبان فرانسه به مراتب رایج تر است. در این روش برای سوالی کردن یک جمله کافیست Est-ce-que (یه صورت تحت الفظی یعنی “آیا اینطورست که”) را به ابتدای جمله اضافه کنید. بقیه جمله بدون تغییر تکرار می شود. (تا حدی شبیه اضافه کردن “آیا” در فارسی) به مثال زیر توجه کنید:
Elle chante.
(او آواز می خواند.)
Est-ce-que elle chante?
(آیا او آواز می خواند.)
Il est un acteur.
(او یک بازیگر است.)
Est-ce-que Il est un acteur?
(آیا او یک بازیگر است؟)
نکته: برای جواب دادن به این سوالات باید از بله یا خیر استفاده کنید. این کلمات به زبان فرانسه به صورت زیر هستند:
Oui
/wi/(بله)
Non
/nɔ̃/(خیر)
تغییر جایگاه فعل و فاعل
همانطور که گفتیم روش اول به مراتب رایج تر است. اما در برخی موارد از این روش هم برای سوالی کردن جملات استفاده می شود. اهمیت این روش بیشتر در ساختن سوالات با کلمات سوالی است که بعدا یاد میگیریم.
ممکن است با این روش از زبان انگلیسی آشنا باشید. در این روش جای فعل و فاعل جمله را تغییر می دهید. یعنی فعلی که در جایگاه دوم جمله قرار دارد به جایگاه اول آورده می شود و فاعلی که در جایگاه اول است به جایگاه دوم می رود. بقیه جمله بدون تغییر باقی خواهد ماند.
نکته: بعد از تغییر جایگاه فعل و فاعل باید بین آنها از یک خط فاصله استفاده کرد. به مثال های زیر توجه کنید:
Elle chante.
(او آواز می خواند.)
est-il un acteur?
(آیا او یک بازیگر است؟)
Nous mangeons de la salade.
(ما سالاد می خوریم.)
Mangeons-nous de la salade?
(آیا ما سالاد می خوریم؟)
همانطور که می بینید در زبان فرانسه برای سوالی کردن جملات نیازی به فعل کمکی نیست (برخلاف انگلیسی).
نکته: در صورتی فعل شما به یک حرف صدادار ختم شود و فاعل هم با یک حرف صدادار شروع شود باید یک حرف –t- بین آنها اضافه کرد (که خوانده نمی شود). به مثال زیر توجه کنید:
elle chante.
(او آواز می خواند.)
Chante-t-elle?
(آیا او آواز می خواند.)
تمرین: جملات زیر را به دو روش گفته شده سوالی کنید:
Ce sont Nathan et Lucas. (آنها نیتن و لوکاس هستند.)
c’est une fleur. (این یک گل است.)
vous dansez (تو می رقصی.)