دلایل نوسانات وزنی روزانه در بدن ما چیست؟
نوسانات وزن در طول روز نرمال و طبیعی است و همه چیز بستگی به نوع غذا، مقدار غذا، نوشیدنی ها، ورزش و خواب شما دارد و طبق اطلاعات موجود؛ وزن میانگین یک فرد جوان ممکن است در طول روز حتی به اندازه یک کیلو نوسان داشته باشد و شاید متوجه شدید که در عرض یک یا دو روز به یکباره یک یا دو کیلو اضافه وزن داشته اید. این احتمالا به خاطر کم و زیاد شدن آب بدن است و کاملاً طبیعی است که این تغییرات را احساس کنید. اگر برنامه ی کاهش وزن یا تناسب اندام را دنبال می کنید، شاید دلیل نوسان وزن بدنتان را کاهش یا افزایش چربی بدانید. اما این فقط یک احتمال است و عوامل زیاد دیگری هستند که روی تغییرات روزانه در وزن بدنتان تأثیر می گذارند. متخصصان اندوکرینولوژی (غدد درون ریز و متابولیسم) می گویند برای بیشتر افراد تغییر وزن روزانه تا ۲/۵ کیلوگرم طبیعی است، اما با توجه به سایز افراد، این تغییر وزن می تواند به ۹ کیلوگرم هم برسد. اما دلیل این تغییر زیاد چیست؟ چه عواملی روی نوسان وزن بدن تأثیر دارند و باعث نگرانی یا ناامیدی ما می شوند؟ آیا این عوامل به کاهش یا افزایش وزن کمک می کنند؟شاید تغییرات هورمونی باعث تغییرات وزنی نشوند، اما این تغییرات می تواند باعث افزایش اشتها شوند. این افزایش مصرف مواد غذایی هم باعث احتباس بیشتر آب و وزن می شود. اگر در طول دوره قاعدگی قصد کنترل وزن خود را دارید، باید مواظب پرخوری باشید. چند روز مصرف مواد غذایی پرکالری و با چربی بالا می تواند تمام زحمات شما را بر باد دهد. اما چرا این تغییر رخ می دهد و چه عواملی باعث این نوسانات وزنی می شود؟
کمبود وزن هنگام صبح به خاطر کم آبی است
چنانچه در ساعدنیوز میخوانید و طبق اطلاعات موجود، افراد هنگامی که از خواب بیدار می شوند، وزن کم تری دارند زیرا بدن شان خشک و کم آب است. آب حدود 50 الی 60 درصد وزن بدن را تشکیل می دهد و هرگونه تغییر کوچکی در آن می تواند وزن ما را تحت تاثیر قرار دهد. به خاطر همین توصیه می کنند که شب ها قبل از خواب آب بنوشید یا چیزی نخورید یا حتی اگر می خواهید وزن کم کنید، شب به حمام بروید تا صبح روز بعد وزن کم تری داشته باشید. نکته مهم اینجاست که نباید در وزن کردن خودتان خیلی وسواس به خرج دهید و هر دقیقه این کار را انجام ندهید.
دلیل تغییر وزن در دوران قاعدگی
خانم ها معمولاً در دوران قاعدگی، ورم و نفخ بیشتری دارند و وزن آب بدن آن ها به خاطر تغییرات هورمونی، زیاد غذا خوردن یا ورزش نکردن و مشکلات روحی افزایش پیدا می کند. این نوسانات وزن موقتی هستند و ممکن است 3 الی 5 روز بعد از پریود هم ادامه داشته باشند؛ بنابراین ممکن است شما بسته به تایم قاعدگی تان، این نوسانات وزنی را به طور منظم تجربه کنید. باید در این زمان با خودتان مهربان باشید، زیرا این اتفاق طبیعی است و ربطی به سبک زندگی شما ندارد و برای همه رخ می دهد. ورزش باعث می شود تا عضلاتی که پاره و ملتهب شده اند، آب را داخل خودشان نگه دارند که همین باعث اضافه وزن می شود. البته که نگه داشتن آب در بدن در طول روز وزن را تغییر می دهد. کمبود آب هم می تواند باعث تغییر در وزن شود. احتمالا شما هم متوجه شده اید صبح ها که از خواب بیدار می شوید، و روی ترازو می روید، حال تان خوب می شود، زیرا وزنتان کم تر از همیشه است.
سدیم
مواد غذایی پر از نمک باعث احتباس آب می شوند. این آب اضافی باعث افزایش وزن می شود. بعضی افراد به سدیم حساس هستند و آب بیشتری را هم ذخیره می کنند. مسئله مهم این است که سدیم فقط از طریق نمک وارد غذای ما نمی شود. سدیم می تواند در مواد غذایی دیگر نیز به صورت پنهان قرار داشته باشد، مثل سس ها و مواد غذایی یخ زده. مصرف سوپ های کنسروشده یکی دیگر از علت های این مشکل است. حتی انواع کم کالری آن نیز حاوی سدیم زیادی هستند. سوپ های خانگی هم می توانند حاوی نمک اضافی باشند. اگر در حال رژیم گرفتن باشید و وعده های غذایی را با سوپ های کم کالری و پرنمک جایگزین کنید، متوجه افزایش وزن خود می شوید؛ دلیل آن افزایش احتباس آب در بدن است.
کربوهیدرات
اگر نان، پاستا، برنج و سایر کربوهیدرات های نشاسته ای مصرف می کنید، افزایش وزن شما ناشی از کربوهیدرات خواهد بود. برای هر گرم کربوهیدرات مصرفی، بدن ۳ گرم آب را ذخیره می کند. به همین دلیل اگر یک وعده پر از کربوهیدرات مصرف کنید وزن شما افزایش می یابد و این به خاطر افزایش ذخیره آب است نه افزایش چربی بدن. همچنین کربوهیدرات های فراوری شده نیز سرشار از سدیم هستند. به عنوان مثال یک وعده اسپاگتی و کوفته همراه با پنیر پارمزان باعث افزایش دریافت کربوهیدرات خواهد شد.
وزن مواد غذایی
میزان مواد غذایی هم می تواند باعث افزایش وزن شود. ماده غذایی که مصرف می کنید می تواند چند گرم یا چند کیلو وزن داشته باشد. آب درون مواد غذایی می تواند وزن شما را افزایش دهد. متخصصان معتقدند که مصرف ۲ فنجان آب درون مواد غذایی می تواند باعث افزایش نیم کیلویی وزن شود؛ بنابراین چه اتفاقی برای وزن شما می افتد؟ همه این وزن تبدیل به چربی نمی شود. کالری موجود در مواد غذایی یا به عنوان سوخت استفاده می شود یا اینکه به عنوان انرژی در بدن ذخیره می شود. مواد اضافی نیز از طریق ادرار و مدفوع از بدن خارج می شوند.
میزان کارکرد معده
انجام عمل دفع و فعالیت دستگاه گوارش باعث تغییر وزن می شود. مدفوع چقدر وزن دارد؟ در تحقیقی مشخص شده که انسان ها می توانند بین ۱۲۰ تا ۱۷۰ گرم مدفوع در طول روز تولید کنند. این کمتر از نیم کیلو است، اما سایر تحقیقات نشان می دهند که وزن متوسط مدفوع به طور متوسط در طی روز ۱۰۶ گرم است. البته کارکرد طبیعی معده نمی تواند باعث نوسانات شدید وزنی در طی روز بشود. به طور کلی زمان دفع کامل مواد غذایی از سیستم گوارشی چیزی بین ۴۰-۶۰ ساعت است. این زمان می تواند کاهش یابد اگر یک رژیم غذایی سرشار از فیبر داشته باشید.
ورزش کردن
ورزش کردن می تواند باعث تعریق و کاهش وزن شود. کارشناسان ورزشی تخمین می زنند که یک فرد در طی یک ساعت ورزش به طور متوسط ۶۰۰-۷۰۰ گرم مایع از دست می دهد؛ مخصوصا اگر یک فعالیت هوازی شدید باشد. البته این عدد می تواند با توجه به شرایط ورزشی و سایر عوامل تغییر کند. همچنین شما بعد از جلسه تمرینی با مصرف آب می توانید مایعات ازدست رفته را جایگزین کنید. البته سایر فعالیت های ورزشی مثل وزنه زدن هم می تواند باعث افزایش احتباس آب شود. وقتی وزنه می زنید تعدادی پارگی میکروسکوپی درون عضلات به وجود می آید. بدن برای ریکاوری و بازسازی خود از آب استفاده می کند و این پارگی ها متورم می شوند.
دارو ها
بعضی دارو ها باعث افزایش وزن می شوند. بخشی از آن ها باعث افزایش اشتها، افزایش احتباس آب و بعضی دیگر روی مکانیزم جذب و ذخیره گلوکز تأثیر می گذارند. این موضوع باعث افزایش میزان چربی در ناحیه میانی بدن می شود. اگر برای درمان دیابت، درمان فشار خون بالا، درمان تشنج و درمان میگرن از دارو استفاده می کنید شاهد افزایش چندین کیلوگرم وزن در طی ماه خواهید بود. اگر بعد از مصرف دارو متوجه افزایش ناگهانی وزن شدید با پزشک خود مشورت کنید. گاهی اوقات افزایش وزن طبیعی و قابل انتظار است، اما گاهی اوقات نشان دهنده مشکلی است.
چه زمانی وزن به حالت طبیعی برمی گردد؟
دلایل زیادی برای نوسانات وزنی در طی روز وجود دارد، اما اغلب آن ها به افزایش مصرف آب در بدن و عملکرد های طبیعی بدن ربط پیدا می کند؛ بنابراین هیچ نوع وزن طبیعی وجود ندارد. پس وقتی این تغییرات خیلی کوچک هستند نباید نگران باشید. می توانید ترازویی برای محاسبه درصد آب بدن خود بخرید تا بتوانید تغییرات سطح آب در طول ماه را مشاهده کنید. پس چه زمانی باید نگران تغییرات وزن در طی روز باشید؟ اگر این تغییرات خیلی زیاد باشد یا بیشتر از ۵-۷ روز ادامه پیدا کنند، شاید نشانه مشکل پزشکی یا افزایش کلی وزن بدن شما باشد. به یاد داشته باشید که افزایش وزن می تواند ناشی از افزایش چربی یا افزایش عضله باشد، بنابراین این افزایش وزن لزوما نمی تواند بد باشد.
بهترین زمان برای وزن کشی چه موقع است؟
برای وزن کشی توصیه می شود که هر دو هفته یکبار وزن کشی صورت گیرد که مقدار وزن کاهش داده شده مشخص شود. همچنین توصیه می گردد که وزن کشی قبل از مصرف صبحانه و بعد از اجابت مزاج یا حدود ۲ ساعت پس از صبحانه و یا عصر قبل از مصرف میان وعده عصر باشد. لازم است که همیشه از یک ترازو برای وزن کشی استفاده گردد.
بهترین ورزش ها برای کنترل و کاهش وزن
ورزش یکی از عوامل موثر در سلامتی بدن و شادابی روح است. نتایج تحقیقات متعدد نشان می دهد گرچه برای دستیابی به یک اندام موزون، تغذیه متعادل و متنوع لازم است ولی کافی نیست چرا که تغذیه متعادل یک روی سکه بوده و روی دیگر این سکه تحرک و فعالیت بدنی منظم و مداوم است.
پیاده روی و کاهش وزن
از میان انواع ورزش ها، پیاده روی در زمین های هموار و با شیب نه چندان زیاد به ویژه برای کسانی که تازه ورزش را آغاز کرده اند، تمرین بسیار مناسبی است و تقریبا برای همه افراد میسر است.در آغاز این ورزش باید از روزانه 2 تا 3 کیلومتر شروع شود و به تدریج به میزان و سرعت آن افزوده گردد و اگر وضعیت فرد اجازه بدهد پس از مشاوره با پزشک خود می تواند گاهی در فواصل پیاده روی تا 5 دقیقه اقدام به دویدن هم بکند البته در صورتی که این اقدام موجب هیچ گونه ناراحتی و تنگی نفس و تجاوز تعداد ضربان قلب از 110 مرتبه در دقیقه نباشد.
دویدن و کاهش وزن
گر قصد کم کردن وزن خود را دارید ، دویدن گامی است بزرگ برای رسیدن به وزن ایده آلتان. از ﻧﻈﺮ ﺳﻮزاﻧﺪن ﮐﺎﻟﺮی در دﻗﯿﻘﻪ، دوﯾﺪن ﭘﺲ از اﺳﮑﯽ اﺳﺘﻘﺎﻣﺘﯽ در ﺟﺎﯾﮕﺎه دوم ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد. ﭼﻮن ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ زودی ھﺎ ﺑﺮای رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﻣﻐﺎزه ھﺎ اﺳﮑﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﭘﺲ دوﯾﺪن ﺑﮫﺘﺮﯾﻦ ورزش برای سوزاندن ﭼﺮﺑﯽ ﺑﺪن اﺳﺖ. اﮔﺮ ﺗﻼش ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﺟﻠﻮی اﺷﺘﮫﺎی ﺑﯽ ﺣﺪ و ﺣﺼﺮ ﺧﻮد را ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ ﺧﺒﺮ ﺧﻮش اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ دوﯾﺪن اﺷﺘﮫﺎی ﺷﻤﺎ را ﮐﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ.
دوچرخه سواری و کاهش وزن
دوچرخه سواری سرعت متابولیسم بدن را تا ساعت ها پس از انجام آن بالا می برد، در نتیجه بدن حتی پس از ورزش هم به سوزاندن کالری ها ادامه می دهد. ورزش دوچرخه سواری در هر 10 دقیقه بین 35 تا 130 کالری بسته به سرعت رکاب زدن و وزن شما کالری مصرف می کند. بنابراین دوچرخه سواری یک راه مناسب برای کاهش وزن است.
تمرینات قدرتی و کاهش وزن
هنگامی که صحبت از تمرینات بدنسازی و وزنه برداری می شود، ذهن افراد به سمت بدن های عضلانی و ماهیچه هایی حجیم و بزرگ می رود. ولی تمرینات قدرتی مانند کار کردن با وزنه فقط به افزایش حجم ماهیچه ها محدود نمی شود بلکه فواید بیشماری دارند. از جمله فواید ورزش های قدرتی افزایش متابولیسم ( سوخت و ساز )بدن است. وﻗﺘﯽ وزﻧﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ، ﺑﺪن ﺗﺎن ﺑﺎﻓﺖ ﻣﺎھﯿﭽﻪ ﺑﺪون ﭼﺮﺑﯽ ﻣﯽ ﺳﺎزد ﮐﻪ از ﻟﺤﺎظ ﺳﻮﺧﺖ و ﺳﺎز ﻓﻌﺎل ﺗﺮ از ﭼﺮﺑﯽ اﺳﺖ. وﻗﺘﯽ ﻋﻀﻼت اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ، ﺳﻮﺧﺖ و ﺳﺎز ھﻢ ﺑﺎﻻ ﻣﯽ رود ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ در طﻮل روز ﮐﺎﻟﺮی ھﺎی ﺑﯿﺸﺘﺮی را ﻣﯽ ﺳﻮزاﻧﯿﺪ. ﺗﻤﺮﯾﻦ ﻗﺪرﺗﯽ ﻣﻨﻈﻢ ، ﺑﻪ اﻧﺪازه ورزش های هوازی ( ﻗﻠﺒﯽ-عروقی) ﺑﺮای ﺳﻮزاﻧﺪن ﭼﺮﺑﯽ و ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ شدن اندام ﻣﮫﻢ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.
سوزاندن کالری و کاهش وزن با ورزش شنا
شنا کالری زیادی را ، حدود 500 تا 650 در ساعت می سوزاند که بستگی دارد به اینکه با چه سرعتی شنا می کنید و چقدر شناور هستید ( هر چه چربی تان بیشتر باشد ، بیشتر شناور می مانید و برای شنا کالری کمتری نیاز دارید) . تحقیق اولیه بر روی شنا و مصرف کالری نشان داده است که شنا، حدود 89 % کالری سوزانده شده در طی دویدن و 97% کالری سوزانده در طی دوچرخه سواری در یک دوره زمانی مشابه را می سوزاند. به بیان دیگر ، شنا حدود 11% کمتر از دویدن اما تنها 3% کمتر از دوچرخه سواری می سوزاند. در نتیجه ورزش شنا هم راهی موثر برای کنترلو کاهش وزن می باشد.
بنابراین عوامل دیگری هم وجود دارد که به صورت روزانه روی وزن شما تأثیر می گذارند. امیدوارم از محتوای کنترل وزن نهایت لذت را برده باشید و برای کسانی که به تناسب اندام خود اهمیت میدهند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به دنیای ورزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.