سوره ملک و فضائل آن
نام گذاری این سوره به « ملک » و «تبارک» به دلیل وجود این دو کلمه در نخستین آیه آن است. هدف اصلی سوره ملک را بیان عمومیت ربوبیت خدا برای تمام عالم و انذار به معاد دانسته اند. این سوره با تحسین خداوند در مورد فرمانروایی و حاکمیت و قدرت مطلقه او آغاز می شود و در آیه دوم، آفرینش و مرگ و حیات را در جهت آزمایش الهی و انتخاب اصلح، ذکر می کند.آیات اول و دوم این سوره را از آیات مشهور سوره ملک دانسته اند. در فضیلت تلاوت این سوره آمده است هر كس در شب سوره ملک را قرائت كند، اجری مانند احیای شب قدر خواهد داشت.
متن و ترجمه سوره ملک
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
تَبَارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْمُلْکُ وَهُوَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ﴿١﴾
الَّذِی خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَیَاةَ لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلا وَهُوَ الْعَزِیزُ الْغَفُورُ ﴿٢﴾
الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ طِبَاقًا مَا تَرَى فِی خَلْقِ الرَّحْمَنِ مِنْ تَفَاوُتٍ فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرَى مِنْ فُطُورٍ ﴿٣﴾
ثُمَّ ارْجِعِ الْبَصَرَ کَرَّتَیْنِ یَنْقَلِبْ إِلَیْکَ الْبَصَرُ خَاسِئًا وَهُوَ حَسِیرٌ ﴿٤﴾
وَلَقَدْ زَیَّنَّا السَّمَاءَ الدُّنْیَا بِمَصَابِیحَ وَجَعَلْنَاهَا رُجُومًا لِلشَّیَاطِینِ وَأَعْتَدْنَا لَهُمْ عَذَابَ السَّعِیرِ ﴿٥﴾
وَلِلَّذِینَ کَفَرُوا بِرَبِّهِمْ عَذَابُ جَهَنَّمَ وَبِئْسَ الْمَصِیرُ ﴿٦﴾
إِذَا أُلْقُوا فِیهَا سَمِعُوا لَهَا شَهِیقًا وَهِیَ تَفُورُ ﴿٧﴾
تَکَادُ تَمَیَّزُ مِنَ الْغَیْظِ کُلَّمَا أُلْقِیَ فِیهَا فَوْجٌ سَأَلَهُمْ خَزَنَتُهَا أَلَمْ یَأْتِکُمْ نَذِیرٌ ﴿٨﴾
قَالُوا بَلَى قَدْ جَاءَنَا نَذِیرٌ فَکَذَّبْنَا وَقُلْنَا مَا نَزَّلَ اللَّهُ مِنْ شَیْءٍ إِنْ أَنْتُمْ إِلّا فِی ضَلالٍ کَبِیرٍ ﴿٩﴾
وَقَالُوا لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا کُنَّا فِی أَصْحَابِ السَّعِیرِ ﴿١٠﴾
فَاعْتَرَفُوا بِذَنْبِهِمْ فَسُحْقًا لأصْحَابِ السَّعِیرِ ﴿١١﴾
إِنَّ الَّذِینَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَیْبِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ کَبِیرٌ ﴿١٢﴾
وَأَسِرُّوا قَوْلَکُمْ أَوِ اجْهَرُوا بِهِ إِنَّهُ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ﴿١٣﴾
أَلا یَعْلَمُ مَنْ خَلَقَ وَهُوَ اللَّطِیفُ الْخَبِیرُ ﴿١٤﴾
هُوَ الَّذِی جَعَلَ لَکُمُ الأرْضَ ذَلُولاً فَامْشُوا فِی مَنَاکِبِهَا وَکُلُوا مِنْ رِزْقِهِ وَإِلَیْهِ النُّشُورُ ﴿١٥﴾
أَأَمِنْتُمْ مَنْ فِی السَّمَاءِ أَنْ یَخْسِفَ بِکُمُ الأرْضَ فَإِذَا هِیَ تَمُورُ ﴿١٦﴾
أَمْ أَمِنْتُمْ مَنْ فِی السَّمَاءِ أَنْ یُرْسِلَ عَلَیْکُمْ حَاصِبًا فَسَتَعْلَمُونَ کَیْفَ نَذِیرِ ﴿١٧﴾
وَلَقَدْ کَذَّبَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَکَیْفَ کَانَ نَکِیرِ ﴿١٨﴾
أَوَلَمْ یَرَوْا إِلَى الطَّیْرِ فَوْقَهُمْ صَافَّاتٍ وَیَقْبِضْنَ مَا یُمْسِکُهُنَّ إِلّا الرَّحْمَنُ إِنَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ بَصِیرٌ ﴿١٩﴾
أَمْ مَنْ هَذَا الَّذِی هُوَ جُنْدٌ لَکُمْ یَنْصُرُکُمْ مِنْ دُونِ الرَّحْمَنِ إِنِ الْکَافِرُونَ إِلا فِی غُرُورٍ ﴿٢٠﴾
أَمْ مَنْ هَذَا الَّذِی یَرْزُقُکُمْ إِنْ أَمْسَکَ رِزْقَهُ بَلْ لَجُّوا فِی عُتُوٍّ وَنُفُورٍ ﴿٢١﴾
أَفَمَنْ یَمْشِی مُکِبًّا عَلَى وَجْهِهِ أَهْدَى أَمْ مَنْ یَمْشِی سَوِیًّا عَلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ ﴿٢٢﴾
قُلْ هُوَ الَّذِی أَنْشَأَکُمْ وَجَعَلَ لَکُمُ السَّمْعَ وَالأبْصَارَ وَالأفْئِدَةَ قَلِیلا مَا تَشْکُرُونَ ﴿٢٣﴾
قُلْ هُوَ الَّذِی ذَرَأَکُمْ فِی الأرْضِ وَإِلَیْهِ تُحْشَرُونَ ﴿٢٤﴾
وَیَقُولُونَ مَتَى هَذَا الْوَعْدُ إِنْ کُنْتُمْ صَادِقِینَ ﴿٢٥﴾
قُلْ إِنَّمَا الْعِلْمُ عِنْدَ اللَّهِ وَإِنَّمَا أَنَا نَذِیرٌ مُبِینٌ ﴿٢٦﴾
فَلَمَّا رَأَوْهُ زُلْفَةً سِیئَتْ وُجُوهُ الَّذِینَ کَفَرُوا وَقِیلَ هَذَا الَّذِی کُنْتُمْ بِهِ تَدَّعُونَ ﴿٢٧﴾
قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ أَهْلَکَنِیَ اللَّهُ وَمَنْ مَعِیَ أَوْ رَحِمَنَا فَمَنْ یُجِیرُ الْکَافِرِینَ مِنْ عَذَابٍ أَلِیمٍ ﴿٢٨﴾
قُلْ هُوَ الرَّحْمَنُ آمَنَّا بِهِ وَعَلَیْهِ تَوَکَّلْنَا فَسَتَعْلَمُونَ مَنْ هُوَ فِی ضَلالٍ مُبِینٍ ﴿٢٩﴾
قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُکُمْ غَوْرًا فَمَنْ یَأْتِیکُمْ بِمَاءٍ مَعِینٍ ﴿٣٠﴾
به نام خداوند بخشنده بخشایشگر
پربركت و زوالناپذیر است كسى كه حكومت جهان هستى به دست اوست، و او بر هر چیز تواناست. (۱)
آن كس كه مرگ و حیات را آفرید تا شما را بیازماید كه كدام یك از شما بهتر عمل مىكنید، و او شكستناپذیر و بخشنده است. (۲)
همان كسى كه هفت آسمان را بر فراز یكدیگر آفرید; در آفرینش خداوند رحمان هیچ تضاد و عیبى نمىبینى! بار دیگر نگاه كن، آیا هیچ شكاف و خللى مشاهده مىكنى؟! (۳)
بار دیگر (به عالم هستى) نگاه كن، سرانجام چشمانت (در جستجوى خلل و نقصان ناكام مانده) به سوى تو باز مىگردد در حالى كه خسته و ناتوان است! (۴)
ما آسمان پایین (نزدیك) را با چراغهاى فروزانى زینت بخشیدیم، و آنها ( شهابها ) را تیرهایى براى شیاطین قرار دادیم، و براى آنان عذاب آتش فروزان فراهم ساختیم! (۵)
و براى كسانى كه به پروردگارشان كافر شدند عذاب جهنم است، و بد فرجامى است! (۶)
هنگامى كه در آن افكنده شوند صداى وحشتناكى از آن مىشنوند، و این در حالى است كه پیوسته مىجوشد! (۷)
نزدیك است (دوزخ) از شدت غضب پاره پاره شود; هر زمان كه گروهى در آن افكنده مىشوند، نگهبانان دوزخ از آنها مىپرسند: «مگر بیمدهنده الهى به سراغ شما نیامد؟!» (۸)
مىگویند: «آرى، بیمدهنده به سراغ ما آمد، ولى ما او را تكذیب كردیم و گفتیم: خداوند هرگز چیزى نازل نكرده، و شما در گمراهى بزرگى هستید!» (۹)
و مىگویند: «اگر ما گوش شنوا داشتیم یا تعقل مىكردیم، در میان دوزخیان نبودیم!» (۱۰)
اینجاست كه به گناه خود اعتراف مىكنند; دور باشند دوزخیان از رحمت خدا! (۱۱)
(اما) كسانى كه از پروردگارشان در نهان مىترسند، مسلما آمرزش و پاداش بزرگى دارند! (۱۲)
گفتار خود را پنهان كنید یا آشكار (تفاوتى نمىكند)، او به آنچه در سینههاست آگاه است! (۱۳)
آیا آن كسى كه موجودات را آفریده از حال آنها آگاه نیست؟! در حالى كه او (از اسرار دقیق) باخبر و آگاه است! (۱۴)
او كسى است كه زمین را براى شما رام كرد، بر شانههاى آن راه بروید و از روزیهاى خداوند بخورید; و بازگشت و اجتماع همه به سوى اوست! (۱۵)
آیا خود را از عذاب كسى كه حاكم بر آسمان است در امان مىدانید كه دستور دهد زمین بشكافد و شما را فرو برد و به لرزش خود ادامه دهد؟! (۱۶)
یا خود را از عذاب خداوند آسمان در امان مىدانید كه تندبادى پر از سنگریزه بر شما فرستد؟! و بزودى خواهید دانست تهدیدهاى من چگونه است! (۱۷)
كسانى كه پیش از آنان بودند (آیات الهى را) تكذیب كردند، اما (ببین) مجازات من چگونه بود! (۱۸)
آیا به پرندگانى كه بالاى سرشان است، و گاه بالهاى خود را گسترده و گاه جمع مىكنند، نگاه نكردند؟! جز خداوند رحمان كسى آنها را بر فراز آسمان نگه نمىدارد، چرا كه او به هر چیز بیناست! (۱۹)
آیا این كسى كه لشكر شماست مىتواند شما را در برابر خداوند یارى دهد؟ ولى كافران تنها گرفتار فریبند! (۲۰)
یا آن كسى كه شما را روزى مىدهد، اگر روزیش را بازدارد (چه كسى مىتواند نیاز شما را تامین كند)؟! ولى آنها در سركشى و فرار از حقیقت لجاجت مىورزند! (۲۱)
آیا كسى كه به رو افتاده حركت مىكند به هدایت نزدیكتر است یا كسى كه راستقامت در صراط مستقیم گام برمىدارد؟! (۲۲)
بگو: «او كسى است كه شما را آفرید و براى شما گوش و چشم و قلب قرار داد; اما كمتر سپاسگزارى مىكنید!» (۲۳)
بگو: «او كسى است كه شما را در زمین آفرید و به سوى او محشور مىشوید!» (۲۴)
آنها مىگویند: «اگر راست مىگویید این وعده قیامت چه زمانى است؟!» (۲۵)
بگو: «علم آن تنها نزد خداست; و من فقط بیمدهنده آشكارى هستم!» (۲۶)
هنگامى كه آن (وعده الهى) را از نزدیك مىبینند، صورت كافران زشت و سیاه مىگردد، و به آنها گفته مىشود: «این همان چیزى است كه تقاضاى آن را داشتید»! (۲۷)
بگو: «به من خبر دهید اگر خداوند مرا و تمام كسانى را كه با من هستند هلاك كند، یا مورد ترحم قرار دهد، چه كسى كافران را از عذاب دردناك پناه مىدهد؟!» (۲۸)
بگو: «او خداوند رحمان است، ما به او ایمان آورده و بر او توكل كردهایم; و بزودى مىدانید چه كسى در گمراهى آشكار است!» (۲۹)
بگو: «به من خبر دهید اگر آبهاى (سرزمین) شما در زمین فرو رود، چه كسى مىتواند آب جارى و گوارا در دسترس شما قرار دهد؟!» (۳۰)
شأن نزول سوره ملک
درباره شأن نزول آیه ۱۳ سوره ملک «وَأَسِرُّ وا قَوْلَكُمْ أَوِ اجْهَرُ وا بِهِ ۖ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ ؛ و [اگر] سخن خود را پنهان داريد، يا آشكارش نماييد، در حقيقت وى به راز دلها آگاه است.» به نقل از ابن عباس آمده است: این آیه در مورد مشرکانی یا منافقانی است که در حق پیغمبر(ص) ناروا و ناسزا می گفتند و به یکدیگر سفارش می کردند که آهسته سخن گویید که به گوش محمد و اصحاب او نرسد؛ ولی جبرئیل آن حضرت را از حرف های آنان آگاه ساخت و بر این نکته تأکید کرد چه سخن به آهستگی گویید چه با صدای بلند، خدا به باطن شما آگاه است.
فضیلت سوره ملک
در فضیلت تلاوت سوره ملک روایات متعددی وارد شده است. از پیامبر(ص) روايت شده هر كس در شب سوره ملک را قرائت كند، اجری مانند احیای شب قدر را خواهد داشت. در سیره رسول خدا(ص) آمده است، هر شب پیش از خواب این سوره را قرائت می كرد. در حدیثی دیگر از پیامبر نقل شده، سوره ملک از طرف قاری و صاحب این سوره در روز قیامت مجادله می كند و برای او طلب آمرزش و مغفرت می كند.از امام باقر (ع) نیز روایت شده سوره ملک، مانع از عذاب قبر می شود. من پس از نماز عشاء خود به حالت نشسته آن را قرائت می كنم و پدرم امام سجاد (ع) در شب و روز این سوره را قرائت می كرد.در برخی روایات برای قرائت این سوره خواصی چون امنیت شفاعت و بخشش،، دور کردن وحشت قبر و غفران برای اموات،ذکر شده است.
آشنایی با سوره قدر و فضیلت آن
