آنچه باید درباره استفاده درست از آرام پز و زودپز بدانید
در دنیای پر شتاب امروزی، پخت و پز هم تغییراتی داشته است. دیگ های سنگی و مسی، یا حتی قابلمه های معمولی سال ها قبل، جایشان را به زودپز و آرامپزهایی داده اند که زمان پخت غذا را با سرعت یا عادات زندگی ما تنظیم می کنند. اما برای استفاده بهتر از این وسایل قواعدی وجود دارد که بهتر است بدانید.
آرام پز
یک آرام پز می تواند زندگی را با آسایش بیشتری همراه کند. مواد غذایی را قبل از بیرون رفتن از خانه در آن بریزید و بعد از بازگشت، غذای جا افتاده تحویل بگیرید.
آرام پز مواد غذایی را به آهستگی و در حرارت کم ـ معمولاً بین 75 تا 135 درجه سانتی گراد ـ می پزد. حرارت کم موجب می شود که قطعات گوشت حتی اگر گوشت بسیار عالی هم نباشد، نرم و خوش خوراک شود و آب کمتری از دست بدهد.
نکاتی درباره استفاده درست از آرام پز و زودپز
برای اطمینان از سلامت غذا، درجه آرام پز باید در حدی باشد که بتواند غذا را به آرامی و بدون نیاز به رسیدگی تهیه کند و از طرفی باید آن قدر سریع باشد تا موجب فاسد شدن غذا نشود.
برای اطمینان از این که درجه حرارت برای غذایی که تهیه می کنید از هر جهت سالم و مطمئن است، قبل از پخت هر غذایی، آرام پز را با این روش امتحان کنید. آرام پز را با حدود 2 لیتر آب نیم گرم پر کنید. به مدت 8 ساعت آن را روی درجه پایین قرار دهید. با استفاده از یک دماسنج مناسب دمای آب را اندازه بگیرید. این کار را باید سریع انجام دهید چون به محض برداشتن در ظرف، دما به سرعت کاهش می یابد. دمای آب باید 85 درجه سانتی گراد باشد. اگر دما از این حد بیشتر باشد، به این معنا ست که اگر غذایی را به مدت 8 ساعت و بدون به هم زدن در آن بپزیم، غذا بیش از حد پخته یا آب خود را از دست می دهد. اگر حرارت آب کمتر از 85 باشد، به این معناست که آرام پز شما به دمای مناسب نمی رسد و امکان فاسد شدن غذا در آن وجود دارد.آرام پز هایی که دارای ظرف سرامیک هستند نه تنها راحت تمیز می شوند، بلکه شما می توانید مواد غذایی را آماده کنید و ظرف را در یخچال بگذارید و در زمان مناسب آن را مصرف کنید.گرم کردن مجدد غذا در آرام پز به هیچ وجه توصیه نمی شود. ظرف آرام پز را هرگز کمتر از نصف آن و بیشتر از دو سوم گنجایش پر نکنید.در آرام پز، سبزیجات کندتر از گوشت و مرغ می پزد بنابراین اول سبزیجات را در ته و دور ظرف قرار دهید و سپس گوشت را اضافه کنید و مواد را با مایعی نظیر آب، آب گوشت یا مرغ یا سس بپوشانید.
زودپز
زودپز وسیله ای کاراتر است و به دلیل افزایش حرارت و کاهش زمان پخت و حفظ آب درون مواد غذایی بهترین وسیله ای است که برای پخت غذا می توان از آن استفاده کرد. زودپزها غذا را نرم و لذیذ می پزند، با مصرف کمترین میزان انرژی. به همین جهت، استفاده از آنها به هر شکلی به صرفه است. اما باید احتیاط کافی را در استفاده از زودپز به کار ببندید. هنگام خرید زودپز از فروشنده بخواهید تا طرز استفاده صحیح از محصول را به طور کامل به شما آموزش دهد. قبل از استفاده هم دستورالعمل و دفترچه راهنمای محصول را به دقت بخوانید.
زود پزهای مجهز به قفل ایمنی را انتخاب کنید و پس از اتمام پخت و خاموش کردن شعله گاز سوپاپ اطمینان را برای خروج بخار آزاد کنید.
آرام پز و زودپز کدام برای طبخ غذا بهتر هستند
در محل اتصال درپوش به بدنه زودپز، حلقه ای لاستیکی وجود دارد که از خارج شدن بخار آب جلوگیری می کند. روی درپوش زودپز یک دریچه اطمینان وجود دارد. وقتی فشار بخار آب به حدی می رسد که ظرف نمی تواند آن را تحمل کند، این دریچه باز می شود تا بخار آب از آن خارج شود. قبل از بستن در زودپز سوپاپ یا دریچه اطمینان و روزنه خروج بخار را بررسی کنید و از باز بودن آن مطمئن شوید. در صورت لزوم و وجود پارگی و خرابی، حلقه لاستیکی را تعویض کنید. در این زودپزها موارد ایمنی در نظر گرفته شده و در صورت زیاد شدن فشار بخار، در زودپز جدا نمی شود و محتویات ظرف در آشپزخانه پخش نمی گردد. در این زودپزها، نشانه اولیه بالا رفتن بیش از حد فشار، صدایی شبیه سوت است که فرد را از خطر مطلع می کند. در صورت عدم توجه افراد و ادامه این روند شیر خروج فشار اضطراری فعال می شود. برای پیشگیری از این اتفاق یک شیر خروج فشار اضطراری در نظر گرفته شده است که در صورت بالا رفتن بیش از حد فشار، فعال می شود.
آرام پز یا زودپز کدام نوع برای طبخ غذا بهتر است
حرارت دادن بیش از حد ترکیب های موجود در خورش ها هم می تواند باعث تخریب برخی از ویتامین های موجود در آن ها مانند ویتامین C شود اما این حرارت، باعث تخریب پروتئین، فیبر یا حتی برخی ویتامین های مقاوم تر مانند ویتامین های گروه B نمی شود. ضمن اینکه برخی ترکیب های موجود در مواد غذایی مانند ترکیب های موجود در گوشت ها، حبوبات یا حتی سبزی ها طی فرآیند آرام پز شدن، وارد آب خورش می شوند. از آنجا که ما آب خورش ها را همراه سایر ترکیب های آن ها مصرف می کنیم، حجم بالایی از ریزمغذی ها و درشت مغذی ها را به بدنمان می رسانیم. به این ترتیب، هرچند آرام پز کردن، بخشی از ویتامین های مواد غذایی را از بین می برد، اما روش کاملا مطرودی برای پخت غذا مخصوصا برای افرادی که زمان کافی برای پخت وپز ندارند، محسوب نمی شود.
زودپزها به دلیل کوتاهی مدت زمان پخت غذا و کاهش مدت زمان قرار گرفتن در معرض حرارت و حفظ آب درون مواد غذایی، خواص غذاها را تا حدود زیادی حفظ می کنند؛ اما از طرفی پختن غذا در زودپز مانند شمشیر دولبه است چرا که از یک سو به دلیل اینکه غذا در مدت زمان کمتری پخته می‌شود، تخریب ویتامینها کاهش پیدا می کند ولی از سوی دیگر، درجه حرارت و فشار بالای زودپز باعث تخریب سریعتر ویتامینها می‌شود. البته در مجموع به دلیل اینکه غذا در زودپز سریعتر پخته می‌شود و ترکیبهای آن کمتر در معرض هوا قرار میگیرند، اثر مخرب بر ویتامینها کمتر از پخت غذا در آرامپز یا به روش‌های پخت معمولی است.
