رزومه ۲۱ بازیگر زن پس از انقلاب به همراه بهترین فیلم‌هایی که در آن‌ها نقش آفرینی کرده‌اند:
۱. لیلا حاتمی
دختر علی حاتمی و زری خوشکام. بازیگری را در اوایل کودکی و با نقشی کوتاه در کمال الملک آغاز کرد. در سال ۱۳۷۱ در فیلم دلشدگان در نقش شاهزاده ترک نابینا ایفای نقش کرد و چهره‌اش مورد توجه اهالی سینما قرار گرفت.
در سال ۱۳۷۵ با فیلم لیلا در اندازه‌های یک پدیده سینمایی جلوه‌گر شد. ارتفاع پست و ایستگاه متروک کارنامه او را غنی‌تر کردند. ازدواج و مادر شدنش او را دو سه سالی از عرصه سینما دور ساخت، اما در دهه ۸۰ بار دیگر به سطح اول سینمای ایران بازگشت.
دو سیمرغ بلورین و عضویت هیات داوران جشنواره کن از اتفاقات مهم کارنامه او هستند. او در دهه ۹۰ هم خودش را به عنوان بازیگری مهم و صاحب سبک به دیگران قبولانده است. او در ۴۶ سالگی هنوز بالاترین دستمزد را در بین بازیگران میگیرد و فیلم هایش عموما با اقبال گسترده مردم و اهالی سینما مواجه میشوند.
مهمترین فیلم ها: لیلا (۱۳۷۵)، شیدا (۱۳۷۷)، ارتفاع پست (۱۳۸۰)، بی پولی (۱۳۸۷)، سعادت آباد (۱۳۸۹)، جدایی نادر از سیمین (۱۳۹۰)، در دنیای تو ساعت چند است (۱۳۹۲)، من (۱۳۹۴)، رگ خواب (۱۳۹۵).
۲. نیکی کریمی
در سال ۱۳۶۹ با فیلم عروس در جشنواره فجر حاضر شد. در حالی که تنها ۱۸ سال داشت به عنوان یک پدیده سینمایی مورد توجه قرار گرفت. موفقیت تجار این فیلم او را مورد توجه شدید فیلمسازان قرار داد، اما توانست در اوج جوانی با انتخاب‌های خاص جایگاه خود را تثبیت کند. بازی در دو فیلم پیاپی از مهرجویی و سپس دو فیلم از حاتمی کیا اعتبار او را مضاعف کرد.
او طی ۲۸ سال حضور در سطح سینمای ایران به جز برخی زمان‌های کوتاه همیشه از بازیگران مطرح و جریان ساز ایران بوده که در عرصه کارگردانی هم سه فیلم نسبتا موفق ساخته است. او چهار جایزه بین المللی بازیگری هم از جشنواره‌های نانت، سن سباستین، قاهره و تائورمینا به دست آورده است. او ۴۷ ساله است.
مهمترین فیلم ها: عروس (۱۳۶۹)، سارا (۱۳۷۰)، پری (۱۳۷۲)، بوی پیراهن یوسف (۱۳۷۳)، برج مینو (۱۳۷۳)، دو زن (۱۳۷۷)، نیمه پنهان (۱۳۸۰)، دیوانه از قفس پرید (۱۳۸۱).
۳. هدیه تهرانی
با فیلم سلطان وارد عرصه بازیگری شد. شیوه خونسرد و با اعتماد به نفسش در نقش آفرینی مورد توجه نسل جوان قرارگرفت او در یک دوره ۷ ساله به مهمترین ستاره سینمای ایران بدل شد. در این دوره دوبار هم برنده سیمرغ بلورین فجر شد. از سال ۸۳، اما حضورش در سینما کمرنگ شد و به دنبال علایق دیگرش در عرصه‌های دکوراسیون و محیط زیست و گردشگری رفت. طی یک دهه گذشته تعداد انگشت شماری فیلم بازی کرده است. او ۴۶ ساله است.
مهمترین فیلم ها: سلطان (۱۳۷۵)، غریبانه (۱۳۷۷)، قرمز (۱۳۷۷)، شوکران (۱۳۷۸)، پارتی (۱۳۷۹)، کاغذ بی خط (۱۳۸۰)، چهارشنبه سوری (۱۳۸۳)، بدون تاریخ بدون امضا (۱۳۹۵).
۴. مهناز افشار
شباهتش با فائقه آتشین راهگشای او به سینمای تجاری و روی جلد نشریات عامه پسند شد. در اوخر دهه ۷۰ و در حالی که تنها ۲۱ سال داشت. اما از میانه دهه ۸۰ تلاش کرد در میان کمدی رمانتیک‌های کم خرج پرفروش، در آثار جدی‌تر هم اهر شود و با تکیه بر استعداد غریزی‌اش توانست جای پای خود را میان ستاره‌های مهم سینمای ایران محکم کند.
محبوبیت او از طوفان حاشیه‌های سیاسی مربوط به ازدواجش جان سالم به در برد و حالا از موفق‌ترین بازیگران سینمای ایران است. او به طور متوسط در سال سه چهار فیلم بازی میکند و دستمزد‌های بسیار کلان هم دریافت میکند.
مهمترین فیلم ها: چه کسی امیر را کشت (۱۳۸۴)، آتش بس (۱۳۸۳)، برف روی کاج‌ها (۱۳۸۹)، سعادت آباد (۱۳۸۹)، پل چوبی (۱۳۹۱)، نهنگ عنبر (۱۳۹۴)، دارکوب (۱۳۹۵)،
۵. فاطمه معتمد آریا
او مهمترین بازیگر زن سینمای ایران در اواخر دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ بود. یک استعداد مسلم بازیگری که همزمان در عرصه‌های درام، کمدی و حتی ملو درام‌های خانوادگی موفق ظاهر میشد. او از میانه دهه ۷۰ اشباع شده و کم کار شد، اما در یک دهه اخیر هر وقت در فیلمی ظاهر شده متفاوت و قوی بوده است. او چهار سیمرغ بلورین دارد. دوتا نقش اول و دوتا نقش دوم.
مهمترین فیلم‌ها: ریحانه (۱۳۶۸)، هنرپیشه (۱۳۷۰)، مسافران (۱۳۷۰)، یک بار برای همیشه (۱۳۷۱)، همسر (۱۳۷۲)، روسری آبی (۱۳۷۳)، کلاه قرمزی و پسرخاله (۱۳۷۳)، مرد عوضی (۱۳۷۷)، گیلانه (۱۳۸۳)، اینجا بدون من (۱۳۹۰).
۶. ترانه علیدوستی
با فیلم من ترانه ۱۵ سال دارم درخشید و جوایز داخلی و بین المللی به دست آورد و به تدریج با انتخاب‌های درست موفق شد به یک بازیگر معتبر و در عین حال محبوب بدل شود. او یک حرفه‌ای است و به ندرت بازی ناراضی کننده‌ای از او در یاد‌ها مانده است. بازی در سریال شهرزاد محبوبیت او را دو چندان ساخته است. او ۳۴ ساله است.
مهمترین فیلم‌ها: من ترانه ۱۵ سال دارم (۱۳۸۱)، شهر زیبا (۱۳۸۲)، کنعان (۱۳۸۷)، درباره الی (۱۳۸۸)، پذیرایی ساده (۱۳۹۰)، آسمان زرد کم عمق (۱۳۹۱)، زندگی مشترک آقای محمودی و بانو (۱۳۹۲)، مادر قلب اتمی (۱۳۹۴)، فروشنده (۱۳۹۴).
۷. باران کوثری
دختر رخشان بنی اعتماد از دوران طفولیت در کار‌های مادرش ظاهر میشد، اما اولین فیلم مهم او رقص در غبار بود. ساخته اصغر فرهادی. او از میانه دهه ۸۰ به هویتی مجزا از مادر نامدارش دست پیدا کرد و به یکی از ستاره‌های جوان سینمای ایران بدل شد. رغبت و نوع بازی او بیشتر به سمت درام‌های متعهد اجتماعی است و تخصصش هم ایفای نقش دختران طبقه متوسط و فرو دست.
اسم او ناخودآگاه ذهنیت تماشاگر را در مورد فیلمی که خواهند دید شکل میدهد. او دوبار برنده سیمرغ شده است در حالیکه تنها ۳۲ سال دارد. فعالیت‌های او در عرصه سیاسی هم خود داستان مفصلی دارد.
مهمترین فیلم‌ها: خون بازی (۱۳۸۵)، روز سوم (۱۳۸۵)، اسب حیوان نجیبی است (۱۳۹۰)، من مادر هستم (۱۳۹۰)، عصبانی نیستم (۱۳۹۲)، کوچه بی نام (۱۳۹۳)، سد معبر (۱۳۹۵).
۸. فریماه فرجامی
در دهه ۶۰ میتوانست ستاره بزرگ سینمای ایران باشد، اما قوانین سختگیرانه درباره چهره زنان هر از چندی موجب توقف او میشد. با این حال این بازیگر مستعد و خاص با بازی‌های به یاد ماندنی‌اش در سال ۶۶ تا ۷۰ در ذهن همه دوستداران سینما ثبت شده است. از سال ۱۳۷۱ و در حالیکه یک زن ۴۰ ساله و در اوج شکوفایی استعداد‌های بازیگری‌اش بود به مدت ۴ سال قربانی سیاست‌های سختگیرانه ارشاد شد و وقتی در سال ۷۵ به عرصه سینما بازگشت مجبور بود با ستاره‌های تازه نفس سینما رقابت کند. فرجامی در حال حاضر ۶۶ ساله است.
مهمترین فیلم‌ها: سرب (۱۳۶۷)، مادر (۱۳۶۸)، پرده آخر (۱۳۶۹)، نرگس (۱۳۷۰).
۹. سوسن تسلیمی
بازیگر محبوب سینمای بیضایی بود و با بازی در ۴ فیلم پیاپی از او توانایی‌های سینمایی خود را به همگان ثابت کرد. این بازیگر گیلانی از نوعی تربیت تئاتری برخوردار بود که برخی لحظات بازیگری اش را مبالغه آمیز نشان میداد، اما هرچه بود بازیگری صاحب سبک و درخشان بود. او در سال ۱۳۶۶ از ایران مهاجرت کرد و از آن به بعد در سوئد زندگی میکند. او در حال حاضر ۶۸ ساله است
مهمترین فیلم‌ها: مرگ یزد گرد (۱۳۶۱)، مادیان (۱۳۶۳)، باشو غریبه کوچک (۱۳۶۴)، طلسم (۱۳۸۸).
۱۰. مریلا زارعی
ابتدا به عنوان بازیگر نقش‌های مکمل در سینمای ایران جلوه گر شد. با درخشش در فیلم‌هایی مثل دو زن و سرباز‌های جمعه. اما به تدریج نقش‌های مهم تری انتخاب کرد و با بازی زیبایش در فیلم شیار ۱۴۳ همه را شوکه کرد. او در چندین فیلم ابراهیم حاتمی کیا نیز ظاهر شده است از جمله دعوت، چ. و بادیگارد. او ۴۳ ساله است.
مهمترین فیلم‌ها: سرباز‌های جمعه (۱۳۸۰)، زن زیادی (۱۳۸۳)، گزارش یک جشن (۱۳۸۹)، شیار ۱۴۳ (۱۳۹۲).
۱۱. مهتاب کرامتی
حضورش در سینمای ایران به آرامی شکل گرفت. در ۲۸ سالگی اولین فیلمش را بازی کرد و سپس با ایفای نقش در مومیایی ۳ توجهات را به سمت خود جلب کرد. اما به عنوان یک بازیگر مطرح از نیمه دوم دهه ۸۰ تلاش هایش را آغاز کرد. او سعی کرد از حصار چهره شیک و اشرافی و سرد خود عبور کند و به بازیگری تمام عیار بدل شود. این تلاش او توجه مردم و همینطور اهالی سینما را به سمتش جلب کرده است. کرامتی در حال حاضر ۴۸ ساله است.
مهمترین فیلم‌ها: مومیایی ۳ (۱۳۷۸)، تردید (۱۳۸۷)، بیست (۱۳۸۷)، چیز‌هایی هست که نمیدانی (۱۳۹۰)، عصر یخبندان (۱۳۹۳).
۱۲. گلچهره سجادیه
در سینمای قبل از انقلاب نقش کوتاهی در کلاغ بیضایی داشت، اما در نیمه دهه ۶۰ با بازی در مجموعه‌ای از فیلم‌های با ارزش و به خصوص یک سه گانه از مسعود کیمیایی صاحب جایگاه ویژه‌ای در سینمای ایران شد. او کم کار، اما به شدت گزیده کار بود و از اواخر دهه ۷۰ دیگر از جران اصلی سینمای ایران کلا دور شد. او در حال حاضر ۶۳ ساله است.
مهمترین فیلم‌ها: ایستگاه (۱۳۶۶)، دندان مار (۱۳۶۸)، گروهبان (۱۳۶۹)، رد پای گرگ (۱۳۷۰)، سرزمین خورشید (۱۳۷۵)، هیوا (۱۳۷۷).
۱۳. بیتا فرهی
با فیلم هامون در سن ۳۱ سالگی چهره شد. در شاه نقشی که مهرجویی برای او آماده کرده بود یعنی مهشید. فیلم بعدی او یعنی بانو کاملا بر محور استعداد بازیگری او ساخته شد، اما توقیف ۳ ساله و بی جهت این فیلم راه پیشرفت او را سد کرد. با کیمیا، اما نشان داد که از چه استعدادی برخوردار است. او در حال حاضر ۵۹ ساله است.
مهمترین فیلم‌ها: هامون (۱۳۶۸)، بانو (۱۳۶۹)، کیمیا (۱۳۷۲)، اعتراض (۱۳۷۸)، خانه‌ای روی آب (۱۳۸۱).
۱۴. نگار جواهریان
با نقشی فرعی در من ترانه ۱۵ سال دارم وارد عرصه سینما شد. بازیگری بی حاشیه و موفق که حالا در ۳۳ سالگی مجموعه‌ای رنگارنگ از نقش آفرینی‌های متفاوت را در کارنامه خود دارد. متخصص ایفای نقش کاراکتر‌های معصوم و ساده و عشق‌های خاص و حقیقی.
مهمترین فیلم‌ها: تنها دوباره زندگی میکنیم (۱۳۸۶)، طلا و مس (۱۳۸۷)، یه حبه قند (۱۳۸۹)، اینجا بدون من (۱۳۸۹)، هیچ (۱۳۹۰)، بیخود و بی جهت (۱۳۹۰)، حوض نقاشی (۱۳۹۱).
۱۵. ماهایا پطروسیان
دانش آموخته تئاتر دانشگاه تهران در همان ۲۰ سالگی و اولین فیلمش همه را شوکه کرد. به خصوص با تک گویی شگفت انگیزش در پرده آخر. او به مدت سه سال ستاره محبوب سینمای ایران شد، اما باز هم ارشاد وارد عمل شد و یک ممنوعیت سه ساله را به او تحمیل کرد. تا بازیگری که میتوانست سال‌ها ستاره بی رقیب سینمای ایران باشد به انزوا کشیده شود. او در ۲۰ سال گذشته هیچ نقشی در خور استعدادش بازی نکرده است. پطروسیان در حال حاضر ۴۹ ساله است.
مهمترین فیلم‌ها: پرده آخر (۱۳۶۹)، هنرپیشه (۱۳۷۰)، ناصرالدین شاه آکتور سینما (۱۳۷۰)، دیگه چه خبر (۱۳۷۱).
۱۶. ویشکا آسایش
با سریال امام علی و شاه نقش قطامه مشهور شد، اما به زودی همه را با استعداد شگرفش در ایفای نقش‌های کمیک حیرت زده کرد. او ۴۳ ساله است.
مهمترین فیلم‌ها: بلوغ (۱۳۷۸)، ورود آقایان ممنوع (۱۳۸۹)، نهنگ عنبر (۱۳۹۳)، در مدت معلوم (۱۳۹۴)، خوب بد جلف (۱۳۹۵)، دراکولا (۱۳۹۵).
۱۷. پگاه آهنگرانی
در ۱۶ سالگی با فیلم دختری با کفش‌های کتانی وارد عالم سینما شد و طی دهه ۸۰ و دهه ۹۰ با فراز و نشیب‌های فراوان در حرکت مدام میان سینما و فعالیت‌های اجتماعی به زندگی ادامه داد. بازیگری با استعداد که گویی هیچ وقت سینما دغدغه اصلی‌اش نبوده است. او ۳۳ ساله است.
مهمترین فیلم‌ها: دختری با کفش‌های کتانی (۱۳۷۸)، زندان زنان (۱۳۸۰)، آقا یوسف (۱۳۸۹)، ورود آقایان ممنوع (۱۳۸۹)، دربند (۱۳۹۱)، مادر قلب اتمی (۱۳۹۴)، سارا و آیدا (۱۳۹۵).
۱۸. هانیه توسلی
یک دانش آموخته دیگر تئاتر که در سینما با شام آخر شروع کرد و حرت صعودی چشمگیری در ابندای کارنامه سینمایی اش داشت، اما به تدریج با انتخاب‌های نه چندان دقیق از خط اول سینمای ایران کمی دور شد او متولد ۱۳۵۹ و در حال حاضر ۳۸ ساله است.
مهمترین فیلم‌ها: شام آخر (۱۳۸۱)، یک شب (۱۳۸۳)، شب‌های روشن (۱۳۸۴)، دهلیز (۱۳۹۱)، سیانور (۱۳۹۴).
۱۹. سحر دولتشاهی
او هم از تئاتر آمد، اما بعد از چند تجربه نه چندان تاثیر گذار سینمایی بالاخره از سال ۹۳ به بعد جای پای خود را در سینمای حرفه‌ای به عنوان یک ستاره محکم کرد. او حالا ۳۹ ساله است.
مهمترین فیلم‌ها: آسمان زرد کم عمق (۱۳۹۱)، عصر یخبندان (۱۳۹۳)، وارونگی (۱۳۹۴)، جاده قدیم (۱۳۹۶)، عرق سرد (۱۳۹۶).
۲۰. گلشیفته فراهانی
با درخت گلابی در نوجوانی چهره شد و بعد در دهه ۸۰ دو سه تا فیلم خوب دیگر بازی کرد، اما با بازی در فیلم جاسوسی ریدلی اسکات مجبور به ترک ایران شد و از دهه ۹۰ در پاریس زندگی میکند.
مهمترین فیلم‌ها: درخت گلابی (۱۳۷۶)، بوتیک (۱۳۸۲)، میم مثل مادر (۱۳۸۳)، درباره الی (۱۳۸۸).
۲۱. طناز طباطبایی
بازیگر پر استعدادی که هنوز به سقف توانایی‌های خود نرسیده است. او ۱۴ سال است که در سینمای ایران حضور دارد و نقش‌های متنوعی را بازی کرده است. او اگر سختگیر‌تر باشد میتواند ستاره یک دهه آینده سینمای ایران باشد. او ۳۵ ساله است.
مهمترین فیلم‌ها: صدا‌ها (۱۳۸۷)، هیس دختر‌ها فریاد نمی‌زنند (۱۳۹۱)، آرایش غلیظ (۱۳۹۲)، خشم و هیاهو (۱۳۹۴)، ویلایی‌ها (۱۳۹۵)
چهره‌های دیگر:
گلاب آدینه (روسری آبی، زیر پوست شهر)، هنگامه قاضیانی (روز‌های زندگی، زندگی مشترک آقای محمودی و بانو)، ساره بیات (ناهید، جدایی نادر از سیمین)، رویا نونهالی (عروسی خوبان، بوی کافور عطر یاس)، پریناز ایزد یار (ابد و یک روز، خوک)، افسانه بایگان (دو فیلم با یک بلیت، کافه ستاره)، میترا حجار (متولد ماه مهر، فریاد)، الناز شاکردوست (خفه‌گی)، بهنوش طباطبایی، آزاده صمدی، بهاره رهنما، اندیشه فولادوند.
