یادداشتی از دکتر سیدجواد میری
آیا امکان پیش بینی برای آینده اقتصادی ایران وجود دارد؟ آیا نقشه راه یکساله روحانی نقشی در نقشه آینده کشور می تواند داشته باشد؟ به نظرم رویکرد اقتصادی دولت را می توان در دو سطح مورد مطالعه قرار داد: یکی در سطح داده های آماری و برنامه های خرد و کلان اقتصادی دولت و دومی در سطح "زبانِ ارائه" برنامه های اقتصادی دولت. من دسترسی به آمار سطح اول ندارم ولی با تحلیل محتوای "افعال" استعمال شده در متن گفتار ریاست جمهور می توانم به شما اطمینان بدهم که دولت در یکسال پیش روی هیچ برنامه بنیادین اقتصادی برای ارتقاء کیفیت زندگی انسان ایرانی ندارد. به عنوان مثال، به فرم و ریخت افعال دکتر روحانی در گفتارش توجه کنید:
"در هفته دولت اعلام خواهد شد" و "با اجرای آن ... رونق تولید، هم افزا خواهد شد" و "دولت ... به دنبال ایجاد انسجام ... مالی همه دستگاه ها ... است" (روحانی ۲۸ مرداد ۱۳۹۹).
با تحلیل افعال مورد استعمال در گفتار ریاست جمهور می توان دریافت که "انسجام مالی" کما کان مفقود است و دولت در ماه های پایانی "به دنبال ایجاد" امری است که در ۷ سال اخیر فاقد آن بوده است و از همه مهمتر برنامه بنیادینی برای "تولید در حوزه های مختلف اقتصادی" در این ۷ سال صورت نگرفته است و در این چند ماه پایانی "خواهد شد". به عبارت دیگر، زبان روحانی از استعمال فعل "شدن" یا "شده است" عاجز است بل دائم از افعال آینده و مجهول استفاده می کند. به عنوان مثال، او در نقشه راه خود نمی تواند مشخصاً بگوید دولت من این کار را کرد و این نتیجه مشخص اقتصادی را گرفت و در این چند ماه آخر دولتم این ۳ برنامه مشخص را دنبال خواهم کرد. با تحلیل محتوای زبانشناختی روحانی می توان دریافت که ۱۰ ماه پیش روی کشور به معنای واقعی کلمه جامعه با "بی برنامگی مطلق" روبرو خواهد بود.