به گزارش سایت خبری ساعد نیوز و به نقل از نی نی سایت، بازی یکی از مهم ترین فعالیت های کودکان است. آن ها ساعت های زیادی را صرف انجام بازی های فردی یا گروهی می کنند و از این کار لذت می برند. اما کارکرد بازی ها فراتر از سرگرمی است. بازی ها نقش به سزایی در رشد شخصیت کودکان و پرورش خلاقیت مهارت های جسمی، شناختی و ارتباطی آن ها دارند. همچنین بازی ها بستری هستند تا کودکان با نیازها و هیجان های خود آشنا شوند و آن ها را بیان کنند. همین ویژگی بازی به والدین و اطرافیان کودک کمک می کند تا او را بهتر بشناسند. این که هر کودکی به چه نوع بازی هایی بیش تر گرایش دارد، اطلاعاتی درباره ی ویژگی های اخلاقی اش را نمایان می کند. تغییر بعضی از رفتارهای کودک مانند کم رویی و خجالتی بودن هم به شیوه های غیر مستقیم و خوشایند از طریق بازی امکان پذیر است.
خجالتی بودن ممکن است به ويژگی های فردی کودک برگردد. بعضی از افراد کم حرف تر، آرام تر و دورن گراتر از دیگران هستند. تا جایی که این ویژگی به زندگی و روابط کودک آسیبی نرسانده است، می توان آن را پذیرفت. اما اگر کودک از کم رویی خود در ارتباط با دیگران آزار می بیند و نمی تواند نیازها، خواسته ها و عواطفش را بیان کند، باید برای کمک به او فکری کنیم. قبل از هر اقدامی باید دلیل خجالتی بودن کودک را بیابیم. ممکن است پایین بودن اعتماد به نفس و ضعف در مهارت های ارتباطی دلیل این وضعیت باشند. بازی های بسیاری می توانند به رفع یا کم رنگ شدن این دلایل کمک کنند. در این جا به بعضی از این بازی ها اشاره می کنیم:
دسته ی نخست: بازی های نمایشی
بازی های نمایشی هم زمان می توانند به تقویت اعتماد به نفس و تمرین مهارت ها ارتباطی کودک کنند. به شیوه های گوناگونی می توان نمایش را به بازی های کودکان وارد کرد. با چند نمونه از این بازی ها آشنا می شویم:
کتاب خوانی و قصه گویی و ایفای نقش
می توان پس از خواندن یک کتاب یا تعریف کردن قصه، همه یا بخشی از داستان را به همراه کودک بازی کنیم. کودک می تواند نقش یک یا چند شخصیت داستان را به عهده بگیرد. لزومی ندارد به داستان اولیه پایبند باشید. این اجازه را به کودک بدهید تا داستان را آن طور که دوست دارد تغییر دهد.
اجرای نمایش
اجرای نمایش را برای کودک فراهم کنید. گوشه ای از خانه را به محل اجرا تبدیل کنید و زمان مشخصی را به تماشای نمایش کودک اختصاص دهید. می توانید در اجرا او را همراهی کنید اما بهتر است نمایش حداقل یک بینند داشته باشد. برای مثال پدر کودک را در اجرای نمایش همراهی کند و مادر به تماشا بنشیند. نمایش ها می توانند موضوع های متعددی داشته باشند. بازسازی فیلم ها و کارتون هایی که کودک پیش تر دیده است، بازسازی برنامه های تلویزونی مانند مسابقه ها، مصاحبه و اخبار، اجرای داستانی که خود کودک آن را ساخته است و ... . اگر احساس می کنید کودک تان آمادگی انجام این کار را ندارد، با تکیه های پارچه یک پرده ی نمایش ساده برای اجرای نمایش عروسکی درست کنید تا کودک پشت پرده بیاستد و با عروسک هایش نمایش بدهد.
پانتومیم
بیش تر افراد با بازی پانتومیم آشنایی دارند. در این بازی با استفاده از حرکت های بدن و چهره، بدون صحبت کردن، مفهمومی را منتقل می کنیم. با توجه به سن کودک این بازی را می توان به شیوه ها متفاوت انجام داد. وسائل موجود در خانه، اسامی افراد معروف، ضرب المثل ها و ... می توانند موضوع عای پانتومیم باشد. سایر بازی های نمایشی بیش تر بر مهارت گویندگی تاکید دارند اما پانتومیم بر زبان بدن متمرکز است. تنوع در بازی ها همه ی مهارت های لازم در برقراری ارتباط موثر را تقویت می کند.
دسته ی دوم: بازی های کلامی
همان طور که گفته شد با بهبود مهارت های ارتباطی ، یعنی مهارت گویندگی، شنوندگی و استفاده از زبان بدن، برقرای روابط اجتماعی برای کودک آسان تر خواهد شد. بازی های کلامی که تمرین های بسیار خوبی برای گویندگی، شنوندگی و خلاقیت اند، اغلب بدون ابزار یا با ابزاری ساده و در فضاهای گوناگون قابل اجرا هستند.
بازی کلمات
یک موضوع یا دسته بندی را مشخص کنید و کلمه ای مرتبط با آن را بگویید. اگر موضوع گل هست، نام یک گل را بگویید. از کودک بخواهید نام گلی دیگر را بگوید که حرف اول آن، حرف آخر کلمه ی شما بوده است. مثلاً : - گلایل - لاله
بازی عبارت های سه کلمه ای
در این بازی هر کس باید عبارت هایی با سه کلمه بسازد که حرف اول هر سه کلمه یکسان باشد. برای مثال: «زنبور زرد زورگو»، نفر بعدی باید با حرف دیگری ترکیب سه تایی بسازد. در این بازی نباید از حروف تکراری استفاده کرد.
قصه سازی با اشیا
اشیایی مثل اسباب بازی، توپ، وسائل آشپزخانه، لوازم التحریر و هر وسیله ی دیگری که در اطراف تان هست را به کودک نشان دهید. از بخواهید قصه ای بسازند که در آن از این اشیا استفاده شده باشد. برای متنوع شدن این بازی می توانید به جای خود وسائل تصویر آن ها را به کودک نشان دهید.
انتخاب از میان بازی های متعدد به ویژگی های کودک و شناخت والدین از او برمی گردد. پدر ومادرها می توانند بازی های مناسب فرزندشان را بسازند.
داستان گویی گروهی
در این بازی نفر اول داستانی را با گفتن یک جمله آغاز می کند. مثلاً می گوید: «روزی روزگاری موشی در یک آشپزخانه زندگی می کرد...». نفر بعدی جمله ی دیگری اضافه می کند تا داستان پیش برود: « و آن موش عاشق خوردن کلم ها بود...». این روند ادامه پیدا می کند تا همه به این نتیجه برسند که داستان کامل شده است.
هنگام بازی کردن با کودکان، به ويژه کودکان خجالتی، باید به چند نکته توجه کرد:
از بازی های رقابتی بپرهیزید.
ابتدا سراغ بازی هایی بروید که کودک در انجام آن ها تواناست.
بازی باید شاد و مفرح باشد و کودک نباید از جنبه های آموزشی بازی آگاه شود.
بازی های کودکانه دستورالعمل های ثابتی ندارند و در موقعیت های گوناگون و با توجه به خواست کودک مسیر بازی می تواند تغییر کند.
