به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از شرق، در ورزش ایران، به ویژه در فوتبالش، اما مدل دیگری از «ژن خوب» تعریف شده که بسیاری از ورزشکاران به واسطه ارتباط فامیلی که با افراد مشهور در حوزه مربوطه دارند پیشرفت قابل ملاحظه ای کردند. هرچند بسیاری هستند که تلاش کردند از زیر سایه شهرت پدر یا برادر خود خارج شوند و با تلاش خود، جایگاه واقعی و مطلوب را به دست بیاورند.
این گزارش چند نفر از ژن های خوب ورزش ایران را زیر ذره بین قرار داده که آیا جایگاهی که دارند با استفاده از تلاش خود بوده یا صرفا به واسطه شهرت خانواده یا نسبت فامیلی به دست آمده است. موارد ذکرشده در این مطلب از این هم می توانست بیشتر باشد، ولی تلاش شده مطرح ترین این ژن ها معرفی شوند.
محمد پروین، پدر را سربلند نکرد؟
علی پروین کسی است که خیلی ها عقیده دارند اگر او نبود، پرسپولیسی هم ساخته نمی شد و البته برعکس! ارتباط پرسپولیس و پروین طوری است که هر دو با هم رشد کردند. پروین در بین پرسپولیسی ها معروف به «سلطان» است که توانسته بیش از ۲۰ جام قهرمانی را به تالار افتخارات باشگاه اضافه کند، هرچند بسیاری از فوتبالی ها نیز معتقدند علی پروین هرچه دارد از صدقه سر پرسپولیس است و این یک بازی دو سر برد برای هر دو بوده است.
پروین سال ها کاپیتان تیم ملی ایران و پرسپولیس بود؛ آن قدر عشق فوتبالی بود که یک بار بعد از خداحافظی، به فوتبال برگشت و تا دو سال هم بازی کرد، پس انتظار هوادارانش این بود که پسر پروین هم مثل سلطان از هافبک های خلاق دنیای فوتبال شود. محمد، اما آن طور که باید نتوانست افتخارات پدر را کسب کند و اصلا جزء ستاره های درجه یک فوتبال ایران لقب نگرفت.
محمد در سال ۸۴ عضو تیم پرسپولیس شد و تا دو سال برای این تیم بازی می کرد، اما سنگینی نام پدر اجازه نمی داد توانایی های او شکوفا شود. با هر دریبل یا پاسی که می داد، ذهن ناخودآگاه مخاطب به سمت علی پروین می رفت. او طی سه فصل حضور در پرسپولیس فقط ۱۴ بار پیراهن این تیم را پوشید و دو پاس گل هم داد، اما بعد تصمیم گرفت به تیمی برود که باز هم سایه پدر در آنجا حضور داشت؛ «استیل آذین»، تیمی متمول با حسین هدایتی که قصد آغاز پادشاهی در فوتبال ایران را داشت.
محمد پروین به جرئت بهترین فصل فوتبالی خود را در این تیم و در لیگ دسته یک آزادگان سپری کرد و با زدن ۱۵ گل جزء گلزنان برتر این لیگ لقب گرفت، اما در گام آخر با شکست مقابل سپاهان نوین از صعود به لیگ برتر بازماند تا پروژه صعود محمد ناکام بماند. او فصل بعد تصمیم گرفت به تیم لیگ برتری سایپا ملحق شود. در این تیم هم فقط ۱۳ مسابقه دوام آورد و ترجیح داد برای اولین بار و در ۲۱ سالگی لژیونرشدن را در لیگ اسلواکی تجربه کند؛ او به تیم دونایسکا استرادا پیوست و باز هم طی ۱۳ مسابقه توانست دو گل برای تیمش بزند و یک پاس گل بدهد تا عملکردش نسبت به تیم های قبلی اش با ۱۳ مسابقه بهتر باشد.
او، اما در این تیم هم نتوانست قراردادش را تمدید کند و بار دیگر به پرسپولیس پیوست و تا سال ۱۳۹۰ برای سرخ پوشان بازی کرد، اما باز هم عدد «۱۳» برای او انگار شوم بود و روی همین تعداد بازی پرونده حضور دوساله اش در پرسپولیس بسته شد؛ بدون گل زده و دادن پاس گل. تیم های بعدی او در لیگ برتر پیکان و گل گهر سیرجان بودند که مجموعا ۲۷ مسابقه برای این دو تیم به میدان رفت و ۳ بار گلزنی کرد.
آخرین تیم او در ۲۵ سالگی «پارسه تهران» بود که در لیگ یک حضور داشت. محمد پروین سه مسابقه برای این تیم به میدان رفت و به دلیل مصدومیت و دلزدگی از فوتبال، کفش ها را آویخت و برای همیشه از این رشته ورزشی کنار رفت. فوتبالیستی که ممکن بود یکی از بهترین ها باشد، اما «سایه سلطان» اجازه نداد او «خودش» باشد...
سیدرضا افتخاری
استقلال تهران در سال های اخیر اسیر حواشی ای شده که مدیران این تیم برایش ایجاد کرد ه اند. هر مدیری می آید می گوید مدیر قبلی مقصر است، اما حکایت سیدرضا افتخاری کمی متفاوت تر از قبلی هاست. افتخاری که سال ها به عنوان رئیس کمیته فوتسال فعالیت می کرد، در سال ۹۵ به عنوان مدیرعامل استقلال تهران منصوب شد و کارش را با این تیم آغاز کرد. او چالش عجیبی با علیرضا منصوریان داشت و بار ها بازیکنان قدیمی این تیم مانند سیدمهدی رحمتی با سرمربی درگیر می شدند، اما مدیریت کاری از دستش برنمی آمد. سرانجام تحت فشار تماشاگران او را از سمت مربیگری تیم برکنار کرد و با وینفرد شفر قراردادی دوساله به امضا رساند. شفر که از هفته هشتم سکان هدایت استقلال را برعهده گرفته بود، با کسب نتایج قابل قبول قرارداد مشروطش نیز تمدید شد و برای فصل هفدهم نیز با استقلال کارش را ادامه داد. شفر، اما ترجیح داد به جای دوران آماده سازی تیمش به سوئیس سفر کرده و مفسر یکی از شبکه های سوئیسی برای جام جهانی شود.
افتخاری به عنوان مدیرعامل نیز دراین باره سکوت کرد تا اولین گاف مدیریتی او داده شود. استقلال با او بحران های عجیب مالی را تجربه کرد و در فصل هفدهم و هجدهم این تیم مشکلات عدیده مالی داشت تا جایی که بازیکنان بار ها اعتصاب کردند و او نمی توانست از پس چنین مسائلی بربیاید. در یکی دیگر از تاریخی ترین برنامه های «نود» که با حضور افتخاری در حال اجرا بود، فردوسی پور از افتخاری سؤالی کرد که باعث شد زندگی او در رسانه ها مرور شود؛ عادل از افتخاری درخصوص اینکه آیا ژن خوب است یا خیر سؤال کرد که افتخاری پاسخ داد اگر من ژن خوب بودم یا ارتباطی با آقازاده ها داشتم که وضع استقلال این نبود! بااین حال عنوان می شود حضور افتخاری در فوتبال و مدیرعاملی استقلال بی ارتباط با رابطه ها نیست؛ افتخاری یکی از آشنایان نماینده اسبق مردم قزوین در مجلس شورای اسلامی است.
بااین حال سرنوشت افتخاری، اما آن طور که خودش تصور می کرد پایان خوبی نداشت و کمیته اخلاق فدراسیون فوتبال پس از بررسی پرونده جنجالی جعل و تخلف در آکادمی فوتبال باشگاه استقلال تهران در نهایت مدیرعامل وقت و مسئول آکادمی این باشگاه (صادق ورمرزیار) را جمعا به ۱۵ سال محرومیت از فعالیت های فوتبالی و به پرداخت جریمه نقدی یک میلیاردریالی محکوم کرد.
امیر عابدزاده؛ فرزند خلف عقاب
آن سال هایی که بچه دبستانی های دهه ۷۰ عاشق بازی «کارت برگردان» بودند، کارتی که احمدرضا عابدزاده پسرش را با یک دست بلند کرده بود از کارت های محبوب آن دوران بود. عابدزاده بی شک در کنار ناصر حجازی محبوب ترین دروازه بان فوتبال ایران است که اگر آن اتفاق ناگوار سال ۸۱ برای او رخ نمی داد چه بسا می توانست رکورد بازی های ملی را در تیم ملی بشکند، اما او بعد از جام جهانی ۹۸ به دلیل مسائلی که برایش پیش آمد از فوتبال کنار رفت. امیر عابدزاده، اما از همان ابتدا نشان داد که می خواهد نامش را از زیر سایه پدر جدا کند.
او در ۱۶ سالگی با حمایت پدر راهی جوانان دیناموزاگرب شد و بعد از یک فصل به جوانان تاتنهام پیوست تا پایه فوتبالی اش خارج از ایران شکل بگیرد. در سال ۲۰۱۰ به لس آنجلس بلوز آمریکا رفت و یک سال برای این تیم دروازه بانی کرد تا اینکه طبق عرف با پرسپولیس قراردادی دو ساله امضا کرد؛ اما هرگز نتوانست حتی یک مسابقه رسمی برای این تیم در ورزشگاه آزادی داشته باشد تا محکی جدی بخورد. امیر در سال ۲۰۱۵ راهی راه آهن شد و ۹ بار در دروازه این تیم قرار گرفت تا سرانجام در ۲۲ سالگی تجربه حضور در لیگ برتر ایران را کسب کند.
عابدزاده کوچک، اما بازهم تصمیم گرفت ترانسفر شود و به همین دلیل پیش از جام جهانی ۲۰۱۸ راهی مارتیمو پرتغال شد. یک فصل کامل نیمکت نشینی او را دلسرد نکرد تا اینکه در فصل جدید (۲۰۱۹) موفق شد ۲۳ مسابقه برای تیمش درون دروازه بایستد و مقابل پورتو یکی از درخشان ترین مسابقات خود را پشت سر بگذارد. او حالا در اندیشه حضور در تیم های بزرگ تر پرتغال است و با توجه به اینکه سه بازی ملی در بزرگ سالان در کارنامه خود دارد، می تواند به روز های آتی امیدوار باشد.
اردلان آشتیانی؛ کم نام و نشان برعکس پدر
ابراهیم آشتیانی دفاع راست قدرتمند دهه ۵۰ پرسپولیس بود که پیش تر برای شاهین نیز به میدان رفت. او از قدیمی های شاهین بود که بعد ها با تأسیس پرسپولیس به این تیم ملحق شد و شش فصل برای سرخ پوشان توپ زد. ابراهیم آشتیانی دو مقام قهرمانی جام ملت های آسیای ۱۹۶۸ و ۱۹۷۲ و صعود به المپیک ۷۲ مونیخ را با تیم ملی ایران در کارنامه خود دارد؛ اما اردلان، فرزند او، آن طور که باید نتوانست راه پدر را طی کند و به جز دو فصلی که برای پرسپولیس آن هم فقط ۱۳ مسابقه به میدان رفت، نتوانست کارنامه خود را پربارتر کند. اردلان آشتیانی مدتی را به عنوان مربی تیم های پایه پرسپولیس گذراند و بعد مربی تیم ملی نونهالان ایران شد.
آتیلا حجازی؛ اسطوره استقلال نشد
بالاتر عنوان شد که احمدرضا عابدزاده و ناصر حجازی دو اسطوره دروازه بانی تاریخ فوتبال ایران هستند که هرکدام در عصر خود با مهارتی که داشتند، دروازه ایران و باشگاه خودشان را بیمه کرده بودند. ناصر حجازی سنگربان شماره یک تیم ملی ایران در جام جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین، با وجود دریافت هشت گل در سه مسابقه، عملکردی پذیرفتنی از خود به جای گذاشت و اگر پنالتی های پی در پی نبود، شاید کمتر دروازه خود را باز شده می دید.
آتیلا فرزند ارشد او، اما همیشه سعی کرد کنار پدر قرار بگیرد. بهترین دوران فوتبالی حجازی پسر، مربوط به حضور دو ساله در استقلال (۱۳۷۶-۷۸) بود. آتیلا در این دو سال هر وقت در زمین حضور داشت، پنالتی زن اول تیمش بود؛ اما با رفتن پدر به ذوب آهن و استقلال رشت، او هم تصمیم گرفت با ناصر حجازی به این دو تیم برود و فوتبالش را در اصفهان و رشت ادامه دهد. آتیلا بعد از خداحافظی از فوتبال، به مربیگری روی آورد و در تیم های استقلال تهران و گسترش فولاد نیز سابقه مربیگری دارد. آتیلا سال های اخیر ترجیح داد به ترکیه مهاجرت کند تا طبق گفته خودش آکادمی «ناصر حجازی» را در این کشور راه اندازی کند؛ پسری که نتوانست راه پدر را ادامه دهد.
محمد دایی؛ یار و یاور شهریار
علی دایی نیمکت ثابتی برای تیم هایی دارد که در آن مربیگری می کند. شهریار فوتبال ایران که دوره مربیگری خود را هم زمان با بازیگری خود در سایپا آغاز کرد، از سال بعد از قهرمانی در لیگ برتر با توجه به اعتمادی که به محمد دایی داشت، او را برای کادر فنی خود وارد می کرد. محمد دایی به واسطه حضور علی، در پرسپولیس، سایپا و... سابقه مربیگری دارد و یکی از انتقاداتی که همیشه از سوی منتقدان به کادر فنی شهریار می شود، این است که عیار فنی و دانش لازم محمد دایی در حدی نیست که او در تمام تیم ها همراه کاپیتان سابق تیم ملی ایران است. در هر صورت، محمد دایی که طبق گفته برادرش مدرک مربیگری آ سیا را دارد، اگر برادر علی دایی نبود، شاید کمتر کسی شناختی از او در حوزه فوتبال داشت.
مریم ایراندوست، ژن خوب قدرشناس
فوتبال انزلی را با «ایراندوست» ها می شناسند که هم در فوتبال مردان و هم فوتبال زنان خوش درخشیدند. نصرت ایراندوست که سال ها مربی و بازیکن تیم ملوان بوده و افتخارات زیادی را با این تیم کسب کرده است، می تواند به داشتن دختر فوتبالی خود افتخار کند. مریم ایراندوست که سال ها به عنوان مربی و بازیکن برای تیم زنان فوتبال ملوان کار کرد، قهرمانی های زیادی را با این تیم به ارمغان آورد و می توان گفت: از معدود کسانی است که در کنار پدر توانست اسم و رسمی برای خود دست و پا کند.
پگاه نوری، خواهری که پا به پای پژمان آمد
پژمان نوری از بازیکنانی است که در هر دو تیم استقلال تهران و پرسپولیس بازی کرده و در تیم ملی ایران هم دوران کوتاه، اما پرفروغی را پشت سر گذاشته است. پژمان که سال ها برای ملوان به میدان رفت، برای یک سال به عضویت تیم پگاه گیلان درآمد؛ اما بازهم به ملوان برگشت و در همین تیم نیز از فوتبال خداحافظی کرد. پگاه، خواهر پژمان، هم تراز با برادرش فوتبالش را از ملوان آغاز کرد و از همین تیم نیز به تیم ملی فوتبال زنان رسید و دوران درخشانی را بیش از یک دهه سپری کرد.
احسان کفاشیان، دو و میدانی کار، اما نه به اندازه پدر
شاید این یکی زیاد ارتباطی با فوتبال نداشته باشد، ولی از آنجا که فرزند علی کفاشیان، رئیس سابق فدراسیون فوتبال است، می تواند در این دسته گنجانده شود. کفاشیان پدر، به طور قطع یکی از جنجالی ترین چهره های فدراسیون فوتبال در یک دهه اخیر است؛ مردی که تقریبا همیشه در قبال مسائل واکنشی یکسان و البته از روی زیرکی داشت؛ «لبخند»! بعد از اینکه از ریاست فدراسیون کنار رفت، به سبک تئوری مدودف و پوتین به عنوان نایب رئیس مهدی تاج کارش را ادامه داد تا اینکه با فشار مقامات بر اساس منع قانون به کارگیری بازنشستگان، استعفا داد. علی کفاشیان هیچ وقت نسبت به اعضای خانواده اش سانسور نداشته و با اشتیاق زیاد درباره فرزندانش صحبت کرده است و بار ها گفته چیز مخفی در زندگی ندارد که از آن بترسد.
احسان، فرزند علی کفاشیان، مانند پدر وارد رشته دو و میدانی شد و در سال ۱۳۸۲ عضو ذخیره تیم ملی دوومیدانی داخل سالن ایران در بازی های آسیایی بود که با کسب مقام قهرمانی از سربازی معاف شد.
او بعد ها به واسطه همین مقام، در وزارت نفت استخدام شد. او تجربه هدایت تیم نونهالان دوو میدانی نفت را در کارنامه ورزشی خود دارد؛ اما برای رسیدن به افتخارات ورزشی پدر، راهی طولانی در پیش دارد!
