مرتب قیمت خودرو را میپرسند؛ انگار از دیروز تا امروز تغییری اتفاق افتاده؛ یه تومن بالا میره یه تومن پایین؛ بازار راکد هست؛ هیچ کاری نمیشه کرد....
این گفته های یکی از نمایشگاه داران خودرو در خیابان انقلاب است. او 44 سال تخصص در خرید و فروش خودرو دارد. محمود از وضعیت این روزهای بازار گلایه دارد و می گوید چند وقتی است که بازار خودرو راکد شده است.
وقتی از او پرسیدم با این همه سابقه در خرید و فروش خودرو، به نظرتون با خرید خودرو سود می کنم یا نه؟
کمی نگاهم کرد و گفت: «نمیدونم!»
گفتم بالای 40 سال سابقه کار دارید، مگه میشه که ندونید؟
محمود گفت: «اولین باره که از گفته ام اطمینان ندارم. روزهایی که قیمت خودرو پایین بود، به همه می گفتم از خرید خودرو سود نمی کنید چون قیمت ها افزایش پیدا نمی کند، اما همه دیدیم که چه اتفاقی افتاد. قیمت ها یکباره گران شد و همه در آن برهه یعنی سال گذشته تب خرید خودرو پیدا کردند، آنهایی که خریدند بُرد کردند و آنهایی که نخریدند مجبور شدند گرانتر بخرند.» بازار خودرو برای فعالان این حوزه دوگانه است. آنهایی که توصیه خرید می کنند، جوان هستند و آنهایی که سن و سالی دارند می گویند قیمت ها حداقل تا پایان سال ثابت می ماند. غلامرضا دیگر نمایشگاه داری است که سراغ او می رویم و می پرسیم سرمایه گذاری در حوزه خودرو سودده است یا خیر؟ بدون معطلی جواب ما را می دهد که «ثبت نام کن، پشیمان نمی شوی. قیمت خودرو شاید گران شود.»
نمایشگاه داران چه گفتند؟
وقتی با تعداد بیشتری از نمایشگاه داران خودرو صحبت کردم این نتیجه به دست آمد که بازار خودرو اگر با 4 سناریو روبه رو نشود، قیمت های فعلی را حفظ خواهد کرد. بنابراین در صورت ثبات قیمت ها، لزومی ندارد که مردم در صورت نداشتن بودجه کافی سراغ بازار خودرو بروند و از سویی در این شرایط توصیه می شود سرمایه گذاران با هدف کسب سود وارد این بازار پر زرق و برق نشوند.
سناریوی اول؛نوسان نرخ ارز
اولین سناریو که می تواند قیمت خودرو را تحت تأثیر قرار دهد؛ بروز نوسان در نرخ ارز است. در این حالت، چنانچه نرخ ارز به روی کانال 13 هزار تومان برسد قیمت خودرو در مسیر تغییر قرار خواهد گرفت، اما تا زمانی که نرخ ارز ثابت است و بازار در ثبات قراردارد، قیمت خودرو در مسیر گرانی قرار ندارد.
یک تحلیل تأیید نشده حکایت از آن دارد هر هزار تومانی تغییر نرخ ارز می تواند آغازگر تغییر قیمت خودرو باشد.
البته باور بازار به اینکه آیا نرخ ارز در مسیر افزایشی قرار داشته و قیمت ها کاهش نخواهد یافت هم در نیروی تغییر قیمت های خودرو مؤثر است که البته در شرایط کنونی هیچ چشم اندازی برای افزایش نرخ ارز وجود ندارد.
سناریوی دوم، محدودیت در واردات قطعات
دومین سناریو؛ هر گونه تغییر و سخت گیری در واردات قطعات خودرو می تواند در سطح تولید و عرضه خودرو در بازار تأثیرگذار باشد.با محدودیت در واردات قطعات خودرو، خودروسازان مجبور به کاهش عرضه خواهند شد که این نیز می تواند روی قیمت این محصول نیمه مصرفی اثر بگذارد.
سناریوی سوم؛کاهش تولید
سومین سناریو که می تواند روی بازار خودرو اثر بگذارد کاهش تولید خودرو است. این امر می تواند ناشی از زیانده شدن خودروسازان به جهت کاهش تقاضای خودرو یا تثبیت قیمت ها باشد.این سناریو تا اندازه ای می تواند محقق شود چرا که اگر تقاضا کاهش یابد تولید مقرون به صرفه نیست.
سناریوی چهارم؛تعهد به وعده ها
چهارمین سناریو که در شرایط فعلی محتمل تر به نظر می رسد و از سویی به سرعت بر بازار خودرو اثر می گذارد، بدقولی خودروسازان است، اگر خودروسازان به تعهدات خود در عرضه بموقع خودرو پایبند نباشند، مجدداً قیمت ها رو به افزایش می رود.
چه کسانی خریدار شدند
افزایش ناگهانی قیمت خودرو، خیلی ها را خریدار خودرو کرد، چرا که خودرو از کالای مصرفی به کالای سرمایه ای تبدیل شد. کسانی که دارنده خودرو بودند به امید اینکه قیمت ها دوباره گران شود، روی به خودروهای ثبت نامی بردند. آنهایی هم که خودرو نداشتند سراغ بازار و ثبت نام خودروسازان رفتند تا بتوانند صاحب خودرو شوند.
عوامل تثبیت و آرامش بازار
با وجود سناریوهایی که برای افزایش قیمت خودرو پیش بینی شد، چه عواملی باعث شد قیمت خودرو این روزها روی آرامش به خود بگیرد؟ آیا این عوامل موقتی است؟ اگر بخواهیم به صورت کلی پاسخ این سؤالات و ابهامات را بدهیم دلیل اصلی ثبات اقتصادی است. با آرامش بازار خیلی از حوزه هایی که زمانی با تنش مواجه بودند، ثبات یافتند. نمونه آن در بازار گوشت و مرغ است. روزهایی بود که قیمت این کالاها که جزو کالاهای اساسی هستند هفتگی گران می شد ولی اکنون قیمت ها ثابت شده و در برخی از مواد غذایی هم کاهش قیمت اتفاق افتاده است.
ارز نیما و آزاد نزدیک شدند
با نزدیک شدن قیمت ارز آزاد و سامانه نیما احتمال افزایش قیمت بسیار کم است. بانک مرکزی بارها تأکید کرده که قیمت ها را در حدود فعلی یعنی 11 هزار تومان حفظ خواهد کرد لذا با این شرایط و اطمینان هایی که داده شده، رشد قیمت ارز حداقل تا پایان سال جاری بسیار کم است. بر این اساس مردم با مهم ترین عامل رشد قیمت خودرو روبه رو نخواهند شد.
خریدهای هدفمند؛ خروج دلالان
نکته دیگر اینکه خرید اکثر مردم هدفمند شده است و دیگر مانند گذشته افراد تب خرید ندارند. تنها کسانی دنبال خودرو هستند که یک؛ خودرو ندارند یا قصد دارند نسبت به تغییر خودروی خود اقدام کنند یا در نهایت می خواهند سرمایه خود را حفظ یا ارتقا دهند. این امر نشان می دهد که دلالان در حال خروج از بازار خودرو هستند. وقتی دلالان از بازار خودرو خارج می شوند بازار به ثبات نسبی می رسد و نوسان قیمت رو به کاهش می رود.
تکیه به توان داخلی
نکته دیگر که می توان از آن یاد کرد، تکیه خودروسازان به توان داخلی است. زمانی که تحریم های خودرو آغاز شد، وابستگی خودروسازان به قطعات وارداتی زیاد بود اما چند وقتی است که می توان تغییر رفتار را در آنها دید. کاهش وابستگی به واردات تا حدودی جلوی کاهش تولید و افزایش قیمت را گرفته است.
باور پذیری پیش فروش ها
مبحث دیگری که باید به آن اشاره کرد، باورپذیر شدن پیش فروش خودروسازان است. در گذشته وقتی افراد با پیش فروش خودروسازان مواجه می شدند، می دانستند که تزئینی است و هیچ زمان دسترسی به سایت مربوطه و ثبت نام پیدا نخواهند کرد. اما اکنون تا حدودی این فرصت مهیا است و مردم می توانند در سایت خودروسازان، پیش خرید کنند.
توصیه خرید
محمد حسین صباغیان، کارشناس بازار خودرو می گوید که بازار خودرو نسبت به گذشته بسیار آرام شده و دو هفته ای است که اکثر قیمت ها ثابت شده است، با توجه به شرایط موجود پیش بینی ما این است که قیمت ها هیچ تغییری نخواهد یافت و بدین جهت خرید با هدف کسب سود را به مردم توصیه نمی کنیم، مگر اینکه فردی بخواهد برای اولین بار صاحب خودرو شود. وی ادامه داد: زمانی قیمت ها دستخوش تغییر می شود که متغیرهای اقتصادی کنترل نشده باشد. خوشبختانه دولت در ثبات سیاست های اقتصادی برنامه خوبی دارد و این امر نشان می دهد که تا پایان سال جهش در قیمت کالاها رخ نمی دهد. وی در مورد خودروهای وارداتی اذعان داشت: به نظر می رسد قیمت خودروهای وارداتی در حدود فعلی باقی بماند و کاهشی نباشد چرا که خبری از آزاد شدن واردات خودرو نیست.
در بازار چه می گذرد؟
یک ماه پیش که عرضه خودرو در بازار تا حدودی ساماندهی شد، قیمت انواع خودروها بین 6 تا 10 میلیون تومان ارزان شد، حال با گذشت از آن دوره تحلیل قیمت خودرو طی چند هفته اخیر نشان می دهد که ثبات بیشترین سهم را در بازار خودرو داشته و در تعداد محدودی از خودروها کاهش قیمت اتفاق افتاده است. از طرفی قیمت کارخانه و بازار بسیار نزدیک شده است.
بخریم یا نخریم؟
در نتیجه گیری باید عنوان کرد که پیش بینی قیمت ها کاهشی است چرا که متغیرهای اقتصادی روند باثباتی را در پیش گرفته است. مهم ترین موضوعی که سبب شده قیمت خودرو طی چند هفته اخیر ثابت شود، قیمت ارز است. بدین جهت خرید خودرو با کسب سود نمی تواند گزینه خوبی برای مردم باشد.
