معرفی جاذبه های گردشگری و جاهای دیدنی کوهدشت

دره سرطرهان

اگر کمی از کوهدشت فاصله بگیرید و به سمت غرب این دیار جادویی سفر کنید سر از یک دره رویایی در می آورید. دره ای که قرن هاست محل زندگی اقوام مختلف بوده است. آنچه می بینید بیشتر شبیه جادوی طبیعت است، دشت های وسیع، مراتعی سرسبز، گل های وحشی، گیاهان مختلف و دارویی و درختانی همانند پسته وحشی، زالزالک، انجیر وحشی. هوایی به غایت مطبوع را هم که به جادوی دره سرطرهان اضافه کنید، دل کندن از این بهشت بسیار سخت تر خواهد بود. دره سرطرهان از گستره وسیعی برخورداراست و در انتهای جنوبی با برخورد با کوه های بلند بالای گور یا همان گوهرکوه متوقف می شود.
گوهرکوه از ارتفاعات بلند منطقه سرطرهان است و مشهور است که نام خود را از نام همسر تیمورلنگ به یادگار گرفته است. همسایه دیگر این دره زیبا و چشم نواز رودخانه خروشان سیمره است. سیمره نبض زندگی در این دره را متلاطم تر کرده است و بر زیبایی و سرسبزی اش افزوده است. این دره زیبا و وسیع محل زندگی چند طایفه لری و لکی است.

تنگه شیرز

سرزمین وسیع لرستان به داشتن طبیعت حیرت انگیز و چشم نواز شهره است. اگر عازم کوهدشت شده باشید و از شهر فاصله بگیرید جایی در محل تلاقی لرستان با ایلام و کرمانشاه زیبایی سربفلک می کشد و هر بیننده ای را دلباخته خود می کند. دره شیرز یکی از شاهکارهای طبیعت در سرزمین باستانی لرستان است اما در این دره جایی قرار دارد که در بین اهالی به تنگه شیرز شهره است. تنگه ای با صخره های بلند و گاه ترسناک که تا 200 متر ارتفاع دارند. قدم که در محیط تنگه بگذارید رودخانه ای زیبا درست از وسط تنگه و از پیچ و خم صخره ها به آرامی عبور کرده و خود را به سیمره می رساند.
دیوارهای صخره ها به مرور زمان و بر اثر فرسایش شکل و شمایل خاصی پیدا کرده اند و گاه به حالت پله پله در آمده اند لابه لای این صخره های هزاررنگ درختانی زیبا همانند بلوط، چنار، انجیر وحشی و گلابی کوهی بر لب رودخانه روییده اند و سرسبزی از سر و روی صخره ها بالا می رود. در مسیر حرکت تان در تنگه گاهی چشمتان به چشمه های آب و آبشارهای کوچک و بزرگی می افتد که بر شکوه تنگه افزوده اند. تنگه چیزی در حدود 5 کیلومتر طول دارد و هرچه به انتهای آن نزدیکتر می شوید صخره ها پرشیب تر می شوند.

آبشار شیرز

بلندترین و چشم نوازترین آبشار تنگه به آبشار شیرز شهره است و با غرور و طراوت از بلندای صخره خود را به زمین می کوبد. در مسیر گذر از تنگه چشمتان به تخته سنگ هایی می افتد که درست وسط مسیر حرکت جا خوش و مسیر آب را سد کرده اند اما رودخانه بالاخره راهی برای خروج می یابد و مسیرش را ادامه می دهد. شگفتی های تنگه تمامی ندارد در طول حرکت در مسیر تنگه چشمتان به یک غار زیبا و پرآب نیز خواهد افتاد که پر از چکیده ها و چکنده های زیبای چند هزار ساله است و البته رودخانه ای پرآب نیز از میان آن عبور می کند.

تنگه مناره سنگی

دیگر شگفتی تنگه مناره سنگی آن است. مناره ای سنگی با ارتفاعی چند ده متری که حاصل دست طبیعت است و بر شگفتی و زیبایی تنگه افزوده است. صدای آواز پرندگان، غوغای رودخانه، شیطنت سنگ های کف رودخانه، بلندای بلوط ها، جنب و جوش بزهای کوهی و هوایی که لطافت را در تنگه شیرز به رخ می کشد از این تنگه یک ایستگاه طبیعی حیرت انگیز ساخته است که الحق و الانصاف یکی از گنجینه های لرستان و ایران است.

پل سی پله

وجود سیمره خروشان و چند رودخانه دیگر در پهنه استان لرستان سبب شده تا پل های فراوانی در طول تاریخ در لرستان ساخته شوند. یکی از این پل ها که در محدود شهر کوهدشت و در حوالی روستای سرطرهان، جایی که ایلام و لرستان سیمره را به اشتراک می گذارند ساخته شده، پل سی پله است. پل سی پله بر روی رودخانه سیمره ساخته شده و بر طبق یافته های باستان شناسی متعلق به دوران ساسانی است. به سان تمامی پل های ساخته شده این پل نیز در تنگ ترین قسمت سیمره ساخته شده است و چیزی در حدود 17 متر طول دارد.
پل تقریبا تا نیمه تخریب شده است. تنها دو طاق جناغی در پایه های پل باقی مانده است و دو طاق دیگر به کلی تخریب شده است. پل از جنس سنگ و ملات گچ است و بر روی سنگ های سازنده پل علامت هایی حک شده است. پل در روزگار باستان محل ارتباط بین تمدن ها بوده است. در کنار سیمره زیبا و طبیعت خیره کننده مناظر اطراف بازدید از این پل تاریخی را نیز از یاد نبرید.

غار میرملاس

سراسر سرزمین لرستان به داشتن قدمتی بالا و تاریخی بسیار غنی و فرهنگی اصیل شهره است اما در این میان کوهدشت یکی از شهرهایی است که آثار این قدمت و دیرینگی به وفور در آن یافت می شود. یکی از همین نشانه ها در 17 کیلومتری کوهدشت واقع شده است. غار میرمالاس که در نزدیکی شهر کوهدشت واقع شده است به دلیل داشتن نقاشی هایی از هزاران سال پیش بر روی دیوارهای خود شهره است. اگر خوب دقت کنید نقاشی هایی به رنگ های سیاه و گاهی قرمز رنگ از حیوانات و انسان هایی خواهید دید که مشغول شکارند. بنا بر یافته های باستان شناسی این نگاره های زیبا حداقل چیزی در حدود 5 تا 6 هزار سال قدمت دارند. اگر چه در این منطقه آثاری از اقامت انسان تا چندین هزار سال قبل تر نیز یافته شده است.
در این نقاشی تعدادی از حیوانات به چشم می خورند که از نیم رخ نقاشی شده اند. این نقاشی ها نشانگر رویاها و روال زندگ انسان ها در چندین هزار سال پیش است.

قلعه زاغه ( زاخه )

اين دژ در شهرستان كوهدشت ودر بخش رومشگان واقع شده و تماماً از سنگ ساخته شده است . سبك و نوع طاق آن با ساير آثار موجود در استان متفاوت است سنگهاي بكارگرفته شده در اين بنا بصورت حجاري شده و قلوه سنگ مي باشد . دمورگان اين اثر را از آثار دوره ايلامي مي داند اما بنا بيشتر خصوصيات معماري ساساني را دارد . بيشتر قسمتهاي آن در زير خاك مدفون است . به احتمال زياد در قسمت جنوبي آن آتشكده اي وجود داشته است.

قلعه کوهزاد

رمیشگان یکی از بخش های شهرستان کوهدشت است که بلندترین و مرتفع ترین ارتفاعات آن کوه های ویزنهار یا وزنیار است. این کوه ها مشرف به دشت های وسیع سیمره بوده که بسیار عمیق است، اما به مدد حضور شرکت های استخراجی نفت جاده ای برای دسترسی به آن احداث شده است. بر بلندای 1000 متری کوه وزنیار بقایای قلعه ای قرار دارد که در همان ابتدا اشراف گسترده اش بر سرزمین های فرودست و دوردست حیرت زده تان خواهد کرد. تمام دشت سیمره، بخش هایی از سرطرهان، رومیشگان و بخش هایی از استان ایلام، یکسره زیرپای شماست. قلعه اما تقریبا تخریب شده است ولی ضلع شمالی آن تا حدودی سالم تر است ولی حدود آن و طول و عرض قلعه کاملا مشخص است. طاق قلعه بالغ بر 70 متر ارتفاع داشته و اتاق ها به یکدیگر متصل بوده اند. آثار برخی از اتاق ها و مسیرها به خوبی پیداست. قلعه که از سنگ و گچ ساخته شده است متعلق به دوران اشکانی است و به مهرپرستان منسوب شده است. این قلعه مهرتاییدی بر اهمیت استراتژیک این سرزمین در روزگار باستان و قدمت اقامت بشر در این سرزمین است. قلعه که به قلعه کوهزاد یا قلعه وزنیار شهره است یکی ار آثار تاریخی باارزش منطقه است که بسیار شبیه قلعه دیگر منطقه به نام زاخه است.

سرخ دم لری و سرخ دم لکی

حتما شما هم بارها در موزه ها سراسر کشور آثار مکشوفه از لرستان را دیده اید. این حجم از آثار باستانی از محوطه های باستانی متعددی کشف شده است. یکی از این محوطه های باستانی که در نزدیکی شهر کوهدشت قرار دارد، سرخ دم لری و سرخ دم لکی نامیده می شود. اگر به دنبال علت نامگذاری عجیب این محوطه ها هستید بد نیست بدانید سرخ دم لری در نزدیکی روستایی لرنشین با نام خوشناموند و سرخ دم لکی در نزدیکی روستایی لک زبان با نام سرخ دم قرار گرفته اند. علت استفاده از واژه سرخ دم نیز سرخ بودن خاک منطقه لکستان است. دو محوطه در فاصله دو کیلومتری یکدیگر در منطقه لکستان و دست روبروی یکدیگر قرار دارند. سرخ دم لکی اولین محوطه است، با آثاری از یک حصار سنگی و مستحکم و بنایی پلکانی که پله پله تا بلندای کوه بالا رفته بوده است.
به نظر می رسد سرخ دم لکی پایتخت پادشاهی به نام ال پی بوده اما سرخ دم لری در واقع یک پرستشگاه بوده است. بنایی دو طبقه با مرکزیت یک اتاق و مصالحی مشابه سرخ دم لکی. سرخ دم اما در بین جهانیان به سوردم نیز شهره است. از این دو محوطه باستانی آثار فراوانی از دوره مفرغ به دست آمده است که برخی در موزه های داخل و برخی در موزه های خارجی نگهداری می شوند.

پارک جنگلی بلوران

اگر به دنبال تفرجگاهی زیبا در دامنه های زاگرس هستید حتما باید سری به منطقه بلوران درب گنبد، در نزدیکی شهر کوهدشت بزنید. اگر جاده کوهدشت به اسلام آباد غرب را پیش رو بگیرید و به سمت دهستان بلوران بروید، چشمتان به دامنه های چشم نواز زاگرس و دشت های وسیع در مجاورت جنگ های بلوط کهنسال بلوران خواهد افتاد که با آب و هوایی مفرح تفرجگاه بسیاری از مردمان منطقه است. اگر در روزهای تعطیل سری به پارک جنگلی بلوران بزنید، خانواده هایی را خواهید دید که در دامن بلوران بساطشان را برپا کرده اند و از دیدن طبیعت لذت می برند.

غار بتخانه

غار بتخانه در 21 کیلومتری شهر کوهدشت و در ارتفاعات دم چهر قرار گرفته است. این غار در نزدیکی روستای قرعلیوند قرار گرفته و به دلیل رسوبی بودنش، درب ورودی غار کمی تنگ است. با ورو به درون غار که مستلزم به همراه داشتن ابزار مناسب روشنایی است چشمتان به دیواره های سفید غار می افتد که نشان از رسوبات آهکی است. غار 200 متری طول داشته و بسیار عریض است. هرچه در مسیر غار رو به جلو حرکت کنید بر ارتفاع سقف غار افزوده می شود. غار بتخانه از دو بخش اصلی شمالی و جنوبی تشکیل شده است. یکی از زیبایی های شگفت انگیز این غار چکنده ها و چکیده های چند ده متری و قطور است که در طول هزاران سال شکل گرفته اند. این چکیده ها و چکنده ها به دلیل شکل و شمایل ایستاده ای که دارند بیشتر شبیه بت هایی به نظر می رسند که در تمدن های باستانی پرستیده می شده است و به همین دلیل این غار به غار بتخانه شهره شده است. این غار اما محل زندگی انسان های اولیه نیز بوده است. آثار مکشوفه از این غارها و گاه نقاشی ها و نگاره های بدست آمده نشان از قدمت ده ها هزار ساله اقامت بشر در این منطقه بوده است.

غار پل خدا

غار پل خدا در محل تلاقی سه استان کرمانشاه، ایلام و لرستان تکه ای از سرزمین ایران همچون بهشتی گمشده خودنمایی می کند. چشمه های حیات بخش، رودخانه ی خروشان و آبشارهای زیبا طبیعتی بکر و دیدنی را به منطقه هدیه داده اند. نام این منطقه ی دیدنی تنگه ی شیرز است که همچون نگینی در میان ایران می درخشد .پل خدا، پدیده ای است مسقف در سطح رودخانه به طول ۳۰ الی ۴۰ متر که به صورت غاری مسقف روی رودخانه قرار گرفته و آب رودخانه از داخل آن عبور می کند. سطح پل خدا یا همان غار با سنگ های ریزشی و گاهی تنه و شاخ و برگ درختان توسط سنگ تراورتن به صورت سیمانی شده قرار گرفته است. با کمی بررسی مشخص می شود که منشأ سنگ تراورتن تشکیل شده است. چشمه ، فصلی است که در زمان پرآبی از میان دو لایه سنگ آهک بیرون می جهد.یکی از شرایط انحلال سنگ های آهکی، وجود آب سرد است. این شرایط سبب انحلال سنگ آهک می شود. با خروج آب از چشمه فصلی، مواد محلول موجود در آب چشمه رسوب می کند و با وجود پوشش گیاهی و مواد ریزشی منجر به تشکیل سنگ تراورتن می شود. به این نوع سنگ توفا (Tufa) گفته می شود.همزمان با رسوب مواد، جریان رودخانه نیز در بستر ادامه داشته و منجر به تشکیل غار در این مکان گردیده است، سطح پل خدا نیز توسط بار رسوبی رودخانه نمایان می کند که در مواقع سیلابی آب رودخانه از سطح پل خدا عبور می کند.

گنبد شاه محمد

در انتهاي شمالي طرهان و بر دامنه كوه هاي «تت » و «درامار» گنبد و مقبره شاه محّمد زيارتگاه مردم لرستان و كرمانشاه واقع شده است . اصل بنا، چهارگوش است كه در بالا به هشت ضلعي تبديل شده است .ديوار هر ضلع با كاشي هاي مشبك زينت داده شده است . گلدسته ها، استوانه اي شكل اند كه در انتهاي هر يك ازآن ها، تزئيناتي با آجر به صورت زيك زاك ايجاد شده است .

تاريخ بناي آن سال ۱۳۲۲ هجري قمري است كه برسنگ ديواره شرقي مقبره نوشته شده است . هر دو لنگه در ورودي مقبره روكشي از نقره دارند آيات و اشعاري باخط نستعليق بر آن حك شده است . بر حاشيه آن ها نيز چند بيت از مرثيه مشهور محتشم كاشاني نوشته شده است . مصالح گنبد مقبره از آجر، ملاط و كاشي است . در فاصله ۵/۵ متري ديوار حرم ، چهار اتاق براي سكونت زائران ساخته شده است .

ميل خسرو آباد ( خسروآ )

اين بنا در بخش كوناني شهرستان كوهدشنت واقع شده است .ميل خسرو آباد يا خسروأ كه به نام ميل صيد صفربگ نيز معروف است . در گورستان قديمي روستای خسرو آباد واقع شده است. .بلندای اين ميل حدود ۶متر و۶۰ سانتيمتر مي باشدقطر پايه آن حدود۲متر مي باشد نماي ظاهري آن داراي انحنا بوده وبه شكل هرمي ۶ وجهي مي باشددر ساخت آن از مصالح قلوه سنگ,گچ و….استفاده شده است.اين ميل يكي از قديمي ترين و منحصرترين ميل هاي يادبود در لرستان بوده كه براي نشان گور بكار برده شده است. براساس شواهد اين بنا احتمالا مربوط به دوره زنديه مي باشد.

دژ زلال انگیز

در تیغه کوهی در دره باریکه سرطرهان کوهدشت که رود سیمره در ان جریان دارد آثار یک دژ باقی مانده که به دژ زلال انگیز معروف است. ساختمان دو طبقه دژ با سنگ قلوه و گچ ساخته شده است.سمت خاوری و جنوبی دژ به رود سیمره منتهی میشود که عبور از آن با توجه به ارتفاع تیغه کوه و دیواره دژ ناممکن است بیش تر دیوارهای شمالی دژ باقی مانده اند ولی نیمی از دیوار خاوری آن فروریخته است.در دیوار جنوبی و برج مانند دژ دریچه ای به اندازه ۲۴۵×۱۲۰ سانتی متر ساخته شده است که از آن رفت و آمد می کرده اند. از این دریچه، یک راه مارپیچ که به تپه باستانی «پیاره» منتهی می شود تحت کنترل قرار می گرفته است. تنها راه منتهی به دژ راهی باریک است که از قله کوه به سوی شمال دژ می پیچد و سپس به طبقه دوم آن می رسد. در بدنه کوه چاهی تا سطح رود سیمره کنده شده است که با آن آب مورد نیاز دژ تامین می شده است. ارتفاع سطح دژ تا بستر رود، نزدیک به ۱۵ متر است. ظاهر این دژ نشان می دهد که از آثار دوره ساسانی است. سطح این دژ خاکی با قطر زیاد پوشانده است.