تنفس دهانی، مشکلی است که خیلی ها به آن دچار هستند اما راحت از کنار آن می گذرند؛ در حالی که این مشکل می تواند عوارض خطرناکی به دنبال داشته باشد و در طولانی مدت، حتی بر چهره و زیبایی هم تاثیر منفی بگذارد. تنفس دهانی سبب می شود استراحت و خواب شبانه ی ما مختل شود و در طول روز، خواب آلودگی و کسالت به سراغ مان بیاید و کیفیت زندگی مان تحت تاثیر قرار بگیرد.
تنفس دهانی چنانچه در دوران کودکی وجود داشته باشد و هیچ تلاشی در جهت رفع آن صورت نپذیرد، سبب عمیق شدن کام یا سقف دهان خواهد شد که این خود به طور ثانویه باعث کاهش قوس فک بالا می شود و به دنبال آن، جا برای قرار گرفتن دندان ها در یک قوس فکی کاهش می یابد و دندان ها برای جبران کمبود فضا به سمت بیرون حرکت می کنند و حالت بیرون زدگی دندان ها علاوه بر زشت بودن فرم صورت خطر شکسته شدن آنها را در پی دارد.علاوه بر دندان ها، خود استخوان فک در ناحیه قدام فک بالا هم بیرون زده می شود که برای درمان این گونه موارد نیاز به ارتودنسی و جراحی توأماً است.
افرادی که دچار مشکل تنفس دهانی هستند همواره لب های خشک و ترک خورده دارند که زخم شدن مدام لب ها علاوه بر مشکل جسمی، این افراد را از لحاظ روحی دچار آزردگی می کند و معمولاً این افراد از این قضیه رنج می برند. افرادی که دچار تنفس دهانی ناشی از گرفتگی بینی هستند از لحاظ تکلم مشکل دارند و معمولاً تو دماغی صحبت می کنند که در نهایت در شکل گیری شخصیت کودکان اهمیت خاصی دارد. افرادی که در اثر تنفس دهانی دارای فک بالای جلوآمده هستند معمولاً در ادای برخی کلمات دچار مشکل می شوند و در تلفظ مشکل دارند.
عوارض تنفس دهانی
خشکی دهان
خشکی دهان و یا سندرم سوزش دهان می تواند یکی از نتایج تنفس از راه دهان باشد. حتی ممکن است جزء اولین اثراتی باشد که متوجه می شوید. تنفس از راه دهان سبب خشک شدن بزاق دهان می شود. در این حالت لب ها و دهان خشک شده و احساس سوزش در دهان ایجاد می شود و حتی ممکن است منجر به تغییر حس چشایی شود.
بهترین توصیه و راه درمان پیشنهادی، تنفس از راه بینی است. نوشیدن آب کافی و همچنین ماندن در محیط مرطوب، از دیگر نکات کلیدی به شمار می آید. اجتناب از لیسیدن لب ها و استفاده از پماد و یا مرهم های تجویزی می تواند سبب افزایش رطوبت دهان شود.
عفونت دهان
خشکی دهان می تواند منجر به بروز عفونت های دهان نیز گردد. افراد دچار مشکل تنفس از دهان هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به التهاب لثه و برفک دهان قرار دارند. این اختلالات می توانند سبب ناراحتی زیادی در انجام اموری مانند صحبت کردن، غذا خوردن و حتی مسواک زدن شوند.همه اینها هم به دلیل عدم وجود بزاق کافی است. توجه داشته باشید که بزاق می تواند میکروب های مضر دهان را کنترل کند اما هنگامی که تنفس از راه دهان انجام می پذیرد، بزاق کافی برای این کار وجود نخواهد داشت.
پوسیدگی دندان
وجود حفره های دندانی مشکل زاست و خشکی دهان می تواند سبب بوجود آمدن و یا افزایش آنها شود. هنگامی که غذا می خوریم، باکتری های موجود در دهان از قند موجود در غذاها تغذیه می کنند. این فرایند سبب تولید اسید در دهان و در نتیجه ساییده شدن و فرسودگی دندان ها می شود. بزاق مسئولیت خنثی کردن اسید و جلوگیری از سایش دندان ها را بر عهده دارد. بدون بزاق کافی، پوسیدگی دندان ها اصلا بعید نخواهد بود.
بوی بد دهان
خشکی ناشی از تنفس دهانی سبب می شود تا باکتری های مضر، محیط مناسبی را برای رشد و گسترش خود فراهم سازند. ذرات غذایی نیز در صورت خشکی دهان و عدم توانایی بزاق برای تمیز کردن محیط دهان ، در اطراف دهان و دندان باقی خواهند ماند که این امر سبب رشد بیشتر باکتری های مذکور می شود.
دلایل تنفس دهانی در کودکان
مشکل در جویدن غذا
مشکلات عضلانی، سبب سخت شدن جویدن غذا خواهد شد. این امر می تواند سبب افزایش مدت زمان جویدن غذا و در عین حال کاهش میزان جویدن و خرد کردن مواد غذایی گردد. دندان های انتهایی که در قسمت های آخر دهان قرار دارند ممکن است برای انجام مناسب وظایف خود با مشکل مواجه شوند.
فراتر از جویدن، تنفس دهانی منجر به بلع غیرطبیعی غذا می شود. علاوه بر این، هوای اضافی به صورت ناخواسته وارد بدن شده و مشکلاتی نظیر نفخ شکم ، آروغ زدن و غیره بروز می یابند.
آپنه خواب
اگر تنفس دهانی در شب نیز ادامه داشته باشد، بروز آپنه ی خواب چندان غیر محتمل نخواهد بود. در این حالت راه هوایی دچار سختی تنفس شده و این امر موجب بروز وقفه هایی در نفس کشیدن و اختلالات خواب خواهد شد. پس از برخاستن از خواب نیز دچار سستی، خستگی و کاهش راندمان در طول روز خواهید بود.
همانطور که ملاحظه کردید، تنفس از راه بینی در حفظ سلامتی شما نقش بسیار مهم و ارزشمندی را ایفا می کند. پس اگر با این نوع تنفس دچار مشکل می شوید، پیشنهاد می شود از وجود یک پزشک و یا مشاور برای بهبود روند تنفس تان استفاده کنید.برای ورود به کانال تلگرام ما کلیک کنید.
درمان
ابتدا باید تشخیص صحیح داشته باشیم و با ارزیابی و معاینه ی دقیق بالینی و با کمک رادیوگرافی علت تنفس دهانی را مشخص کنیم. اگر مشکل انسدادی به دلیل آناتومیک و بیماری هایی مانند پولیپ یا التهاب لوزه ها و غیره باشد درمان توسط متخصص گوش و حلق بینی و با روش های دارویی و یا جراحی انجام می گیرد.
اما اگر تنفس دهانی، صرفا از روی عادت باشد؛ از یک روش تمرینی استفاده می کنیم؛ به این شکل که از بیمار می خواهیم یک تکه کاغذ را بین لب ها نگه دارد و از بینی تنفس کند. به محض باز کردن دهان کاغذ می افتد و فرد نسبت به تنفس دهانی خود آگاه می گردد. این تمرین به تدریج تنفس دهانی عادتی را رفع می کند.
اگر تنفس دهانی شدید و طولانی باشد، معمولا موجب تنگی فک بالا می شود و متخصص ارتودنسی با کمک وسایل خاص به درمان این مشکل اقدام خواهد نمود. زمانی که تنفس دهانی درمان شود و ناهنجاری و مشکلات فک هم درمان شود اثرات سوء، روی فرم و شکل فک و صورت بیمار هم برطرف می گردد.
