اسکی بر روی یخ و یا پاتیناژ یک ورزش شاد و مفرح می باشد که شکل انفرادی و با اسکی بر روی یخ و یا حتی تیمی هم در سالن ها برگزار می شود . پاتیناژ یک ورزش زیبایی است که فرد باید حرکات کششی با حفظ تعادل بدن انجام دهد. این ورزش سرعتی می باشد.
اسکی روی یخ یا پاتیناژ چیست؟
اسکی روی یخ که نام دیگر آن پاتیناژ یا یخماله است یک نوع ورزش است که در سالن های مخصوص به این کار یا بر روی یخ های طبیعی انجام می شود که در آن با استفاده از کفش های مخصوص پاتیناژ، حرکاتی بر روی یخ انجام می شود. کفش های مخصوص پاتیناژ دارای نوعی تیغه هستند که از سر خوردن بر روی یخ جلوگیری می کنند.
این ورزش یکی از بهترین و زیباترین ورزش های دنیا است که شامل حرکاتی با کشش بدن و سر خوردن روی یخ با حفظ تعادل است؛ برای این کار باید سال ها تلاش کرد و دوره دید تا بتوان این ورزش مهیج را انجام داد. در واقع انجام حرکت های نمایشی بر روی یخ بسیار سخت است و فردی که این کار را انجام می دهد علاوه بر داشتن قدرت بدنی بالا باید در این زمینه تبحر کافی داشته باشد. این ورزش بسیار سرعتی است، به طوری که بیننده را به هنگام تماشا به تعجب وا می دارد.
ورزش اسکی روی یخ می تواند به عنوان یک سرگرمی و تفریح یا برای حمل و نقل انجام شود. یخ هایی که بر روی آنها ورزش پاتیناژ انجام می شود دارای دمای منفی 7 درجه سانتی گراد هستند، زیرا در این دما یخ کمترین اصطکاک را خواهد داشت. معمولا برای انجام این ورزش از پیست اسکیت های سرپوشیده و مخصوص این کار استفاده می شود تا خطرات این ورزش نسبت به انجام آن بر روی دریاچه های یخ طبیعی به طرز چشمگیری کمتر شود.
تاریخچه ورزش اسکی روی یخ
طبق شواهدی که افراد باستان شناسان از اسکیت های ساخته شده با استخوان جانوران در منطقه های سردسیر پیدا کرده اند. نشان می دهد که از زمان های قدیم برای عبور نمودن سریع از یک سری مسیرهای یخ زده، از این روش استفاده می کردند. این ورزش در گذشته در کشورهای هلند و انگلستان دارای یک جایگاه ویژه ای می باشد و مردم علاقۀ خاصی به آن دارند و طبق یک مدرک قدیمی در مورد ورزش پاتیناژ که مربوط به سال 1118 تا 1175 می باشد.
اولین تصویر گرفته شده از این ورزش در قرن 15 بوده و آقای یوهانس بوگمن هلندی آن را به تصویر کشیده است.
طبق تحقیقات صورت گرفته یخ سالن پاتیناژ باید در دمای منهای 7 درجۀ سانتی گراد که دارای یک اصطکاک کمی می باشد استفاده می شود و هم چنین در سالن های سرپوشیده هم بر اساس این درجه پیست ها را تنظیم می کنند. در کفش های این ورزشکاران برای به وجود آوردن شتاب و کنترل حرکات هایشان ،در قسمت سر تیغۀ جلویی آن مقداری به پائین خم شده است.
تیغۀ فولادی زیر کفش با یک اصطکاک کم بر روی سطح یخی حرکت می کند و حتی با یک مقدار خم شدن فرد، موجب فرو رفتن تیغه در یخ اسکیت باز می تواند حرکات خود را کنترل نماید و با حرکات لبۀ منحنی تیغه و قرار دادن بدن در یک جهت مناسب و خم نمودن زانو و به کمک نیروی جاذبه می تواند آن را کنترل و یا سرعت بخشد.
خطرات ورزش اسکی بر روی یخ
- انجام این ورزش در سالن های مخصوص اسکیت خطرات کمی را همراه با آسیب کمتر دارد. ولی اگر در فضاهای دریاچه باشد خطرات آن بیشتر است.
- سقوط نمودن افراد بر روی یخ با توجه به نوع یخ ، نوع اسکیت و سرعت اسکیت و مهارت و توانایی این افراد بستگی دارد.
- سقوط نمودن افراد به داخل یخ که آب آن سرد است و موجب آسیب شدید به فرد و یا حتی مرگ آن ها به علت شوک و سرمازدگی می شود.
- این خطرات باعث آسیب دیدگی ورزشی شده و البته ممکن است بهبودی پس از مصدومیت کمی به طول بیانجامد.
نحوه استفاده از کفش های پاتیناژ
- به منظور کنترل هرچه بهتر حرکات و همچنین سرعت بخشیدن به آن در اسکی پاتیناژ، امروزه تیغه های جلویی کفش پاتیناژ به سمت جلو خم شده است که باعث بهبود حرکت ورزشکار می شود.
- در زیر کفش از یک تیغه فولادی استفاده شده است که این تیغه با کمترین اصطکاک ایجاد شده با یخ به سمت اطراف حرکت می کند. اگر ورزشکار این تیغه را کمی در یخ فرو ببرد، این کار به حفظ هر چه بهتر اصطکاک و کنترل حرکات کمک می نماید.
- برای سرعت بخشیدن به حرکات و استفاده از نیروی جاذبه برای کنترل آن ها، ورزشکار باید بر روی لبه تیغه حرکت کند و زانوی خود را خم نماید و بدن را در زاویه ای مناسب قرار دهد.
- برای شتاب هرچه بیشتر، ورزشکار باید تیغه جلویی کفش را بر روی یخ فشار دهد یه گونه ای که یخ بریده شود. این کار باعث می شود تا اسکیت باز به سمت جلو و با شتاب هل داده شود.
انواع اسکی روی یخ
- پاتیناژ نمایشی: این رشته یکی از مهیج ترین و زیباترین رشته های پاتیناژ است که طرفداران بسیاری در سراسر دنیا دارد. در این نوع از ورزش پاتیناژ، افراد به صورت تکی یا گروهی به اجرای حرکات نمایشی بر روی یخ می پردازند.
- هاکی روی یخ: این ورزش پرطرفدار نیز یکی از رشته های پاتیناژ است که افراد به صورت گروهی و با استفاده از یک توپ و چوب های مخصوص به هاکی روی یخ می پردازند.
- پاتیناژ سرعتی: در این ورزش، مانند دو و میدانی شرکت کنندگان برای یک طول مسافت مشخص و با حداکثر سرعت باهم به رقابت می پردازند.
- پاتیناژ نوردیک: این رشته از پاتیناژ نیز بسیار مهیج و جذاب است. در این رشته شرکت کنندگان یک مسافت خیلی طولانی را بر روی یخ های طبیعی سپری می کنند و زمان برای آنها معنی ندارد.
- رینگیت: رینگیت یکی از رشته های بسیار جذاب و دوست داشتنی در پاتیناژ است که از تلفیق هاکی و بسکتبال بوجود آمده است و خانم ها آن را انجام می دهند. این ورزش نیز در نوع خود بسیار جالب و جذاب است.