پرتاب دیسک یکی از رشته های ورزش دو و میدانی است که سابقه باستانی دارد. ورزشکاران وسیله ای به نام "دیسک" را پرتاب می کنند و پرتاب کننده ای که بتواند دیسک را بیشتر و دورتر پرتاب کند، برنده مسابقه خواهد بود. پیشینه پرتاب دیسک به ۷۰۸ سال قبل از میلاد مسیح برمی گردد. در آن زمان مجسمه سازی به نام "مایرون" مجسمه ای ساخت که نشان دهنده یک فرد در حال پرتاب دیسک بود، امروزه با گسترش ورزش های دو و میدانی مجسمه "دیسکوبولوس" به مشهور ترین اثر این هنرمند تبدیل شده است. همچنین هومر در کتاب ایلیاد خود به پرتاب دیسک اشاره کرده است. پرتاب دیسک یکی از مواد پنج گانه ورزش یونان باستان بود. در آن زمان دیسک ها از جنس آهن و برنز ساخته می شدند، در نتیجه از دیسک های امروزی سنگین تر بودند. امروزه پرتاب دیسک یکی از ورزش های المپیک در بخش مردان و زنان است.
پرتاب دیسک (به انگلیسی: Discus throw) یکی از رشته های پرتابی دو و میدانی است که در آن پرتاب کنندگان می بایست وسیله ای به نام دیسک را به بیشترین مسافت نسبت به رقبای خود پرتاب کنند. این ورزش سابقه ای حدوداً پنج هزار ساله دارد. رشته های پرتابی از تخصصی ترین مواد دوومیدانی هستند که ورزشکار علاوه بر آمادگی زیاد جسمانی و روانی نیاز به اطلاعات زیادی از علم سینماتیک (حرکت شناسی) و مکانیک داشته باشد.
آشنایی با رشته ورزشی پرتاب نیزهقوانین
بدنهٔ دیسک باید جامد یا توخالی باشد و از جنس چوب یا مادهٔ مناسب دیگری با لبه ای از فلز و به شکل دایرهٔ کامل و قرص مانند (به شکل عدس) ساخته شود. لبهٔ دیسک باید کاملاً گرد و شعاع آن ۶ میلی متر باشد. ضخامت دیسک در قسمت وسط بیشتر است و باید در حدود ۴۴ تا ۴۶ میلی متر باشد. وزن دیسک برای مردان ۲ کیلوگرم و قطر آن حداکثر ۲۲۱ و حداقل ۲۱۹ میلی متر، و برای زنان ۱ کیلوگرم و قطر آن حداکثر ۱۸۲ و حداقل ۱۸۰ میلی متر است. دیسک ها باید طوری ساخته شوند که همواره دارای حالت تعادل باشند و دو طرف آنها متقارن باشد. نحوهٔ پرتاب دیسک از دایره ای به قطر ۲٫۵ متر که داخل یک قفس ساخته شده و تنها با حلقه ای از آهن ــ که معمولاً با رنگ سفید رنگ آمیزی شده و به شکل دایره درآمده است ــ تشکیل می شود. کف دایره باید از جنس سختی مانند سیمان یا آسفالت باشد و نباید خیلی صاف باشد به طوری که پرتاب کننده روی آن سُر بخورد. کفِ کاملاً مسطحِ دایره باید در حدود ۱۴ تا ۲۶ میلی متر پایین تر از لبهٔ بالاییِ حلقهٔ آهنی باشد. ناحیهٔ فرود پرتاب دیسک محدوده ای با قِطاعِ ۴۰ درجه است که با دو خط یا نوار ۵سانتی متری مشخص می شود. این محل باید خاک نرم یا چمن باشد تا از شکسته شدن دیسک های پرتاب شده جلوگیری کند. برای تعیین قطاع ناحیهٔ فرود (۴۰ درجه)، از مرکز دایره ضلعی به طول ۲۰ متر به عنوان یک طرف قطاع ترسیم کنید، سپس ضلع دوم قطاع را طوری ترسیم کنید که فاصلهٔ دو ضلع به طول ۲۰ متر از مرکز دایره، ۱۳٫۶۸ متر شود و سپس این دو خط را امتداد دهید تا قطاع کامل یا ناحیهٔ فرود پرتاب دیسک به دست آید.
روش پرتاب دیسک
این روش برای افراد راست دست است و افراد چپ دست می توانند عکس آن را انجام دهند:
پا های خود را هم اندازه با عرض شانه ها باز کنید و بازو های دست خود را صاف نگه دارید. می توانید از تکنیک زانو-چانه-انگشت پا استفاده کنید، طوری که زانو و انگشت های پای چپ و چانه شما در یک امتداد قرار بگیرند. درون دایره پرتاب قرار بگیرید و پای چپ خود را سمت بیرون دایره و پای راست خود را با زاویه ۹۰ درجه نسبت به پای چپ خود قرار دهید. اگر یک ساعت را در نظر بگیرید پای چپ بر روی ساعت ۱۲ و پای راست بر روی ساعت سه قرار می گیرند. در دست های خود نوسان ایجاد کنید تا طول اندازه حرکت بالاتنه خود را مشخص کنید. دست راست خود را بر روی دیسک و دست چپ را به عنوان تکیه گاه در زیر دیسک قرار دهید. انگشتان خود را در لبه های دیسک به اندازه یک بند انگشت خم کنید تا از افتادن آن جلوگیری نمایید. بازو های خود را صاف نگه دارید سر خود را پایین گرفته و آماده پرتاب شوید. دست خود را تا زاویه ۴۰-۵۰ درجه حرکت دهید. بهترین زاویه برای پرتاب ۴۵ درجه است، چراکه بیشترین برد ممکن را برای پرتاب دیسک بوجود می آورد. هنگامی که دست را حرکت می دهید پایین تنه خود را نیز تکان دهید تا چرخش بیشتر شود. زمانی که احساس کردید دست ها را به اندازه کافی حرکت داده اید شروع به پرتاب دیسک کنید. مواظب باشید که از دایره خارج نشوید.
رکوردهای جهان، آسیا و ایران
رکورد جهانیِ پرتاب دیسک مردان متعلق به یورگن شولْتِ آلمانی به میزان ۷۴٬۰۸ متر (۶ ژوئن ۱۹۸۶، نویبرندنبورگ، آلمان) است.
رکورد جهانیِ پرتاب دیسک زنان ازآنِ گابریِله راینْشِ آلمانی به میزان ۷۶٬۸۰ متر (۹ ژوئیهٔ ۱۹۸۸، نویبرندنبورگ، آلمان) است.
درضمن، رکورد مردانِ آسیا و ایران در اختیار احسان حدادی به میزان ۶۹٬۳۲ متر (۳ ژوئن ۲۰۰۸، تالین، استونی) است.
