رشته پرتاب چکش یکی از قدیمترین مسابقه های المپیک است که از دوره دوم المپیک پاریس 1900 وارد مسابقه ها شد، رشته ای که بصورت تاریخی در اختیار ورزشکاران بلوک شرق اروپا بود و صاحب رکوردهای افسانه ای در دهه 1970 و 1980 با نامدارانی چون یوری صدیق و سرگئی لیتوینف شد که هنوز هیچ پرتابگری به رکوردهای آنان نزديک نشده است. پرتاب چکش یکی از ۴ مادهٔ پرتابی در دووميداني است. ۳ مادهٔ ديگر پرتاب وزنه، نیزه و دیسک هستند.
رعايت قوانين زير نیز در پرتاب چکش ضرورى است:
- پرتاب چکش مثل پرتاب وزنه و ديسک بايد از داخل دايره و از وضعیت سکون آغاز شود.
- درصورتی که سر چکش در خلال چرخش و پرتاب، با محيط داخل دايره برخورد کند اشتباه نيست ولی اصابت سر چکش با محيط بیرون از دايره اشتباه محسوب مى شود.
- در صورتى که پرتاب کننده عمل تاب دادن يا چرخش را آغاز کند و بعد از برخورد سر چکش با لبهٔ بالائى دايره يا محوطه بیرون از دايره، عمل پرتاب متوقّف کند، پرتاب، اشتباه محسوب مى شود.
- در خلال پرتاب، پاى پرتاب کننده يا هيچ قسمت ديگرى از بدن وى نبايد با لبهٔ بالائى دايره يا زمينِ اطراف آن، تماس پيدا کند.
- پرتاب کننده بايد بعد از فرود چکش و با اجازهٔ سرداور، از نيمهٔ دوم دايره بیرون شود.
- استفاده از دستکش يا نوارپيچ کردن انگشتان به جز انگشت شست و يا استفاده از هر ماده اى براى محافظت از دست و بکار گرفتنِ کمربند براى محافظت از ستون فقرات جایز است. ولی استفاده از موادى که سبب سُر شدن کف دايره يا کفش هاى پرتاب کننده شود جایز نيست.
- چکش پرتاب شده بايد کاملا در داخل قطاع پرتاب فرود آيد.
- درصورتی که چکش در هوا بشکند يا دستگيره يا دستهٔ چکش از آن جدا شود پرتاب اشتباه محسوب نمى شود و تکرار مى گيرد.
- هر پرتاب بايد اندازه گيرى شود و رده بندى از روى بهترين نتيجهٔ هر فرد تعيين مى گردد.
چکش
سر چکش
اين قسمت، داراى همان مشخصات وزنه است و جنس آن از آهن يا ساير فلزات سخت و جامد مى باشد که قسمت داخلى آن با سرب پر شده است و وزن آن ۲۶۰/۷ کيلوگرم براى مردان و ۴ کيلوگرم براى زنان است. حداقل قطر سر چکش براى مردان ۱۱۰ و براى زنان ۹۵ ميلى متر است.
دستگيرهٔ چکش
دستگيرهٔ چکش که معمولاً به شکل مثلث ساخته مى شود از يک يا دو حلقه فلز جامد و سخت تشکيل شده است و نبايد در هيچ قسمت آن برآمدگى يا مفصل ديده شود. جنس دستگيره بايد طورى باشد که در هنگام پرتاب قابليت کشش نداشته باشد و بايد به گونه اى با حلقه، به سيم بند چکش متصل شود که طول آن ثابت باقى بماند. شعاع دستگيره در حدود ۱۱۰ ميلى متر است.
سيم بند چکش
از يک رشته سيم فولاى فنرى (سيم فنرى شمارهٔ ۱۱ مخصوص ساخت قفس ها) که در دو طرف براى اتصال، پيچ خورده، تشکيل شده است. جنس سيم بند نبايد قابليت کشش به خود بگيرد و نبايد در نواحى اتصال برآمدگى داشته باشد. سيم دسته چکش با يک حلقه در قسمت دسته و يا پيچ هاى سر پهن مسطّح بلبرينگ دار به سرچکش و دستگيرهٔ چکش متصل مى شوند. طول مجاز سيم بند و دستگيرهٔ چکش در حالت کشش عادى حداکثر ۵/۱۲۱ سانتى متر و حداقل ۵/۱۱۷ سانتى متر براى مردان و حداکثر ۵/۱۱۹ سانتى متر و حداقل ۱۱۶ سانتى متر براى زنان است.
پرتاپ چکش در ایران
آذربایجان غربی و شهر ارومیه قطب پرتاب چکش ایران است و قهرمانان این خطه موفقیت های متعددی در سطوح بین المللی و آسیایی برای ایران اسلامی کسب کرده اند.