با فواید و مضرات لبو بیشتر آشنا شوید

چُغُندَر سبزه‌ای است خوردنی. که ریشه آن کلفت و گوشتی است و پخته آن از اغذیه لذیذ و شیرین است و برگ چغندر و خود آن را در آشها و بورانی‌ها داخل می‌کنند و نیز چغندر را در تغذیه حیوانات بکار می‌برند و از نوعی از آن قند و الکل می‌سازند. سبزیی است خوردنی با ریشه بزرگ. گیاهی دوساله که در سال اول برگهای گسترده دارد و ریشه آن اندوخته قندی می‌سازد و در سال دوم ساقه گلدار آن تشکیل یافته اندوخته را بمصرف می‌رساند.

ساکارز در برگهای بزرگ چغندر در هنگام روز در برابر نور ساخته می‌شود و شب به ریشه رفته در آنجا ذخیره می‌شود و طبقات متوالی ریشه ضخیم می‌گردد. رنگ ریشه‌های چغندر ممکن است زرد یا سفید یا سرخ تیره باشد. نام گیاهی که بیخ و ریشه آن که در زیرزمین رشد می‌کند انواع گوناگون ریز و درشت و کم شیرینی و پرشیرینی دارد و نوع معروف آن چغندر قند است که در کارخانه‌ها بمصرف تهیه قند می‌رسد و تفاله یا ملاس این نوع چغندر را در تغذیه حیوانات مصرف می‌کنند یا بجای کود در پاره‌ای از کشاورزیها بکار می‌برند و گونه دیگرش چغندر معمولی است که از پخته آن روستائیان و بعضی اهالی شهرستانها تغذیه می‌کنند و خام آن را نیز بمصرف تغذیه حیوانات علفخوار می‌رسانند.

چغندر داراي پروتئين – چربي – ويتامينهاي A، B1، B2، B3 و C – مواد ازته – مواد قندي و املاح معدني چون فسفر، کلسيم و آهن است. چغندر را از قديم مي شناختند و حتي در حدود چهار قرن قبل از ميلاد با خواص درماني آن آشنا بوده و از آن استفاده مي کردند. چغندر دو نوع است: يک نوع آن چغندر معمولي است به رنگ بنفش تيره و يا قرمز (لبو) و نوع ديگر آن چغندر قند است و به رنگ زرد روشن که اين چغندر به مقدار بسيار زياد در نقاط مختلف دنيا براي استفاده از شکر آن، کشت مي شود. چغندر، گياهي است با برگهاي پهن و درشت يا برگهاي مخروطي شکل که از آن به همراه ديگر سبزيجات در آش يا خورش استفاده مي کنند، گاهي هم آن را به همراه ماست مصرف مي کنند. چغندر خوب آن است که زياد در خاک نمانده باشد زيرا چغندري که زياد رسيده باشد سفت مي شود. چغندر پير معمولاً گردني باريک دارد و شيارهايي روي آن به وجود مي آيد. چغندر خام، عسل گياهي است و خداوند بعد از عسل، شفا را در چغندر قرار داده است، بر همين اساس مي توان به ارزش چغندر پي برد. براي آنکه پوست چغندر پخته به آساني کنده مي شود، بايد وقتي گرم است از آب گرم بيرون آورده و درون آب سرد قرار دهيد تا به راحتي پوست آن جدا گردد.

بسیاری از ورزشکاران برای افزایش انرژی و بهبود عملکرد ورزشی از آب چغندر استفاده می کنند. مصرف این سبزی برای چشم بسیار مفید است، همچنین با داشتن ویتامین های زیاد و منیزم فواید زیادی برای بدن دارد. این سبزی مغذی به کاهش سطح تری گیلیسیرید بدن که شکلی از چربی خون است کمک می کند. همچنین به افزایش تولید طبیعی هورمون های بدن منجر شده و در درمان بسیاری از بیماری ها نقش مهمی را بازی می کند. در کنار همه این فوایدی که برای چغندر ذکر شد باید از مضرات و خطرات خوردن آن هم آگاه باشید. عوارض جانبی که مصرف این سبزی می تواند برای بدن و سلامتی ایجاد کند را در اینجا برای شما بازگو می کنیم.

عنصر آهن و مس: افراد مبتلا به هموکروماتوز و یا بیماری ویلسون باید از مصرف چغندر پرهیز کنند زیرا آهن و مس موجود در خون را بالا می برد. بیماری هموکروماتوز در واقع تجمع زیاد آهن در بدن است که وجود آهن زیاد باعث آسیب بافت ها و بیماری می شود. در بیماری ویلسون فرد قادر به دفع مس به اندازه کافی از بدن نیست و مس اضافی می تواند در کبد یا مغز جمع شده و منجر به اختلالات کبدی یا مغزی شود.

مصرف چغندر به علت داشتن آهن و مس زیاد برای کسانی که این بیماری ها را  دارند مناسب نیست.

بیتوریا: به قرمز شدن رنگ ادرار بعد از مصرف چغندر بیتوریا گفته می شود. بر اساس تحقیقات انجام شده در مجله پزشکی بریتانیا درصد زیادی از مردم از بیتوریا ترس دارند، درست است که قرمز شدن رنگ ادرار برای بدن خطری ندارد ولی ترس و نگرانی ناشی از آن در بسیاری از افراد وجود دارد.

تهوع و اسهال: مصرف چغندر در بعضی از افراد منجر به ناراحتی های معده، تهوع و اسهال می شود که همه این ها ناشی از وجود بتائین موجود در چغندر می باشد.

مشکل کلیوی: افراد مبتلا به بیماری های کلیوی باید از چغندر پرهیز کنند، این سبزی به دلیل داشتن بتائین باعث افزایش سطح کلسترول کلی در بدن می شود. افرادی که ناراحتی های کلیوی دارند قبل از مصرف هر ماده ای که بتائین دارد باید برای جلوگیری از عوارض آن با پزشک خود مشورت کنند.

بارداری: زنان باردار بایستی در مصرف بتائین محتاط باشند، زیرا این ماده می تواند روی بدن آنها و بدن جنین تاثیراتی داشته باشد. با توجه به تحقیقاتی که در کلینیک مایو در رابطه با تاثیر چغندر در زمان بارداری انجام شده است زنان باردار بایستی مصرف چغندر را به حداقل ممکن برسانند. آزمایشات انجام شده روی حیوانات نشان داده است مصرف بتائین زیاد باعث اثرات سوء روی جنین می شود.

فشار خون: مصرف چغندر باعث کاهش محسوس فشار خون می شود و برای افرادی که فشار خون بالا دارند توصیه می شود. اما باید به یاد داشته باشید که مصرف همزمان داروهای کاهش فشار خون و چغندر همزمان با هم باعث پایین آمدن بیش از حد فشار خون شده و خطرناک است. بنابراین اگر داروهای مربوط به فشار خون مصرف می کنید باید در مصرف چغندر احتیاط کنید.

سنگ کلیه: مقدار بالای اگزالات در چغندر امکان تشکیل سنگ کلیه را در بدن افزایش می دهد. اگر شما سابقه داشتن سنگ کلیه دارید از مصرف بیش از حد چغندر بپرهیزید.

سطح کلسیم: نوشیدن آب چغندر باعث کاهش سطح کلسیم خون می شود که این منجر به ابتلا به بیماری های مختلفی خواهد شد. کم شدن کلسیم بدن باعث بیماری های مربوط به استخوان می شود. بنابراین در خوردن آن زیاده روی نکنید و کسانی که با این گونه بیماری ها دست و پنجه نرم می کنند برای مصرف این سبزی با پزشک خود مشورت کنند.

تارهای صوتی: نوشیدن آب چغندر باعث گرفتگی تارهای صوتی و اشکال در صحبت کردن می شود. این مشکل در صورت زیاده روی در مصرف آب چغندر روی می دهد.

مشکلات دیگر: برخی از افراد بعد از نوشیدن آب چغندر دچار تب و لرز و التهاب می شوند.

عوارضی که در اینجا برای شما بیان شد شاید ترسناک به نظر برسد ولی در برابر فواید و تاثیرات بی نظیر چغندر بر سلامتی مانند قطره ای در برابر اقیانوس است. پس از خوردن چغندر خودداری نکنید فقط در مصرف آن زیاده روی نکرده و در صورتی که به هرکدام از مشکلات بالا برخورد کردید حتما با پزشک مشورت کنید.

مضرات چغندر

• افراد مبتلا به سوء هاضمه باید از افراط در خوردن چغندر خودداری کنند.
• اشخاصی که به قند خون مبتلا می باشند مجاز به مصرف چغندر نمی باشند.
• خوردن برگ چغندر ممکن است که در بعضی افراد موجب استفراغ، دل پیچه و در برخی کودکان باعث حساسیت شود.
• اشخاص مبتلا به فشار خون و ناراحتی های معده باید در مصرف چغندر احتیاط کنند.

منبع: سایت بیتوته