بونیون زمانی رخ می دهد که بافت قاعده انگشت شست پا متورم شده و برامدگی بزرگی را کنار پا ایجاد کند. خوش بختانه اکثر بونیون ها احتیاج به عمل جراحی ندارند.
علل پیدایش بونیون گوناگون و پیچیده هستند و درمان آن هم سخت است. پیشرفت انحراف شست پا یا بونیون میتواند در نتیجه داشتن زمینه ژنتیکی و پوشیدن طولانی مدت کفش های نامطلوب رخ دهد. با گذشت زمان، استخوان بیرون زده خارجی از انتهای شست پا جلو می آید.
علت ایجاد انحراف شست پا چیست؟
بونیون زمانی ایجاد می شود که پاهای حساس به طور مکرر در کفش های نوک باریک و تنگ تحت فشار قرار می گیرند. انگشت شست پا به انگشتان دیگر فشار وارد می کند و گاهی اوقات ممکن است زیر یا روی آنها برود. در نتیجه، کف انگشت بزرگ پا – مفصل متاتارسوفلانژیال – به سمت بیرون پا زاویه پیدا می کند. برای تعیین شدت انحراف انگشت شست پا، پزشک با استفاده از اشعه ایکس، زاویه بین برخی استخوان ها را در پا به خصوص زاویه هالوکس والگوس - زاویه بین اولین متاتارسال و انگشت بزرگ پا– و زاویه ایجاد شده با اولین و دومین متاتارسال - زاویه اینترمتاتارسال - را اندازه گیری می کند. زاویه هالوکس والگوس معمولاً 15 درجه و زاویه اینترمتارتارسال حدود 9 درجه است.
کفش های نوک باریک
کفش های نوک باریک ممکن است باعث ایجاد بونیون شوند اما دلیل زمینه ای بروز این عارضه نیستند. بونیون یک عارضه خانوادگی است زیرا نوع پاها (شکل و ساختار) ارثی است و برخی انواع پاها بیش از بقیه مستعد ایجاد بونیون هستند. صاف بودن کف پا، کم بودن قوس کف پا و شل بودن مفاصل و تاندون ها احتمال ایجاد قوز شست پا را افزایش می دهند. شکل سر متاتارسال (نوک اولین استخوان متاتارسال) نیز یک تفاوت ایجاد می کند: اگر خیلی گرد باشد، ثبات مفصل کمتر شده و در زمانی که در کفش های نوک باریک تحت فشار قرار می گیرد بیشتر مستعد ناهنجاری و بدشکلی است.
کفش های پاشنه بلند
استفاده از کفش های پاشنه بلند این مشکل را تشدید می کند زیرا وزن بدن را به جلو انداخته و باعث می شوند که انگشتان پا به جلوی کفش فشار وارد کنند. به همین دلیل است که قوز شست پا در زنان 10 برابر بیش از مردان دیده می شود.
مشاغل
افراد دارای مشاغلی مانند پرستاری و معلمی که مجبور هستند زیاد بایستند یا راه بروند بیشتر مستعد ابتلا به انحراف شست پا و شکل گیری بونیون هستند همچنین بالرین ها و افرادی که پاهای آنها به طور مکرر تحت فشار و استرس است نیز همین وضع را دارند. زنان در دوران بارداری که تغییرات هورمونی در آنها باعث شل شدن رباط ها و صاف شدن کف پا می شود بیشتر دچار انحراف و قوز شست پا می شوند. بونیون ها همچنین با آرتریت همراه هستند که به غضروف داخل مفصل آسیب وارد می کند.
تمرین های ورزشی برای بهتر شدن قوز شست پا
تمرین 1
بر روی یک صندلی بنشینید و بعد از آن زیر پای اسیب دیده یک توپ تنیس یا گلف یا هر توپ کوچک بگذارید و آنگاه پای خویش را روی توپ با فشار با حرکات رفت و برگشتی به حرکت درآورید. این کار را ده دقیقه در روز انجام دهید
تمرین 2
بر روی یک صندلی بنشینید آنگاه دست خویش را در یک فنجان آب گرم بگذارید تا دست شما گرم شود حال انگشتان دست را لای انگشتان پا بگذارید حال با انگشتان دست خود پای خود بگیرید و انگشتان پای خویش را به طرف جلو بکشید و آنگاه به عقب بکشید, این کار را ده دقیقه در روز انجام دهید.
تمرین 3
صاف بایستید و انگشتان پای خویش جمع کنید و آنگاه رها کنید, این کار ده دقیقه در روز انجام دهید.
تمرین 4
روی صندلی بنشینید، کف پای اسیب دیده را در کف دست خویش بگذارید ، آنگاه انگشتان دست خود را ازادانه بین انگشتان پایتان قرار دهید. به مدت 5تا 10 دقیقه انگشتان پایتان را به جلو و عقب، چپ و راست و پائین خم کنید.
تمرین 5
پای اسیب دیده را روی زانوی پای مخالف بگذارید . پای خویش را از قسمت زیر انگشت بزرگ پا با دست مخالف آن بگیرید. با استفاده از دست ازاد خود، به آرامی انگشت شست پا را کشیده و از مفصل دور کنید.
این وضعیت را حفظ نموده و به آرامی انگشت پای خویش را در جهت عقربه های ساعت و خلاف آن بچرخانید. این حرکت را به تعدادی که پزشک گفته است تکرار کنید.
تمرین 6
کشش شست پا:با دست به آرامی شست پا را به طرف جای مناسبش هدایت کنید، 10 ثانیه نگه دارید و 3 تا 4 دفعه تکرار کنید.