خواص و مضرات گیاه چریش

چریش نوعی گیاه خوراکی کوهی در خراسان شمالی که در فصل بهار در دامنه کوه ها سبز می شود. هر بوته گياه چریش دارای چندين برگ ، مانند تره می باشد که قسمت انتهايی آن در غلافی سفيدرنگ جمع شده است. گیاه چریش کوهی در فصل بهار در همه سبزی فروشی ها بفروش می رسد مردم خراسان شمالی با چریش بجنورد بخصوص روستاييان با استفاده از اين گياه آشی موسوم به آش چريش،آش یارمه و نانی به نام نان چريشی تهیه می نمایند. گياه چريش از گیاهان دارویی در خراسان شمالی به لحاظ شرايط اقليمی آن بخصوص در مناطق شمالی در منطقه گلول شيروان، راز و جرگلان، ارتفاعات اسدلی و كوه شاه جهان اسفراين، سالوك، كوه بهار، قزلق و شوقان جاجرم و مناطقي از شهرستان مانه و سملقان (SEMELGHAN )سبز می شود. كارشناسان منابع طبيعي خراسان شمالی، برای جلوگیری از تخریب مراتع و پیشگیری از نابودی این گیاه ، آموزش بهره برداران در شناسايي گونه هاي قابل بهره برداري، زمان گلدهي، زمان رسيدگي و بهترين زمان برداشت ريشه ها را حايز اهميت مي دانند. ريشه های غده ای برخي از اين گونه ها چسبناك است كه موارد استفاده از آن در مناطق مختلفی از جمله ايران، تركمنستان و افغانستان به عنوان چسب طبيعي مشاهده می شود. این گیاه علاوه بر مصرف خوراکی ، دارای قابلیت دارویی نیز می باشد. علاوه بر مصرف دارویی چریش به تنهایی و یا در ترکیب با سایر گیاهان ارزش آن مضاعف می گردد و در طب سنتی از این داروی گیاهی برای مداوای عوارض لکه های پوستی، اگزما، شکستگی اعضای بدن و جلوگیری از ریزش مو و تقویت پیازمو نیز به کار می رود. کارشناسان با تاکید بر اینکه هنگام برداشت، فقط باید برگ این گیاه جدا شود و از ریشه کندن آن خودداری گردد زیرا قطع گیاه چریش از ریشه موجب کاهش رویش آن در سال آتی می شود.

خواص چریش برای پوست و مو

مبارزه با شوره سر

چریش دارای خواص ضد قارچی موثر است که به مبارزه با شوره سر کمک می کند. این ماده همراه با مبارزه با عفونت قارچی، در کاهش التهاب پوستی ناشی از خارش موثر است. چریش خشکی و خارش را کاهش می دهد. هم خارش و هم خشکی دو دلیل رایج برای ایجاد شوره سر هستند. یک مطالعه که در سال ۲۰۱۰ در مجله International Scientific Research منتشر شده نشان می دهد عصاره های ضد قارچی را می توان از برگ نئم تهیه کرد. این عصاره ها در درمان شوره سر موثرند. شما می توانید از هر یک از داروهای خانگی زیر ۲ یا ۳ بار در هفته استفاده کنید تا شوره سرتان از بین برود.
۴ الی ۵ عدد برگ چریش را در آب بچوشانید تا آب سبز شود.
سپس ترکیب را صاف کرده و اجازه دهید خنک شود.
بعد از شامپو کردن موها از این محلول برای شستشوی مو استفاده کنید.

روش دیگر
۳ تا ۴ قاشق غذا خوری پودر چریش و آب کافی را به شکل خمیر درآورید.
این ترکیب را روی موها بمالید.
۳۰ تا ۴۰ دقیقه صبر کنید، سپس موهایتان را به طور معمول شامپو کنید.

روش دیگر
۱ قاشق چای خوری روغن چریش را در ۲ قاشق غذاخوری روغن زیتون مخلوط کنید.
این ترکیب را به آرامی روی پوست سر ماساژ دهید.
بعد از ۳۰ دقیقه آن را بشویید.

درمان آکنه

چریش دارای خواص درمانی مختلفی نظیر خواص ضد التهابی و ضد میکروبی است که در درمان آکنه موثرند. این ماده نه تنها باکتری هایی که موجب آکنه می شوند را می کشد بلکه باعث کاهش التهاب ناشی از آکنه و جوش نیز می شود. به علاوه، به کاهش درد و خارش مرتبط با آکنه نیز کمک می کند.۱۰ قطره روغن چریش را با یک قاشق چای خوری روغن نارگیل گرم مخلوط کنید.
آن را به آرامی روی ناحیه دارای آکنه بمالید و اجازه دهید یک ساعت بماند.
سپس آن را با استفاده از آب خالی شستشو دهید.
یک بار در روز این کار را انجام دهید.

روش دیگر
به مقدار مساوی برگ چریش و پوست پرتقال خشک شده را در آب جوش خیس کنید.
هنگامی که پوست پرتقال نرم شد آن ها را از آب خارج کرده و به خمیر تبدیل کنید.
کمی عسل و آب لیمو را به خمیر اضافه کنید و کاملا آن ها را مخلوط کنید.
این ترکیب را روی صورت قرار دهید و پس از خشک شدن آن را بشویید.
از این روش یک یا دو بار در هفته استفاده کنید تا آکنه پوست درمان شود.

کوچک کردن منافذ پوست

چریش یک راه حل موثر برای حل مشکلاتی مانند بزرگ شدن منافذ و ایجاد جوش های سر سیاه است. این ماده ناخالصی ها را از روی پوست پاک می کند و اجازه ایجاد جوش را نمی دهد.
برای استفاده روزانه ۲ قطره روغن چریش و آب ساده را روی یک تکه پنبه بریزید.
صورت خود را قبل از خواب با این ترکیب تمیز کنید.
تا صبح صبر کنید.
صبح روز بعد پوست را با استفاده از آب بشویید.

روش دیگر
برای استفاده هفتگی، ۲ قاشق چای خوری پودر چریش را با کمی آب مخلوط کنید تا خمیری حاصل شود.
کمی پودر زردچوبه در آن بریزید.
خمیر را روی پوست بمالید و اجازه دهید که خود به خود خشک شود.
سپس آن را با استفاده از آب بشویید.

درمان خشکی پوست و اگزما

اگزما، یک بیماری پوستی التهابی شایع است که سبب خارش شدید، خشکی و قرمزی پوست می شود. این عارضه نیز با خواص چریش برای پوست و مو قابل درمان است. چریش می تواند به کاهش التهاب کمک کرده و اگزما را درمان کند. این ماده مانع از کم شدن رطوبت پوست می شود.
شما می توانید روش زیر را یک یا دو بار در هفته انجام دهید.
چند قطره روغن چریش را با ۱ قاشق غذاخوری روغن نارگیل مخلوط کنید.
به صورت اختیاری، چند قطره اسانس اسطوخودوس به آن ها اضافه کنید.
مخلوط را روی منطقه آسیب دیده بمالید.
اجازه دهید خود به خود خشک شده و سپس آن را با استفاده از آب شستشو دهید.

یک رنگ کردن پوست

چریش برای درمان لکه های پوستی نیز مفید است. آنتی اکسیدان ها در آن برای کاهش تولید ملانین و یک دست کردن رنگ پوست مفید می باشند. این ماده لکه های تیره و قرمز را کاهش می دهد. خاصیت ضد التهابی آن نیز کمک می کند تا از شر قرمزی و تورم خلاص شوید.
علاوه بر این، این ماده منافذ مسدود شده را باز کرده و آن ها را عمیقا تمیز می کند.
۱۰ تا ۱۲ برگ چریش را به شکل خمیر درآورید.
۲ تا ۳ قاشق چای خوری پودر زردچوبه به آن اضافه کرده و آن ها را کاملا مخلوط کنید.
مخلوط را روی صورت بمالید.
۲۰ دقیقه صبر کنید، سپس پوست را با آب بشویید.
از این روش ۲ بار در روز استفاده کنید.

جلوگیری از عفونت های پوستی

چریش حاوی خواص ضد باکتری، ضد قارچی و ضد ویروسی است که برای درمان عفونت های پوستی بسیار موثر است. همچنین بدون ایجاد خشکی باعث کاهش التهاب و خارش می شود.
چند عدد برگ نئم را در آب جوش انداخته و اجازه دهید نرم شوند.
برگ های نرم شده را در وان پر از آب گرم بیاندازید.
چندین بار در هفته با این آب حمام کنید تا عفونت هایی پوستیتان بهبود پیدا کند.

روش دیگر
دو قاشق غذاخوری روغن زیتون یا روغن نارگیل را با ۱ قاشق غذاخوری روغن چریش مخلوط کنید.
از این ترکیب برای ماساژ دادن پوست دارای عفونت استفاده کنید.
این کار را ۲ تا ۳ بار در هفته انجام دهید.
خواص چریش برای پوست و مو

درمان آفتاب سوختگی

یکی دیگر از خواص چریش برای پوست و مو از بین بردن آفتاب سوختگی است. این ماده دارای خواص آرامش بخش است که به پوست کمک می کند تا رطوبت طبیعی خود را حفظ کند. خواص ضد عفونی کنندگی و ضد التهابی آن، باعث برطرف شدن عفونت پوستی و درمان التهاب می شود.
شما می توانید از هر دو روش زیر ۲ تا ۳ بار در روز استفاده کنید تا پوستتان بهبود یابد.
۱ قاشق غذاخوری آب برگ نئم و ۱/۲ قاشق چای خوری پودر زردچوبه را مخلوط کنید.
آن را روی منطقه آسیب دیده بمالید و اجازه دهید خشک شود.
سپس آن را با آب گرم بشویید.

روش دیگر
چند قطره روغن نئم را با یک قاشق غذاخوری روغن حامل مانند زیتون، نارگیل یا روغن بادام شیرین رقیق کنید.
مخلوط روغنی را روی پوست آسیب دیده بمالید و اجازه دهید خشک شود.
چند ساعت بعد آن را بشویید.

مبارزه با علائم پیری زودرس

چریش با مواد مغذی که برای پوست بسیار مفید هستند غنی شده است. این ماده به طور خاص، حاوی سطح زیادی از آنتی اکسیدان هایی است که به محافظت از پوست در برابر آسیب های محیطی کمک می کند. جوان سازی سلول های پوستی و بازگرداندن خاصیت کشسانی نیز یکی دیگر از خواص چریش برای پوست و مو است.
چند قطره روغن چریش را در ۲ قاشق چای خوری روغن جوجوبا مخلوط کنید.
قبل از خواب این مخلوط را روی پوست ماساژ دهید.
صبح روز بعد، صورت را با آب شستشو دهید.
این کار را روزانه انجام دهید.

روش دیگر
چند عدد برگ چریش را در دو فنجان آب بجوشانید تا آب موجود نصف شود.
سپس برگ ها را از آب خارج کنید.
دو بار در روز صورت را با این آب بشویید.

درمان عفونت پوست سر و بهبود سلامت مو

چریش به ترویج رشد مو و جلوگیری از ریزش مو کمک می کند. این ماده موهای شما را مرطوب نگه می دارد. خواص ضد باکتری و ضد عفونی کنندگی چریش که در هنگام برخورد با عفونت های پوستی مفید است.
چند قاشق غذاخوری روغن زیتون را گرم کنید و ۱ یا ۲ قاشق چای خوری روغن چریش را به آن اضافه کنید.
این ترکیب را روی ریشه های مو و با استفاده از حرکات دایره ای ماساژ دهید.
قبل از شامپو کردن موها، ۱ ساعت صبر کنید.
۲ تا ۳ بار در هفته این کار را انجام دهید.

درمان تیرگی دور چشم

تیرگی دور چشم، یکی از مشکلات پوستی است که با خواص چریش برای پوست و مو قابل درمان است. آنتی اکسیدان های موجود در این گیاه به کاهش تیرگی پوست کمک می کنند، بنابراین حلقه های سیاه دور چشم کمتر می شود.
۱ قاشق چای خوری پودر نئم و آب کافی را به شکل خمیر درآورید.
این خمیر را اطراف چشم بمالید.
۱۵ دقیقه صبر کنید و سپس آن را بشویید.
این کار را یک بار در روز انجام دهید.

روش دیگر
۲ یا ۳ قطره روغن چریش را با ½ قاشق چای خوری روغن زیتون ترکیب کنید.
این ترکیب را روی پوست دور چشم بمالید.
این کار را ۲ تا ۳ بار در هفته انجام دهید.

عوارض در صورت مصرف بیش از حد چریش

در صورت مصرف بیش از حد، چریش موجب نابودی نطفه می شود . خانم های باردار در چهار تا پنج ماه اول بارداری که جنین در حال رشد می باشد نباید چریش مصرف نمایند. چریش صدمه ای به تخمدان نمی زند اما دمای مضاعفی در آن ناحیه بوجود می آورد و درهنگام بارداری که دمای بدن به طور طبیعی بالا می رود، این گرمای مضاعف ممکن است باعث صدمه به نطفه شود.
خانم هایی که قصد باردار شدن را دارند نباید چریش مصرف نمایند زیرا موجب گرمای مضاعف شده و این امر تهدیدی مشابه با یک جسم خارجی برای جنین به حساب می آید .اگر دمای بدن بالا رود تغییرات خاصی در دستگاه های بدن بوجود می آید، که زنان بیش از مردان متوجه این موضوع می شوند. بعد از آغاز مصرف روزانه چریش، فواصل چرخه قاعدگی برخی از خانم ها کوتاه تر می گردد.
در این موارد فقط کافیست آب بیشتری بیاشامید. اگر آشامیدن آب به تنهایی برای کاهش دمای بدن کافی نبود، یک برش کوچک لیمو یا کمی آب لیمو به آب مصرفی خود اضافه کنید و اگر باز هم مثمر ثمر نبود، آب gourd بنوشید که از خواص خنک کنندگی برخوردار می باشد. گزینه دیگر مصرف روغن کرچک می باشد. اگر مقدار کمی از آن را به داخل ناف، اطراف چاکرای قلب، چال گردن و پشت گوش خود مالش دهید، بی درنگ احساس خنکی می کنید.
استفاده از چریش به صورت داخلی در موارد عفونت باکتریایی، قارچی و ویروسی، واکنش های آلرژیک مثل آسم، دیابت، مشکلات گوارشی مانند زخم معده و اختلالات کبدی مرسوم می باشد. این داروی قوی و مؤثر معمولا بی خطر به نظر می رآید ولی برای مصرف داخلی آن بعد از مشورت با یک پزشک گیاهی اقدام کنید. چریش اثر ضدبارداری و پیشگیری از آن را دارا می باشد و زنانی که قصددارند باردار شوند از مصرف آن خودداری نمایند.