مجازات قاچاق کالا در قانون مجازات اسلامی چیست؟

قاچاق کالا به دو صورت داخلی و خارجی انجام می شود. با توجه به کتاب ترمینولوژی حقوق، قاچاق کالا این گونه تعریف شده است: حمل، نقل و جابه جایی کالا از بخشی به بخش دیگر، چنانچه هر دو بخش در داخل کشور قرار داشته باشند قاچاق داخلی و چنانچه بخشی در داخل کشور و بخش دیگر در خارج مرز واقع شده باشد قاچاق خارجی معنا می گیرد. لازم به ذکر است که با توجه به ماده ۳۷۷ قانون تجارت، بین متصدی حمل و نقل و قاچاقچی کالا تفاوت وجود دارد. بر طبق این قانون شخصی که برای حمل و نقل اشیاء، اجرتی را دریافت می کند متصدی حمل و نقل خواهد بود. در این حالت قراردادی بین متصدی حمل و نقل و ارسال کننده کالا نوشته می شود که بر طبق آن متصدی حمل و نقل با وکالت و اجازه دیگری موظف است تا بار را به سلامت به مقصد برساند. در صورتی که کالاهایی که واردات و صادرات آنها از دید قانون ممنوع می باشد، خرید، فروش و یا نگهداری شود قاچاق به حساب می آید. به افرادی که به چنین کاری دست می زنند، قاچاقچی گفته می شود.

قانون قاچاق کالا

با عنایت به ماده ۱ قانون مبارزه با قاچاق ارز و کالا مصوب ۱۳۹۲، قاچاق کالا و ارز عبارت است از: هر فعل یا ترک فعلی که موجب نقض تشریفات قانونی مربوط به ورود و خروج کالا و ارز گردد و براساس این قانون یا سایر قوانین، قاچاق محسوب و برای آن مجازات تعیین شده باشد، در مبادی ورودی یا هر نقطه از کشور حتی محل عرضه ی آن در بازار داخلی کشف شود. با توجه به ماده فوق الذکر، قاچاق در صورتی اتفاق می افتد که حمل ونقل کالا برخلاف محدودیت یا ممنوعیتی باشد که طبق قانون مقرر شده است. (مثلا ورود و صدور اجناس مجاز بدون دادن عوارض گمرکی، قاچاق عوارض گمرکی است.) بنابراین اگر شخص یا گروهی بدون توجه به مقررات تعیین شده اقدام به واردات و صادرات بیش از نیاز شخصیِ کالاهای دارای تشریفات قانونی نمایند، مرتکب جرم قاچاق شده است و طبق قانون با توجه به نوع و میزان آن کالای ممنوع مجازات می شود. در این تعریف منظور از کالا هر چیزی است که طبق نظر اکثریت مردم و عرف، ارزش اقتصادی دارد و مردم حاضرند در قبال آن پولی پرداخت کنند. البته همیشه حمل ونقل کالا باعث قاچاق نیست، چرا که درمقابل این کالاهای ممنوع، کالاهای مجاز نیز وجود دارند و هر شخصی می تواند اقدام به حمل آنها نماید.

جلوگیری از قاچاق کالا

به منظور شناسایی کالاهای قاچاق و پیشگیری از ورود کالاهای خارجی به داخل کشور گمرک های ترخیص که در بین مرزی در حال فعالیت می باشند برای ورود و یا خروج کالا فرد را ملزم دانسته تا شناسه کالا که مشخصات کامل کالا می باشد و شناسه رهگیری را به ماموران گمرک ارائه دهند. لذا برخی از کالاهای خارجی زمانی قاچاق محسوب نمی شوند که در بازارهای داخلی کشور دارای شناسه رهگیری و شناسه کالا باشند. در غیر این صورت دولت این اجازه را داشته تا کالا را ضبط کرده و طبق جرم قاچاق کالا فرد را مجازات نماید. بهترین راه جلوگیری از قاچاق کالا سامانه هایی هوشمند هستند که بر مبادله کالا، حمل، نگهداری، صادرات و واردات کالا نظارت دارند.

مراجع صالح رسیدگی به جرایم قاچاق کالا و ارز

چنانچه قاچاق کالا و ارز توسط یکی از مامورین و کارمندان دولت انجام شود، برای آن ها انفصال از خدمت دولتی یا حبس در نظر گرفته می شود. پرونده این اشخاص برای بررسی و رسیدگی در صلاحیت دادگاه انقلاب و دادسراست. به غیر از مورد نامبرده، دیگر پرونده های قاچاق کالا و ارز در صلاحیت تعزیرات حکومتی قرار دارد. این سازمان که مسئول رسیدگی به تخلفات اقتصادی و صنفی است، به جرم قاچاق کالا و ارز نیز رسیدگی می کند.
نکته آخر اینکه اگر پرونده قاچاق دارای چندین متهم باشد و به اتهام یکی از آن ها در مرجع قضایی رسیدگی شود، اتهامات سایر متهمان نیز در همان مرجع مورد بررسی و رسیدگی قرار می گیرد.

قاچاق ارز چه تبعاتی دارد؟

مجازات قاچاق انسان چیست؟